Dagblad voor Schiedam en
DE OORLOG.
28ste Jaargang.
Donderdag 18lMei 1905.
No. 8208.
Officieele Berichten.
Kennisgeving.
F EUILLETON.
Algemeen Overzicht.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
°S Tm1" Schiedam per 3 maanden 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland ƒ2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter-
raat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 1—6 regels ƒ0.77 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 121/2 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst bil-^3
lijke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
Schietoefeningen.
vesti<n^URÖEMEESTER VAN Schiedam,
Konuitnr.0^ Vjrzoe^ ,van den 'leer Commissaris der
*an hpia "u l Prov'ncie Zuid-Holland, de aandacht
hieronm n§ denden bij de scheepvaart op het
g r vo'gende bericht aan zeevarenden
letoefeningen op de Harssens,
Vol van Texel, 3e District.
Minisw18 mec|^^eeling van den Minister van Staat,
Juru So0,Van 0orloS> zullen op 14, 15, 16 en 17
0efenim?pr1 60 Z°? nood'S °P volgende dagen schiet-
Barssens worden gehouden van het lort op de
kaiibera'('toVUU\f^ Wo.^en m«t kanonnen van groot
een af.j c ^ij welk vuur de reede tot op
moet wordend J°?° M' van het fort als onveil'g
klein Uim /°eschouwd en met kanonnen van
°P een af.f j c.M.) bij welk vuur de reede tot
Worden he* Van a*s onve'l'S moet
behoeve der en. waaroP 8een vaartuigen ten
Op <je j vei''gheid worden uitgelegd,
roode vla» a^en' waarop gevuurd wordt, zal eene
Uur voor° )VUn '1Ct 'ort waaien van minstens een
kleurde vlao-l" aanvanS der oefening, alsmede ge-
gevuurd p°e"' aangevende de richtingen waarin
Bove 1 Worden.
«huw!ngsbordlU'len °,P de da8en Sroote waar
der haven en Worden geplaats aan den ingang
dende in'well,0^ batterij Vischmarkt, vermel-
worden, terwiil KC-luing d'en dag gevuurd zal
den insane h ibet torpedo magazijn en aan
plaatst °waa ter. aVen borden zullen worden ge
bovenbednel I P 1S aangegeven de beteekenis der
v'ag bet i v'aggen als volgtrood en witte
N o oV ri ent Noord, wit en zwarte vlag
De S zwarte v'ag Oost.
enkele nf* der- sc'lietoei'eningen zullen nader in
<7ia A aatselljke bladen aangekondigd worden.
l*le Nederlandsche Kaart no 201.)
De Burgemeester van Schiedam,
VERSTEEG.
1 allmall Gazette lazen wij dezer dagen
Pan'11 °en Zeer interessante studie over ,,.la-
dis kol oni see rende mogendheid."
<-t .volgende is aan deze belangwekkende (stu-
dle .ontleend
Fo n S 'rüctaat van Simonseki, waardoor
ver|m0Sa aaU daPan kwam, is voldoende jtijd
een°0^en 0m 'emand ln staat te ,stellen zich
Rcb't"leening vormen °ver den graad van ge-
1 'beid, .welke de Japanners "bezitten om hun
-ab te handhaven bij volkeren buiten hun
landsgrenzen.
heid^ WaS l?()1"10sa> dat ik in de gclegen-
v iWas Japan's eerste stappen op het gebied
^an 'olonisatie gade te slaan, om te zien hoe
kei' werk der beschaving opvat en de ontwik-
eijln? bevordert van dit 'vreemde en wonderlijke
f;n ik geef de volgende beschouwingen
de C1W| 0IKler<l over deze nieuwe wending, die
dieZ/i nam. zei ik, de gedachte uitsprekende,
Wekte ZC allCTVreemdste uitlating bij mij op-
j' waarom zou mevrouw Winchester een
ge uigenis wenschen te onderdrukken, dat lei
en kan tot de ontdekking van den dief, die
«aar zoo zwaar .bestolen heeft?"
De glans van voldoening, die de laatste
ogenblikken de gelaatstrekken van den heer
w niches ter verhelderd had, begon merkbaar
te verflauwen.
„Ik zie thans", merkte hij pp, „dat ons bei
er meening, omtrent deze zaak niet zoo over
eenstemt, als ik eerst dacht. Maar, „vervolgde
5 ^at hartelijker, „gij zijt ook pas, zooals
s'J daareven zoo juist opmerkte, eenige mi
nuten in huis en hebt nog geen volledige ge-
gelegenheid gehad, om met de feiten bekend te
geraken. Ik zal dus wachten, tot gij met Phi-
lippa gesproken hebt. Wil ik haar hier roe
pen?"
