Binnenland.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Rechtzaken.
Thans echter had die aanvulling niet achter
wege mogen blijven.
Wat intusschen niet wegneemt, dat de rechter
zijde in 's lands belang hare medewerking wel
niet onthouden zal aan hetgeen dit uitvoerig
werkprogram voor goeds bevat.
De Residentiebode heett vooreerst bezwaar tegen
de taal van de Troonrede. De Troonrede van 1901
»was in heerlijke taal gesteld, volmaakt overeen
komende met het Majestieuse der plechtigheid"
de woorden waarin de Troonrede van heden ver
vat is, zijn ïvrij wel alledaags, om niet te zeggen
leeljjk Hollandsch".
Daarna bespreekt het blad den inhoud der Troon
rede en toont zich over de financieele paragraaf en
die betreflende de stelling Amsterdam nog al
tevreden, neemt een loopje met de regeling der
kiesbevoegdheid en persifleert het aangekondigde
onderzoek swelke'-andere wijzigingen in de Grond
wet nog moeten gebracht worden" als een handig
middel om zich uit een moeilijk parket te redden.
m
Van de anti-revolutionaire bladen noemen wij
allereerst De Standaard, die den draak steekt met
de vaagheid, die zij overal in de Troonrede ont
moet.
Omtrent hetgeen volgt op het in uitzicht stellen
van het blanco artikel, nadat vooraf een onderzoek
zal worden ingesteld, welke andere wijzigingen
nog in de Grondwet moeten gebracht worden,
zegt De Standaard
Wat 'n heerlijke kapstokHebben de sociaal
democraten en de vrijzinnig-democraten zich daar
voor nu in Juni uitgesloofdhebben dan de so
cialistische betoogers in de grijze bisschopstad
voor niets gejubeld over den val van het Christe
lijk ministerie Werkelijk, door die toevoeging
wordt alles weer blanco.
Het is trouwens op alle hoofdpunten blanco.
Blanco de financieele politiek van het ministerie.
Blanco, wat het doen zal ten opzichte van de
sociale wetgeving.
Blanco zelfs tegenover het blanco-artikel.
Merkwaardig noemt het blad de zinsnede»Bij
de uitvoering der aangekondigde voornemens zal
zooveel doenlijk rekening gehouden worden met
de wenschen van alle groepen van mijn volk zon
der onderscheid van richting."
Het blad zegt er van
Zij het zoo. Het vorige ministerie heeft getoond
hetzelfde na te streven. Het heeft zoo positief
mogelijk rekening gehouden met de wenschen van
alle groepen onder het Nederlandsche volk. Alleen
maaronder het regime van de vrijzinnigheid
bespeurden we wel eens iets anders.
Maar de heeren zullen nu hun leven beteren.
Als werkelijkheid wordt, wat de Troonrede toe
zegt, kunnen we althans op dit stuk nog voor
haar dankbaar zijn.
V '1 SI
tÜDc Nederlander, op eeningszins anderen toon
sprekend, zegt ten slotte»Die beduimelde blanco-
leuze, waaraan de onreinheid der verkiezingen
kleeft, wordt nu in het regeeringsprogram opge
nomen. Dit is de zwarte zjjde der rede. Want
daardoor spant de regeering in exclusieven zin
haar boog over twee groepen, zoekt aanknooping
in het minst frissche van het optreden dier
groepen, drukt zich zelf een partijstigma in.
Overigens waardeerend de draad ;van ver
zoeningsgezindheid, die door deze rede loopt, pleit
het blad voor eene welwillende afwachtende hou
ding, blijvend het »onze oprechte en hartelijke
wensch, dat wij dit ministerie op vele punten
zuilen kunnen steunen."
Omtrent het oordeel der liberale bladen kunnen
wij kort zjjn.
Voor zoover zjj een eigen oordeel uitspreken,
begroeten zjj de Troonrede met vreugde.
De N. Rott. Ct. vindt, dat het stuk een gun-
stigen indruk maakt, dat er uit blijkt lust tot
werkzaamheid op velerlei gebied en dat er in
vermeden is alles wat den tegenstander zou kun
nen prikkelen.
Het Vaderland meent, dat de Troonrede het
vertrouwen niet beschaamd heeft, dat het
meerendeel der vrijzinnigen in het nieuwe Kabinet
stelde.
Het Alg. Hbld. zegt ten slotte van de zinsnede,
waarin gesproken wordt van het rekening houden
met de wenschen van alle groepen van het volk.
