V Collectieve straffen.
Algemeen O ver zicht.
De oorlog in Oost-Azië.
Staten-Generaal.
Binnenland.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Gemengd Nieuws.
hetgeen slechts voor 55 pet. der bedeelden het
geval was, zijn ouderdom en tijdelijke ziekte;
deze oorzaken betreffen 31.6 pet. resp. 18.1 pet.
der bedeelden; voortdurende ziekte was oorzaak
van bedeeling in 1.11 pet. der gevallen, dood
of ontstentenis van den kostwinner in 16.5 per
cent.
In de Godshuizen werden verpleegd 33.937 per
sonen; aan verpleegkosten werd uitgegeven
f 4.898.646 of f 144 per verpleegde. In de Zie
kenhuizen waren opgenomen 40.169 personen,
aan wie een bedrag ten koste werd gelegd van
f 2.959.805 of wel f 73 per verpleegde. Aan 4711
behoeftige kraamvrouwen werd f 35.301 besteed of
wel f 73 per persoon. In de 65 instellingen tot
werkverschaffing werden 11.455 personen opge
nomen.
Nauwelijks is de aandacht van het gebeurde
met luit. Reitsema, van de^debating-club te Assen,
door andere zaken afgeleid of een nieuw, ergerlijk
feit van militair machtmisbruik wordt uit Den
Haag gemeld.
Wij vernemen, zegt de Avondpost, dat er
weer een compagnie van het regiment grenadiers
en jagers moet straf-exerceeren.
Dezer dagen toch hebben twee schildwachts
vóór het paleis van H. M. de Koningin op wacht
staande, een gesprek met elkaar aangeknoopt.
Dat mag natuurljjk niet, en ze werden dan ook
door den plaatseljjken commandant behoorlijk
gestraft. Maar daarmee was het nog niet uit.
De commandant van het regiment grenadiers
en jagers achtte het noodig, de geheele com
pagnie, waartoe die twee soldaten behooren,
kapitein, luitenants, onderofficieren, korporaals
en manschappen, gedurende 14 dagen te laten
straf-exerceeren.
Er wordt herhaaldelijk geklaagd over den slech
ten geest, die tegenwoordig onder militairen in
sommige garnizoensplaatsen heerscht.
Men behoeft echter geen groote genius te zijn
om te begrijpen, dat wanneer onze jongens in
dienst behandeld worden als het geval is te
's-Gravenhage, die slechte geest er heusch niet
op zal verbeteren.
24 Februari.
De Oostzee-vloot op weg naar de Oost-
Aziatische Watsren.
Een telegram uit Aden meldt
Vijf schepen der Oostzee-vloot zijn gezien nabij
Magadoxo, op de kust van Benadir, zuidwaarts
koers zettende.
Uripenberg.
Ik meen te weten aldus seint Gaston Dru
uit Petersburg dat Gripenberg, na een scherpe
berisping van den Tsaar ontvangen te hebben,
bevel heeft gekregen om naar het Verre Oosten
terug te gaan, teneinde opnieuw de leiding over
het tweede leger te aanvaarden. Hij zou binnen
enkele dagen vertrekken.
Het gerucht van de vervanging van Koeropat-
kin door Grodekof blijft loopen, zonder dat iemand
er het minste geloof aan hecht.
Het Noordzee-incident
Het rapport van de internationale commissie
voor het incident in de Noordzee, te Parijs ver
gaderd, is door admiraal Spawn voorgelezen. De
commissie zegt in hoofdzaak, dat admiraal Roz-
jestwenski reden had om te gelooven dat zijn
smaldeel in gevaar was, en dat hij recht had,
in de gegeven omstandigheden te doen wat hij
deed.
Nader wordt geseind Van de tien of elf vragen
of overwegingen, waarin het verslag van h«t
onderzoek der Noordzee-commissie is verdeeld
zijn slechts de drie eerste ten gunste van Rusland
beslist, nl. 1ste Was Rozjestwenski's bezorgdheid
gerechtvaardigd 2deBestond er reden te vuren
op hetgeen de Russen voor torpedobooten aanzagen
3deHadden de Russen moeten stoppen om d«
trawlers bij te staan
Het verslag w(jst absoluut Rusland's verzekering
betreffende de aanwezigheid van torpedobooten van
de hand en komt tot de conclusie, dat de Russen
op de Aurora hebben gevuurd. Het rapport
schijnt ook tot de conclusie te komen, dat de
Russen aansprakelijk zjjn voor de aangerichte
schade.
