Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
Rechts of Links
28ste Jaargang
Zaterdag 13 Mei 1905.
No. 8204.
TWEEUë BEAU.
Gemengd Nieuws.
ABONNEMENTSPRIJS:
verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
wool mr f l; Per 3 maanden 1.35, per maand 45 cent en per
ir fnt. Franco per post door geheel Nederland ƒ2.— per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
straowoeden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Boter-
en "XJ a3e Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
Bureau BOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 1—6 regels ƒ0.77 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven *121j% cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden rhededeelingen 25 cent per regel.
Voor her h aal del ij k ad verteeren worden uiterst
lijke overeenkomsten aangegaan.
bil-
Telefoonnuimner 85. Po3tbus no. 39.
II. {Slot.)
p 'e<^en jaar stond vóór de verkiezingen der
het kCl*16 Staten in het Volk te lezeïl: "A1
treerdWaa</i' er 'lS' kan woxden geconcen-
Kuvpe ln tn naam va'n 3l'- Kuyper. Wie tegen
Gr IS' s^aa^ *Ie waarheid voor en daar
s onze plaats."
Per \v °Ver lioiie Linkstegen Kuy-
toch e legen het Christelijk ministerie, maar
haar v eerste Plaats tegen den eersten die-
hier - t* ^I00n' waarlijk, ontactisch wordt
Wijze C 01 n'et.^ew,erkl; maar of het een nobele
in n i Vaii 'jdvoeren is, willen we nu eens
ln^et midden laten.
ieder^an °°k' I°°ehenen/ alle liberalen
laatsl >i'CeS'CS^emeensC^a^ me'; socddislcn, de
enVm 1 Zu3en a's dén man Links stemmen, geen
S Candidaat Van hechts steunen.
mooJSSOr Hrucker, de leider der vrijzinnig-dc-
niets i!"' heeft in termein> die in duidelijkheid
bat vu ^enscben overlaten, bij het politiek de-
Den or.11 ecember 1903, het socialisme verwor-
van hetTor 01|dCeld' ."Ik verwerP de grondslagen
karakter van ik.bestrijd bét revolutionnair
haar nmrnr Sociaal-democratieik wraak
uit schern u"* maatschaPPij. als bestaande
elkande ^es™eiden en onverzoenlijk tegenover
tiek f S aan'be groepenik keur af haar tac-
ou haar wijze van optredenik ben van
^01(166] flat
heeft I een- zware verantwoording op zich
gul aden door de el te nemen a an een b e-
ging, die door haar beste woordvoerders wordt
self fUrd' waardoor zij, middellijk en onmiddellijk
land C toegebracht aan de belangen van
da I,/'" V°^k*k keur af haar gewoonte van ver
zijn r'lak0n' waarvan wij herhaaldelijk getuigen
die^flai^'C' k'0r was niét iomand aan het woord,
'O een blad vöor den mond neemt.
toch, als het straks in eenig district tot
een mminS komt tusschen een Katholiek en
sociaal-demooraat, zullen dé volgelingen van
mof. Drucker allen op den sociaal gaan.
Veln b zu"en de sodalisten, misschien in
0 e districten reeds bij eerste stemming, pan-
ends den vrijzinnige te hulp snellen.
ant heel de strijd in Juni a. s. lost zich
P m die ééne vraagRechts of Links
wMi de 'meerderheid deT kiezers zeggen: Wij
1 en een (politiek, die alleen met den wil en
verstand (des menschen rekent of zal
e uitspraak zijnook in maatschappelijke vraag
den dient 'rekening gehouden met godsdienst
o® zedeleer?
H&t is de groote vraag,
uar komen andere kwesties bij, kwesties van
Puactischen aard.
Hu zoogenaamde gebreken van het Ministerie
Worden door de socialisten en liberalen opge
somd.
He eersten stellen het voor, alsof het Kabi-
^Uyp,r reacüonnair ware.
au hangt het er maar van af, wat men onder
ét woord reactionnair verstaat.
Reactie is 'tegenwerking. Nu kan er reactie
Zbn tegen het goede en tegen het kwade, 't
ungt er dus maar van af, of het woord „reac-
onnair een scheldnaam of een ©eretitel zal
zqn.
Is nu ons christelijk Ministerie reactionnair
°f niet?
Ju- en neen.