»Uit deze woorden spreekt de gezindheid van
het nieuwe ministerie om geen partjj regeering
in den slechten zin van dit begrip, te voeren,
maar zooveel mogelijk algemeene samenwerking
mogelijk te maken. Het vat zijn hoogst moeilijke
taak met grooten ernst op. Aan bekwaamheden
ontbreekt het zijn leden niet. Wij hopen van
harte, dat het slagen zal in zjjn poging om tot
heil van het land vruchtbaar werkzaam te zijn."
Van de socialistische bladen vermelden wij nog
de beschouwing van Het Volk.
Terwijl het medegedeelde omtrent de sociale
wetgeving en het militairisme minder voldoen,
toont het blad zich vooral ingenomen met de
belofte van grondwetsherziening, die het algemeen
kiesrecht iets nader brengt. »Dat is een concessie
aan de democratie, die niet licht meer ongedaan
wordt gemaakt. Het is voor het overgroote deel
de vrucht van den on vermoeiden arbeid der sociaal-
democratie".
Diplomaten.
Het Oostenrijksche Staatsblad meldt de benoe
ming van den tegenwoordigen gezant der Oosten-
rijksch-Hongaarsche monarchie te Stockholm, graaf
Zu Brandis, tot gezant te 's-Gravenhage.
Wetboek van Strafrecht.
Het in September 1904 ingediende wetsontwerp
tot wijziging en aanvulling van het Wetboek van
Strafrecht, is door de regeering ingetrokken.
Waterverontreiniging.
De Avondp. verneemt, dat het in de bedoeling
der regeering ligt om het wetsontwerp tot voor
ziening tegen hinderlijke of schadelijke waterver
ontreiniging in te trekken.
De nienwe koers.
Voor het nemen van beschikkingen door de
regeering heeft zij vaak voorlichting noodig van
lagere autoriteiten. Zoo ook voor de beschikkingen
op verzoeken van miliciens, om toekenning van
een vergoeding aan hun gezin enz. gedurende hun
verblijf onder de wapenen.
Voor de beoordeeling van zoo'n verzoek moet
de minister natuurlijk weten, hoeveel de milicien
in den regel verdient, hoe groot het gezin is enz.
Dergelijke verzoekschriften nu worden gewoonlijk
door den minister in handen van den commissaris
der Koningin gesteld, om daaromtrent te rappor
teeren. De commissaris der Koningin zendt het
adres dan weer aan het gemeentebestuur, om zich
door deze autoriteit de noodige opgaven te doen
verschaffen. Het gemeentebestuur zendt daarna
de stukken weer aan den commissaris der Ko
ningin, deze voegt er zijn advies aan toe en zendt
ze daarna aan den minister, alles in deh trant van
het »circumlocatie-kantoor."
Zóó althans werd voor korten tijd gehandeld.
Sinds een paar weken wordt een andere handel
wijze gevolgd. De verzoeken worden nu recht
streeks van het departement van oorlog aan de
gemeentebesturen gezonden. Wel gaan ze terug
zoog. door handen van den commissaris der Ko
ningin, omdat deze zijn advies bij dat van het
gemeentebestuur moet voegen, maar op de heen
reis gaan ze hem voorbij.
Dit mag zeker als een verbetering worden be
schouwd, omdat het zenden der verzoekschriften
aan de gemeentebesturen door tusschenkomst van
den commissaris der Koningin slechts een onnoodig
oponthoud gaf, al was dit misschien een opont
houd van niet meer dan enkele dagen.
De verzoekschriften worden vaak laat ingediend,
omdat vele miliciens allicht niet weten, dat de
behandeling met eenigen administratieven omslag
gepaard gaat, en dan mag bespoediging van de
afdoening zeker worden toegejuicht.
Kort na het optreden van den heer Staal als
minister van Oorlog is, naar wij vernemen, de
bedoelde wijze van handelen ingevoerd. Het is dus
niet onwaarschijnlijk, dat de nieuwe maatregel
ook bepaaldelijk van hem afkomstig is. In dit ge
val mag uit de aangebrachte verandering misschien
de gevolgtrekking worden afgeleid, dat onze nieuwe
minister van Oorlog bij het overwegen van ver
beteringen, niet zal terugdeinzen voor administra
tieve bezwaren, waarop zoo dikwerf verbeteringen
afstuiten.
Buitenlandsche postzegels.
