Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
DE
28ste Jaargang.
Vrijdag 2 Juni 1905.
No. 8220.
Officieele Berichten.
Overzicht.
Aanslag op koning Alfonsus
en president Loubet.
Staten-(ji ener a al.
gesloten zullen worden.
MetaChtWei'k'
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden ƒ1.35, per maand 45 cent en per
Week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland ƒ2.—'per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Boter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 1—6 regels ƒ0.77 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 12Va cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst
lijke overeenkomsten aangegaan.
bi 1-
Telefoonuummer 85. Postbus no. 39.
emeester en Wethouders van Schiedam,
JuUen hekend, dat gedurende de maanden Juni,
burea en ^uSustus de bureaux behalve het
hUi2 U ,VOor den Burgerlijken Stand ten Raad-
ss Zaterdags des namiddags ten I uur
Burg
2 Juni.
held n^zanier^and komen er meer aaneengescha-
sji'na Ve'^a'en van den grooten zeeslag bij Tsoe-
hpt Waardoor men- een beteren kijk krijgt op
verloop van den slag.
iy0^ c°rrespondent van de Daily Telegraph te
een Se'nt he' volgende verslag over, dat hij van
correspondent, die op de Japansche vloot
^kregen heeft:
jje Re Bussen voeren Zaterdagochtend om vijf uur
a*Jl_straat in. De vereenigde Japansche vloot
'oen haar steunpunt verlaten. Een smaldeel
^gezonden om de Russen naar het eiland
in ^r^ven> uiaar de vijand stoomde het eiland
het vaart voorbij- De Japansche hulpvloot in
e' boorden stak hem toen de loef af, en de slag
oegon Ti
rj iogos schepen, met volmaakte nauwkeu-
le'd ooanoeurreerende, nam de Russen niet
bog6" Va" voren in het vuur, maar aan beide
elk' 'ang beschoten de twee partijen
v-ir, er scB°f om schot, liet was een schouwspel
^grootsche pracht.
lijk nnen 'wee uur was Rozjestwensky feite-
ta|jf r.eec's ver«lagen. Er kwam aarzeling in de
van 6 Van Z^n v'00'- Dat was het voorspel
beer,. een vromen wanorde. Toen de Japanners
Verd ef)en' ^ut 6et beslissende oogenblik naderde,
be,. e'den zij hun pogingen. De beschieting
te °m 2 10 nam. haar toppunt.
"oord ^'6n stoomden de Russen langzaam
Bjke Waarts de Japanners bewogen zich in ge-
Van "c'"'ng, waarbij de slagorde bleef, gelijk zij
611 aa'ivang was, met smaldeelen in het O.,
sac en Bussen werden aldus in een cul-de-
gehouden, waaruit geen ontkomen was.
bet aSSC^en 3 en 5 uur zonken een kruiser van
"adat '>e ^m*raal Nachimof en de Kamtsjatka,
tersa het bovendeel der schepen reeds tot splin-
w». ^fs'agen was. Daarna vielen de Russen in
"orde ui,
de
To
vlooten Zondag aanbrak kwam de Japansche
onv dichterbij. Den heelen dag woedde met
echteni'I1(^er^e hevigheid de slag. De Russen waren
,l 'n ^eer' s'rategische orde om goeden tegen-
Ma,ld 'e bieden."
p'el breekt het verslag af.
keej6]1 ~'ai3anscb zeeofficier, te Sasebo terugge-
i vertelt in een beschrijving van den slag:
oen de Russen in zicht kwamen, stevende de
Pansche vloot naar de oostelijke doorvaart van
UIJurin, Orel en drie kanonneerbooten.
...re u"een, de eene steven westwaarts, de an-
t dl,V]°St.Waarts wijzende. Van dat oogenblik was
Was ^a' Bozjestwensky volkomen verslagen
Bun i kwamen de Japanners dichterbij, waardoor
0tu VUU|' n°g doodelijker werd. De Russen geheel
sche Vormden geen vloot meer, zij waren ge-
die jaen 'n een aantal afzonderlijke smaldeelen,
Sedr n^ZamerBand op de kust van Nagato werden
De 0n§en- Togo waagde niets en verloor niets.
