Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
28ste Jaargang.
Maandag 23 Januari 1905.
No. 8111.
Oproer te Petersburg.
Algemeen Overzicht.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden ƒ1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland ƒ2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 1—6 regels ƒ0.77 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 12'/2 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
*Voor h e r h n a Idol ij k d y e r t o o r o 11 vv o r d o n ti i t e t bil-
1 ij ke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
23 Januari.
VOOR DEN SLAG.
PETERSBURG, 22 Jan. (8 uur 's morgens.) De
staking omvat thans 320 fabrieken met 140.000
werklieden. Behalve het Politieblad verschijnt
geen enkele courant.
Maxim Gorki gaf 4000 roebel aan de weer-
standskas der stakers.
Te Lodz trokken de stakende arbeiders met
ontplooide Poolsche vlaggen door de stad.
De Vereeniging van kooplieden te Moscou zal
het vrije vestigingsrecht voor Joden te Moscou
vragen.
In het Winterpaleis is een regiment ulanen
opgesteld. In den tuin staan enkele kanonnen.
Op voorstel van Gappon besloten de stakers
het Winterpaleis te bestormen en de stad in
brand te steken als dc Tsaar hen weigert te
ontvangen.
Vier regimenten hebben reeds verklaard niet
op de stakers te zullen schieten.
In de stad heerscht overal rust. I)e regeering
is op het ergste voorbereid. Nergens worden
de druk bezochte vergaderingen der arbeiders
door de politie verboden of bewaakt. De sta
kers verklaren nog minstens veertig dagen den
strijd te kunnen volhouden. Het algemeene ge
voelen is hier dat de strijd op ontzettend tragische
wijze zal eindigen. Men voorziet een verschrik
kelijk bloedbad.
Zoo juist rukten vier regimenten ter versterking
van het garnizoen de stad binnen.
Alle troepen zijn van scherpe patronen voor
zien. Reeds nu zijn tal van straten afgezet. De
tocht der arbeiders naar het Wintérpaleis zal
belet worden.
IN DEN VROEGEN MORGEN.
PETERSBURG, 22 Januari. Met het oog op
te verwachten opstootjes worden de fabrieken
door de troepen bewaakt. Bij de Narwaer Poort,
die naar de Putelo-fabrieken leidt, staan even
eens militairen. In den vroegen morgen werd
het garnizoeh versterkt; een deel werd bij de
politie ingedeeld. Op de Newa-werf en op de
Schluesselburger Chaussee zijn een compagnie
soldaten opgesteld. Tegen 10 uur 's morgens
trokken van de werf ongeveer 15.000 arbeiders
naar de stad; zij werden echter een uur later
door twee kozakkensotnies, die den weg bezet
hielden, tegengehouden. De kozakken losten
drie schoten in de lucht, waarop een deel der
arbeiders op het ijs in de Newa vluchtte. Een
deel bleef staan. De commandant der kozak
ken zond om versterking en gaf bevel de ge
weren met. scherp te laden. Opnieuw werden
eenige schoten in de lucht gedaan. Daarop
sloegen de kozakken er met hun zweepen op.
De stoomtram rijdt niet meer. Om 8 uur ruk
ten drie kozakken sotnies naar het Winterpa
leis. Even over tienen rukten ook bereden troe
pen daarheen. In verschillende straten zijn
infanterie- en cavalerie-afdeelingen opgesteld, een
100 tot 150 man sterk. Artillerie is nergens te
zien.
EEN NIEUWE BEDE TOT DEN TSAAR.
De leider der' arbeiders, Gappon, richtte het
volgende adres tot den Tsaar: Heerscher, ge
loof niet, dat uw ministers u de volle waarheid
over den toestand zeiden. Het geheele volk
vertrouwt u en besloot morgen-middag te 2
uur voor het Winterpaleis te komen, om u met
zijn nooden bekend te maken.
Wanneer gij, wankelmoedig, niet voor het volk
verschijnt, dan verscheurt gij den zedelijken
band tusschen u en uw volk, het vertrouwen
in u zal verdwijnen, omdat onschuldig bloed
tusschen u en uw volk stroomen zal. Verschijn
morgen voor uw volk, neem ons verzoekschrift
met moedigen geest in ontvangst. Ik, vertegen
woordiger der arbeiders, en mijn dappere ka
meraden staan u borg, dat uw persoon niets zal
geschieden.
DE ARBEIDERS KOMEN BIJEEN.