„Doe datdrong, ik aan„zij is beneden,
betreffende jhet recht van .Japan om ,in de toe
komst beschouwd te worden als een kolonisee-
rende, mogendheid.
Formosa is zoowat half zoo groot als Ierland
en wordt van het noorden naar het zuiden door
sneden door met bosschen bezette bergruggen,
soms een hoogte bereikend van 7-13.000 voet.
Aan hun Voet strekken zich plateau's, ravijnen
en lage landen .uit, terwijl de noordoostkust, door
klippen v!an 3-6000 voet hoogte omgeven is.
Formosa is een Portugeesche naam en betce-
kent „mooi." Langs de, kust zeilende heibben de
eerste zeelui in |Jie wateren, toen zij de groen
begroeide bergen, welker tpppen de wolken be
reikten, de watervallen als zilver schitterende
in het helle zonlicht en de vlakten, waar de ge
pluimde bamboe groeide, zagen, met verrassing
uitgeroepen: „Iihla formosa" (mooi eiland.)
Bij een poging om de taak van Japan te jbe-
studeeren is een topografische beschrijving
Van belang. Want terwijl de ontwikkeling van
'het laagland voortgaat zonder eenige hinder
paal te ontmoeten, heeft het bergachtige bin
nenland nog elke poging tot onderwerping weer
staan. Dat. bergland is bewoond door een ras
Van wilden, waarvan de afkomst nog niet be
paald is. Sommigen toonen Maleische karakter
trekken, anderen doen denken aan een Volks
verhuizing van de Lootóhoo-eilanden en Japan.
Maar de verschillende talen, die zij spreken
geven geen bron aan en sommige stammen
spreken zelfs een taal, welke doet denken aan
de Mexicanen of Asteken, omdat het meren
deel hunner woorden eindigt op tl, als Lucatl,
(beest.)
Deze wilden, die gelijk de Dajaks van Borneo
koppensnellers zijn, verzetten zich in hevige ma
te tegen de beschaving en zullen de Japanners,
wel georganiseerd en Vastbesloten als zij zijn,
een hoop moeite Veroorzaken, zoodra de eer
sten weer de handen vrij hebben om zich met
dat volk te bemoeien. Hun kracht en gehard
heid zijn bewezen door het feit, dat zij driehon
derd jaren laug hun onafhankelijkheid en het be
heer van het groote binnenland tegen eiken aan-
Val hebben gehandhaafd. De bevolking van het
lagere heuvelland en van de vlakten is samen
gesteld uit beschaafde wilden, immigranten van
China en Japanners.
Toen de laatsten in 1895 het eiland overna
men, werd hun thak om het te koloniseeren
verzwaard door het feit, dat de toestand van het
eiland allertreurigst was, daar er een langdurige
periode was geweest van wanbestuur en wan
orde.
De Japanners vonden geen enkel lichaam van
burgerlijk bestuur, de schatkist was leeg, de re
gisters waren hopeloos in de war, bewijzen van
landbezit waren niet te vinden, en er was geen
zekerheid aan wie de bestaande akkers behoor
den. De spoorwegen, de wagens, machines enz.
waren in een staat van verval, en de vervuild-
heid vlan de steden was verbazingwekkend.
De bevolking was gewoon geraakt aan dezen
denk ik, hoewel zij mogelijk nog jn een <v,an
de kamers boven kan zijn" en ik vertelde hem
hoe zij bij mijn nadering verschrikt was weg-
geloopen en zich Verborgen had in vertrekken,
waar ik mij het recht niet ffurfde aanmatigen,
binnen le gaan.
Hij fronste zijn wenkbrauwen en ging haas
tig naa,r de deur, doch halverwege hield hij
op en vfoeg mij
„Voor ik ga, zou ik gaarne van u willen
weten, uit welke woorden vlan mijn vrouw u de
gevolgtrekking hebt gemaakt, dat de diefstal
gepleegd is door iemand, die in huis was?"
„Wacht", riep 'ik: „nu gaat u te verik (zeg
niet, dat de diefstal is gepleegd door een der
huisgenooten, ik spreek alleeen van een mede
plichtige."
„Die de diamanten uit het raam heeft ge
worpen?"
„Of: slechts het signaal heeft, gegeven, dat
zij op dat oogenblik onbeheerd en .Voor het
grijpen lagen."
Hij maakte een beweging van ongeduld met
zijn hand.
„Laten wij geen tijd verspillen", riep hij uit,
„Ik wil weten, wat mijn vrouw zeide
„Zij zei niets" viel ik in de rede, want jk
was even haastig en ongeduldig als hij, „dat
is te zeggen, niets buiten de noodzakelijke me-
dedeeling van de feiten.
