Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
De revolutie in Rusland.
HOOG SPEL.
28ste Jaargang.
Zaterdag 4 November 1905.
No. 8348.
TWËEDE BLAD
FEUILLETON.
Gemengd Nieuws.
X
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dageijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden ƒ1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland ƒ2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT ,50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 16 regels 0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berpkend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst bil-
lijke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
Bijna een kwart eeuw geleden werd heel de
beschaafde wereld opgeschrikt door de mare van
het ontzettend drama, dat aan de Newa was
afgespeeld. Tsaar Alexander II, de «Tsaar-Bevrij
der", de man, die aan millioenen lijfeigenen de
vrijheid had geschonken, was op de gruwelijkste
wijze vermoord door een bom, die onder zijn rijtuig
was geworpen. Alom wekte deze treurmare angst
en ontzetting. Men vroeg zich af wat de gevolgen
zouden zijn van die ontzettende misdaad, nog
ongehoord in de annalen van het Tsarenrijk, dat
toch reeds zooveel schrikwekkends ook ten opzichte
van zijne opvolgende alleenheerschers had beleefd.
Toch was deze vorstenmoord slechts het voorspel
van een lange reeks schrikwekkende revolutionaire
daden, die den stempel droegen van de nieuwe
aera, waarin het Europeesch-Aziatische rijk zich
bewegen ging. Naar mate het halfbarbaarsche
oostersche rijk zich meer de westersche beschaving
eigen maakte, schreed het verder voort op den
Weg, die naar de revolutie leidt, omdat het
beschavingwerk niet geleid werd door Haar, die
terecht de Moeder der volkeren genoemd wordt en
niet hare machtige hulpmiddelen alleen in staat
is de ware christelijke beschaving te doen strekken
tot tijdelijk en eeuwig heil der volkeren, die ze
zich eigen maken, Rusland, gescheiden van de
bron der eeuwige waarheid en der christelijke
beschaving, heeft zich eene beschaving eigen
gemaakt, die op zijn verderf en ondergang dreigt
uit te loopen.
Nauwelijk was Alexander II ten grave gedaald
of onder de regeering van zijn zoon en opvolger
Alexander III vertoonde de hydra der revolutie in
den vorm van het nihilisme weer den venijnigen
kop. De opvolger van den Tsaar-Bevrijder kwijnde
vveg van schrik en angst in zijn lustslot te Livadia,
waar hij zelfs voor de aanslagen der nihilisten niet
veilig was. Velen gelooven zelfs, dat ook hij een
gewelddadigen dood stierf evenals zoovelen zijner
voorgangers.
Tsaar Alexander III werd opgevolgd door zijn
zoon Nicolaas II, een lichamelijk zwak en naar
het uiterlijk tenger persoon, die reeds vanaf het
begin zijner regeering met tegenspoeden te kampen
had. Op den dag dat hem te Moskou de oude
Tsarenkroon op het hoofd werd gedrukt, stierven
door een noodlottige paniek talloozen zijner onder
danen. In de volgende jaren zijner regeering ont
vielen hem achtereenvolgens de mannen die hem
door zijn vader als uitstekende raadgevers waren
Roman
van
E. PHIJLLIPS OPPENHEIM.
59)
Nauwelijks op honderd meters afstand lag het
Duitsche oorlogschip Kaiser Wilhelm, groot en
statig, terwijl het koperwerk als goud in de zon
blonk en de dekken sneeuwwit waren.
De Calipha lag bijna stil, wachtend op het
bezoek van den dokter, wiens boot dichterbij
kwam. Iedereen leunde over de verschansing om
goed te zien. Sabin en Watson waren juist samen
op dek gekomen, blijkbaar in een ernstig gesprek
gewikkeld.
Eensklaps schrikte iedereen op. Een revolver-
scho., gevolgd door het vallen van twee lichamen
in het water, klonk uit boven het rammelen dei-
kettingen en andere geluiden. Een oogenblik van
doodsche stilte volgde de een zag den ander
aan toen snelde iedereen naar stuurboord.
Onmiddellijk werd een sloep in zee gelaten.