Was W'n^ WaS nu gevallen en de zee kalm. Het
het xj611 Prachtige avond. De Russen zochten nog
Vers en> 'erwijl de Japanners hun den weg
het ^er^en' Bet dagwerk was voorbij, nu begon
t0r e*! duisternis kwamen de torpedojagers en
ent oten als een zwerm sprinkhanen vooruit
Bun vlJand te steken en tot zinken te brengen.
vUur V°0ruBdringen werd gedekt door een hevig
telbar^ ^roote Bapansche schepen, terwijl on-
den e. ZOehlichten heen en weer vlogen. Er werd
Verst Vl,'lind Seen rust gelaten. Geen oogenblik
dg e het schieten. Kort na tweeën werden
£j°rPed°booten opnieuw losgelaten.
gror"\ aachtwerk had tot uitslag, dat in den
Wei'den geboord de Alexander 111, Odjab-
Aauuivl.. n..-i
de Tsoe-straat. De zee was ruw en de torpedo
booten moesten bij Tsoesjima schuilen. De Rus
sische schepen daagden in goede orde op. logo
seinde van de Mikasa: »Het lot van ons rijk hangt
van dezen slag af. Van u allen wordt verwacht
dat gij uw uiterste doet."
Gedurende het gevecht manoeuvreerden de Ja
panners zoo, dat ?ij! de Russische vloot omsingel
den. De Russen -trachtten uit te breken, maar
de flotille torpedojagers belette het, en zij bleven
tot den volgenden, dag. °P verschillenden afstand,
omsingeld. Aldus van alle kanten ingesloten wa
ren de Russen hulpeloos en onmachtig om te
ontkomen.
Overeenkomstig tevoren gegeven bevelen gin
gen de torpedojagers 's nachts naar voren om
de Russische schepen, die in brand waren geraakt,
aan te vallen. De' Russen verijdelden den eer
sten en den tweeden aanval door hun zoeklich
ten, maar de .derde aanval slaagde. De Russen
bleven 's nachts doorvaren, /maar de Japanners
'behielden hun insluitende beweging, steeds zor
gende Voor te blijven. Zondag-ochtend werd de
slag hervat. Dien dag leden de Russen hun
zwaarste verliezen.
De Russen leken geheel onvoorbereid en on
geoefend om nachtelijke (aanvallen af te slaan.
Gedurende den eersten inachtelijken aanval der
Japanners toonden de Russen negen zoeklichten,
die den aanval verijdelden, maar duidelijk de lig
ging van hun Vloot aantoonden, hetgeen het
latere welslagen van de Japanners ten ge
volge had.
De Daily Mail verneemt uit Tokio
Van de Japansche linieschepen is de Asahi
het meest geraakt: ook werden daar aan boord
de meeste verliezen geleden, toch verliet zij de
gevechtslinie niet.
De Wladimir Monomach heesch de witte vlag.
De bemanning, (nog) 160 man sterk, gaf zich
over aan het garnizoen op Tsoesjima.
Het S'tuurtoestel van de Kamtsjatka raakte
reeds in het begin van den slag onklaar. De
.gezagvoerder werd gedood en twee officieren
gewond. Het schip draaide hulpeloos al maar
rond tot een granaat de machine vernielde. Toen
werd het een machteloos mikpunt en spoedig
zonk het. Van de bemanning redden er zich
56 in de .booten; de overigen kwamen om. Een
Van de officieren dn een boot zag hoe de Ja
pansche sdhepen al dichter drie zinkende Rus
sische linieschepen omsingelden. Torpedo's ont
ploften overal in de rondte.
De gezagvoerder van de Admiral Nachimof
iheeft aan een verslaggever verteldAnderhalf
uur na 'het begin van den slag voelden zij on
der het 'schip een schok, blijkbaar van een mijn
of torpedo. Het schip begon spoedig te zinken.
De bemanning van .600 man ging grootendeels
mede de 'diepte in. De gezagvoerder en eenige
anderen werden 'door een stoomsloep opgepikt,
in een 'Japansche yisschersboot gezet en naar
Sjimonoseki gebracht.
Gewonde Japansche 'zeelieden, jn het hospi
taal te Maizoeroe opgenomen, vertellen dat de
Iinjas Soeworof, 'die de Russische linie opende,
en de Mikasa, ,het voorste schip van de Japan
ners, bijna tegelijkertijd het gevecht begonnen.
Reeds na een korten strijd zag men dat het dek
van de Oesjakof in brand stond, het schip raak
te spoedig ten achter, 's Middags om half vijf
waren de Russische liniën geheel in wanorde, en
het v'uren begon zwakker te worden. De Boro
dino en de Kamtsjatka waren gezonken, maai
de bemanning van de Borodino hield dapper
den strijd vol totdat het schip in de golven
verdween.
Zondag-ochtend werden vijf Russische schepen
bij de Liancourt-rotsen ontdekt, de Japanners
omringden ze dadelijk. De Izoemroed ontsnapte
in volle vaart, maar de andere vier heschen de
Japansche vlag boven (le Russische. Nebogatof
begaf zich met ten boot naar de Asama en
gaf zich over.
