Dagblad voor gSchiedam en Omstreken.
HOOG SPEL.
28ste Jaargang.
Woensdag 20 September 1905.
No. 8310.
Algemeen Overzicht.
"~FEUILLETO N.""*
Verspreide berichten.
Stateii-Ueneraal.
Uit de Pers.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dage.ijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden ƒ1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland ƒ2.— per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Boter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 16 regels ƒ0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst bil-
lijke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85.
Postbus no. 39.
20 September.
RUSLAND.
Het stadsbestuur te Odessa heeft in buitenge
wone zitting besloten, de regeering te verzoeken,
vóór de verkiezing voor de Rijksdoema bij de wet
vrijheid van het woord, van de pers, van verga
deren en van vereenigen te verleenen, daar de
verkiezing anders onmogelijk is.
De minister van Binnenlandsche Zaken heeft
het Elisabethgradsche zemstwo gemachtigd een
congres van landbezitters in het rijk bijeen te
roepen ter regeling van het landviaagstuk.
—Gister is teOdessa een divisie voetvolk met 18 snel-
vuurkanonnnen ingescheept met bestemming naar
Batoem, ter onderdrukking van den opstand in
den Kaukazus.
Het Telegraafagentschap verneemt uit Tiflis
■Te Bakoe is 't nog voortdurend moord en doodslag,
roet bouw- en steekwapens. In de provincie Eli-
sabethpol wordt overal geroofd, vooral op den
Weg naar Agdama. Langs dezen weg is generaal
Takaisjwili met troepen aangekomen. De kozakken
vervolgden een bende Tartaren tot in een Ar-
meensch klooster in de provincie Eriwan. Daar
omsingelden zij de Tartaren, tot Mohammedanen
te hulp snelden en hen bevrijdden.
Volgens een telegram aan de Times uit Peters-
Burg, zijn de buitenlandsche regeeringen nog wer
keloos in zake het verkrijgen van schadevergoe
dingen voor hunne onderdanen te Bakoe. Trouwens,
de indiening van zulke eischen is onwaarschijnlijk,
met het oog op de Russische wet dat de staat
niet verantwoordelijk is voor zulke verliezen. De
belanghebbenden kunnen alleen de beschadigers
in rechte aanspreken, maar zijn daar staatsbeamb
ten onder dan draagt de staat geen verantwoording
voor hunne daden.
ZWEDEN en NOORWEGEN.
Aftenposten meldtNaar met zekerheid verluidt,
zullen, zoolang de onderhandelingen duren, Noor
sche noch Zweedsche troepen naar.de grens gezonden
Worden. Verder zullen er maatregelen getroffen
Worden om de grensbewakingstroepen van beide
landen zoo ver terug te trekken, dat er voor geen
Wrijving tusschen hen gevreesd behoeft te worden.
Over het naar huis zenden van de bewakingstroepen
verluidt niets.
Naar de Daily Mail uit Stockholm verneemt, is
de staat van zaken weer neteliger, wegens de
onbetwistbare wapening aan Noorschen kant,
Waartegen de Zweedsche premier te Karlstad
krachtig verzet heeft aangeteekend. Het geheele
Noorsche leger is feitelijk gemobiliseerd, terwijl
de Noren haastig verdedigingswerken aan hun
grens opwerpen. Te Kristiania worden de vrij
willigers ambtelijk opgeroepen, Verscheidene
Noorsche dagbladcorrespondenten hebben Karlstad
verlaten, om zich bij hunne regimenten te voegen.
Bit alles ontstemt de Zweden ten zeerste. Zij
vinden de opeenhooping van Noorsche troepen aan
Roman
van
E. PHILLIPS OPPENHEIM.
23)
De hedendaagische wereld wordt in boeien
gelegd. Er is' geene ruimte vloior een bloeiend
'EngteliaJnd. en vtopr een bloeiend Du'its'c hl and.