Een sterke reuk van buskruit vervulde de lucht,
°P het dek lagen een pas geloste revolver en een
witte pet, die iedereen dadelijk als die van mijn-
heer Sabin herkende. Plotseling verscheen een
manshoofd boven water dat van Watson. Hij
zwom, maar niet naar de stoomboot toe, doch in
de richting van het Duitsche oorlogsschip. Hij
Was alleen. Waar was Sabin gebleven
Een lichte kreet werd gehoord en mevrouw
VVatson viel in zwijm op het dek, waar een der
dames haar onmiddellijk hulp verleende.
aangewezen. Lobanof, De Stael en Muiavief moest
hij den een na den ander missen.
Zoo stond hij wien de zwaarwichtige erfenis
der Romanofs was ten deel gevallen onder de meest
ongunstige omstandigheden tegen het revolutio
nair geweld. Zijn vredeswerk, in de Haagsche
conferentie belichaamd, had hem weinig succes,
maar toch eenig aanzien naar buiten bezorgd,
Doch in het binnenland bleef de toestand aller
treurigst. Steeds driester traden de revolutionaire
elementen op en dat de beweging steun vond niet
alleen onder de mindere standen, maar ook in een
breeden kring van intellectueelen, was zeker wel
een van hare meest bedenkelijke zijden.
De goedwillige maar zwakke Tsaar werd door
allerlei invloeden heen en weer geslingerd. Aan
den eenen kant deed zich krachtig gelden de hof-
camarilla, de grootvorstenpartij met den hoog-
machtigen Pobjedonostzew, die alle hervormingen,
maar vooral iedere afbreuk van het autocratisch
gezag van den Tsaar in het heilige Rusland een
gruwel achtteaan den andere zij dreigde de
hervormingspartij en dwong zij met betoogingen,
straatoproeren en werkstakingen en niet het minst
met het moordend lood naar de hoofden der lei
dende Staatslieden geslingerd, de gewenschte her
vormingen af. Al naar mate de een of de andere
partij haren invloed op den zwakken Tsaar meer
kon doen gelden, werd het Staatsschip meer in de
behoudsgezinde stroomingen geleid of in de voor
uitstrevende wateren gestuurd. Langen tijd bleek
de reactie het sterkst. Elke uiting van vrijheid
en zelfstandigheid werd onmiddellijk in de ge
boorte verstikt. Zelfs aan het betrekkelijk onaf
hankelijke Finland werd zijne zelfstandige bevoor
rechte positie ontnomen. De Latijnsche Katho
lieken en de Grieksche uniaten werden op de
schandelijkste wijze gekneld en verdrukt.
Doch de aandrang der vooruitstrevende en revo
lutionairen werd ten slotte zoo geweldig, dat hij
als een alles vernielende stroom de bureaucratie
omverwierp en de grootvorstenpartij in de engte
dreef. Minister Plehwe en grootvorst Sérgius
moesten hun verzet tegen de hervormingspartij
met den dood boeten.
Toen kwamen de eerste concessies. De dwang-
wetten tegen de belijders der dissenteerende Kerk
genootschappen werden gedeeltelijk of geheel in
getrokken. Het gevolg was dat duizenden zooge
naamd afgevallen Katholieken zich weder openlijk
als leden der aloude Moederkerk deden kennen.
Een Rqksdóema werd ingesteld, die aan het volk
stem in het kapittel gaf en het gelegenheid bood
zijne wenschen omtrent de leiding van het Staats
schip te doen kennen.
Maar het volk toonde zich met deze concessies
niet tevreden. Het wenschte een doema naar West-
Europeesch model, niet door of voor enkele klassen,
maar het geheele volk omvattendeen doema, die
Nergens was een spoor van Sabin te vinden.
De bemanning der sloep zocht overal en achter
volgde tevens den vluchtenden Watson.
Eensklaps stak de zwemmende man zijn beide
armen in de hoogte en verdween in de diepte.
Het is met hem gedaanriep de luitenant
in de sloep uit. Roeien, jongens 1 Wij moeten
hem opvangen als hij bovenkomt
Doch J. Watson van New-York kwam niet weer
boven. Het eenige schip in de nabijheid was de
Kaiser Wilhelm. Zij roeiden er heen en praaiden
het.
Een officier kwam bij de verschansing en ant
woordde in afschuwelijk Engelsch op hun vragen.
Neen, zij hadden niemand in liet water gezien.
Zij hadden niemand opgenomen. Ja, als Herr Lui
tenant wilde kon hij aan boord komen, maar een
onderzoek instellen neen, niet zonder volmacht.
Het was onmogelijk dat iemand zonder zijn voor
kennis aan boord was gekomen.
