Uil Ruslanfl. DE OOM Algemeen Overzicht. Binnenland. nog altijd diezelfde christelijk-hi=torischen voor Kuyper in het gelid, en toch is de meerderheid van 16 voor hem in een minderheid van 4 ver anderd. Later echter wijst het blad erop, dat voor een enkel district de afloop der herstemmingen mede te danken is aan de Friesch-christelijk historischen die met name in Kampen, mede gewerkt hebben om aan Reijne zijn zetel te bezorgen. Het slot der beschouwing luidt »Nu de stembus de partijen, waarop het mini- 'sterie-Kuyper steunde, in de minderheid gebracht heeft, zal wel spoedig de mededeeling komen, dat het ministerie de portefeuilles ter beschikking van H. M. de Koningin heeft gesteld. Dat het ontslag van het kabinet-Kuyper door de Koningin zal worden aangenomen is wel niet twijfelachtig. Dan zal H. M. de ernstige en gewichtige taak hebben te vervullen de opdracht tot de vorming van een nieuw ministerie te geven. Hoe die opdracht ook uitvalle, het is onze vaste overtuiging, dat het ministerie, dat na het kabinet-Kuyper zal optreden, het scherpe partij karakter zal behooren te missen, dat Kuyper's bewind heeft gekenmerkt en ten val heeft gebracht. Het zal vooral op het gebied der neutrale zóne zijne werkzaamheid moeten zoeken en op dat ge bied veel goeds tot heil van land en volk trachten tot stand te brengen. Moge deze keuze van H. M. een gelukkige blij ken te zijn." De Nieuwe Courant constateert p.a., dat van de tien klappen er acht op de eigenlijke Kuyper-partij zijn neergekomen, den val van Staalman niet meegerekend. Een treft de Lob man-groep, nl. het verlies jvan dr. De Visser in Amsterdam II, die evenmin jbij de herstemming in Rotterdam II en Pen Haag II werd geko zen. De zetel van jjarori Mackay (Kampen), die zich niet herkiesbaar had gesteld, was reeds voor deze groep verloren gegaan, doordat daar pro>£. Noordtzij gesteld was; .thans verliest dr. Kuyper dien zetel aan den liberaal Reyne. In (het slotwoord lezen (wij o.a.: „Het is en blijft onze meening, dat van één parlementaire regeeringsmeerdedheid van 52 (wel ke dan uit 45 gecoaliseerde, vrijzinnigen en 7 sociaalndemocraten zou bestaan) en (dus van een parlementair „kabinet der linkerzijde" geen spra ke kan zijn. Niet één der leiders, die (Ie ver kiezingstroepen tegen dr. Kuyper pn de zijnen heb ben aangevoerd, is de pangewezen formeerder van een nieuw ministerie. De politieke toestand eischt bezadigdheid, ge matigdheid, een geest van verzoening, van bij- eenbrenging, zoo mogelijk, vóór piles." Land en Volk schrijft:; „Nederland heeft de vaan van den vrijhandel, van de godsdienstige verdraagzaamheid, yan de neutrale school, van de sociale rechtvaardigheid op 28 Juni 1905 boog gehouden. Ons volk heeft getoond, dat het de clericale overheersching, dat 't de monster-coalitie van Rome en Dordt moede is, dat het een vrijzinnig bestuur verlangt en daartoe de concentratie van alle linker-groepen mét ons noodzakelijk oor deelt. i 1 'il! Het Kuyper-régime is veroordeeld, pp de meest besliste wijze, verpletterend. De Tweede Kamer is „om." De slag is beslissend geweest, het kabinet- Kuyper is tot den aftocht gedwongen. De volg zame meerderheid onzer Tweede Kamer heeft haar gerechte straf ontvangen. En willen we in |de terminologie vervallen van onze tegenstanders, wij zouden geneigd zijn haar thans toe te roepenVox populi, vox Dei. Maar we onthouden ons daarvan. In onze vreugde over den uitslag der verkie zingen menge zich overmoed noch bitterheid. Te minder, omdat, wij /erkennen het, de toe stand ook thans van dien aard is, dat van een krachtige regeering, in