Een vlan hen mjopt wijlken en Dpitsfchliahd ihe-
tg'i'nt lie uneenen (dialt Izijin zonen niet altijd de
taijnsrt» moeten zijn. Gij Seigt diat Frankrijk on
ze hiajfiuui'lijke vijiapd' Slsl Ik ontken het! Frank
rijk ijs opzie geschiedkundige vijiapd, meer o k
niiet! In militaire krinjgten Zou thans' een oor
log tmeit Engeland met gejiujich worden begroet
en Vroeger ol later is zulk een oorlog zoo
zteker jajlis het opkomen Vhn de zon of het af
nemen Vlan de maan! Ik kan u; zelfs vertel
den waar de eerste slalg :zal vallen
jNaiet in Eiuippia!
(Niilelt in 'Europa en niet in AziëDe por-
Hgsfnkkel zal din Afrika ontvlammen
Do Transvaal
Het Eng else,he ïPopopolie in Afrika hin
dert mijn vlollik helt Pieest. Ook wij gevoelen
d|ejn tast van do ojverbevolking; ook ons land
hun grens een bedreiging tegenover de onderhan
delaars te Karlstad.
De man van de Standard aldaar seint eveneens
iets minder hoopvol. Hij zegt dat Zaterdag de
hachelijkste dag is geweest. Hadden de Zweden
toen niet toegegeven in de kwestie van de grens-
forten, dan zou de conferentie stellig afgebroken
zijn.
DUITSCHLAND.
De Lokal Anzeiger, die bij geval een hoog offi
cieus blad is, brengt het gerucht dat Möller, de
Pruisische minister van Handel, eerlang zal aftre
den en door een anderen nationaal-liberalen in
dustrieel uit het Parlement vervangen worden.
Van zoo'n verandering in het ministerie verwacht
men, dat zij aan de ontstemming, die er wegens
de geschiedenis van de naasting der Hibernia en
de werkstaking in de Westfaalsche kolenmijnen
tusschen de groote industrieelen en de regeering
bestaat, een einde zal maken. Of de Lokal An
zeiger dat gerucht op het oogenblik in de wereld
brengt em de positie van Möller te verzwakken
dan wel te versterken is nog niet recht duidelijk.
Veel vrienden heeft Möller niet.
In het geding, dat de Duitsche kroonprins se
dert geruimen tijd voert om zijn land in Silezië
van belasting vrij te krijgen, heeft nu het admini
stratieve hooggerechtshof uitspraak gedaan. De
kroonprins wordt niet van de kreitsbelasting vrij
gesteld, maar moet 5000 mark betalen.
Zondagavond is het congres der Duitsche sociaal
democraten te Jena geopend en gistermorgen zijn
de werkzaamheden begonnen. Het partijlid Von
Vollmar hield een rede over de nieuwe partij
organisatie.
Het bestuur stelde drie moties voor. De eerste
veroordeelt het verbod tot spreken, eenige malen
uitgevaardigd tegen buitenlandsche sociaal-demo
craten. De tweede motie noemt den vleeschnood
het gevolg van een agrarische roofpolitiek en ver
langt de onmiddellijke openstelling van alle grenzen,
met inachtneming van sanitaire voorzorgsmaatre-
len, en voorts de opheffing van het absolute verbod
tot invoer van buitenlandsch vleesch als tong,
cornedbeef, enz.
De derde motie betreft de vredes- en vriend
schapsverklaring van de Engelsche partijgenooten,
naar aanleiding van de Duitsch-Engelsche aansto-
kerijen.
De sociaal-democratie is besloten eventueel het
uitbreken van een oorlog te verhinderen.
Men verwacht dat de Russische regeering de
Arundel Castle, van de Union Castle lijn, zal
aankoopen, om de Russische troepen uit Mant-
sjoerije naar Europa te brengen. Dezelfde lijn zal
ongetwijfeld gaarne nog eenige andere booten
overdoen, die sedert het einde van den oorlog met
de Boeren te Southampton stilliggen.
