Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
28ste Jaargang
Zaterdag 5 Augustus 1905.
No. 8272.
TWEEDE BLAD.
Gemengd Nieuws.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dage.ijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland ƒ2.— per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Boter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 16 regels 0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor her h aaldel ij k adverteeren worden uiterst bil-
lijke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
Zooals men weet„ 'behoort het sedert lang tot
de vrome wenschen ook hier te lande eene ka
tholieke (universiteit op te richten. Verzette zich
langen tijd tegen de vtervulling van dit recht-
niatig verlangen, buiten de financieele bezwa-
ren, ook de figeerende Staatswet; de Hooger
Onderwijswet, een der meest merkwaardige wet
ten onder Ihet miinisterie-Kuyper tot stand ge
komen, heeft thans den weg ;tot in het Joven
^epen van zulk eene stichting gebaand.
Sedert langen tijd 'zijn het hooger onderwijs
en de universitaire studiën een voorwerp van
de aanhoudende zorg der katholieke geestelijk
heid. Vele goed katholieke ouders, die met be
klemd hart Voorheen hun zonen naar de uni
versiteit zagen gaan, waar zij aan zooveel ver-
leiddng waren blootgesteldwaar niet alleen het
onderwijs der OngeiooVige professoren, maar ook
het lidmaatschap van de studentencorpsen pen
struikelblok vormde voor hun godsdienstig en
zedelijk levenvloeiden zich gerustgesteld door
hetgeen de geestelijkheid tot neutralisèéring ,van
het gevreesde kwaad deed.
Niet alleen werd der studeerende jeugd alom
111 de opgerichte vèreenigingen „Geloof gn We
tenschap" een veilige schuilplaats geboden; maar
ook aan een onzer universiteiten werd door het
Episcopaat een leerstoel in St. Thomas' leer op
gericht djoor een roemrijken zoon van ons al
oud Schiedam waardig bezet.
Toch zien blijkbaar ook de doorluchtige op
perherders van het katholieke Nederland in dit
ulles nog slechts onvoldoende hulpmiddelen ter
bereiking van hef grootsche dooi. Zoolang ook
ntet Sh.et Hooger Onderwijs doortrokken is van
den zuurdesem waarmede de Alvoorzienende Moe
der de Kerk de geestelijke spijzen, in
het bizonder ook het onderwijs, vooral hare
kinderen bereidt, acht zij de hoogcre studiën
voor 's Lands katholieke zonen niet voldoende
Veilig. Daarom is, zoodra Kuyper's veelbespro
ken wet den weg gebaand had, het denkbeeld
van eene katholieke universiteit te meer op den
Voorgrond getreden en dat het reeds een be
ltin van uitvoering heeft gekregen, bewijst het
geen vermeld wordt in de volgende Stichtings-
S t i c h ti ngs-ac te.
Dp (heden den 31sten Juli 1905 compareer
den vloor mij Jonkheer Willem Eugène Bosch
kan Oud-Amelisweerd, notaris ter standplaats
Eijecht, in tegenwoordigheid der nader te noe
men getuigen
1- Zijne Doorluchtige Hoogwaardigheid Mon
seigneur Henricus vlan de Wetering, Aartsbis
schop van Utrecht, wonende aldaar.
2. De weledelgestrenge Heer meester Jacob
Willem
van den Bfesen, lid van de Eerste Ka-
m<lr der Staten-Generaal en Advtocaat, wonende
te Ginniken.
De Hoogweledelgeboren Heer Jonkheer
EetruS Josephus Johannes Sophia Maria van der
Does de Willebois, lid van de Eerste Kamer
der Staten-Generaal en Burgemeester van 's-Her-
'cgen'boseh, wonende aldaar.
De Hoogwelgeboren Heer Jonkheer
feester Paulus Josephus Aloysius Anacle-
Ws Maria Van Nispen tot Sevenaer, lid van tie
Gedeputeerde Staten van Gelderland, wonende
te Arnhem.
h. De Weledelgestrenjge Heer Mééster Walther
Simon Joseph van Waterschoot van der Gracht,
Ed vhn de Eerste Kamer der Staten-Generaal
en Notaris wonende te Amsterdam a voor zich,
en b in hoedanigheid van mondeling lasthebber
Van den Hooggeleerden Heer Jozef Maria Lode-
V'jk Keuller, Professor aan het Groot Semina-
te Roermond, wonende aldaar.