(12 uur 's middags.) In de Wassiliostrowdistric-
ten verzamelen zich de arbeiders. Politie is niet
Ut zien, wel echter nUnen-patrovnltes. Bij dc
Nikolaibrug is infanterie opgesteld om de arbei
ders den doortocht te beletten.
In twee straten van genoemde wijk staat het
verkeer stil. Bij de Academie van Kunsten en
Wetenschappen zijn verschillende troepenafdee-
lingen opgesteld, zoowel cavalerie als kozakken.
In het Wyborgerdeel der stad is het tramver
keer gestremd. In de straten in de nabijheid
der brug verzamelen zich de arbeiders. Zij wor
den bij twee en drie tegelijk doorgelaten. Op
de brug staan uhlanen. De arbeiders zijn zeer
kalm. De bereden garde staat gereed de Wassi-
liostrow-wijk binnen te rukken. Na een rede van
een arbeider, waarin deze zijn kameraden aan
maant in de grootste orde naar het Winterpalleis
te trekken, zetten ettelijke duizenden arbeiders
zich thans in beweging en trekken naar de Ni-
kolai-brug.
NIET SCHIETEN
(12 u. 30.) De arbeiders uit de Wassiliostrow-
wijk, die naar de Nikolai-brug trekken, worden
daar door de uhlanen en kozakken tegengehou
den. De arbeiders verzochten den soldaten niet
te schieten. Eenigen lieten daarop hun geweer
zakken. Toen drongen de uhlanen en kozakken
op de menigte in én sloegen er met de blanke
sabel op los. Enkelen weiden gewond.
GAPPON AAN HET HOOFD.
(12 u. 40.) Een troep arbeiders, die uit den
Alexandertuin bij den Admiraliteitstuin naar
het plein vóór het Winterpaleis wilde trek
ken, werd door de militairen tegengehouden.
Het volk nam bezit van de achter de Moskauer
Poort gelegen petroleuni-pakhuizen. Op het plein
vóór het paleis verscheen de priester Gappon, in
gezelschap van twee geestelijken.
(12 u. 45.) Van de Lihinibrug trokken de
arbeiders weg om zich te vereenigen met de bij
de Sampsonjebrug verzamelde menigte. In de
nabijheid van het derde Russische arbeiders
clubgebouw richtte een der arbeiders het woord
tot de menigte en verzocht haar 's middags om
2 uur vóór het Winterpaleis te komen. Den
menschen werd op het hart gedrukt zich kalm
te houden, wat met een hoera werd beant
woord. Daarop trok de stoet over de Sampsonje-
brug in de richting der Troizkibrug, om zoo op
het plein vóór het. paleis te komen. De troe
pen lieten den stoet kalm passeeren. Aan de
Petersburger zijde werden 4000 arbeiders door
de uhlanen in twee troepen gesplitst; het mee-
rendeel der arbeiders trok verder. Het kleinste
deel nam snel in aantal toe en trok kalm ach
ter het eerste deel aan. Toen zij de Troizki
brug bereikt hadden, stieten zij op de infante
rie en de uhlanen. Het signaal „oprukken"
klonk. De menigte bleef een ©ogenblik beslui
teloos staan. Toen wierpen de ruiters zich met
de blanke sabel op het volk, dat hier een
9000 man telde, en dreef het terug. Velen wer
den gewond. De teruggedrevenen snelden de
omliggende straten in, achtervolgd door de
cavalerie. Een tweede menigte drong op haar
beurt naar de Trojtzkibrug, waar de cavalerie
haai' met de blanke sabel ontving. De pries
ter Gappon werd door de politie gevangen ge
nomen.
(1 uur.) Het aantal gewonden is zeer groot. De
toegangen tot het paleis zijn bezet. De Tsaar
blijft te Tsarkoeselo.
(1 u. 30 m.) In de buurt van het Winterpaleis
neemt de beweging toe. De troepen trekken de
sabel en houden de menigte met moeite in be
dwang tot zij versterking ontvangen.
(1 u. 50) Het tumult neemt toe. De manifesta
ties nemen een dreigend karakter aan. De sol
daten schoten. Er vallen dooden en gewonden.
(2 ,u.) Een uit duizenden bestaande volksme
nigte trekt naar het plein vóór het Winterpa
leis. Zij worden gestuit door de troepen. Er
vallen 150 dooden en tal van gewonden.
150 DOODEN.
In het Wassiliostrow-district werpen de arbei
ders barricaden op. Telephoonpalen worden om
gehakt. De arbeiders zijn met sabels en werk
tuigen gewapend.
(2 u. 30.) De arbeiders, die samenscholen in
den Alexandertuin, trachtten over het hek te
klimmen, om zoo op het plein vóór het paleis
te .komen. Zij werden echter door de troepen
daarin verhinderd.