De directeur-generaal der posterijen en telegra
fie maakt bekend, dat thans door bemiddeling van
het hoofdbestuur der posterijen en telegrafie mede
zullen verkrijgbaar zijn frankeerzegels van o Ame-
rikaansche cents van de Vereenigde Staten van
Noord-Amerika, tegen den prijs van 10 cent per
stuk.
De aanvraag en verstrekking geschieden op
dezelfde wjjze als de overige, bereids verkrijgbaar
gestelde buitenlandsche zegels.
Domela Nieuwenhuis.
Men meldt ons uit Amsterdam
Naar wij vernemen, heeft mevrouw Domela Nieu
wenhuis te Hilversum een brief van haar echtge
noot ontvangen. Inmiddels was een dochter van
den heer Nieuwenhuis naar Keulen vertrokken,
om inlichtingen in te winnen.
Geldmiddelen der gemeenten.
In de op 30 dezer te Rotterdam te houden
vergadering van de Provinciale Vereeniging van
burgemeesters en secretarissen in Zuid-Holland zal
de heer C. L. J. Bos, burgemeester van Zoete r-
meer en Zegwaart, inleiden de bespreking van
De controle op de geldmiddelen der gemeenten.
Liefdewerk „Oud Papier".
Het Hoofd-Comité, te Amsterdam, mocht van
Z. D. H. den Bisschop van Haarlem, de mede-
deeling ontvangen, dat Z. H. de Paus de opbrengst
van dit Liefdewerk welwillend uit de handen van
Z. D. H. heeft aanvaard, waarbij Z. H., na met
de grootste belangstelling de uiteenzetting over
de aard en het doel der werkzaamheden te hebben
gevolgd, Zijne voldoening er over uitsprak, dat op
deze wijze zoowel wordt welgedaan aan de
behoeftige, door werkverschaffing, als aan den ge-
rneenschappelijken Vader der Christenheid.
Z. H. verleende daarna, uit de volheid Zijns
harten, een bijzonderen Apostolischen Zegen aan
de leden van het Hoofd comité en de Sub-comité's
en aan alle begunstigers van dit schoone Liefde
werk.
Militair Hospitaal te Groningen.
Naar het Nieuwsblad van het Noorden ver
neemt, wordt het militair hospitaal te Groningen
binnenkort opgeheven en zullen de zieke militairen
alsdan in het Academisch Ziekenhuis verpleegd
worden, terwijl de administrateur De Vries naar
Maastricht wordt overgeplaatst.
Vleeschuitvoer naar Duitschlaud
Men meldt aan het Vad
Zonder voorafgaande kennisgeving is aan het
grenskantoor te Borken de toelating en keuring
van vleesch uit Holland toegelaten, voorloopig
alle werkdagen.
Ongelukken.
Door de Gooische stoomtram is gisteren bij
Hakkelaarsbrug een man overreden, waarbij het
linkerbeen werd afgesneden. De zwaar gewonde is
naar het O. L. Vrouwegasthuis overgebracht en
aldaar ter verpleging opgenomen.
De 22-jarige leerling-machinist de J. te
Leeuwarden is aldaar bij het koppelen van een
nog in beweging zijnde locomotief aan een
stilstaanden trein der Noord-Friesche Locaal-
spoor tusschen de buffers geraakt en op slag
gedood.
Op den Rijn bij Ruhrort is het schip van
den schipper J. Roding uit Doornenburg, geladen
met steenkolen en bestemd voor Renkum, aange
varen door een sleepboot. Door den schok viel de
schipper overboord en verdronk.
Concert.
Wij herinneren aan het concert, dat morgen
(Donderdag) avond door »Schiedams Mannenkoor
Orpheus" en het Stafmuziekkorps derRotterdamsche
Schutterij in den Officierentuin zal worden gegeven.
Een welgekozen en zeer gevarieerd program zal
bij deze gelegenheid door de beide concert-gevende
corporatiën worden uitgevoerd.
Wil het weer meewerken, dan belooft het een
recht genotvolle avond in den tuin te worden,
zooals men ons ter gelegenheid van het jaarfeest
van II. M. de Koningin steeds te bieden pleegt.
R. K. Spoor- en Trampersoneel.
De atdeeling Schiedam en Omstreken van het
Ned. R. K. Secretariaat van Spoor- en Tramweg
personeel hield op 18 dezer, des avonds ten 8 ure,
in het Bandsgebouw hare gewone maandvergade
ring. Onder de talrijk opgekomen leden, zoo van
hier als van verre, was tegenwoordig de nieuwe
geest, adviseur, de zeereerw. heer pastoor Coppens.