De Times verneemt uit Kaapstad Honderden
Basoetohoofden en duizenden hunner volgelingen
vergaderen te Maseroe, om een opvolger van Le-
bi'/.it jonge krachten, 'diiie dorsten naar av'on-
1 ureu en naar vrijheid. Wij hdbtben nieuwe
landen noiodijg om dezie te ontwikkelen en ons
vaderland ruist ein verhoogde macht te ge-
vlen. Ik heb in een der groote Engelsche
Maden gelezen, d,a|t. mijn land geen kolonisa-
tiiegteeeit heeft. Wij hebben dén geest, en het
vieriiangten, maar die .gelegenheid ontbreekt ons.
Engeland iis' als leen grqote inklvisch, al
tijd' den oiog iin 't'zeiiil, altijd zijn zujgarmen uit
strekkend naaf ieder nieuw land waar rijk-
dioPimiein te vinden Izlijin. Het heeft nu reèds het
grootste gedeelte maar het will alles heb
ben. Botch mjjjni land /zal dat nieit dulden! Wij
hebben lajn|g' genopg lals Zwakkere mogendheid
tweede 'viool gespeeld. Wij: willen Afrika! heb
ben, imlijin vriend, en mijn gebieder en ik vin
den dalt geen kostten daartoe te groot zijn
zelfs niet de koisten Vlan een oorlog'?
Met een glimlach ©p de lippen luisterde
Sajbin. Dat was' eiein. 'toestand zooals hij' het
galante bad. De geschiedenis berustte jn zijne
banden.
Gijl Ihielbt mij1 ©viertuiigd,, sprak hij eindelijk.
Gij ihielbt mij de /Europeeische politiek in een
nieiuw liioht doen zien. Er blijft ons: thans nog
slechts één g'nojoite vraag. Verondersteld dat ik
mijne onderhandelingen met andereh afbreek,
zoudt ge dab geneigd edjh, mij te' betalen watt
ik Vraiag
Indien hetgeen gij ops geeft, Voldoet aan
de gestolde eischen, kupt ge geèn grijs vragen
rothodi te benoemen. Het verluidt dat diens oudste
zoon Letse zal gekozen worden.
De correspondent van de Times te Johannes
burg tracht breedvoerig aan te toonen dat de
Duitsche insinuaties onwaar zijn, als zouden de
Herero's in menigte een schuilplaats vinden over
de Engelsche grens of bijstand van daar ontvan
gen. De Engelsche politie waakt er gestreng tegen.
De Daily Telegraph meldt uit TandzjerDe
Belgische stoomboot Ville de Bordeaux heeft een
menigte wapens ontscheept tusschen Rabat en
Casa Blanca. De pogingen om Raizoeli en de stam
men der Anghera's met elkaar te verzoenen, zijn
mislukt. Men verwacht dus een hervatting van den
strijch
EERSTE KAMER.
Zitting van Dinsdag 19 September.
De V o o r z i t e r, de heer Schim melpe n-
ninck vanderOije, houdt in den aanvang
der zitting een rede, waarin hij zich in de wel
willendheid der leden aanbeveelt en zegt te hopen,
dat de beslissingen, welke genomen zullen worden
in het nieuwe zittingjaar, in het waarachtig belang
van land en volk zullen strekken. Aan onpartij
digheid zullen de wetsvoorstellen, die in zullen
komen, moeten worden getoetst.
Vervolgens wijdt de voorzitter een woord ter
nagedachtenis van het overleden lid van Limburg
Stirum.
Daarna wordt mededeeling gedaan van eenige
ingekomen stukken.
De voorzitter stelt voor de Troonrede te beant
woorden met een adres van antwoord. Conform
wordt besloten.
Vervolgens gaat de Kamer over tot het trekken
der afdeelingen, en hierop wordt de vergadering
verdaagd tot morgen-ochtend 11 uur.