De comparanten gaven, te kennen', dat, hun
et bijzonder Katholiek Hooger Onderwijs zeer
ter harte gaat en dat tzij eene Stichting in het
even wenschen te roepen om ook in de toe-
te oost dat hijzonder Katholiek Hooger Onder
wijs in den meest algemeenen zin des woords
te bevlorderen en uit te breiden;
dat zij zoowel uit eigen middelen als door
bijdragen van belangstellenden, een: bedrag van
f3000.hebben bijeengebracht en dit. bedrag
als grondslag tot dat doel inbrengen en op leent
en hetzelfde oogenblik met en door dien in
breng in het leven roepen, oprichten, vestigen'
en stichten de Sint Radboud-Stichting;
dat zij tevens willen vaststellen, gelijk zij vast
stellen bij deze, de statuten waaronder de ge
melde Stichting zal bestaan en worden beheerd
als violgt
S ta tuten.
Artikel 1.
De Stichting draagt den naam van „Sint Rad-
houd-Stichting." -Ziji is gevestigd of heeft haar
hoofdzetel te Utrecht.
Artikel 2.
Het doel is het Katholiek bijzonder Hooger
Onderwijs in Nederland te bevorderen en ,u;it
te breiden en daartoe meer in het bijzonder:
a. voor te bereiden en zoodra de omstan
digheden en de middelen dit zullen toelaten,;
te Vestigen en te stichten eene bijzondere Ne-
derlandsche. Katholieke Universiteit;
b. vOor zoover de rijkswetten of gemeente
lijke Verordeningen dit zullen toelaten en zoo
lang het doel sub A. nog niet is bereikt, bij
zondere (leerstoelen te vestigen aan de Neder-
landsche Rijks Universiteiten en de Gemeente
lijke Universiteit te Amsterdam;
c. ïinantieelen en zedelijken steun te ver-
'leenen aan jonge mannjen van bijzonderen aan
leg om hunne studiën te voleindigen en voort
te zetten
d. izpodanige vérdere maatregelen te nemen
en middelen aan te wenden als de omstant
digbeden wenschelijk zullen doen Voorkomen.
Zoodra. tot de zaken hierv'oor su|b A. of B. ver
meld kan worden overgegaan, zal dat bij af
zonderlijk reglement worden geregeld.
Artikel 3.
Het Bestuur der Stichting bestaat uit ten min
ste tien leden.
Daartoe zullen in veder geval behooren als
v'aste leden Hunne Doorluchtige Hoogwaardig
heden, de Roomsch Katholieke Aartsbisschop
Van Utrecht en ,de Bisschoppen van Haarlem,
"js-Hertogenbosch, Breda en Roermond.
Mochten een of meer dezer vlaiste Bestuurs
leden het wenschelijk pchten niet zelf in het
bestuur zitting te nemen, dan zullen zij daar
toe een vertegenwoordiger kunnen aanjwijzen, die
alsdan in zijne of hunne plaats als Bestuurs
lid optreedt. Dergelijke aanwijzing kan ten al
len tijde worden ingetrokken en ,inj dat, geval
treedt de betrokken Aartsbisschop of Bisschop
wederom zelf als Bestuurslid op.
Ingeval de Aartsbisschoppelijke of eenige Bis
schoppelijke zetel openstaat, treedt Hij, (die tij
delijk de Bisschoppelijke macht, uitoefent, jwat
het Bestuur dezer Stichting betreft, jn alle rech
ten v,an den Aartsbisschop of Bisschop, dien
Hij vervangt, totdat in de vacature door de Be
voegde Kerkelijke Overheid zal zijn voorzien.
Thans treden dientengevolge als Bestuurders
op en worden vterder bij deze als zoodanig be
noemd 1. Zijne Doorluchtige Hoogwaardigheid
Monseigneur Henricus van de Wetering, Aarts
bisschop van Utrecht, voornoemd. Hunne Door
luchtige Hoogwaardigheden: 2. Monseigneur Pe
trus Ley ten, Bisschop van Breda; 3. Monseig
neur Wilhelmus van de Ven, Bisschop van 's-Her-
togentoosch4. Monseigneur Josephus Hubertus
'Drëhmanns, Bisschop van Roermond5. Monseig
neur Augustinus Josephus Gallier, Bisschop
van Haarlem. De Heeren6. Meester van den
Biesen, voornoemd. 7. Jonkheer van der Does
de Willebois, voornoemd. 8. Professor Keuller,
voornoemd. 9. Jonkheer Meester van. Nispen tot
Sevtenaer, voornoemd. 10. Meester van Water
schoot vdn der Gracht, voornoemd.
