Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
Een wachtwoord.
De Wraak der Liefde.
27ste Jaar*.
Zondag 24 Januari 1904.
No. 7809.
EERSTE BLAD.
ï:°>rjt rooteibiauwe-stareade
Bureau Boterstraat 50. Telefoon Ho. 85.
feuilleton.
de ;redel,?r/Tgd Zijn te met
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
{Slot wint)-
NIEUWE SGHIEDAMSCHE COURANT
PK IJ 8 TIK DIT BLADl
Tjm Schiedam per 3 maandenf 1.50
Franco per post door geheel Nederland t - 2.
Afzonderlijke Nummers- 0.05
PRIJS DER iDTEETENTIËS!
Van 16 regelsf 0.60
Elke gewone regel meer- 0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten
aangegaan.
Daar is een wachtwoord in de wereld
geslingerd ot liever, 't is uit den drang
omstandigheden geboren. Van socia
listische zijde heeft men het eerst dit
Wachtwoord gesproken. Van Katholieken
kant is het herhaald. «Arbeiders. vereenigt
uDit was de leus, reeds vele jaren
terug als krijgsleus aangeheven.
Ais krijgsleus is het voortgeplant, nu wel
Kiet tot alle uithoeken der wereld, maar
tenminste in die van Europa en het over
beschaafde Amerika. Maar dat »vereenigt
der socialisten had een oorlog ten doel,
een oorlog legende bestaande maatschappij,
°p leven en dood. Met alle middelen,
geoorloofde en ongeoorloofde, wettige en
onwettige, moesten de maatschappelijke
'erhoudmgen verbeterd worden. Ot liever,
Kien droomde en droomt nog van een
revolutie. Dan eerst, als de gevestigde
maatschappij, de bestaande orde van zaken,
geheel vernietigd zal zijn, zal de aarde in
oen paradijs zijn herschapen, gevestigd als
zii dan wordt volgens de beginselen der
sociaal-democratie.
Misschien duurt het nog wel een groote
'eertier. dagen eer die nieuwe aera aan
breekt. Geen rangen en standen meer,
geen armoede, geen lijkdom, geen luiheid,
geen vaischheid, geen verstandsverscmilen
meer. geen zieken, geen gebrekkigen meer
niets van dat alles in den socialistischen
toekomststaat. Eu wie bij ongeluk wat
meer verstand bekomen heelt, hij sta een
boel af aan een minder bevoorrechte. En
^'e aan luiheid lijdt, hij ga naar den
{Raar het Spaansch.)
als^o j a*"#'e8en Alpenstadje Chenevoz,
boven !i !St aan de be^en hangende!
Woonde T a "p°nd> waarin de Dranze raast,
doorwint* "T 7"1?ue» dle voot krankzinnig
zag B„in Inderdaad, wanneer men hem
arLenT' 'n ..lon"Den gebuid, zijne lange
blonde h.T kjt ba"^d, met lange
gen en rit6"' °Ver ziJa8 houders hm-
Was zou rn 00 les> wat mot voor visio-n
Arme man b6W°"erS van do slreek
M -1 ,s g'k!"
Hij "'was^dicnio ^ea" Gar"2Ue was niet gek
d'cbter zonderhet SSteChtÖ Van,al e"'
v»n visioenen weten, dienter
gevoelde vnnr h rooBneD k>e bergbewoners
gomenid Z h8m T S00rt va° eerbied,
VrT' d'ft zii koesteren voor
110 a*wijkingen der natuur.
weikzame en zegt; «Broeder, eeet mij van
uw overvloed van werKlust, want mijn bloed
kruipt zoo traag."
Maar wij wenschen niet te schertsen, de
zaak is te ernstig. Het wachtwoord «ver
eenigt u", is uit den drang der omstan
digheden geboren, maar het socialisme
misbruikt het. Ja, er zijn misstanden en
wanverhoudingen in onze maatschappij,
misstanden en wanverhoudingen als de
«duistere" middeleeuwen niet kenden. Ja,
daar is een sociale nood ontstaan, die hoe
eer hoe beter leniging vraagt. En reeds
jaren voordat Leo XIII, onsterfelijker
gedachtenis, zijn zendbrief over het arbei
dersvraagstuk de wereld inzond, hadden
verscheidene katholieke sociologen dit
vraagstuk bestudeerd en waren anderen op
practische wijze ten arbeid getogen. «Ver
eenigt u", was ook de krijgsleus van Paus
Leomaar die leus gold bij hem en zijn
volgers als een oproep ten vreedzamen
krijg. De misstanden dienen weggenomen,
maar de maatscnappij moet behouden. En
vooral, de liefde mag niet verdreven worden.