„Die waren
;,Dat de doos met juweelen open op den
staat van zaken en weinig voorbereid om zich
te schikken naar het systeem van orde, dat de
Japanners bij hen zouden invoeren.
Toen een natie zonder ondervinding wat ko
lonisatie aangaat voor zulke toestanden kwam
te staan, scheen haar een hopeloos moeilijke
taak te worden opgelegd. Bovendien verbood de
toestand van de Japansche schatkist veel geld
uil te geven, de Clhineesche ingezetenen waren
vijandig gezind en de wilde stammen onvrien
delijk. Onder deze ongunstige omstandigheden
moest Japan het werk aanvaarden. Maar Japan
was nog vol ijver voor zijn eigen overgang tot
de Europeesche denkbeelden en was vast beslo
ten haar taak door te zetten, met een enthousi
asme, dat elke gedachte aan mislukken uitsloot.
Het is negen jaar geleden, dat Japan aan het
werk ging, en als men nu ziet welk succes
dat had, dan rijst de vraag hoe kon het over
zo-oveel moeilijkheden zegevieren
Twee (Zaken zijn in Japan's voordeelde na-
tuurlijke (rijkdom vim het eiland, en de handel
baarheid yan de nieuwe onderdanen. Hoe slim
en behendig de Chinees als zakenman is, en hoe
goed zijn persoonlijke eigenschappen zijn, als bur
ger is hij als een kind en moet zoo behandeld
worden. Het bestuur op Formosa werd daarom
op .aartsvaderlijke wijze ingericht.
De regeering, grondwet, wetten en adminis
tratie werden geschoeid op de leest van die van
een Engelsche kroonkolonie. Het eiland is ver
deeld in districten onder ambtenaren, gelijk aan
de Engelscfa-lndische magistratuur. Een volks
vertegenwoordiging is er niet en de hoogste
macht berust bij een gouverneur-generaal, die
verantwoordelijk is aan den keizer, door middel
Van den minister van Binnenlandsche Zaken.
Het eiland is rijk aan goud, steenkolen, zwa
vel, thee, suiker en kamfer. De laatste vormt
een regeeringsmonopolie, en de productie is zoo
belangrijk, dat Japan en Formosa samen de we
reld er van voorzien. De handelswaarde is groot
daar de stof 'giebruikt wordt bij fabricatie van
celluloidstoffen en'van sommige soorten rooke-
loos buskruit.
De uitvoer van thee is in vergelijking niet
groot, pi. 20.000.000 lb. per jaar, maar zij ver
werft. hooger prijs dan eenige andere thee, om
haar geur, die wordt toegeschreven aan de pri
mitieve wijze van bewerking.
Thee wordt voornamelijk In het noorden van
het eiland geteeld, suiker in het zuiden, maar
de aanplant van su,iker is niet groot en er wordt
jaarlijks vloor 3.000.000 pond sterling aan suiker
ingevoerd.
In de dalen in het noorden zijn rijke voorra
den zwavel, welke naar Amerika wordt uitge
voerd. Dan worden er steenkolen gevonden,
maar in een formatie welke moeilijk te bewer
ken is, en dan is de goudproduclie zoo toe
nemend, dat. deze over weinig jaren misschien
wel de grootste bron van welvaart voor het
eiland zal zijn.
Japan heeft vtooral veel geld uitgegeven voor
schoorsteenmantel lag; dat u haar naar be
neden hebt 'geroepen en dat zij zich gehaat
heeft, daaraan té voldoen; dat zij een minuut
of vijf weggebleven 'is en bij haar terugkomst
't raam open "vond en dat toen |de juweelen weg
waren. Daar ''t raam gesloten was, toen zij weg
ging, is zij natuurlijk terstond daarheen geloo-
pen om naar huiten te kijken en zag zij (nog
juist twee mannen op straat hard wegloopen.
Dit zijn de feiten, die u zekerlijk even goed
weet als ik."
„Ik was zeer nieuwsgierig", antwoordde hij;
„dat zijn dus de feiten, die u zijn medegedeeld
en hebt p daaruit alleen de zoo even gemelde
gevolgtrekking gemaakt."
„Neen", zei ik: „er was meer, daar was
Philippia."
„Maar die heeft niets gezegd."
„Dat is waar, maar zij behoefde niet te
spreken. Ik hoorde, om zoo te zeggen, haar
hart kloppen, en daaruit is mijn overtuiging
voortgekomen."
Mijnheer Winchester" schonk mij een goed
keurend lachje.