Iemand had Balfour, den Engelschen mi
nister, gevraagd of er maatregelen waren ge
nomen om de visschersvloot op de Doggersbank
te beschermen gedurende de vaart van het derde
Russische Oostzee-eskader door de Noordzee. Bal
four antwoordde daar gisteren opDe regeering
stelt volkomen vertrouwen in de verzekering van
de Russische regeering, dat zij de volledigste
voorzorgsmaatregelen genomen heeft om herha
ling van zulke voorvallen als op 21 en 22 Octo
ber te voorkomen en er te dien einde aan de
heele Russische vloot bizondere bevelen zijn ge
geven.
RUSLAND.
De z em ski s o b or.
Verscheidene Parijsche bladen vernemen uit
Petersburg dat de Tsaar zich voorgoed tegen
bijeenroeping van een zemski sobor heeft ver
klaard.
Tegelijkertijd wordt bekend gemaakt dat de
Tsaar voortaan eiken Vrijdag te Tsarkoje Sein
alle ministers met de vier voorzitters van de
afdeelingen van den Rijksraad bijeen zal roepen.
Deze hervorming lijk! vsut weinig belang. Maar
toch heeft zij1 groote beteekenis, daar de voor
naamste reden van het gebrek aan onderlinge
overeenstemming tusschen de ministers was, dat
zij haast nooit allen tegelijk met den Keizer sa
menkwamen. Elke minister had zijn eigen rapport
dag, en dit was de bron van tallooze wrijvingen
en tegenbevelen.
Verder is een commissie benoemd die tot op
dracht heeft, de middelen te overwegen ten einde
de administratie leesde bureaucratie met
de wet in overeenstemming te brengen. Zaboerof,
lid van den Rijksraad, een man die bekend staat
om zijn onafhankelijkheid en onkreukbaarheid,
is voorzitter van deze commissie.
Staking der politie.
Volgens den Petersburgschen correspondent van
de New-York Herald, dreigt zelfs de politie te
Petersburg met een staking.
Grootvorst Wladimir.
Een gerucht wil dat grootvorst Wladimir een
lichte beroerte heeft gehad.
De troebelen in Warschau.
De stakers te Warschau sloegen gisteren-avond
tot daden van geweld over. Zij vernielden het
groote schakelbord op het station buiten de stad
en sneden bovendien nog verscheiden telegraaf
draden door.
De beambten van den Weichselspoorweg te
Warschau en te Olawa hebben het werk neer
gelegd, daardoor de laatste spoorwegverbinding
tusschen Warschau en Duitschland afsnijdende.
Er bestaat nu met Kopenhagen nog slechts ver
binding langs een zeer grooten omweg.
In de benedenstad zijn erge onlusten uitge
broken. Er zijn troepen ter beteugeling aange
komen.
De arbeiders aan de gasfabriek hebben het werk
gestaakt.
De studenten.
De Standard Verneemt uit St. Petersburg: De
staking, die aan de universiteit van Moskou be
gonnen is, breidt zich overal in den lande uit en
omvat reeds de gymnasia en andere middelbare
scholen.
De politie is machteloos.
De Daily Telegraph verneemt uit PetersburgDe
gebeurtenissen van den laatsten tijd moeten Tre-
pof zeer geschokt hebben in zijn vroeger ge
loof in de onfeilbaarheid der politie. De politie
is toch volkomen onbekwaam gebleken, niet al
leen om den moord op Plehwe en op Sergius
te Verhinderen, maar om de medeplichtigen van
de moordenaars te vinden. Na den moord heeft
zij alleen waarschuwingen kunnen geven. Het
passenstelsel is ook niet afdoende gebleken. De
omwentelingspartij blijft daarentegen zeer roerig.
Vele Petersburgers hebben over de post brieven
gekregen, waarin hun medegedeeld werd, dat Ser
gius ter dood was gebracht krachtens het besluit
van het revolutionair comité.
DUITSCHLAND.
De Duitsche keizer heeft een kabinetsorder aan
den rijkskanselier gericht, waarin hij hem met
de aanneming Van de handelsverdragen door den
Rijksdag ten warmste gelukwenscht en erkent,
dat deze uitslag hoofdzakelijk aan de staatsmans
kunst van von Bülow toe te schrijven is. Ver
der schenkt de keizer hem zijn borstbeeld in mar
mer, verleent hij aan Posadowsky den Zwarten
Adelaar, aan Podbielski het grootkruis van den
Rooden Adelaar en benoemt hij Richthofen tot
staatsminister en tot lid van het Pruisische staats-
ministerie.