Na voorgeschreven opening richtte de voorzitter
de heer J. J. Kempeneers, zich in de eerste plaats
tot den eerw. geest, adviseur, bracht dankbare
hulde aan den eerw. heer Van den Berg voor
diens wijze leiding, de liefde en den jj ver voor
deze afdeeling steeds betoond, doch wenschte der
vereeniging beslist geluk met de benoeming van
pastoor Coppens tot geestelijken raadsman, over
tuigd als hij is dat ook deze priester den werk
man een warm hart toedraagt en waar noodig de
belangen van den spoor- en tramwegman zal wil
len voorstaan, hem nu reeds de verzekering ge
vende van de warme symphatie aller leden.
Pastoor Coppens dankte voor de hartelijke
woorden tot hem gesproken en verklaarde dat het
hem bepaald een vreugde was door Zijne Doorl.
Hoogw. te zijn aangesteld tot geest, adviseur dezer
steeds in bloei toenemende afdeeling, met betuiging
dat, waar hij den ijver en de liefde kende en
waardeerde van zijn voorganger kap. v. d. Berg,
hij volgaarne datzelfde voetspoor zal willen be
treden, en hjj met hart en ziel de belangen, zoo
geestelijke als stoffelijke, van den kath. spoor- en
tramwegman krachtdadig wil helpen bevorderen.
Alsnu werd de heer H. Dulfer bij acclamatie
tot lid aangenomen en de aanwezige nieuwe leden
door den Voorzitter met een passend woord geïn
stalleerd, hen allen aansporende tot stipte plichts
betrachting en eerbied voor hunne superieuren en
liefde voor deze hunne organisatie, om daarin met
krachten klem, maar op waardige wijze hunne stof
felijke belangen te bepleiten en voor te staan.
Ingekomen warenlijst met verdere bescheiden
ter completeering van het 2e jaarboekjemissive
van de afdeeling »Tram" van het secretariaat ter
begeleiding eener lijst van vraagpunten ten aan
zien van de rechtsverhoudingen en de voorwaar
den, waarmede het personeel bij de tramweg
maatschappijen in dienst is deze missive werd
in handen eener commissie gesteldverslag van
den voorzitter van het behandelde op de gecom
bineerde vergadering te 's-Gravenhage met het
centraal bestuur van den Ned. R. K. Volksbond,
met mededeeling tevens dat de daar getroffen
overeenkomst is opgezonden aan mgr. den Bisschop
van Haarlem ter bekrachtiging.
Tot stemgerechtigden en stemgerechtigden-plaats-
vervangers voor de a s. algemeene vergadering
werden gekozen de leden J. D. van Hees en J.
Esbeukman, J. N. Elgers en J. Hendriks, van
Vlaardingen. Voor deelname aan voornoemde al
gemeene vergadering gaven zich bereids een 14-
tal leden op.
Thans kwam aan de orde, welke middelen het
meest gewenscht en geëischt worden voor eene
krachtige en doortastende propaganda en degelijke
organisatie onder de R. K. tramwegmannen in
Nederland. Andermaal werd met nadruk er op
gewezen, hoe weinig aandacht daaraan nog wordt
geschonken in het Rechte Spoor en aangedrongen
op meer actie in deze van den kant van het
hoofdbestuur.
Een ontworpen circulaire, bevattende een oproep
aan alle R K. Tramwegmannen in Nederland, werd
goedgekeurd en zal in overleg en met te vragen
flinken steun van het Secretariaatsbestuur in
grooten getale worden verzonden.
Na eenige huishoudelijke besprekingen werd de
vergadering daarna met den gebruikelijken groet
gesloten.
Poging tot moord in de fabriek van de
firma A. F. Smulders alhier.
Omtrent deze reeds gister gemelde rechtzaak
wordt nog het volgende bericht
De misdaad.
Ter zake van poging tot moord had zich gister
voor de Arrondissements-Rechtbank te Rotterdam
te verantwoorden Hendrik van Vlijmen, 34 jaar,
los werkman, wonende te Krimpen a/d. Lek.
Volgens de aanklacht zou hij te Schiedam op 1^
Juni 1905 gepoogd hebben opzettelijk en met
voorbedachte rade Klaas Oord van het leven te
berooven. Nadat deze hem gevraagd had, of er
nog water was in de drinkbus, die door hen
beiden gemeenschappelijk werd gebruikt, had bij
beklaagde, geantwoord, dat zulks niet het geval
was, doch dat hij wel water zou gaan halen.
