Dagblad voor Schiedam O ms! reken
Boter aan de galg.
DE 08».
28ste Jaargang.
Zaterdag 3 Juni L905.
No. 8221.
EERSTE BLAD.
Officieele Berichten.
Kennisgeving.
Kennisgeving.
Aangifte van leerlingen
Algemeen Overzicht.
gesloten zullen worden.
Burger-Avondschool te Schiedam.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden 1.35, per maand 4o cent en pei
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland '2.;per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Boter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 1—6 regels ƒ0.77 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 12i/a cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel. hi,
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst
lijke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 30.
Bit nummer bestaat uit twee bladen en een
Geïllustreerd Zondagsblad.
Inrichtingen welke gevaar, schade of
hinder kunnen veroorzaken.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam,
gezien het verzoek
van K. G. Brugger, om vergunning tot
oprichting van een herstelplaats van koper-,
buk- en zinkwerk, in het achtergedeelte van het
pand staande aan den Dam no. 20, kadaster sectie
A nrs. 905 en 906
van C. M. Bocage, om vergunning tot
?Prichting van een eest tot het drogen van hout,
jb zijne pianofabriek aan de Boterstraat no. 22,
'adaster sectie B no. 2649
Gelet op de bepalingen der Hinderwet
Doen te weten:
dat voormelde verzoeken met de bijlagen op de
Secretarie der gemeente zijn ter visie gelegd
dat op Zaterdag den 17den Juni a.s., des
ttdddags ten 12 ure, ten Raadhuize gelegenheid
Za' worden gegeven om bezwaren tegen het
toestaan van die verzoeken in te brengen en die
'dondeling of schriftelijk toe te lichten en
dat gedurende drie dagen, vóór het tijdstip
hierboven genoemd, op de secretarie der gemeente,
van de schrifturen, die ter zake mochten zijn
lngekomen, kennis kan worden genomen.
En is hiervan afkondiging geschied, waar het
behoort, den 3den Juni '1905.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
VERSTEEG.
De Secretaris,
V. SICKENGA.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam,
nuaken bekend, dat gedurende de maanden Juni,
u'i en Augustus, de bureaux ten Raadhuize
ïïlet uitzondering van het bureau van den Bur
gerlijken Stand des Zaterdags te 1 uur des
Namiddags
Kostelooze toelating van de leerlingen op het
Gymnasium, de Hoogere Burgersehool en de
Herhalingsschool (talencursus) verhonden
aan de school voor jongens met
uitgebreid leerplan.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam,
Brengen ter kennis van belanghebbenden dat de
aanvragen om kosteloos te worden toegelaten tot
den a. s. cursus
to. van het gymnasium
2o. van de hoogere burgerschool
3o van de herhalingsschool (talencursus) ver
honden aan de school voor jongens met uitgebreid
'eerplan
Uiterlijk den lsten Juli a.s. bij hun College
utoeten zijn ingediend.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
VERSTEEG.
De Secretaris,
V. SICKENGA.
De inschrijving van nieuwe leerlingen zal plaats
hebben op Woensdag 7 en Donderdag 8 Juni
«"S-, 's avonds 7 uur, in het gebouw der Hoogere
Burgerschool.
Er moet worden meegebracht:
te. een bewijs van het Hoofd, dat de leerling
de Lagere School geheel heeft doorloopen;
2e. een bewijs van Inenting.
De Directeur,
HINGMAN.
Voor de openbare lagere Scholen met uitgebreid
leerplan, A. en B.
Ouders of voogden, die leerlingen voor boven
genoemde scholen wenschen aantegeven, wordt
verzocht zich vóór 1 Juli a.s. aan te melden,
voor meisjes en jongens voor de eerste drie leer
jaren bij Mej. S. LAZONDER, en voor jonpns
voorde hoogere leerjaren bij den Heer A. H. E. TIJL.
De leerlingen moeten geboren zijn vóór 1
Januari 1900.
Dr. Schaepmam in zijn tijd heeft de uitspraak:
„Alle polemiek is uit den booze" aangevuld jnet
de woorden„en uit den dwaze.
Wij zouden met Jiet oog op onze ervaringen
in zake polemiek met da Schiedamsche Crt wil
len zeggenMet deze onze zus ter redactie te pole-
miseeren is boter aan pie galg gesmeerd.