ENGELAND.
In het Lagerhuis is een amendement op het
adres van antwoord, in welk amendement het
legerbestuur wordt gegispt, verworpen met 254
tegen 207 stemmen. In den loop der besprekin
gen betwistte Arnold Forster dat de bruikbaar
heid van het leger door de jongste veranderin
gen was verminderd. Hij achtte de kosten al
leen te hoog, maar de eenige weg om de uitgaven
te bekrimpen was de legersterkte te verminde
ren. Dat moet echter geleidelijk in zijn werk
gaan. Hij ontkende, dat er onnoodige vertra
ging was geweest in de aflevering der nieuwe
snelvuurkanonnen voor de artillerie. Op den 31
Maart zullen wij verklaarde spr. 156 nieuwe
stukken hebben; in Juni nog eens vijftig en bin
nen dertig maanden na den dag, waarop de eer
ste bestelling werd gedaan, zullen wij bijna 1000
kanonnen hebben met volledige uitrusting. Hij
hield twee dingen voor oogen: Vermindering der
uitgaven en grooter bruikbaarheid.
FRANKRIJK.
De Kamer nam gister met 450 tegen 108 stem
men een motie-Guieysse aan, waarmede de mi
nister zich had vereenigd en waarin de minister
van Marine wordt uitgenoodigd om binnen den
kortst mogelijken tijd een nieuw programma voor
den bouw van oorlogsschepen in te dienen.
De Senaat heeft artikel 2 van het ontwerp op
het gasmonopolie voor de stad Parijs verworpen.
Dit artikel, dat de Kamer had goedgekeurd,
machtigde tot een rechtstreeksch monopolie.
OOSTENRIJK-HONGARIJE.
Uit Weenen wordt geseind:
De Rijksraad heeft het ontwerp op het recruten-
contingent goedgekeurd.
ITALIë.
Uit Rome.
Wij hebben reeds eenige bijzonderheden mede
gedeeld van het Eucharistisch Congres dat van
3 tot 7 Juni a. s. te Rome zal plaats hebben,
o. m. dat in de tuinen van het Vaticaan een
groote processie zal gehouden wordende dag
voor deze processie is nu vastgesteld op Zon
dag 4 Juni. Ook zal de groote slotvergadering
plaats hebben op het Vaticaan onder presidium
des Pausen zelf.
Er worden nu reeds tal van bedevaarten te
gen dien tijd aangekondigd, o. a. een Belgische
onder lei,ding yan Mgr. Heylen, bisschop van
Namen.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Donderdag 23 Februari.
Hooger Onderwijswet.
De zitting ving aan met een toelichting door
den heer Borgesius van zijn gister aange
kondigd en ingediend amendement, waarbij wordt
bepaald dat de minister kan beslissen, dat voor
de berekening van het subsidie van bijzondere
gymnasia lesuren in vakken, niet in de wet ge
noemd, niet meerekenen.
Een opmerking van den heer Lobman, dat
er nu gevaar kan ontstaan voor het godsdienst
onderwijs, doet de voorsteller zich bereid ver
klaren, alsnog uitdrukkelijk dit onderwijs te ver
melden hij acht het anders onnoodig.
De minister van Binnen 1. Zaken
acht het amendement te bindend, en de onzeker
heid, die er voor de gymnasia uit zou voort
spruiten in verband met eventueele verandering in
het leerplan te groot, en wil daarom een andere
redactie, waarmee de heer Borgesius zich vereenigt.
De heer L o h m a n handhaaft zijn bezwaar
nopens het godsdienstonderwijs.
De minister deelt het bezwaar nietgods
dienstonderwijs behoort zonder twijfel tot het
voorbereidend H.O.en het door de Regeering
gewijzigd artikel wordt daarop aangenomen.
Bjj de overgangsbepalingen verdedigt de heer
Lobman het door hem met de heeren Heems
kerk en Nolens ingediende amendement, waarbij
bepaald wordt, dat binnen 5 jaren al wat op den
«effectus civilis" betrekking heeft, bij afzonder
lijke wet zal worden geregeld. De voorsteller knoopt
daaraan een beschouwing vast omtrent de juri
dische opleiding, zooals hij zich die in de toe
komst denkt. Scherpt scheidt daarbij de praktisch
juridische van de wetenschappelijk-juridische op
leiding.