In de Wassiliostrow-wijken vielen ook dooden
Hier kwamen ongeveer 18.000 arbeiders bijeen,
nadat zij van de brug waren teruggedrongen.
Uit de ramen van het arbeidersgebouw werden
proclamaties op de straat geworpen. Een arbei
der, staande in een der ramen, sprak de me
nigte toe en wees zoowel op de gewelddadig
heden der troepen als op de houding van den
Tsaar. De menigte nam de rede zeer sympathiek
op. Een der arbeiders riepWeg met de alleen
heerschappij 1 Toen op de Schluesselburger Chaus
see het eerste schot in de lucht werd gelost,
drong de menigte met kracht op. De kozakken
sloegen er in den beginnen met hun zweep en
het plat van hun sabel op, waardoor tal van
arbeiders gewond werden. Daarop knielden de in
de voorste rijen staande arbeiders neder en smeek
ten de kozakken hen tot den Tsaar door te la
ten. Zij riepenWij strijden niet tegen den Tsaar,
wij willen hém zelf de geheele waarheid zeg
gen. Weest ons genadig, laat ons tot den Tsaar!
Hun smeeken had echter geen uitwerking. Toen
drong de menigte opnieuw op, waarna de troe
pen drie salvo's losten.
80 SLACHTOFFERS.
(2 u. 30.) In de botsing met de troepen zijn 80
betoogers gedood of gewond. De leiders der be-
toogers riepen de menigte toeOp naar het pa
leis om daar te stervenDe menigte juichte.
(2 u. 35.) De menigte en de soldaten vech
ten met elkaar in de omgeving van het paleis.
De soldaten kunnen de menigte niet terugdrij
ven. De troepen trekken voortdurend terugde
menigte roept hoera!
De priester Gappon is door de politie gear
resteerd.
Op het Soewarow-plein bij de Tizkibrug los
ten de troepen drie salvo's op de van de Pe-
tersburgsche zijde komende arbeiders. Vijf wer
den gewond en in huurrijtuigen weggevoerd. Te
2 uur knallen voor het Winterpaleis twee salvo's
een in de richting van het paleis, het andere
in de richting van het Newski Prospect.
(2 u. 50 m.) De toestand wordt dramatisch. De
politie requireert sleden voor het vervoer der
gewonden. In de sneeuw teekent zich een lang
bloedspoor af.
GAPPON GEWOND.
(3 u. 30 m.) De toestand wordt van oogenblik
tot oogenblik erger. De soldaten schieten, 150
dooden en gewonden. Te 2 u. 50 m. zijn door de
charges der kozakken bij de Troitki-brug 30 man
gewond. De troep schiet opnieuw, vijf lijken wor
den weggesleept. Het paleis is thans van de volks
menigte bevrijd. De troepen vervolgen de mani
festanten. Gappon is gewónd, een hoofd-commis-
saris van politie en een kozak zijn gedood, een
officier gewond.
Op het Newski Prospect een nieuw gevecht,
waarbij 30 dooden vallen en vele gewonden.
De menigte week terug. Het grootste deel trok
naar den overkant der Newa, het kleinste deel
bleef staan en werd daarop door de bereden
troepen uiteengejaagd. Een 30 peisonen weiden
gewond. De stemming der arbeiders is ïustig en
gedrukt.
EEN VREESELIJK SCHOUWSPEL.
(3 u. 30 m.) In het gevecht met de menigte
vielen er op het plein van het Wmterpaleis
ongeveer 150 dooden.
Op het Senaatsplein, nabij het Winterpaleis,
hielden de arbeiders een automobiel van de St.
Petersburgsche Telegraal-agentuur aan, trokken
er de inzittenden uit, verbrijzelden het rijtuig. De
wachtende menigte riep bij het voorbijrijden van
officieren: »grijpt ze vast!" Omstreeks halt drie
was de menigte van het plein voor het Winter
paleis vërdwenende troepen vervolgden de op
roermakers, die zich in de aangrenzende straten
verspreidden. Het was een vreeselijk schouwspel,
toen de gewonden en afgrijselijk verminkte
duoden, waaronder zich vrouwen en kinderen
bevonden, over het Newski-Prospect getranspor
teerd werden.
PRIKKELDRAADVERSPERRINGEN.