We hebben in ons nummer Van Zaterdag 20
Mei e en kort be loog geleverd, dat op de ouders
de plicht der opvoeding en. dus ook die van
het, .onderwijs rust; ,dat alleen de Staat optreedt,
waar men dien plicht niet.wil of niet kan ver-
Vullen; dat het een eiseh van het recht is, dat,
waar de vrijzinnigen hij hun onderwijs door den
Staat gesteund worden, ,ook de voorstanders van
het bijzonder onderwijs hun gerechte deel ont
vangen. En uit het feit, het niet te loochenen
feit dat op ,de ouders de eerste plicht Van op-
Voeding en onderwijs pust; geconcludeerd, dat
het hijzonder onderwijs hoofdzaak cn het open
baar /onderwijs slechts aanVulling is, een aan
vulling, /die meetelt, maar toch slechts eene pan-
Vulling.
Ein (daar komt. nu onze zus terredactie van de
Schiedamsche ons herinneren pan art. 192 der
Grondwet en ze pegt„Het openhaar onderwijs
is en moet het zijn volgens de Grondwet
regel en het bijlzonder onderwijs is .aanvul
ling
Redeneer daar nu eens tegen en vraag waar
in (de Grondwet van het openbaar onderwijs als
regel /en v!an het bijzonder aJs aanvulling ge
sproken wordt!
Als men per se de Vraag stelde, zou eenvou
dig heel het artikel 192 worden .overschreven en
hel „bewijs" was geleverd.
We hebben het citaat afgebroken, hier is het
vervolg: „een aanvulling, die meetelt sedert de
wet Van Mackay.
Hoe hebben we het nu? Telt het bijzonder
onderwijs pas mee sedert de wet-Mackay l Of
is hiet Veeleer de wet-Mackay 'het onomstootelijk
bewijs, dat het bijzonder onderwijs, trots de ver
drukking, trots de onedele concurrentie van het
openhaar onderwijs gegroeid was Gegroeid in
kracht en macht? In liefde bij het Volk? Ge
groeid in die mate, dat ook de bijzondere school
tot de volksschool gerekend moet worden? Telt
het bijzonder onderwijs pas mee sedert het (in
1889) jsene kleine subsidie uit de Staatskas kreeg
Maar onze zus terredactie zal toch niet van mee
tellen gaan praten, als het op het tellen van
wat blanke guldens aankomt? Zoo ja, dan
moet in haar oog de openbare school nog de
school 'zijn, want die krijgt nog tweemaal zoo
Veel uit de openbare kassen als de bijzondere.
Ja nu nog, na aanneming der „partijwet yam
dr. Kuyper." Zoo luidt de terminologie im
I' a
mers?
Van „partijwet" gesproken. Och, Van onzen
kant is er geen bezwaar dien naam te aan
vaarden. Mits men go,ed onèerscheide. We aan
Vaarden dien naam, als er mee bedoeld Wordt,
dat het onrecht, een partij aangedaan, gedeelte
lijk wordt, weggenomen.
Gedeeltelijk? hooren we de palstaanders
Vo,or de openbare school vragen. Tusschen haak
jes: tot die palstaanders toehoort de Sch. Crt
getuige haar Verheerlijking van de openbare
school als de „kweekster: der verdraagzaamheid,"
een „element. Voor de zedelijke en godsdienstige
opvoeding", als onthoudende aan „het kind, wat
voor hem onverteerbaar is", als gevende in fle
opvoeding de practijk van het Christendom
altemaal verheerlijkingen en opkammingen uit de
oud-liberale school vain vóór 1880.
Gedeeltelijk
Ontwijfelbaar zeker. Als practici hebben onze
bewindsmannen niet meer gedaan dan zij voor
het oogenhlik konden. Evengoed als in 1889
het ministerde-Mackay niet te Ver ging. Maar
dat het tot eene algeheel© wettelijke reorgani
satie vain het onderwijs honger, middelbaar
en lager komen moet en onder het ministe-
rie-Kuyper, blijft dit aan het bewind, komen Kal,
dat staat vast.
Maan gedeeltelijk ook in diem zin om hierop
willen we bijzonder de aandacht Vestigen flat
de laatste penning aan het bijzonder onderwijs
volstrekt nog niet betaald is. Nog ontvangen
de openbare scholen tweemaal zoovteel uit de
openbare kassen als de bijzondere, terwijl toch
heide soorten gelijke rechten hebben. Vóór het
oogenhlik zijn de Voorstanders van het bijzonder
onderwijs dankbaar, maar Voldaan niet. En niet
eer zal de politieke atmosfeer opklaren, vóór
de lageronderwij'skwestie, op te lossen, bij de
algeheele reorganisatie van het onderwijs in al
zijn geledingen, van de baan is.