Artikel 4.
Het Bestuur vertegenwoordigt de Stichting zoo
in als Buiten rechten, sluit alle overeenkom
sten en verbindt de Stichting tegenbver der
den en derden 'tegenover haar. Het beschikt
over de inkomsten en, goederen der Stichtinlg
en heeft het recht te haren name onroerenjde
goederen aan te koopen, te vervreemden of te
bezwaren.
Artikel (5.
De Aartsbisschop is rechtens Voorzitter en
de oudste Bisschop Onder-voorzitter; de ove
rige function verdeelen de leden van) het Be
stuur onderling.
'De functiën en bevoegdheden der leden) van
het Bestuur, het aantal len /de orde der ver
gaderingen worden, bij afzonderlijk door het Be
stuur vaist te stellen huishoudelijk .reglement ge
regeld.
De leden van het Bestuur verrichten hunn|ei
werkzaamheden om niet.
Het beheer der geldmiddelen wordt bij afzon
derlijk reglement door den Aartsbisschop en de
Bisschoppen van Nederland geregeld.
Artikel 6.
De President is belast met de uitvoering der
besluiten van het Bestuur en onderteokenjt met
den Secretaris dan ook namens het Bestuur alle
acten en verbintenissen! ten name der Stich
ting. Bij ontstentenis wordt de President vér-
vangen dioor den Vice-President of op de wijze
hij huishoudelijk reglement te bepalen.
'Artikel 7.
Geen vergadering is tot het nemen van) (be
sluiten gerechtigd, wanneer niet. de meerder
heid der leden Van het Bestuur aanwezig is.
Alle besluiten worden bij meerderheid van
stemmen der aanwezige loden, genomen). Bij: sta
king Van stemmen beslist de stem des Voor
zitters.
Artikel 8.
iDe benoeming van, nieuwe 'loden; van het Be
stuur, hetzij tot vermeerdering van het ledental,
hetzij 'tot vtervulling van plaatsen, die buiten
de als Vaste leden Optredende Bisschoppen moch
ten openvallen, zal zoo Hoodig (geschieden; door
de vaste leden van het. Bestuur, Hunne Door
luchtige Hoogwaardigheden den Aartsbisschop ten
de Bisschoppen van Nederland.
In g(ev:al een der leden van het Bestuur, bui
ten den Aartsbisschop of de Bisschoppen van
Nederland, hetzij door vestiging zijner woon
plaats buitenslands of in andere werelddeelent
hetzij door ziekte of ouderdom of onvèrhoopt
door andere omstandigheden of 'handelinjgen zij
nerzijds geacht wordt niet langer als Bestuur
der in hét belang der Stichting te kunnten pf
te mogen werkzaam zijn, 'kan door den Pre
sident of door minstens twee leden het voor
stel worden gedaan om zoodanig lid Van de
betrekking als Bestuurder te ontheffen.
Over een dergelijk voorstel 'zal in een op
zettelijk daartoe te beleggen Vergadering wor
den beraadslaagd en het zal niet als aange
nomen worden beschouwd, tenzij zich minstens
twee derde der leden Van heit Bestuur daarvoor
hebben vërklaard.
Na dit besluit houdt zoodanig lid Van dat
oogenblik op Bestuurder te zijn.
Van het besluit wordt 'hem schriftelijk ken
nis gegeVen.
Artikel 9.
De Stichting wordt onderhouden door de in
komsten harer goederen en kapitalen; Voorts
door contributiën van belangstellenden, vrijwil
lige bijdragen, erfstellingen, legaten en liefde
giften, door bijdragen van hen, (die de lessen
der bijzondere hoogleeraren of der Jderaren aan
eene bijzondere Katholieke Universiteit Volgen
en eindelijk door eventueel van rijks-, provin
cie- of gemeentewege tei Verleenen subsidiën.
Het Bestuur zal zoo noodig of wenschelijk bij
zondere regelingen treffen, maatregelen ïiemen
of reglementen Vaststellen ten aanzien ,van do
middelen, hierbovten tot onderhoud en .bevor
dering Van het doel der Stichting aangegeven.
Artikel 10.
Jaarlijks zal de balans en rekening en ver
antwoording over het 'vorig jaar en de begroo-
ting Voor (tiet 'volgend 'jaar worden, opgemaakt
en aan den 'Voorzitter worden (Overgelegd.