De heer Bos ziet geen kans, den toekomstigen
wetgever in deze te binden. Voorts heeft hij
tegen de toelichting van den heer Lobman de
grief, dat deze uitsluitend het oog vestigde op de
juridische opleiding, alsof al het andere niet bestond.
Na een toelichting van den heer Nolens en
eenig debat tusschen de heeren van der V1 u g t
en Lobman, verklaart de minister v a n
Binnen 1. Zaken 't het best te achten, in
het amendement of in de bijbehoorende motie
niets naders te bepalen omtrent de invoe
ring van Staatsexamens, daar men anders reeds
nu zou behooren te omschrijven, aan welke voor
waarden het Staatsexamen zou moeten voldoen,
en daarvoor is het nu de tijd niet, daar elke voor
bereiding daarvoor ontbreekt.
De heer March a nt krijgt verlof, de Regee
ring te mogen interpelleeren over de Asser-kwestie
(Luitenants-Debating-Club).
De heer Bos stelt een subamendement voor op
het amendementLohman, waarbij wordt bepaald,
dat de «afzonderlijke regeling" zich moet aanslui
ten bij de universitaire examens.
De heer Lohman neemt dit over, en ook de
minister, waarop het z. h. s. wordt aangenomen.
De heer Schokking verdedigt daarna zijn
amendement nopens de faculteit der godgeleerd
heid.
Spr. betoogt, dat door d# aanneming van het
amendement voor het oogenblik niets wordt beslist
omtrent de wijze, waarop de reorganisatie zal tot
stand komen.
De heer van der Vlugt betwijfelt ernstig,
of zulk een wetgeving, waarbij de wetgever zich
zelt een gebod oplegt, van eenig nut is.
Spr. acht het amendement geheel en al onaan
nemelijk.
De heer Nolens kan zich met 't amendement,
zooals het daar ligt, wel vereenigen, niet evenwel
met de toelichting en dan ook niet met de motie.
Hij zal dus stemmen vóór het amendement zonder
meer.
De heer de Visser vraagt, of de heer van
der Vlugt niet is getroffen door de onoprechtheid
van de wet, die bepaalt, dat er zal zijn een facul
teit van de godgeleerdheid en dan een aantal
vakken voorschrijft, die niet zijn vakken van god
geleerdheid.
De heer de Savornin Lohman vraagt
of de motie een toelichting is van het amende
ment; hij begrijpt anders de gelijktijdige indiening
niet. Hij is tegen de motie. Moet het onderwijs
in de dogmatiek worden gegeven door den Staat,
met uitsluiting van den invloed der kerkgenoot
schappen, dan vraagt hij«welke dogmatiek zal
worden onderwezen 7"
De verdere beraadslaging wordt verdaagd tot
heden.
Gedragen kleederen.
Eindelijk is minister Bergansius zich dan per
soonlijk gaan bemoeien met de wijze van verstrek
king van reeds door anderen gedragen kleeding
en uitrustingsstukkken, waarvan allerlei ziekten
het gevolg kunnen zijn. Inzonderheid is men in
het leger gekant tegen het verstrekken van hoofd
deksels (het departement van Oorlog spreekt steeds
van hoofdtooisels) welke door anderen zijn gedragen
en stemt men niet in met de gunstige resultaten,
welke de administratie van het leger verwacht van
de behandeling met benziee en verder van desin
fectie.
De toenemende haarziekte maakt de menschen
huiverig zulke hoofddeksel* te gebruiken en vragen
velen om daarvan ontheven te worden.
't Is in het belang der duizenden burgers, die
jaarlijks als militair worden ingelijfd, te hopen
dat 's ministers optreden in dezen tengevolge zal
hebben dat met deze onaangename gewoonte
gebroken wordt.
De moord te Azcwijn.
Men meldt, dat de vermoedelijke dader van den
moord te Azewijn niet is ontsnapt aan de gemeen
tepolitie uit het arrestantenlokaal, doch aan de
marechausse's uit de kazerne te 's Heerenberg.
Ongelukken.
Gister-avond is aan een overweg nabij het
station Oudenbosch, de werkman V., aldaar
wonende, door sneltrein 38, van Antwerpen naar
Amsterdam, te pletter gereden.