Reactionnnair is het in den goeden zin, dat
■et mpt heel de rechterzijde der Kamer behou,-
en wil wat goed is, wat deugdelijk is geble-
eu, en niet schroomt terug te komen op wat
ten deel© of geheel als zoogenaamd verouderd
Was afgeschaft. Ja, ons christelijk Ministerie is
Véactionnair, is conservatief, inzoover het met
Rechterzijde het christelijk element, dat nog
ins ons volksleven is overgebleven, wil behou
den en Versterken; inzoover het dujdelijk doet
Verstaan, dat de christelijke beginselen, die on
der liberalen invloed op den achtergrond waren
geschoven, weer in eere hersteld en in toepas
sing gebracht wil zien.
Maar in .een anderen zin is ons christelijk
Ministerie niet reactionnair. Niet, wanneer het
optreedt om de belangen van heel het Neder-
landsche volk te behartigen. Het heeft getoond
in den gezonden zin democratisch te zijn. Ge
toond door de ingediende wetten in het belang
van den werkman. •Getujgd heeft minister Kuy
per het, door tweemaal, eens' te Enschedé, eens
te Amsterdam, zijn bemiddeling pan te bieden
in werkstakingen. Was het jn den kwaden zin
reactionnair, toen de Regeering in 1.903 zoo
krachtig opkwam Voor het gezag en de vrij
heid? De socialisten zujlen ja zeggen, maar wie
nog maar evten van |het. socialisme afstaat, zal
den moed bewonderen, waarmede toen door de
Regeering van Nederland tegen den woesten
stroom van anarchisme is ppgeroeid.
Breed worden de gebreken en tekortkomin
gen van deze Regeering door hare tegenstan
ders uitgemeten. Ja zelfs werd door de libe
ralen in de eerste twee jaren, dat deze Re
geering pan de groene tafel zat, beweerd, dat
er van de christelijkheid zoo weinig te bespeu
ren valt; en nu, pp eens is men tot de ontdek
king gekomen, dat de (Christelijkheid bestaat en
er te veel van js.
Maar ons is de christelijkheid dezer Regee
ring pangenaam, en met pi de kracht, die in
hen is, zullen de onzen vóór de christelijke
Regeering ten strijde gaan. Vóór de Regeerimg,
die getoond heeft zich (den eerenaam christelijk
niet te schamen; die door hare wetten bewezen
heeft recht te willen doen, waar reeds zoolang
onrecht heerschte.
Wij twijfelen niet, of pile christelijke kie
zers zullen in den .strijd, die Juni brengen
zal, pis één man pan de zijde der Regeering
staan, pn mannen kiezen, (die ook in de poli
tiek piet den godsdienst ,rekening houden.
Dit dienen we wel in het oog te houden:
de strijd Van Juni a. s. is een primcipiëele
strijd, 't Gaat niet om het meerdere of min
dere, dat de Regeering ^gepresteerd heeft, 't gaat
om het behoud of jien mogelijken vial van het
ministerie Kuyper-Bergansius.
Een nederlaag dezer Regeering zal zijn een
overwinning voor de socialisten.
Wij (releveerden het in pns vorig artikel„Een
liberale pegeering zal hier jn het vervolg steeds
moeten steunen voor een (belangrijk deel op de
sociaal-democraten."
't Is een woord van Troelstra, en ditmaal geen
socialistische grootspraak: 'tis waarheid. Zon
der de socialisten zal een komende liberale
regeering piets zijn; m. p. w. een liberaal be
wind zal de socialisten naar de oogen moe
ten zien.
Dan zal het socialisme troef .zijn, en wat dan
gebeurt
Wie zou die gevolgen voor zijn rekening wil
len nemen?
Geen enkele kiezer via.n christelijke huize zal
dan ook jn zijn keuze weifelen.
Wie terdege inziet, dat een overwinning der
Linkerzijde eene overwinning ,voor de socialis
ten is, hij zal piet pns Vóór de christelijke can-
didaten staan.
Een geheimzinnig zaakje. Bij den
brand, die (in den pacht .van Dinsdag op Woens
dag pp de grens d'er (gemeente Haarlem woed
de, heette (het, da.t (die zou zijn aangekomen op
de kamer jvan een (Commensaal, die- bij de fa
milie Verhagen (inwoonde. Die commensaal zou
volgens dit echtpaar sedert Woensdag niet zijn
thuis geweest. Ma,ar nu is onder de puinhoopen
een verkoold lijk gevonden en daar niemand
dap Müller, izoo heet de .commensaal, vermist
wordt, onderstelt pien da,t hij het is die ver
brandde. Allerlei piet na .te speuren praatjes
doen nu, de ronde. Zeker is, da,t Verhagen vroe
ger broodbakkersknecht was bij Paul Kaiser en
nu op pen z.g. villa .woonde.
