Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
26ste J aars.
Dinsdag 24 November 1903
No. 7760.
Bureau Beter straat 50. Telefoon No. 86.
PK IJS TIM DIT BlADl
Woor Schiedam per 3 maandenf 1.50
Franco per post door geheel Nederland - 2.
Afzonderlijke Nummers- 0.05
PRIJS DER AD VERTENTIÈN:
Van 1—6 regelsƒ0.60
Elke gewone regel meer- 0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billjjke overeenkomsten
aangegaan.
^FFICIEELE BERICHTEN.
Burgemeester en Wethouders van
Schiedam zijn voornemens op Donderdag
December 1903 de levering aan te
besteden van de voor 19031905 voor de
gemeente benoodigde:
Schrijf-, Bureau- en Schoolbehoeften,
Leer- en Leesboeken, Atlassen enz.
De voorwaarden liggen ter inzage ter
gemeente-secretarie, alwaar de gesloten
'oschrijvingsbiljetten op den dag der aan
besteding vóór 's middags 11 uur moeten
Hjn ingeleverd.
ALGEMEEN OVERZICHT.
23 November 1903.
De Panama-kwestie.
Het fiaancieele vraagstuk speelt ook in
do Panamakwestie een gewichtige rol.
Moge toch al de Amerikaansche staats
lieden gebaat zijn bij de revolutie, die den
aanleg van het Panamakanaal verzekert
de Europeesche fondsenhouders zijn door
de Panamastreek, die Columbia van een
2ijner grooter bronnen van inkomst berooft,
zeker niet bevoordeeld.
De Engelsche zaakgelastigde en de
Nederlandsche gezant te Washington hadden
Vrijdag een onderhoud met minister Hay.
Men gelooft, dat de Columbiaansche
staatsschuld het onderwerp van het gesprek
vormde. Het Amenkaansch departement
van buitenlandsche zaken kan wel-is-waar
Biet de wet voorschrijven, maar meent,
dat het billijk is, dat Panama een behoorlijk
deel van de Columbiaansche schuld over
neemt en men gelooft, dat de zedelijke
kracht van het departement van buiten
landsche zaken in die richting zal worden
aangewend.
Er heeft Vrijdag, gelijk blijkt uit een
telegram van de Matin uit New-York, een
samenkomst plaats gehad te Colon van
vertegenwoordigers der republiek Panama
Het generaal Reyes en de andere leden
van het Columbiaansche gezantschap. Het
gesprek duurde geruimen tijd, maar de
hitkomst was geheel negatief. De Pana-
toeezen hebben volstrekt geweigerd te
onderhandelen over wederaansluiting van
bun pas gevormden staat bij de Columbi
aansche republiek, hun besluit stond vast
°n. zij voegden er bij, dat zij voortaan geen
gezanten uit Columbia meer ontvangen,
*oolang de republiek Panama met ofOcieel
boor Columbia erkend is,
fDe regeering te Washington heeft (door
be ervaring wijs geworden) besloten, dat
niets zal doen om de bekrachtiging van
bet nieuwe kanaalverdrag door het Con-
gfes te verkrjjgen, voordat dit verdrag door
Banama geratificeerd is. Het ontworpen ver
lag zal door da gedelegeerden voor Panama,
b>e zich nog te Washington bevinden, naar
bs Landengte meegenomen, worden. De
g«delegeerden zyn reeds door president
Rooseveld ontvangen. Een Columbiaansch
g«zantschap,datop weg was naar Washington,
's Galveston aangekomen.
De Macedonische kwestie.
De groote heeren aan den Gouden
Hoorn, door Rusland en Oostenrijk geprest,
gaan eieren voor hun geld kiezen. De
ministerraad heeft besloten, den Sultan de
aanneming te bevelen %van het Oosten-
rijksch-Russische program, op enkele pun
ten na.