politieken zin, geen sprake zal kunnen zijn. Er zal heel wat staats manswijsheid en tact noodig ,zijn om, zelfs bij het optreden van een gemengd ministerie uit de linkerzijde tegenover de rechterzijdsche opposi tie van 48 stemmen, yoor 'tland nuttig werk zaam te zijn. Toch hebben wij goeden jmoed, dat men daar in door vereeniging van alle vrijzinnigen en zucht naar krachtige samenwerking slagen zal. Doch dat is van later zorg. Wat we vroeger schreven, herhalen wij :niet op 't „wat nu?" maar op 't „eerst dit", op te rugkeer tot de liberale beginselen kwam het gisteren aan. En dat naaste doel is bereikt. Wij zijn daarvoor met innigen dank vervuld en wenschen er het dierbaar Vaderland geluk mee." In Het Handelsblad luidt de slotbeschou wing. „Het hoofddoel van den strijd, door de lin kerzijde gevoerdde omverwerping van het mi nisterie-Kuyper, is aldus bereikt. Wat nu? H. M. de Koningin zal weldra een beslissing hebben te nemen, welke wegens de samenstelling der nieuwe Kamer, zonder aan gewezen meerderheid, niet gemakkelijk zal vallen. Als wij de teekenen des tijds juist inzien en rekening honden met dc samenstelling der b ei- d e Kamers, die met September de State,ti-Ge- neraal zullen vormen, dunkt ons de, optreding van een gematigd liberaal Kabinet niet onwaar schijnlijk." Het Volk, ten slotte zich ook tevreden verkla rend met den uitslag, vooral ook wat eigen partij betreft, en ook zinspelend op een uiteenspatten van »de zwarte groep", zegt o. m. sKuyper viel door onze kracht. Dit was onver- delijk. De dagen van 1903 hebben in de breede lagen der arbeidersbevolking een schrijnende wonde achtergelaten, en wat daar door lieden van allerlei burgerlijke politiek geslagen, getrapt en mishandeld is, alles droeg Kuyper's naam, omdat hij de leider was, de seingever van al den burgelijken haat, die loskwam tegen de arbeiders. Het gevoel der arbeiders moest zijn weg hebben elke poging «om het tot zwijgen te brengen, zou jammerlijk hebben gefaald. En waarom zou het zich ook niet vrijelijk hebben geuit Kuyper behoort nu tot het verleden. Hij was sterk in de oppositie, maar voor het regeeren schoot zijn kracht tekort. De man, die met zulke stevige hulpmiddelen dezen slag niet alleen niet wist te winnen, maar hem zóó verloor, heeft zijn eerste vier jaren slecht gebruikt. En inderdaad, wat zal het volk zich later voor nuttigs herin neren, dat van Kuyper afkomstig was 30 Juni. Revolutie. DE TOESTAND TE ODESSA. Muiter (j aan boord van een oorlogsschip. Dinsdag-avond is het Russische pantserschip Knjas Potemkin te Odessa aangekomen. De ma trozen brachten het lijk aan land van den matroos Omeltsjuk, die uit naam van de bemanning bij een officier over het slechte eten had geklaagd en door dezen met een revolverschot was gedood. Het lijk werd aan wal gezet en de matrozen lieten niet toe dat dat de overheid dicht er bij kwam zij dreigden met verzet. g|.Op de borst van den doode was een papier be vestigd met de door de geheele bemanning afge legde verklaring, dat Omeltsjuk voor de waarheid was gestorven, toen hij tot den officier zeide, dat de mannen slecht voedsel kregen. Duizenden menschen stroomden naar de plek, waar het lijk lag tentoongesteld en brachten geld bijeen voor de begrafenis. De meest verspreide lezing is deze dat Omeltsjuk aan een officier zeide, dat de manschappen slechte soep kregen, waarop deze hem neerschoot. Daarop greep de bemanning den kapitein aan en de offi cieren, met uitzondering van een achttal, die ge- meene' zaak met de matrozen maakten, en ver dronk hen. Te Odessa aangekomen, brachten de mannen het