De Opr. Haarl. Ct. meldt:
Om welke reden ook.... de politie heeft aan
leiding gevonden, Jiapr onderzoek aangaapde den
brapd in de Spruitenboschstraat, met de groot
ste omzichtigheid voort, te zetten.
Geen geloof (hechtende apn de gegeven ver
klaringen, dat de heer Müller Maandag de wo
ning zop Jiehben verlaten, werd er links en
rechts napr de familieleden van den heer Mül
ler getelegrapheerd, (evenwel zonder succes.
Ba,arop besloot pren, de puinhoopen nauw
keurig te (Onderzoeken; het terrein werd daarbij
afgezet. Donderdag-avond, 'twas reeds na 10
uur, vond pen een vormelooze klomp, die da:
delijk het vermoeden wekte te zijn het .over
schot Van den heer Müller; het hoofd, een ge
deelte van fle armen en de boenen werden niet
gevonden. Het (overschot werd naar het gast
huis gebracht.
De officier vian justitie, ijlings gewaar
schuwd, verscheen nog denzelfden avond en
stelde ook gister-morgen ter plaatse een onder
zoek in.
Inmiddels ga.at men Voort de puinhoopen te
doorzoeken. Tot pog toe vond men verder niets
dan een .kurkentrekker. Opmerkelijk achten som
migen het, dat zoo weinig resten van den in
boedel zijn (terug te vinden.
De heer (Muller was ongeveer 50 jaar oud en
leefde Van jzijn renten.
Het Haarl. flaghlad schrijft o.a..
Hoe de toedracht dezer zaak is, ligt nog in
'het duister, zooais onze lezers weten, luidde de
opgave van Hageman en zijn vrouw, dat de heer
M. reeds sinds Maandag-morgen afwezig was.
Ook hebben zij verklaard, dat zij, na om tien
uur 's avonds pp de kamer van den heer Müller
te zijn (geweest, naar bed zijn gegaan. Ook toen
was genoemde (heer nog niet thuis.
Daar de iheer Müller den sleu.tel had, ver
moedt men, (lat hij later dan tien uur is thuis
gekomen. Dit gebeurde wel meer en stemt ook
overeen met het verhaal van de buren, die te elf
uur licht hebben zien branden in zijn kamer.
Iemand, die iHageman gesproken heeft om half
drie in |den nacht van den brand, verklaart,
dat Hageman pp zijn Vraag: „Waar is Müller?"
ten antwoord gaf„Die is op reis, maar hij
kan ook wel thuisgekomen zijn
Gister-morgen moest Hageman, die thans te
Rotterdam vertoeft, hier ter stede komen in ver
band met /de regeling der brandverzekering. Nau
welijks was idit bekend, of de justitie liet hem
op het .kantoor van den agent der Brandverze
kering-Maatschappij dagvaarden, pm te twee uur
aan het .Paleis van Justitie te komen, waar hij
aan een verhoor zou, worden onderworpen.
Nader vernemen jwij, dat de doctoren, die de
Vormlooze massa jn het St. Elizabeth's Gasthuis
geschouwd hebben, (daaraan niets konden her
kennen.
Een nieuwe stempelmachine. Aan
het hoofdtelegraafkantoor te Amsterdam zal bin
nenkort een proef worden genomen met een toe
stel waardoor het publiek vóór de aanbieding van
telegrammen daarop den juisten tijd automatisch
kan doen stempelen.
Daar dit toestel zal een einde worden gemaakt
aan de geschillen die meermalen voorkomen tus
schen den aanbieder van telegrammen en den
aannemenden ambtenaar.
Een verschrikkelijk drama. De debi-
tant in de Staatsloterij YV„ wonende Kleine Kat
tenburgerstraat 55 te Amsterdam, had in over
spannen toestand buitengewoon royaal met zijn
briefjes omgesprongen, ze weggegeven of onder
den prijs verkocht. Dit bracht zulk een schrik in
het gezin te weeg, dat de vrouw zich eergister-
morgen de beide polsen atsneed en de man gister
morgen krankzinnig weggebracht moest worden.
Diefstal. Eergisteren verwijderde zich uit
Westdorpe de 31-jarige huisvrouw van P. N., van
een logé medenemend een bedrag van f 4480 aan
bankpapier benevens eenige effecten. De politie
stelt een onderzoek in naar hare verblijfplaats.
Het warenhuis te Arnhem. Men meldt
uit Arnhem, dd. 11 MeiWij deelden mede, dat
de winkeliers per advertentie werden bijeenge
roepen om middelen te beramen ten einde aan de
scherpe concurrentie en lage prijzen van het
warenhuis de Toko door gezamenlijk optreden het
hoofd te kunnen bieden.