Of dan onmiddellijk de schoolstrijd van den
kant der voorstanders van het bijzonder onderwijs
zal heropend worden In geenen deele. Maar
de schoolkwestie is gebleven en zal vroeg of
laat om algeheele oplossing Vragen.
Al hetgeen bladen als De Vaderlander over
den dag van 9 Mei 1905, waarop de onder
wijs mo veile werd aangenomen, mogen schrijven,
ook de Schiedamsche heeft een heel stuk pange-
haald laat ons totaal koud. Dergelijke op
geschroefde taal moge bij onontwikkelden in
slaan, zij vermag niets. Men moge, wat ook
De Vaderlander doet, spreken Van „een wet, die
de Grondwet geweld aandoet," mannen als baron
Van Weideren Rengers houden het hoofd koel.
Zei deze oud-liberaal niet dezer dagen in de
Eerste Kamer, dat de moVelle—Kuyper niet met
de Grondwet strijdt? Het citaat .uit De Vader
lander, door de Schiedamsche afgedrukt, is te
lang, anders schrevien we het over. We gun
nen anders onzen lezers wel een genoegelijk
©ogenblikje.
Maar even moeten we toch onze lezers ter
wille zijn.
Iets over België heeft onze zusterredactie weer
voor het laatst bewaard.
Als er niets over België gezegd wordt, is een
artikel over onderwijszaken, voor een oud-liberale
krant niet af.
We boden de redactie van de Schiedamsche
enkele weken geleden een exemplaar Van „Maakt
front Voor de bijzondere school aan. Tot Mu
is dat exemplaar door oinze zusterredactie niet
afgehaald.
Met ligt nog altijd te harer dispositie.
Zou de redactie' dat hoekje niet mogen lezen?
Of zou zij schokschouderend Vragen: „Wat
zou nu zoo'n boekje In „Maakt front voor de
openbare school is immers de waarheid gezegd
Waaruit we ook alweer leeren't Is boter aan
de galg de redactie van de Schiedamsche 'een
Katholiek werkje aan te bieden. Wat wij rian
ook in het vervolg maar niet meer zullen doen.
kustverdedigings-vaartuigen, 6 gepantserde en 9
pantserdekkruisers, voorts een paar kanonneer-
booten, 15 of 20 torpedobooten, de mijnenschepen
Jenisej en Amoer, en eenige hulpschepen.
Er is thans ook het een en ander bekend ge
worden van de verliezen van de Japansche vloot.
Woensdag heeft de Japansche Admiraliteit de
volgende verliezenlijst openbaar gemaakt
Het linieschip Jasjima geblevende torpedo-
Akatsoesji eveneens voor Port Arthus op 17 Mei
1904; de kanonneerboot Osjima tengevolge van
een Lanvaring, toen zij met het landleger voor
Liao-tong samenwerkte, eveneens op 1/Mei 1904,
de torpedojager Ilajatori stiet op een mijn en
zonk den 3den September gedurende de blokkade
voor Port Arthur; de kanonneerboot Alago stiet
op een rots en zonk op 6 November voor Port
Arthur, de kruiser Takasago liep een mijn en
zonk op 12 December, ook voor Port Arthur.
Het linieschip Jasjima was een bodem van
12,500 ton uit 1896 eu van alle bovengenoemde
schepen het zwaarste verlies voor de Japansche
marine. De Japanners hebben dus, gelijk nu
blijkt, om de geduchte Russische slagvloot te be
strijden, slechts over vier linieschepen «erste klas
beschikt, wat Togo's overwinning nog roemrijker
maakt. De kruiser Takasago was een in 1897
gebouwde pantserdekkruiser van 4220 ton, de
Osjima een kanonneerboot van 640 ton uit 1890
en de Atago een verouderd oorlogsvaartuig.