Door Burgemeester en Wethou ders
werd gister-middag ten Raadhuize in het openbaar
bij inschrijving verpacht het vervoer van keien,
straatsteenen, zand, bouwmaterialen, enz. ten dien
ste der Gemeentewerken voor het jaar 1905. Ingeko
men waren 3 biljetten. (De inschrijving moest
geschieden onder opgaven per dag berekend voor
de levering van koetsier met paard en de levering
van koetsier, paard en kar) A. Figee a f 2.40
's winters en a f 2.70 des zomers voor koetsier
en paardL. van Lingen a f 2.78 voor koetsier
en paard en f 3.15 voor koetsier, paard en kar
Gebr. Hoek f 3.voor koetsier en paard f3.20
voor koetsier, paard en kar. De gunning werd
door Burgemeester en Wethouders aangehouden.
Gister-avond is Wurtemberger, A.
G. D., aangehouden, die hier werk kwam zoeken,
doch dit niet gevonden heeft. Heden-morgen is
hij op transport gesteld ter verwijdering uit
het rijk.
Gistermiddag is de 39-jarige A. C.
G., uit Den Haag, die uit den slagerswinkel van
S. C. Waalwijk v. Doorn een bril had ontvreemd
door de politie aangehouden. Nadat proces-vei baal
was opgemaakt, is hij weder vrijgelaten.
Gister-middag is de 42-j a r i g e F.
Nauman, wonende aan den Rotterdamschen dijk,
van een loopplank van een schip in de Voorhaven
gevallen. Door eenige schippers werd hij daaruit
gered.
Gister-avond deed eenRotterdamsch
koopman aangifte, dat hij aan twee hem onbekende
Rotterdamsche jongens, zijn handkar met sinaas
appelen, ter waarde van ongeveer f 4.80, had
medegegeven, om die bij hem thuis te bezorgen.
Toen hij 's avonds thuis kwam, was er niets ge
bracht.
Verduistering. De politie te Arnhem
heeft gearresteerd den schoenmakersknecht G. J.
die zich in den Haag aan verschillende verduis
teringen had schuldig gemaakt en wiens opspo
ring verzocht was. Gisteren is hij naar den Haag
overgebracht.
- 1 I
G e v a a r 1 ij k e 1 i e f h e b b e r ij. De gevaarlijke
aardigheid om op voorbijstoomende treinen te
schieten, schijnt aanstekelig te worden. Thans
wordt weer gemeld, dat tusschen Vogelenzang en
de halte Woestduin de ruit van een derde klas
rijtuig van een trein der H. IJ. S. M. door een
projectiel is verbrijzeld. Gelukkig werd niema nd
gekwetst.
Ernstig ongeluk. Bij het herstellen van
een kribbing op de Eems nabij Aschendorf; zijn
drie personen met een boot omgeslagen, met het
noodlottig gevolg, dat allen hun graf in de golven
vonden. Het waren twee jonge mannen en een
50-jarig metselaar uit Hebrunn.
Een schadepostje. Uit Hengelo meldt men
aan de Zw. Ct. Terwijl gister-morgen een Duitsch
paarder.handelaar bezig was een wagon met paar
den te lossen, op de losplaats der S. S. werden
door een of andere oorzaak eenige paarden wild
en renden de rangeerplaats op, met het gevolg
dat drie paarden overreden en gedood werden. De
trein had eenige vertraging, maar niet van belang.
Schadevergoeding. Men schrijft uit
Zutfen aan Het VolkDe veldwachter te Eefde
bij Zutfen stelde een eisch tot schadevergoeding
in van f200 tegen een zekeren Van Campen, om
dat deze hem belachelijk had gegroet en uitge
lachen en hij daardoor een slechte spijsvertering
had gekregen, die een meer kostende voeding
noodig maakte! Heden wordt dit zaakje voor den
burgerlijken rechter behandeld.
De afgelaste terechtstelling. De
Beiersche politie heeft den mandenmaker Huber
opgespoord, maar deze houdt stellig vol dat hij
niet in het minst de hand heeft gehad in den
moord waarvoor Alramseder ter dood is veroor
deeld. Huber kent hem wel, heeft indertijd met
hem gevangen gezeten en hem ook later dikwijls
teruggezien. Maar hij neemt aan zijn alibi, wat
den moord betreft, te bewijzen. Het schijnt dus
dat Alramseder maar een voorwendsel heeft
gebruikt, om uitstel van executie te verkrijgen.
Nader wordt gemeld, dat Huber te Munchen
zijn alibi heeft bewezen en Alramseder nu onthoofd
zal worden.
r\