Die enkele punten vormen weer d e
groote maar bij de schijnbare bereidwillig
heid der Porte. Met die punten zullen de
pasja's Europa nog wel een beetje aan de
praat houden, tot het voorjaar
naakt en de Austro-Russische vrienden
of de Bulgaarsch-Macedoniscbe rebellen
aan het talmen een einde maken,
Volgens draadbericht uit Saloniki was er
Vrijdag weer een gevecht aan den gang in
het dorp Spatovo nabij Baraklidsjoerna in
het district Demir-Hissar. De Turken trokken
terug en bezetten een verdedigbare stelling
in afwachting van versterkingen. Er is
uit Sores een geheel bataljon gezonden. De
Turken hadden Vrijdag-ochtend dertig ge
sneuvelden en gewonden.
Uit de Hougaarsche Kamer.
De Hongaarsche minister-president Tisza
heeft in de Kamer ten aanzien van Von
Koerbers bekende reden verklaard, dat de
grondslag van de gemeenschappelijke
bestuursinstellingen niet bestaat in een
enkel Oostennjksch—Hongaarsch vergelijk,
maar in de Hongaarsche en Oostenrijksche
wetten ligt. Tisza voegde er bij, dat het
een miskennen der feiten is, om te be
weren, dat Hongarije wil tornen aan hetgeen
de kracht van het stelsel van gelijkheid
is. (Levendige toejuichingen op alle
banken). Frans Kossuth beaamde Tisza's
opmerkingen en viel daarna Von Koer-
ber aan.
Voor 't oogenbiik hebben dus de onder
scheidene partijen in de Hongaarsche
Kamer in den gemeenschappelijken haat
tegen Oostenrijk een basis van vereeniging
gevonden. Tisza's coup de theatre zal
echter niet de geheele oppositie hebben
overwonnen. Vandaag of morgen zal wel
blgken, hoe Tisza zijn grof geschut op
Oostenrijks premier tevergeefs geschoten
heeft. Vermelding verdient nog, dat de
Hongaarsche premier Donderdag een bezoek
bracht aan zijn Oostenrijkschen ambtgenoot
te Weenen. Men kan zich voorstellen hoe
hartelijk het onderhoud tusschen deze twee
dienaren van een gemeenschappelijken
monarch geweest is.
De verkiezingen in Pruisen.
De uitslag der verkiezingen voor het
Huis van afgevaardigden is dat gekozen
zijn 148 conservatieven, 45 vrij-conserva-
tieven, 97 leden van het centrum, 79 natio-
naal-liberalen, 23 leden van de vrijzinnige
volkspartij, 8 van de Vrijzinnige vereeniging,
13 Polen, 2 Denen. 2 leden van den Bond
der Landwirte, 2 anti-semieten en 5 wilden.
De conservatieven winnen 9 zetels en verliezen
er *5 de vrjj-conservatieven winnen 4 en
verliezen 8, het centrum wint 2 en veriiest
5, de nationaal liberalen, winnen 12 en
en verliezen 7, de vrijzinnige volkspartij
wint 4 en verliest er 8, de Vrjjzinnige
Vereeniging verliest 2, de wilden verliezen
1 en verliezen 5 zetels.
Spanje en Portugal.
De aanstaande komst van de koning
Alphonso van Spanje, te Lissabon, wordt
door alle bladen met groote ingenomenheid
besproken.
Het Arbeidersvraagstuk in Zuid-Afrika.
Uit Johannesburg wordt aan de Times
gemeld, dat de minderheid in de commissie
van het arbeidersvraagstuk slechts 2 leden
telt.
Aan de Daily News wordt uit Pretoria
gemeld, dat de meerderheid geenszins den
aanvoer van Aziaten aanbeveelt, maar
daartoe stilzwijgend concludeert, omdat zij
een tekort in de Zuid-Afrikaansche werk
krachten constateert zoowel voor den land
bouw als de nijverheid in Transvaal. Het
tekort aan mijnwerkers aan de mijnen van
den Rand bedraagt nu reeds 129.000,
terwijl geschat wordt, dat die mijnen binnen
vijf jaren tijd nog 196.000 werklieden noodig
hebben.
Intusschen deelt de Kaapsche correspon
dent van de Daily Express getuigenissen
van kafïerhoofaen van bovengenoemde com
missie mede, welke die conclusies weer
leggen. De kafferboofden verklaarden, dat
er voldoende naturellen te krijgen waren.