lijk van Omeltsjuk aan land en deelden aan de autoriteiten mee, dat zij zouden schieten, zoo men hen trachte te arresteeren. De roode vlag was op het pantserschip geheschen. De matrozen begaven zich naar alle andere booten en stoom schepen en dwongen de arbeiders het werk te staken. De opgewondenheid is verbazend groot. Gendarmen die trachtten het lijk van Omeltsjuk te naderen, werden doodgeschoten. De Knjas Potemkin, behoort tot de grootste schepen van de vloot der Zwarte Zee, en is het allernieuwste. Het is meer dan 12,003 ton groot heeft 730 man aan boord, en is gewapend met vier kanonnen van 30 cm., behalve het kleinere geschut; voorts zijn er 3000 geweren aan boord, de noodige maxims en de voorgeschreven hoeveel heid munitie. Wel 50.000 bewoners van Odessa waren eergis teren naar de rede gestroomd, om te kijken naar het schip dat de stad elk oogenblik kon bombar deeren. De beschieting van Odessa Brandstichting. De Standard verneemt uit Odessa de volgende bizonderheden Toen de bevelhebber van de stad, wegens de bedreiging van de bemanning, dat zij de stad zou beschieten, het lijk van den zeeman had laten rusten, seinde hij naar Sewasto- pol om een eskader pantserschepen. Dat kal meerde de bevolking echter maar 'weinig, om dat de oproerigheid van de bemanning dier pant serschepen welbekend is. Inderdaad kwam 's middags bericht, dat de bemanning van vier pantserschepen aan het muiten was geslagen. Twee zouden zelfs onderweg naar Odessa zijn om met de Knjas Potemkin samen te werken. De bemanning van dit schip had intusschen al de gewillige medewerking van de sjouwers in de stad, bij het overbrengen van 2000 ton steen kool, in beslag genomen op het stoomschip Es- peranza, naar de Knjas Potemkin. De bevelheb ber der stad gelastte 's middags het werk in het quarantainedok te staken en alle kantoren en winkels te sluiten, 's Avonds verbrak een enorme volksmenigte het cordon soldaten ron dom de dokken. Magazijnen werden geplunderd en daarna in brand gestoken; zoo geschiedde ook met andere havengebouwen en vaartuigen die daar lagen. Hat leek afgesproken werk. 's Middags hadden de muiters in de stad bij menigte vurige -manifesten verspreid. Een politieagent, die een der uitdeelers wilde in hechtenis nemen, werd gedood, 's Avonds laat verlichtten reus achtige vlammen den hemel bloedrood. Plotse ling begon de Knjas Potemkin op de haven te schieten. Vier kozakken, die op de zeekade de wacht hielden, werden gedood en twintig gewond. Vreemde schepen in de haven maakten zich klaar tot vertrek. De vreemdelingen verwach ten vreemde oorlogsschepen om hen te be schermen. De telegrammen uit Odessa van gister-ochtend beschrijven den vorigen nacht van verschrikking, vol brandstichting, plundering en botsingen tus- schen de inmiddels versterkte troepen en het Volk, welks hoofdwapen bommen waren. Tot mid dernacht duurden die gevechten. Toen stonden vele gebouwen in brand, o.a. het gerechtshof, doch troepen beveiligden de bank en andere staatsgebouwen. De troepen vuurden herhaaldelijk op de oproerlingen en brandstichters, van wie zij er velen doodden en verwondden. De bevelhebber van de stad heeft den staat van beleg afgekon pen, bij hun terugkeer in Rusland, zullen vervolgd worden, volgens art. 279 van het militare straf wetboek, dat voor de schuldigen degradatie of doodstraf voorziet. warêr^wëg^De verliezen bedagen vele millioenen roebels. De stad is in rook gehuld. Gisteren-avond heeft men op het Katharinaplein bij het Richelieu- monument een bom laten springen, waarbij twee personen gedood zijn. In den loop van den nacht hadden