Als gehoorzame kinderen hebben de
Katholieken Paus Leo's woord geluisterd
en zij pogen, plaats en omstandigheden
in aanmeikiug nemend, de beginselen
in daden te belichamen.
«Vereenigt u
Ja, het werd tijd', dat de vreedzame ar
beiders zich vereeuiguen. Ai te lang ware
het geweest: «Ieder voor zch,en de maat
scnappij zal er wel bij varen", Dat haaden
tenminste ae mannen der Mauchester-cnooi
geleerd. Vooruit maar, haaden zij geleerd,
zorgt maar voor je zeiven, arbeiders, zorgt
maar, dat je den strijd te boven komt. Je
zegt, het hard te deobenmaar wat gaat
ons dat aan? Je doet je werk en de werk
gever betaalt je. Staal het loon je met
aan, de poort staat open. Ge zijt vrij in
Hy was vreueueveim vau aarumen liet
hem dus zijn gang gaan.
Zijn grootste genoegen bestond in het
dwaien door ae scnaduwrijke bosscheu en
al de afgeiegen piefcjes Van het dal der
Dranze, zoovoi aan afwisseling, dat net oog
nooit verzadiga werd door zoo schoon een
schouwspel. Zaodra het mooi weer was
geworaen, had Jean Garrigue met voorliefde
een berg spelonk opgezocht, op eene kleine
100 Meter afstana. Vandaar uit zag men
op Cnenevoz en een gedeelte van het dal.
Met een stuk rogge brood m de zak,
wauueide nij bij het k ieken van den dag
naar zijn gei.etRoosd p ekje en keerde met
teiug eer ae nacht in viel.
Wat bewonderde de dichter daar?..,.
Zonaer twijfel, het laudscnap, dat zich voor
zijne oogen ontrolde, de bosscnen en
weiden vol vee, de landhuizen aan den
rand van den afgrond, het riviertje mët
zijne scnaduw en en lichtpartijen, zien kron
keiena als een zilveren lint, aat alles
was zeker voidoenae om zijn gevoelige ver
beelding gedurende veie uren bezig te Uouden.
Toch met j ae blik van Jean was ouver-
anaeujK gevestigd in de ricntmg vau een
lanahuis, nauweiyus 100 Meter lager geiegeu.
OomidueujK wanneer 's morgens het iinKer
veusier van de houteu woning weru geopend,
schitterde net geiaat van aeu jongen man
van vreugde. Eer hef, jong gezichtje ver
alles. Zóó leerden de liberale Manchester
ideeën.
Aldus stond de eenling tegenover het
kapjtaal. Het woord is hard maar het feit
was erhet stond er machteloos tegen.
Wie rechten had, in de oogen van de dis
cipelen der Manchesterschool, dat was
het kapitaalwie plichten had, dat was de
werkman,
«Vereenigt u
Dat woord is opgevangen niet enkel,
maar ook begrepen en in practijk gebracht.
En zoo zien wij allerwege bonden verrijzen,
navolgingen uit de verte van die krachtige
middeieeuwsche gilden, die der maatschappij
ten zegen geweest zijn. Veel goeds kunnen
en zullen ook de christelijke bonden of ver
eenigen uitwerken, maar waar een Augias
stal valt te reinigen, daar mag wel wat
patiëntiekruid aangewend worden. Langzaam
moeten de hervormingen ten goede tot
stand komen, willen zij wortel schieten en
g-dijen, groeien en bloeien in het volksleven.
Niet op eenmaal verdwijnen misstanden
behoedzaam moet gewei kt worden, wil men
het doel niet voorbijstreven.
Wij zeggen dit alles met om te vitten
op wien of wat ook, doch slechts ter
waarschuwing. Want het lidmaatschap eener
vereemging, in den geest zooals Paus Leo
die gewenscht heeft, brengt geen onmiddel
lijk herstel van grieven, geen onmiddellijk
voordeei aan en wie meenen mochtik
ben lid eener vereemging, nu zal mijn so
ciale kwestie wel spoedig opgelost zijn,
denkt wel wat al te optimistisch.
Vergeten wij vooral niet, dat een ziekte
te paard komt, maar te voet «heengaat".
Maar vergeten wij ook dit metin veree
mging ligt krachtmaar wij mogen niet
alles van de vereemging verwachten. Een
vereemging is in zekeren zin niet aanspra-
kelnk voor de leden, maar ue leden moeten,
scneen in de vensterms. Jean ooog zich
zoo ver mogelijk naar haar toe en bleef staren in
verrukking.