Het tegenwoordige tekort is alleen te ver
klaren, door de bejegening die zij van de
Randmagnaten ondervinden. De aange
worven naturellen worden bedrogen en zoo
mishandeld, dat er velen bezwijken. Het is
dus geen wonder, dat de Randmagnaten
geen succes hebben bij hun pogingen om
naturellen te krijgen.
De Duitsche keizer.
De Berlijnsche Post deelt mede, dat nog
volstrekt niet besloten is tot een verblijf
van den Keizer in het Zuiden gedurende
den winter. Alleen hebben de dokters den
Keizer den raad gegeven zich nog te ontzien
en in den ruwsten tijd van den Duuschen
winter, de maanden Januari en Februari,
een zachter klimaat op te zoeken. Van dien
tijd zal de wond van de operatie ook stellig
genezen zijn.
Na eventueel in persoon de zitting van
den Rijksdag geopend te hebhen, zal, vol
gens nader bericht, de Keizer, waarschijnlijk
gedurende verscheidene weken een pleizier-
vaart in de Middellandsche zee gaan doen.
De ziekte ran de Tsaritza.
Over den toestand der Tsaritsa werd
Zaterdag het volgende bulletin uitgeven
De Keizerin heeft eergisteren over dag
ongeveer drie uur geslapen, 's Avonds was
de temperatuur 37.7 bij bevredigende kracht
van den pols, die 75 was, 's Nachts sliep
de Keizerin met tusschenpoozen. De tem
peratuur was 's morgens 37.2, de pols 70
De toestand is bevredigend. De eetlust
neemt toe. Het plaatselijk ziekte-proces
verloopt normaal.
De hertog yan Orleans.
De hertog van Orleans, pretendent op
Franschen troon, die te Brussel in gezel
schap van graaf de Monicourt was aange
komen, heeit Zaterdag-ochtend met den
OrieRtexpres die stad verlaten, met
bestemming naar Weenen.
Anarchisten.
Bij de anarchisten te Genève zjjn op
last van den Bondsraad huiszoekingen
gedaan. Er zijn er twee gearresteerd.
De postdiefstal in Transvaal.
De daders van den postdiefstal op de
lijn Pretoria—Nijlstroom zijn ontdekt. Het
is de postconducteur zeit, een Engelsch
soldaat, die met twee Engelschen het
complot had beraamd. Hij wierp onderweg
den zak met een inhoud van 250.000 tr.
aan waarde uit den trein. Zijn medeplich
tigen vingen den zak op, begroeven hem
en later zou alles verdeeld worden.
Nieuw Zeeland protectionist.
De premier van Nieuw Zeeland seint, dat
de Kamers dezer kolonie een ontwerp van
protectionistische tarieven hebben aange
nomen met bevoorrechting van Engelsche
producten.
Amerikaansch protectoraat.
Uit Santa Domingo word gemeld, dat
president Vosy Gil om een Amerikaansch
protectoraat verzocht heeft, maar dat de
geheele bevolking van Santo Domingo daar
tegen in verzet komt.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Schjedav; 23 November 19Ü3.
Cautemus Domino
1853-1903.
Het vijftigjarig bestaan van een koorge
zelschap mag zeker wei een zeldzaam feit
genoemd worden. Bjj de veelvuldige afwis
seling aan al wat menschelijk is eigen, bij
de verschillende richtingen, die zich vooral
in de laatste jaren op het terrein van de
kerkmuziek openbaren, is in den regel aan
zoo'n corporatie zuik een eerbiedwaardige
ouderdom niet beschoren.
Dat »Cantemus Domino" op dien regel
een uitzondering maakt en trots alle wis
selingen zijn bestaan tot een halve eeuw
verlengd zag, is dan ook zeker wei een
feit, waardig op vreugdevolle wijze herdacht
te worden. De tegenwoordige leden van
»Cantemus Domino" hebben dit begrepen
en aldus het gouden jubilé gestempeld tot
een heuglijk feest, dat zeker bij velen nog
lang in aangename, dankbare herinnering
zal blijven.
De parochiekerk van O. L. Vrouw Visi
tatie bood gisteren een recht opwekkenden,
hoogst feestelijken aanblik. Het hoogaltaar,
NIEUWE SCHIEP
1 I