er eenige ontploffingen plaats aan de haven, die tot verbitterde botsingen tusschen de troepen en de menigte aanleiding gaven. Men telt de dooden bij honderden. De ziekenhuizen zijn volgepropt met gewonden geneeskundige hulp is niet voldoende te krijgen. De winkels zijn ge sloten het verkeer staat stilde hoofdstraten zijn door militairen afgezet. Velen verlaten de stad. Aan de gevechten met de militaire macht nemen ook de matrozen van de Knjas Potemkin deel. Het lijk van den matroos Omeltsjuk ligt nog steeds aan de havende matrozen eischen, dat militaire honneurs aan den doode worden bewezen. Drie schepen der Oud-Russische Mij., die in de haven lagen, zijn door brand vernield. Het gebouw van het havenbestuur en vele andere gebouwen zijn verbrand. Een groote menigte geloste, op de kade opgestapelde goederen staan in vlammen. Vele schepen hebben in allerijl de haven verlaten. De brandweer belet men het blusschingswerk Het lijk van den matroos Omeltsjuk is door de matrozen van de Potemkin aan boord van dit pantserschip teruggebracht. Elf officieren, die door de matrozen op de Knjas Potemkin waren gehouden, zijn gis ter aan land gezet. Een afdeeling matrozen heeft zich onder leiding van den geestelijke van de Knjas Potemkin naar den militairen gouverneur begeven en dezen verzocht den gedooden matroos Omeltsjuk te mogen begraven. De bemanning van het transportschip Wecha, dat van Nikolajef is aangekomen, heeft zich, naar men verneemt, bij de muitende matrozen van de Knjas Potemkin aangesloten, en hun den ka pitein en de officieren van de Wecha overgeleverd. In de stad wordt voortdurend geschoten. De militairen schieten op het publiek, dat in een pa niek verkeert en vlucht. Het aantal dooden en gewonden moet groot zijn. Naar verluidt, hebben de te Odessa wonende conculs zich tot hun regeeringen gericht met het verzoek oorlogsschepen naar Oddessa te zenden. In de stad is de staat van beleg afgekondigd. Heden zullen geen kranten verschijnen. DUITSCHLAND. Volgens de Deutsche Stimmen zal het zenden van telegrammen door keizer Wilhelm zonder voorkennis van den rijkskanselier, worden be perkt. In den 'laatsten tijd reeds, .zoo schrijft het blad, zijn telegrammen, die tot dusver recht streeks door den keizer pf door Von Lucanus waren onderteekend, door dan rijkskanselier ver zonden, daar eenige door den keizer afgezonden telegrammen ongetwijfeld beschouwd moesten worden als regeeringsdaden, waaronder dus fei telijk ook de rijkskanselier zijn handteekening had moeten plaatsen. Deze is daardoor tegen-, over den Rijksdag in een scheeve verhouding gekomen, hij kon de verantwoordelijkheid niet goed afwijzen en zich pok weer m oei jij k ver dedigen. Hij zou nu yan den keizer gedaan heb ben weten te krijgen, jlnt deze afstand doet van de zending van telegrammen. Naar de Norddeutsche Allg. Ztg. meedeelt, ad de rijkskanselier von Billow gister een nderhoud met den Franschen gezant. ENGELAND. Bij de behandeling der marinebegrooting in het [n het Lagerhuis zei Pretyman in antwoord op de }edevoeringen van verschillende leden, dat vele der loor de nieuwe marine-politiek ingevoerde ver anderingen in hoofdzaak te danken waren aan de |lessen, die de Admiraliteit poogde te putten uit de Gebeurtenissen in het Verre Oovten. Hij ontkende, Lat Engeland de heerschappij in den Stillen of 'enigen anderen Oceaan begeerde, mits de Engelsche handel 'en belangen zich daar zonder vrees of achteruitzetting konden handhaven en geljjke kan sen hadden met den handel van andere volken- Hij zei voorts, dat de schepen, die Engeland in den Stillen Oceaan