Volgens een nader verslag, dat het Japansche
gezantschap te 'Londen gisteren ontvangen heeft,
zijn de Sisoj-Weliki, Admiral Nachimof en Wla
dimir Monomach Zondag-ochtend gezonken, ter
wijl zij 'hulpeloos bij Tsoesjima ronddreven. Ja
pansche kruisers 'en menschen aan de kust red
den de 'overlevenden, ten getale van 915.
Ontkomen schepen.
Voor zoover thans bekend is geworden, zijn
slechts 3 schepen van de Russische vloot er in
geslaagd Wladiwostok te bereiken, de snelle krui
sers Airnas en Imzoeroed en de torpedojager
Gromi.
Russische bevelvoerders.
Volgens de laatste telegrammen uit Tokio, is
Rozjestwensky slechts licht gewond. Admiraal
Folkersham is Zaterdag in den commando-toren
van de Osljabja gedood.
De verliezen.
De ruwe schatting van de verliezen die de Rus
sen bij den zeeslag geleden hebben is tusschen de
zeven- en negenduizend man, de krijgsgevangenen
niet meegerekend. Men vreest, dat de meesten
omgekomen zijn. Vele lijken spoelen op de na
burige eilanden aan strand.
De Japanners hebben in 't geheel nog geen 800
dooden en gewonden.
Wat nu?
In Rusland heeft, volgens de telegrammen in
de Engelsche bladen, de verpletterende nederlaag
van de Oostzeevloot, eindelijk daar bekend gewor
den, een buitengewoon diepen indruk gemaakt.
De geheele pers, zelfs liet Nowoje Wremja, dringt
er op aan, onmiddellijk het volksparlement bijeen
te roepen, teneinde de vraag van oorlog of vrede
te helpen oplossen. De Soeworin betoogt, dat de
medewerking van het volk nu gebiedend rioodig is.
De Petersburgsche correspondent van de Stan
dard seint, dat de Russische regeering nu wel
bereid schijnt vrede te sluiten, maar 't liefst
rechtstreeks met Japan wil onderhandelen. De
vreemde diplomaten in Petersburg zyn echter van
meening, dat de vrede onmogelijk is, zoolang Rus
land niet zijn nederlaag erkent. Een invloedrijk
minister deelde den correspondent mede, dat de
kans op een revolutie bij het sluiten van den
vrede de raadslieden van den Tsaar meer afschrikt
dan de ergste vredesvoorwaarden van Japan. Zij
zoeken nu den oorlog voort te zetten, teneinde
een uitbarsting binnenslands zoo lang mogelijk
uit te stellen.
Linjewitsj moet aan den Tsaar geseind hebben,
dat de overwinning van Togo den stand van zaken
in Mantsjoerije ten zeerste verergerd heelt, vooral
het gebrek aan tucht in het leger. Hij heeft
twaalf officieren moeten laten doodschieten, omdat
zij onder de soldaten oproerige geschriften uit
deelden.
Een Engelsche journalist te Kopenhagen heeft
daar in hofkringen vernomen, dat, voigens berich
ten uit Petersburg, de Tsaar hardnekkig alle voor
stellen om vrede te sluiten, verwerpt. Voor het
leger een slag gewonnen heeft, zegt hij, is er
geen einde aan den oorlog te zien. En in geen
geval zou liij ook bij benadering willen treden in
de tot dusver bekend geworden Japansche eischen-
Dat standpunt nam de Tsaar ook op de bijeen
komst van eergisteren in, toen Witte voor den
vrede pleitte. De Tsaar verheelde daarbij zijn
ontstemming niet over de aansporing om vrede
te sluiten in de Fransche pers. Zoo 't schijnt
zullen er weer aanzienlijke versterkingen naar
Mantsjoerije gezonden worden.
FRANKRIJK.
Geheel Parijs is in opschudding gebracht door
een laaghartigen aanslag op Koning Alfonsus van
Spanje (die op het oogenblik, zooals men weet,
daar vertoeft) en president Loubet.
Toen de koning en president Loubet Woensdag
nacht de Opera .verlieten, weerklonk plotseling
op den hoek vtan de Rue Rivoli een ontploffing.
Een bereden politieagent werd uit het zadel ge
worpen en het paard van een kurassier stortte
ineder. Noch de Koning, noch Loubet werden
getroffen. De Koning zette zijn weg voort naar
het paleis. Een persoon werd gearresteerd.