De Voorzitter zal deze stukken daarna of in
een door hem 'te beleggen Bestuursvergadering
ter tafel brengen of indiien door hein geen vter-
gadering wordt noodig geacht, aan /te leden Van
het Bestuur toekenden.
Worden deze» stukken door de meerderheid
der leden of 'in de vergadering, of bij toezen
ding, schriftelijk, goedgekeurd, dan Strekt deze
gloedkeuring tevens tot decharge voor den Pre
sident Voor alle door hem ,in het afgeloopen
jaar verrichte handelingen.
Mocht bij het niet houden eener vergade
ring ter dezer zake de meerderheid der leden
niet 'hunne goedkeuring aan de gezonden stuk
ken vterleenen, of minstens twee der léden schrif
telijk aan den Voorzitter den wensch te ken
nen geven dat teene Vergadering worde belegd,
dan is de Voorzitter Verplicht binnen vier we
ken daarna eene 'vergadering 'te beleggen, waarin
nader ten aanzien dier stukken zal worden be
sloten.
Artikjel 11.
Deze |s tatuten kunnen in vervolg van tijd door
het Bestuur, zoo het dit (noodig acht, met be
houd Van het 'doel der Stichting worden ge
wijzigd; wor'dt eenig Voorstel tot wijziging in
gediend, dan zal 'te dien pan zien (geen besluit
kunnen genomen wor'den, tenzij vooraf alle leden
van het Bestuur met den inhoud van het voor
stel in kennis gesteld 'zijn,.
Artikel ,12.
Mocht in het 'vervolg van (tijd deze Stichting
niet meer pan haar doel kunnen [beantwoor
den, hetgeen alleen te 'beoordeelen staat nan
den Aartsbisschop en Bisschoppen van Neder
land, dan kan door Hen deze Stichting wor
den ontbonden en opgeheven; de goederen en
het kapitaal der Stichting komen alsdan ter Hun-
neT beschikking en zullen Zij' de bevoegdheid
hebben daaraan zoodanige bestemming, zooveel
mogelijk in den geest dezer Stichting, fte geven,
als Hun zal goeddunken.
En (verklaarden, de comparanten dus nu op
Voorschreven wijze en onder vaststelling van
bovenstaande statuten, de Instelling St. Rad-
boud-Stichting <bij deze te stichten.
Wij Verklaren ons 'volgaarne bereid giften jvoor
bovenstaand doel tin ontvangst te nemen en over
te (maken. Redactie N. Schied. C't.
De ver mis te Frans Hals. Op den ver
misten Hals schrijft Justus Minus in het N. v. d. D.
het volgende puntdicht
Wie soms op wondren peinst uyt overoude daghen
Sta oock by 't nieuwe stil in 't vorstlijck
's-Gravenhaghen
Daer 't Mamritshuys, ontmant en van syn Hals berooft,
Nochtans ten hemel hief 't laurierbekranste hooft.
(Wat meentghe, onnoosle hals die 't stuck
ontknerpen wou
Dees Hals en past niet als bij 't konstigh hooftgebouwl)
Maer nu liet, eerst onthalst, weer d'ouden Hals
magh streelen,
Weerdavert 't Binnenhof van sijn roemruchte kelen.
Een interessant werk. Den 3en Augus
tus is een begin gemaakt met het verrollen der
R K. parochiekerk te Hoek van Holland. Het ge
bouw moet over een afsiaud van circa honderd
meter verplaatst worden en daarenboven tijdens
het verrollen een vollen draai maken, zoodat het
naast de nieuwgebouwde pastorie komt te staan.
Het interessante werk trekt vele nieuwsgieri
gen naar den Hoek van Holland, die blijkbaar
met veel belangstelling naar deze Amerika-achtige
onderneming komen zien.
De geheimzinnige brand te Haar
lem. Gister-morgen werd mejuffrouw Hageman,
die thans te Vlissingen woont, door den rechter
commissaris mr. Pasteur te Haarlem aan een lang
verhoor onderworpen.
Het resultaat van dat verhoor is, zegt het H. D.,
vooralsnog onbekend.
Zooals men zich herinneren zal, had mej. Hage
man, die in de Spruitenboschstraat te Haarlem
woonde, kamers verhuurd aan een zekeren heer
Mulder, die op noodlottige wijze en onder ver
dachte omstandigheden het leven verloor bij den
brand in zijn kosthuis.
Brutaal. Vlak tegenover het R.-K. Weeshuis
te Nieuwer-Amstel waar Maandag-nacht werd
ingebroken, woont de heer A. v. d. Bilt, wel
acte