Klaas Oord had hem dit gevraagd. Opzettelijk
zou hij toen die drinkbus gevuld hebben met
water en daarin uit een fleschje, inhoudende een
vergif, een phosphorhoudend vocht, dat ruimschoots
toereikend was om daarmede een mensch te
dooden, eene hoeveelheid gegoten hebben. Daarna
zou hij de bus neergezet hebben of haar aan
Klaas Oord toegereikt en tot Klaas Oord gezegd
hebben»daar staat water", of woorden van
gelijke strekking, met de bedoeling, dat O. uit
die bus zoude drinken.
Zoo geschiedde ook de uitvoering van zijn
voorzegd voornemen, maar Klaas Oord, in stede
van den inhoud van de drinkbus leeg te drinken»
zou, getroffen door den onaangenamen geur en
smaak van hetgeen hij in zijn mond kreeg, dit
weder uitgespuwd hebben.
Zoowel uit beklaagde's verhoor als dat der ge
tuigen en deskundigen bleek in hoofdzaak dat
beklaagde en Klaas Oord als isoleerders van stoom-
leidingen beiden in dienst waren van de firma
Easteelen Co., Maaskade O.Z. Rotterdam. Voor
die firma nu waren zij in de maand Juni werkzaam
in de fabriek van de firma A. F. Smulders, te
Schiedam, Oord in vasten dienst, beklaagde als
los werkman.
In den morgen van den 17den Juni waren zij
om 6 uur te werk gekomen, waarop beklaagde
zijn kleeren had verwisseld met zijn werkpak, de
uitgetrokken kleeren ophangende aan een spijker
in een gangetje achter den stoomketel. Te zamen
gebruikten zjj een blikken busje om water uit te
drinken. Van 6 uur tot halfelf waren zjj om beur
ten het busje aan de waterkraan wezen vullen.
Om halfelf wilde Oord weer drinken, doch het
busje was ledig. Voor dien smaakte het water
zeer goed en was er geen bijzondere reuk aan.
Beklaagde was daarop met het busje in de rich
ting van de waterkraan gegaan, doch van te voren
even geweest achter den stoomketel. Volgens be
klaagde zou hij toen zijn zweet hebben afgedroogd
aan een zakdoek, die zich in zijn kleeren bevond.
Teruggekomen zette hij het busje neer, tot Oord
zeggende »drink nu maar."
Deze had toen werkelijk gedronken, doch zwa
vellucht en smaak daaraan bemerkende, had hij
het vocht direct uitgespuwd. Oord had daarop tot
beklaagde gezegd, wat is dat, wat heb je daar nu
in gedaan? waarop beklaagde eenigszins ontroerde.
Beklaagde had toen het busje gebracht in de
richting van zijn mond alsof hij dronk, doch vol
gens Oord had hjj het onder de lippen gehouden.
Beklaagde erkende toen ook een zwavellucht
waargenomen te hebben. Oord had daarop een
stoker geroepen, om dezen ook te laten ruiken en
drinken, doch beklaagde, die ging beven, had het
busje genomen, de inhoud in een zandbak uitge
goten, zand in het busje gedaan, dit schoongemaakt
en daarop weder met water gevuld, wat toen weder
goed smaakte als te voren. Oord had zich toen
snel naar de kleeren van beklaagde begeven en
uit een zijner broekzakken een fleschje gehaald»
waarin zich bevond een phosphorhoudend vocht.
Beklaagde ontkende iets van dit fleschje te weten.
Hij had het niet in zijn broekzak gestoken, door
een ander kan dit er in zjjn gedaan. Door Oord
was nog waargenomen aan den damp, die zoowel
uit bedoeld fleschje als genoemd busje kwam, dat
in beide hetzelfde goed zich bevond. Uit een schei
kundig onderzoek was gebleken, dat bedoeld vocht
was een vergif, phosphorhoudend, en ruimschoots
toereikend om daarmede een mensch te dooden-
Uit een onderhoud dat beklaagde had gehad met
een der firmanten, bij wie hij in lossen dienst
was, had hij kunnen opmaken, dat bjj een even
tueel ontstane vacature, hij als vast by de firma
zou komen.
Het Requisitoir.
Na de pauze kwam het Op. Min. aan het woord,
dat bewezen achtte dat beklaagde aan Oord een
vocht te drinken heeft gegeven, dat door bijmen
ging een giftig vocht is geworden, geschikt om
iemand het leven te benemen. Gewezen werd op
den vriendschappeljjken omgang tusschen beklaagde