De zitting werd bijgewoond door de ministers
van Tets, De Meester en Kraus.
H''H Ei'j
TWEEDE KAMER.
Zitting van Dinsdag 19 September.
Te 3 uur lieden-middag hield de nieuwe Kamer
haar eerste vergadering onder presedium van den
oudste in jaren, den heer van A 1 p h e n, die de
nieuwe Kamerleden begroete en de hoop uitsprak,
dat de werkzaamheden van de Kamer onder God's
zegen, tot heil voor land en volk zullen mogen
strekken.
Het onderzoek van de geloofsbrieven der leden
was nu aan de orde. Deze werden in handen ge
steld van twee commissiën.
Woensdag half 2 zullen deze commissiën rapport
uitbrengen. Daarna zal de nominatie voor het
voorzitterschap worden opgemaakt.
De Troonrede.
De meeste bladen gaven reeds gister-avond hun
oordeel over de Troonrede, die natuurlijk als de
eerste van het eerstvolgend vierjarig tijdvak te
meer met het scherpe oog der critiek bekeken
wordt.
De Tijd, na de voornaamste punten uit het stuk
te hebben besproken, zegt er ten slotte van
Deze Troonrede toont nog eens ten overvloede
dito mijn gebieder te hoog is.
Sab i ll's oogi'ii glinsterden, zijhe wangeP wa
nen door een Bauwen blos gekleurd.
Viter jaren vhp mijn leven, sprak hij, heb
iik (getgevén voor de voltooiing van een gedeel
te vian mijn platobet andere gedeelte, dat nau
welijks volledig is, is het werk vlan den
e'enijgen map in Europa, die bevoegd is> tot zulk
een taak. Helt resultaat Izal ontwijfelbaar zijln.
Als ik in uwie bomden een 'eenvoudig rolletje
pop teren en een 'klein pakj e stel, is de toe
komst V|ap dit lapd volkomen in uwe macht.
Dot d|s! 'zioo zeker als (iets. Hem, wien ik mijn
geheim geef, geef ik tevens het lot vOn Enge
land in liandien. Maar de prijs is zeer hoog.
INoe'm hem, zeilde de geiziapt kalm. Een
milliojeh? Twee millioeh? Rang? Wat is hel
Voor mij' fetelf niets.
De gezant zag 'ten hoogste verbaasd op.
Niiiefisl?
Absoluut miiejtis!
Ik hlejgrijtp u hielt, zeide de gezapt verbluft
Mijh cond'iitliieisi zijn de volgende: Het her
stel viap heit koniimlgschalp1 pi Frankrijk door de
pielnslonen vlan prins Henni en 'zijtoe nicht, prin-
siels Helène v|ap Bpuribon
Ach 1
Als een piist|o|o]schot klonk dez,e uProep
yap de, 'lippen van den gezant. Toen stilte
een korte, vieellbeteekenende stilte. Onbeweeg
lijk (hielden de 'heide taannen den blik op ei
kaar gericht. De geziaat haalde snel adem,
aan, dat het land, door dr. Kuyper en zijn col
lega's aan den dijk te zetten, ten einde de geest
verwanten van den heer Borgesius binnen te
halen, een slechten ruil heeft gedaan.
Wat dit ministerie in de volgende periode
nuttig voornemens is te doen, lag ook in het
plan der vorige regeering, die daarbij de m a c h t
had om het te doen.
Het nieuwe dat beloofd wordt is ofwel betrek
kelijk onbeduidend ofwel voorloopig onuitvoerbaar.