„Gij voldoet geheel aan de verwachtingen,
die ik van u had", verklaarde bij. „Philippa's
hart klopte en dat werd veroorzaakt door zeer
ongewone gemoedsbewegingen. Philippa heeft
den persoon gezien, die mijne vrouw van haar
juweelen beroofd heeft."
„Wat", riep ik uit, „en, u
wachtte het eind van nüjn opmerking.
publieke werken, en de binnenhaven van Kee
ling, vroeger alleen toegankelijk voor kleine zeil
schepen, is zoo verbeterd, dat nu een schip van
3000 ton bij de spoorwegwerf kan komen. Ook
voor de binnenlandsche verkeersmiddelen heb
ben de Japanners veel gedaan. Er zijn nieuwe
wegen aangelegd tot gen lengte vdn 1000 mijl,
en er zijn 250 mijlen spoorweg ontworpen, waar
van 180 mijl zijn voltooid.
Formosa is een voor C'hina verbazingwek
kend voorbeeld, van alles, waartoe Japanners in
staat zijn. Hup geheele wijze van optreden is re
gelmatig.
In de steden is volkomen reinheid, en in de
hoofdstad hebben zij böomen geplant en bree-
de[ geregelde straten aangelegd. Het gelbou,w,
waar de gouverneur-generaal woont is geheel
op Europeesche wijze ingericht; men vindt er
biljardkamers, pingpongtatels, electrisch licht, en
alles wat Westersche beschaving meebrengt.
De handel met het buitenland is gestegen
van 2.200.000 pond sterling in 1896, tot
4.000.000 nu en de invoerrechten van 200.000
pond tot 1.600.000 pond.
De twee grootste hinderpalen voor de ver
dere ontwikkeling zijn de moeite om arbeids
krachten te krijgen en de houding van de be
volking van het bergland. Immigratie van Ghi-
neezen is streng verboden, omdat die van
slechten invloed kon zijn op het bovenland en
aanleiding zou kunnen, geven tot wanorde in
de jonge kolonie.
Japan's hoop voor de toekomst ligt in die
nationale uitbreiding, waarvan Formosa het eer
ste voorbeeld is. Zijn optreden op Formosa heeft
opnieu,w bewezen, dat de Japanners in hoogen
graad een energie, pen tact en een volharding
bezitten, welke onmisbaar zijn bij de taak, waar
toe dit rijk zich ongetwijfeld geroepen gevoelt.
18 Mei.
De Russische en Japansche vloot.
De naderende zeeslag.
Volgens een berichtgever van (de Daily Mail
te Hongkong wordt de (toestand als hoogst ge
spannen beschouwd; de groote zeeslag kan iede-
ren dag verwacht worden.
Reeds zouden groote voorbereidingen zijn ge
maakt voor 't geval, dat de Japanners tot den
aanval zullen overgaan. 12 oorlogsbodems zijn
gesignaleerd in de buurt jvan Gaproch (Hong
kong). De nationaliteit is piet bekend. Men ver
moedt dat het Japansche jverkenningsschepen zijn,
door Togo uitgezonden om (het verblijf van Roz-
jestwenski's eskader op te sporen.
Waar is Uozjestwensky
Het schijnt op fa et oogenblik nog niet gelukt
te zijn te weten (te komen waar Rozjestwemski
piet af.
„Ik zeg dit", ging hij voort, „omdat terwijl
mijn vrouw nog hier was en vóór zij naar boven
ging, ik Philippa den stap heb zien opgaan;
en zij had juist den tijd om boven te komen,
toen de persoon, wiens trap ik reeds gehoord
had op den vloer hierboven, het portaal be
reikte
„Het portaal?" riep ik.
„Ja, is het werkelijk mogelijk, dat u slechts
een oogenblik in den waan verkeerd hebt, dat
de dief, die dit kleine fortuin gestolen heeft,
door het raam is binnengekomen?"
„Mijnheer Winchester", zei ik, „ik moet be
kennen, dat toen ik het politiebureau verliet,
bij mij eenige twijfel bestond of deze diefstal
zich wel had toegedragen geheel op de wijze,
zooals de man Vertelde, die uw briefje bracht;
doch na gehoord te hebben, wat mevrouw Win
chester te zeggen, had
„Het verhaal, dat mijn vrouw van dit geval
doet, is niet vólkomen betrouwbaar", viel hij
kalm, doch beslist mij in de rede. „Wil ik u
eens een paar feiten meededenHet raam,
dat mijn vrouw verklaart, dat zij open vond, toen
zij weer boven, was gekomen, is niet opge-
i schoven, terwijl zij beneden was, doclh na haar
terugkeer in haar kamer, want ik hoorde
het." 1 1 f j i
Wordt vervolgd
O
Fn