Door de ontploffing werd het paard van ka
pitein Schneider Van het 2de regiment kurassiers,
dat vlak achter het rijtuig liep, gewond; het
kreeg stukken schroot in de linkerflank; het
paard van kapitein Gamier, die aan het linker
portier reed werd ook gekwetst; twee officieren
vielen, maar waren weldra weer op de been;
zij en eenige andere personen kregen lichte kneu
zingen. Eenige stukken van de bom werden op
den grond gevonden. De prefect opende terstond
een onderzoek.
Dadelijk na de ontploffing liet de politie het
geheele terrein, omvlattende het plein van het
Théatre Franc-ais, en de Rue de l'Echelle door
republikeinsche garden en politie-agenten afzet
ten, zoodat allen, die zich in de nabijgelegen
koffiehuizen bevonden, als het ware opgesloten
bleven tot de rechterlijke ambtenaren ter plaatse
waren.
Een dame, die als getuige werd gehoord, ver
klaarde drie personen te hebben gezien, die de
een of andere machine aanstaken onder de poort
van het Louvre, een hunner verwijderde zich
en wierp de machine in de richting van het
koninklijk rijtuig.
Drie verdachte sujetten zijn gevat.
De drie gearresteerden verklaarden te zijn
Louis Finot, oud 20 jaar, kleedermaker; Mar
cel Hautun, oud ,15 jaar, .glazenmaker, en Fer
dinand Boler oud ,21 jaar bloemist. Men heeft
nog geen volslagen zekerheid of deze personen
tot de groep befaooren, die den aanslag heeft
beraamd; ze zullen aan een streng verhoor on
derworpen en ter beschikking vlan de justitie
worden gehouden.
Te 123/4 uur had Alfonsus XIII zijn paleis
weder bereikt.
De president Van de Republiek, die hem had
vergezeld, is langer ,!bij hem gebleven dan
hij in gewone omstandigheden zou hebben ge
daan. I 1 1 1 1 1
De Koning Vroeg inlichtingen omtrent de ont
ploffing, hij wenschte te weten of er ook onge
lukken waren gebeurd en gaf te kennen dat
nij zich niet ter ruste zoude begeven, alvorens
hij op dit punt volkomen gerust was gesteld
en hij zond een telegram aan zijn moeder, haar
mededeelende dat hij. izonder ongeval zijn paleis
had bereikt. De president verliet den Koning
na dezen te hebben gezegd, hoezeer hij den
schandelijken aanslag betreurde jen den Koning
geluk wenschend dat ;hij zoo gelukkig was ont
komen. t I 1 (|l
De vensters van den Koning bleven tot laat
in den nacht yerlicht, hij is niet te bed gegaan,
alvorens men hem had verzekerd dat niemand
ernstig was gekwetst.
CANADA.
De landbouw-commissie uit het Canadeesche
parlement heeft beraadslaagd over Engeland's
verbod tot het aan wal zetten van Canadeesch
vee. De minister van Landbouw achtte het on
waarschijnlijk, dat het verbod opgeheven zou
worden. Hij erkende dat Engeland's handelwijze
onwelwillend was tegenover Canada, maar dit
land kon het beleid der Engelsche regeering
dienaangaande niet wijzigen.
EERSTE KAMER.
Vergadering van Woensdag 31 Mei.
Lager Onderwijs.
De heer Godin de Beaufort betoogt, dat
het ontwerp geheel in de lijn ligt van
de wet van 1889, die natuurlijk als alle wetten
voor wijziging vatbaar was. Daardoor bleef de pa
cificatie onaangetast. Voor het katholiek onderwijs
hoeft men niet zoo bang te zijn, daar bet grootste
percentage menschen, die niet lezen of schrijven
kunnen, niet in Brubaut en Limburg, doen 111
Groningen en Drenthe voorkomt.
De heer Van 'L i n n i c q Bergmann verde
digt de Regeering tegen hei in de at'deelmgen ge
hoorde verwijt, dat deze wet te kort voor de ver
kiezingen zou zijn ingetreden en behandeld. Onder
het ministei iePierson werden nog wetsontwer
pen behandeld tusschen de stemming en de her
stemming.
De heer Woltjer protesteert tegen de wijze,
waarop van links de schoolstrijd en de houding
der rechterzijde daarin wordt voorgesteld. Er is
z. i. met eerlijke wapenen gestreden.
De heer Van Velzen zegt dat door de wet
een onrecht zal worden weggenomen. De wet
Kuyper zal een door en door nationale zijn.
De minister Kuyper dankt voor de hem
hier geschonken, krachtigen steun. Hoe de heer
Rengers de waarborgen thans niet voldoende kan
achten, begrijpt spr. niet, daar deze afgevaardigde
zich in 1889 toch heeft verklaard vóór de wet,
die veel minder waarborgen eischte. (De heer Ren-