In dezen oorlog zijn de mijnen de gevaarlijkste
vijanden voor de Japansche vloot gebleken zij
verloren op Japansche of Russische mijnen de
linieschepen 1ste klas Ilatsoese en Jasjima-, de
kustpantserschepen Heijen (18 Mei) en Seijen (30
November), de kleine kruisers Takasago, Mijako
en Kaimon en een paar torpedojagers en torpedo
booten. Bij een aanvaring of schipbreuk zijn
verder de kleine kruiser Josjino en de kanonneer-
booten Osjima en Atago gebleven. Door liet vuur
van Russische kanonnen zijn daarentegen slechts
eenige torpedovaartuigen ten gronde gegaan.
3 Juni.
Geen vrede.
Als niet alle aanwijzingen bedriegen bestaat in
Rusland het voornemen, om den oorlog onder alle
omstandigheden voort te zetten, het vierde eska
der uit te zenden en met de vorming van een
nieuwe vloot te beginnen.
Er zijn slechts twee mogelijkheden: Sachalin,
Kamtsjakta en Wladiwostok aan de Japanners over,
te laten of een nieuwe vloot te stichten. Daarom
moet men nog afwachten, of het bericht van Biri-
let's terugroeping juist is.
Maar de beslissing over oorlog of vrede zal de
taak zijn van den zemski sobor, welks bijeenroeping
ongetwijfeld verhaast zal worden. De voortzetting
van den oorlog zoo goed als de sluiting van den
vrede zal te reusachtige offers eischen dan dat de
regeering, zonder de volksvertegenwoordigers te
hooren, de beslissing zou durven nemen. De neder
laag in de straat van Korea is een nederlaag van
het heerschende régime en dientengevolge ook van
de reactie, die niet op de belangen van den staat,
maar op die van een betrekkelijk kleine groep het
oog heeft.
De verliezen aan beide kanten.
Aan Russische zijde zijn de verliezen in den
oorlog ontzettend groot geweest. Alles tezaam
heeft de Russische marine sedert Februari van
het vorige jaar verloren (gezonken vermees terd,
onbruikbaar ol geïnterneerd)15 slagschepen3
Bizon derheden over den zeeslag.
Het is niet voor de eerste maal, dat in de straat
van Tsoesjima een zeeslag is geleverd.
De Echo de Paris brengt in herinnering, dat
de Japanners reeds in de dertiende eeuw, eveneens
in de straat van Tsoesjima, het hen bedreigende
gele gevaar uit het Westen hebben bezworen, toen
zij er, geholpen door een geweldigen taifoen, de
Mongoolsche armada van 4000 schepen met
240.000 krijgslieden van Koebai-Kan, kleinzoon van
Dzjendzjis-Kan, vernietigden.
In het slot der beschrijving, die een correspon
dent van de Daily Telegraph, als ooggetuige van
den slag bij Tsoesjima geeft, is 't belangrijkst dat
de Russen blijkbaar de opstelling der Japansche
strijdkrachten niet kenden en blindelings in den
val liepen, zonder zelfs een verkenning noodzake
lijk te achtenvoorts dat de schietvoorraad bij de
Russen spoedig uitgeput raakte hetgeen een
brief, vroeger door een Russisch officier uit Ma
dagaskar gezonden, bevestigt.
Kapitein Rozjanof, van de Nachimof, die te
Modzji krijgevangen is, schrijft het succes der
Japanners vooral toe aan de betere Japansche
artillerie en aan hun juister schieten.
De bevelhebber van den kruiser lzoemroed, kap.-
luit. t. zee Fersen, heeft eergisteren van uit de
St. Olga-haven een telegram aan den Tsaar ge
zonden. Hij beschrijft den slag op den 27sten Mei,
die om half twee begon en zegt dan, hoe, nadat
de Kjnas Soewarof zwaar beschadigd uit zicht
was geraakt, het bevel overging op Nebogatof,
onder wiens aanvoering toen de overige pantser
schepen met de lzoemroed in noordoostelijke
richting verder stoomden. De andere kruisers
waren afgesneden. Laat in den namiddag volgden
herhaalde aanvallen door de Japansche torpedo
booten. In den ochtend van den 28sten had er
weer een treffen van de Japansche vloot met
Russische schepen plaats, welke zij omsingelde.
De lzoemroed werd van het eskader afgesneden
en zette koers naar de baai van Wladiwostok. Hij
kwam daar in den nacht van 30 Mei aun, maar
raakte op een zandbank. Farsen liet de bsinaryiing
aan land gaan en het schip in d; lucht springen
Van de bemanning werden er 10 tijdens den slag
gewond. De officieren en de overige manschappen
bleven ongedeerd.