Deze advertentie, die heel wat beweging ver
oorzaakte, ook onder vele winkeliers, die vreesden,
dat hierdoor maar meer reclame voor de Toko
gemaakt werd. schijnt inderdaad met dit doel ge
plaatst te zijn, althans gister-middag verscheen
een fiieuwe advertentie, waarin vermeld werd, dat
de aangekondigde vergadering niet doorgaat, ter
wijl men er niet achter kan komen, wie de eerste
advertentie plaatst een evenmin wie het geanonceerde
vergaderlokaal voor dezen avond besproken had.
Drama te Zutfen. Toen gistermorgen te
Zutfen de deur van het kantoor der Graafschapsche
Bank, tevens woonhuis van den directeur, den
heer K. Ezerman gesloten bleef, waarschuwde
men de politie, die haar liet opensteken. Bij onder
zoek door het parket en den commissaris van
politie werd de heer Ezerman dood in bed ge
vonden met een schot door zijne slaap. Een revol
ver had hij in de hand. Zijne vrouw lag naast
hem met een schotwonde in het voorhoofd.
Mevrouw Ezerman is gister-avond omstreeks 6
uur overleden.
De heer E., zoon van eenvoudige, doch zeer
nette ouders, uit den burgerstand, die eene schil
derszaak hielden, was vooral in dien stand zeer
gezien en genoot het volste vertrouwen.
De N. A. Ct. meldt nog, dat de aanleiding tot
dit drama gezocht moet worden in geleden ver
liezen tengevolge van speculaties. De algemeene
vergadering der Graafschapsbank, die op gisteren
bepaald was, heeft plaats gehad. Besloten werd
tot het benoemen van een accountant voor het
nazien der boeken.
Tegen 2 Juni a.s. is een tweede algemeene
vergadering van aandeelhouders belegd, in welke
vergadering het rapport van den accountant
uitgebracht en naar bevind van zaken gehandeld
zal worden.
Verder verneemt de Zutf. Ct. dat de zaak
gesloten is, en dat er reden bestaat, om te
gelooven, dat de nadeelige financieele gevolgen
voor de crediteuren niet zoo erg zullen zijn, als
aanvankelijk werd gevreesd.
De Graafschapsche Bank werkte met een aan
deelenkapitaal van f200.000, volgestort.
Moord? Uit Arnhem meldt menEergisteren-
morgen werkte zekere S. te Haalderen (gem.
Bemmel), in den tuin van zijn broeder, bij wien
hij inwoont. Toen hij om 12 uur voor het middag
maal niet thuis kwam, ging zijn broeder kijken
en vond hem dood met afgesneden hals, onder de
bessenstruiken. Zijn klein stompmes lag bebloed
in de nabijheid. Aanvankelijk werd aan zelfmoord
gedacht, maar uit het onderzoek bleek, dat hier
zeer waarschijnlijk een moord gepleegd is.
Gister-middag heeft de justitie uit Arnhem een
onderzoek ter plaatse ingesteld.
Een 81-j arige bruidegom. Men meldt
uit Franeker aan de Leeuw. Ct.Op denzelfden
dag waarop een zijner kleindochters in het huwe
lijk trad is hier in ondertrouw opgenomen een
man van 81 jaar met jongedochter van 64 zomers.
De bruidegom is het nu voor de derde maal.
De jonge vrouw, straks gehuwd, is dan de
aangehuwde moeder van 5 kinderen en 5 behuwd-
kinderen, met een totaal van 51 kleinkinderen,
waarvan zestien in één gezin.
Brandstichting. Te Aalst en Pouderooijen
a/d. Maas zijn deze week drie geheimzinnige
branden voorkomen. Als verdacht van deze bran
den gesticht te hebben, is nu zekere v. d. L. al
daar gearresteerd.
Een overtreding bestraft. De gezag
voerders van de Hollandsche schepen Noordster en
Activa, die beschuldigd waren tabak en spiritua
liën te hebben verkocht binnen de limiet van drie
mijlen, zijn te Grimsby veroordeeld tot 50 pond
boete ieder.
De schepen en de lading zijn geconfisceerd.
Een nieuwe belasting. De gemeente
Hornitz bij Zittau heeft een oorspronkelijk middel
uitgedacht, om in haar gebrek aan geld te voor
zien. Bij de geboorte van een kind moet de huis
vader 1^ mk. belasting betalen.