Zij, die zooveel invloed scheen uit te
oefenen op die eenvoudige dichterziel, me
juffrouw Rasa Raymond, was met hare
rnoeaer, ae weauwe van een Lyoneeschen
labnkant, de twee zomermaanden in de
oergen komen doorbrengen. Jean Garrigue
beminde Rosa.
Wat was hiervoor noodig geweest? O
mets, bijna metsOp zekeren dag,
op eene wandeling klaagde Rosa, dat zij
een bioem, die te hoog ning, met kon pluk
ken. De jongeling bad dit gehoord en
eenige oogen blikken later bood hij het
meisje de bloemen aan en zij bedankte
hem met een glimlach. Meer met.
Zij Keerde niet terug en zou Jean Garrigne
niet terugzien. Weinig vermoedde het won
der schoone kind, dat een menschelijk
wezen haar voortdurend bespiedde, in
stomme bewondering, en om zoo te zeggen
veranderd in de schaduw van haar schaduw.
Maar op zekeren dag zag Jean tot zijn ver
wonoering de beiOe dames vroeger dan
gewoonlijk en wat heao nog meer verbaasde,
was, dat R >sa, naar het scheen, zich
met meer elegantie had aangekleed.
De bergbewoner naaakte er zich boos
over, zonder zich rekenschap te geven van
wat hij gevoelde. Het meisje en baar
ieder voor zich, in den geest der vereemging
werkzaam zijn. Van eene vereeniging kan
rekenschap gevorderd worden, maar van
hare leden wordt het ook geëischt.
«Vereenigt u 1" Maar zorgt ook, dat de
vereeniging, waarbij gij u hebt aangesloten,
trotsch mag zijn op hare leden, op eik van
hen in het bijzonder.
Schiedam, 23 Januari 1904.
De Arbeidsbeurs.
(Opgaat 23 Januari 1904.)
Gevraagde Arbeidskrachten.
Leerjongens voor net sigarenvak. id.voo r
de pakkamer van een sigarenfabriek. Een
schoenmaker (halfwas). Een smidsknecht.
Een boerenknecht. Een kuiper.
Een gasfitter. Een luijjongen voor
een windmolen. Ia een fabriek een
jongen, bekend met kleedennaaien. Een
jongen voor moestuin. Een dienstbode
voor meid-alleen. —Een keukenmeid.
Aangeboden Arbeidskrachten.
Timmerlieden. Drukkers. Winkelbe
diende. Kantoorbediende. Distillateurs-
knecht. Boerenknechts. Tuiniersknecht.
Koetsiers. Slagersknecht. Kistenma
kers.Ververs.—Een houtkoopersknecht.
Bakker. Machinist-bankwerker-stoker.
Een behanger (haltwas). Een smidsjongen.
Boekbinderswerk aan huis gevraagd.
Personen voor lichte werkzaamheden. ld.
voor schrijfwerk. id. voor loopwerk.
id. voor los werk. Gelegenheid gezocht
voor jongens ter opleiding in smidsvak,
kuipersvak, manufacturenvak, boekhandel
en timmervak. Schoonmaaksters.
Wasschen aan huis gevraagd. Dienst
meisjes voor heele en halve dagen.
moeaer sloegen den zijweg in naar Tnonon
en een oogenblik later zag Jean een man
in militaire uniform, met haastige schreden
op baar toetreden.
Het was de verloofde van Rosa, Georges
Darcourt, luitenant van het Tweede regi
ment artillerie. Gebruik makende van eene
maand verlof, kwam hij nier van het
grootscne alpeniandscnap genieten, aan
de zijde van zijn bruidje. Georges en Rosa
beminden eikaar zooais twee jonge, edel
moedige en reinen harten dit kunnen. Zóó,
dat het weerzien, na eene veertiendaagscne
scheiding, een ideaal feest was voor hunne
zielen.
Ginds in zijn spelonk leed Jean Garrigue
gruwelijk en aan zijne oogen, gevestigd op
de groep, die terugkeerde naar de villa,
ontsnapten tranen, die één voor ééa, als
lood op zijn hart droppelden. Hij had be
grepen, dat deze jorige officier gekomen
was voor Rosa, had begrepen, dat zij elkan
der liefhadden. Rosa beminde dus een
ander. In de diepte van zijne edele en
onschuldige genegenneid lag toch een wei
nig zelfzucht. Jean had het meisje nooit
gesproken. Herinneroe zij zich wei hunne
ontmoeting? Welke band bestond er ten
slotte tusschen hem en haar