Na in het licht te hebben gesteld, dat de ver
klaringen der Regeering in zake de kiesrecht
kwestie ons in raadselen en nevelen doen wan
delen en in de koloniale paragraaf alleen van
Indië's economische verheffing gewaagd wordt en
aan de zedelijke geen aandacht wordt gewijd,
zegt De Tijd
Van dit Kabinet, dat een christelijk ministerie
verdrong, hebben wij geen treilende bespiegelingen
over godsdienst en zedelijkheid verwacht en toch
doet de kille toon, die zich geen oogenblik boven
het meest alledaagsche materialisme verheft (de
gebruikelijke aanroeping van Gods zegen daar
gelaten) ons onaangenaam aan na een regeerings-
periode waarin de boogere gevoelens en behoeften
van het christen volk, dat de Nederiandscue natie
toch nog altijd is, nu en dan zoo krachtig tot
uitdrukking kwamen.
Ten slotte zegt ons katholiek hoofdorgaan
Onzerzijds zal niets gedaan worden om het
nieuwe Kabinet de in zich reeds schier hopelooze
taak nóg te verzwaren; integendeel, zoolang steun
kan verleend worden, zal die van onzen kant niét
ontbreken.
Of die steun langen tijd het leven her regee
ring zal vermogen te reaKeu üe vryzinuig-
democraten en tie socialisten, hie met dit visch-
noch-vleesch-Kabinet moeilijk ingenomen kunnen
zijn, zullen misschien reeds spoedig het antwoord
geven op deze vraag
Na de verschillende punten der Troonrede kort
te hebben bekeken, vat De Maasbode haar indruk
samen met te zeggen, dat de rede over haar ge
heel genomen, haar niet teleurgesteld heeft in
hare verwachtingen, doch dan voegt zij er aan
toe »maar dit komt alleen daarvan, dat die ver
wachtingen zeer laag gestemd waren."
Dit lag ditmaal niet aan de personen die voor
deze rede verantwoordelijk zijn, daar ze allen
achtenswaardige, sommigen onder hen bekwame
menschen zijn, maar enkel en alleen aan het
gewrongene, het onnatuurlijke, het inconstitutio-
neele zouden wy willen zeggen, van hun positie.
De valsche leuze, die bij de stembus alleen
maar mikte op Kuyper, is in al haar leegte en
zinloosheid in deze Troonrede openbaar geworden.
Het Centrum zegt aan het slot van een korte
beschouwing.
Summa summarum is de belangrijkheid der
Troonrede, wat de nieuwe punten betreft, niet
geëvenredigi aan haar lengte en vertoont óók dit
staatsstuk de leemten, welke de linkerzijde in haar
houding als oppositie steeds onaangevuld liet.
zijh ooigien schitterden opgewonden. Sabiin
waps 'bleek en rustig, d'ooh zijne1 lippen trilden
en zijn. ©qgen glansden.
Jia, giji hebt gelijk, zeide de gezant lang
zaam, ge vraagt een hoogen prijs.
Sa'hin lachte zachtjes.
IDiepk na. Overweeg filles goed. Indien
hetgeen ik u geef, niet aan de voorwaarden
voldoet, is ons contract verbroken. Ik vraag
niets, ik neem niets aan. Ge kunt u van uw
triiopif overtuigen vóór ge mij den prijs betaalt.
Denk pa! Dénk lapg nai Wat zult gij mij te
Janken hebben De vernedering van Enge-
.and, 'het verkrijjgen van zijne kolonies, de ver
woesting vian zijp handel en een oorlogs
buit, diie a'lleen heit rijkste land op aarde kan
geven. Dat zullt ge winnen. Dan zijt gij de
hoogste macht in Europa. Frankrijk is in uw
macht. Ik zal u zeggen waarom. Jaar op jaar
maand ©p maand, minuut op minuut wint de
noyafcfeche partij aan kracht. Zeig openlijk wat
ga van plan zij't. t Land zal slechts fiauwen
tegenstand blieden. Frankrijk is niet het land
om eeuwsg trouw te 'blijven a|an een democra-
tiste'hen regeenngsivoirm. Het is aristocratisch in
zijn denkbeelden. De oude adel isi nog vol
kracht en leven. Ik weet het, want ik heb het
geprobeerd.
{Wordt vervolgd