beschikbaar hield, voldoende waren niet alleen voor de beveiliging van deBritsche belangen voor 't oogenblik, maar voor nog langen tijd in de toekomst. SPANJE. De Spaansche bladen deelen mede, dat de koning in September naar Weenen en Berlijn zal gaan. De keizer van Duitschland heeft hem ui (genoodigd de groote manoeuvres te Hamburg, die in deze maand gehouden worden, bij te wonen. Hofberichten. Eerstdaags wordt ten paleize Het Loo verwacht de groot-hertogin-weduwe Marie van Mecklenburg- Schwerin, moeder van Prins Hendrik. Koninklijk Bezoek aan Breda. Het gevolg vain Hare Majesteit de Koningin bij het bezoek aan Breda ,op 3 Juli a.s. zal bestaan uit: baronesse van Hardenbroek, grootmeeste res se baronesse Schimmelpenninck van der Oyc, hofdame; jonkvr. van Haersma de With, hof dame; luit.-generaal graaf Du Monceau, chef Mi litaire Huis; baron Sirtema yan Grovestins, groot meester; baron Bentinck, opperstalmeester; .jhr- Snoeck, kamerheer i. b. d.jhr. Van den Bosch, kamerheer; jhr. Van Geen, particulier secreta ris; kapitein graaf Du Monceau, adjudant; le luit. baron Van Heemstra, lordonnance officier. Z. K. H. de Prins zal worden vergezeld door jhr. Hoofd Graafland adjudant yan Z. K. H- De koninklijke trein komt te 11 u. 55 jnin- (Amsterd. tijd) te Breda aan en vertrekt vandaar te 6 u. 1 min. De te Kopenhagen gevestigde Oost-Aziatische Compagnie heeft telegrapisch bericht gekregen, dat de kapitein en bemanning van het aan de maatschappij behoorende stoomschip Princesse Maria te Batavia is aangekomen en dat het schip het welk op reis was van Europa naar Singapore, Hong kong, Sjanghai en Jokohama en dat geen oorlogs contrabande aan boord had, door den Russischen hulpkruiser Terek den 22sten in de Chineesche Zee in den grond is geboord. Bizonderheden ont breken. De correspondent van Times te Petersburg be weert, dat de verantwoordelijkheid van de daden der Russische hulpkruisers die al maar door gaan met het in den grond boren van onzijdige schepen, die volgens de opvatting der Russen contrabande vervoeren ten laste komen van admiraal Rozjestwensky. De admiraal zou, ook na de instructies die zijn regeering hem gaf na het geval met de Knight Commander, zijn bevelheb bers gelast hebben, in zulke gevallen scb werk te blijven gaan. Vandaar de tegens heid tusschen het optreden van de kruisers verzekeringen van Lamsdof. Wegens de tegenstrijdige geruchten ov overgaaf der oorlogsschepen Imperator N: Orel, Amir al Senjawin en AmiralApraxin, -■ de Russische generale staf bekend, dat scho u mj nacht Negobatof, en de gezagvoerders dezer Ontslag Ministerie. Gisteren reeds is een buitengewone Ministerraad gehouden, waarin besloten is, aan H. M. de Koningin het ontslag van het Ministerie aan te bieden. (Vod.) De aanklacht tegen dr. de Visser. Men meldt ons Van uit Rotterdam werd er dr. J. Th. de Visser een verwijt van gemaakt, dat hij een candidatuur voor de Kamer had aanvaard van katholieken (Den Haag). Wij vernemen intuS' schen dat zulks niet is geschied. Wel werd de heer dc Visser gesteld door de katholiek kieisvereeniging, maar de candidatuur is hem aangeboden namens de samenwerkende kiesver- eenigingen der rechterzijde in district IE der Pe' sidemtie. Dit zal men pok te Rotterdam wel vol komen in den (haak yin/den. Mr. Goeman Borgesius. Naar wij vernemen heeft mï. H. Goeman Bor" gesius aan vrienden verzekerd, hoegenaamd go^'1 ministerieel© ambities meer te koesteren en dan ook te hopen dat hem een ooriefeuiMe on6 aden blijven Ongelukken. w— 1 ZV zo A.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1905 | | pagina 2