(3 u. 45 m.) Een groot aantal arbeiders, die
uit de Wassiljewsky-Ostrow-wijk over de Niko-
laasbrug naar het Winterpaleis wilden voortdrin-
gen, werden bij die brug teruggedrongen waarbij
vier personen gewond, een kozak gedoo 1 en ook
een officier gewond werd. De menigte besloot ge-
wapenden tegenstand te bieden en maakte in de
vierde linie in de Wassiljewski-Ostrow-wijk ver
sperringen van prikkeldraad. Een gedeelte van de
oproerlingen trok voort om wapenen te halen.
Aan voorbijkomende officieren werden de degens
afgenomen. Voor de menigte, die van de Pobilow-
werken kwam, liep de priester Gappon met een
kruis in de hand naast hem liep een boer, met
een doorschoten beeltenis van den Tsaar. Gappon
was ook gewond. Onder de dooden bevinden zich
assistenten van den opzichter der stadswijk en
nog een ander stedelijk beambte. Om vier uur
hielden de troepen het plein voor het Winterpa
leis bezet, waar op vervoerbare keukentafels een
middagmaal voor hen bereid werd.
In de Wassijewski-Ostrow-wijk vernielen de
oproerlingen de telegraafdraden, werpen barri
cades op en wapenen zich met sabels en werk
tuigen.
MOORDENAARS
(4. u. 50. m.) Om half vier heden-middag
verstrooiden de militairen op het Newski-Prospect
in de nabijheid van het admiraliteitsgebouw, de
opeen gedrongen menigte door drie salvo's, waar
door dertig personen gedood en velen gewond
werden.
In het centrum der stad is de menigte zeer
verbitterd op de officieren de menigte scheurt hun
de epauletten van de schouders, slaat hen en roept
hun toe moordenaars!
Toen de gewonden voorbij werden gedragen
ontblootte het volk het hoofd en riep hoera!
Het gerucht, dat de priester Gappon in hech
tenis is genomen, is niet bevestigd. De politie
arresteerde bij vergissing een ander, die ze voor
Gappon aanzag.
4 u. 30 m. Hét volk bereidt zich op gewapenden
tegenstand voor en spant prikkeldraad dwars door
de straten om de cavalerie-charges te beletten.
Barricades worden op het eiland Vassiüe opgericht.
De menigte werpt met steenen naar de officieren.
OP DE BARRICADEN.
(6 u. 10 m.) Bij liet vallen van den avond ver
minderen de samenscholingen in het centrum der
stad. De cavalerie en infanterie bivakkeeren op het
plein voor het Winterpaleis. Sterke bereden afdee-
lingen doorkruisen de straten. In het Wassiljevysky
Ostrow-stadsdeel wordt nog gevochten. De troepen
losten ook vier salvo's op de barricades. Nietegen-
staande de daardoor ontstane verwarring week het
volk niet.
Op andere plaatsen worden geen groote samen
scholingen meer gezien.
DE STRIJD DUURT VOORT.
(9 u. 30.) Ofschoon de staking van de arbeiders
op de spoorlijnen naar Warschau en Moskeu
voortduurt, heeft nog het personen- en goederen
verkeer plaats, al gaat het met moeilijkheden ge
paard.
Op het Newski-Prospect is een groote menigte
bijeen. Het volk beproeft de straten met banken
en traliewerk voor de cavalerie te versperren.
EEN DYNAMIET FABRIEK GENOMEN f
PETERSBURG, 22 Januari. Een juiste schat
ting van het aantal dooden en gewonden, ten ge
volge van het gevecht van heden, kan nog niet
worden gemaakt.
De rapporten van drie hospitalen vermelden
123 gewonden en 23 dooden maar vele gewonden
zijn in huizen opgenomen, en de dooden naar de
lijkenhuizen gebracht.
Een groep werklieden marcheerde naar Tsarkoe
selo, waar de Tsaar verblijf houdt. Zij werden
door de troepen na bloedige botsingen terugge
dreven. Het Vassiliostrofl'-kwartier was hedenavond
in duisternis gehuld.
De winkels zijn geplunderd. De werklieden wa
penen zich voor de hervatting van den strijd op
morgen.
Het gerucht loopt dat zij een dynamietfabriek
hebben genomen en ook, dat 30 a 40.000 stakers
uit Kolpino, zestien mijlen van Petersburg, ge
wapend naar de hoofdstad opmarcheeren.
{Nadere berichten onder Telegrammen.)
De oorlog in Oost-Azië.
Een aanvallende beweging.
De correspondent van de Echo de Paris seinde
gisteren uit Petersburg: Ik ben in staat u opnieuw
te bevestigen dat Koeropatkin al zijne toebereid
selen heeft getroffen en dat hij op het punt staat
trachtig tot den aanval over te gaan.