De luitenant der Calipha groette en gaf bevel
terug te roeien. Nogmaals werd alles nauwkeurig
onderzocht, doch geen spoor der beide mannen
was te zien. Nadat zij drie kwartier afwezig waren
geweest, keerden zij naar boord terug. De eerste
luitenant gaf de beide heeren op als verdronken,
De kapitein was in ernstig gesprek met. een
officier in eenvoudig uniform, de boot van de
havenpolitie wachtte reeds.
De bijzonderheden van het gebeurde waren
schaarscli genoeg. De kapitein had een lichten
kreet gehoord, waarschijnlijk van den heer Sabin
en hij had de beide mannen worstelend in het
water zien vallen. Hij wist niets van de aanleiding
tot het gevecht, hij kon zelfs niet zeggen of
Sabin of wel Watson de aanvaller was geweest,
ofschoon er daaromtrent maar een meening kon
zijn. Mevr. Watson was geheel ontdaan ea kon
geen enkele vraag beantwoorden. De inspecteur
niet uitsluitend eene adviseerende stem zou hebben,
maar de facto de wetgevende macht zou uitoe
fenen. En opnieuw sloeg het revolutionair geweld
uit. Heel het raderwerk der Russische spoorwegen
stond stilaan de Newa en de Don werden bar
ricaden opgerichtdooden vielen, gewonden wer
den weggedragen. Rusland, nagenoeg van de
geheele beschaafde wereld door spoorwegstaking
en telegraafvernieling geïsoleerd, bood het schouw
spel van de meest volkomen anarchie.
Toen was voor den zwakken Tsaar het oogen
blik der eindbeslissing gekomen. Weifelde hij nog
een oogenblik tusschen den dictator Ignatief of
den minister Witte, Witte kreeg toch eindelijk de
overhand. De vredestichter van Portsmouth werd
belast met de samenstelling van een verantwoor
delijk ministerieeen vrijzinnige grondwet zal
worden verleend en een wetgevend lichaam inge
steld.
Daarmede heeft de Tsaar aller Russen voor het
oogenblik alles gedaan, wat zijn volk met billijk
heid van hem verwachten mocht. Zal hij daarmede
nu de revolutie bezworen hebben De geschiede
nis geeft in een dergelijk geval een bedenkelijk ant
woord. Het hoofd van den zestienden Lodewijk
viel onder het valmes, nadat de grootste offers
aan den revolutionairen Moloch waren gebracht.
Moge de Tsaar niet der revolutie ten prooi vallen 1
«God bescherme den Tsaar!" mag het Russische
volk in deze droevige dagen zeker wel bidden.
D e hed r i e:g e-r bed r Oig-0 n. Dé correspon-
d'aut v'an het 11.blad te Rotterdam /schrijft thans
Naar bet schijnt, heb ik dien paajm .Van idr. Bije-
d'i us ijdellijk gjelhruiifctt 'bij het Verhaal van hetgeen
hier vloer' een paar weken geschied is mét hét
aankloppen vlan eten schilderij.
I'k kan dlaarvbor dr. Bredüuis slechts mijn excu
ses aanbieden, maar 'wfe'nsch er daarnaast pip
te wijzen, diat bet njet beti|o:kk©n zijn Van dr.
Briediiuls niet insluit, als zou van de jgjeheele zaak
niets aan zijn, zooata men in en'Wele blajdén wil
laten voorkomen. Mét namié de heer Win. Schiir-
rnann laat zelfs in dé IV. R. Ct. verklaren, dat
„bet Verhaal ontleend js aan ©en door hem in
Oc'.ohei 1904 geschreven feuilleton in Het Va
derland f Met evenveel recht zou iik dan kun
nen verklaren, dat dé heer Sehürmann plagiaat
Hééft gepleegd. Indien hij toch eens wil op
slaan de Nieuiwe Verzameling' vlan opgaven |èr
vlefjalinig in bet FrapjSch, bijeengebracht door K.
Mui^t'injga, leeraar aan de H. B. S. imlet 5-janiigen
eptrsus te 's-Gravénhajge, in 1901 uitgegeven door
J. W. vlan Raven te De Rijp, zal ;hij op ibldz.
37 onder No-. XLIV onder het opschrift.: ,,Dp
bedrieger bedrogen" een Verhaal vinden van eén
Imüscben prins, die op oen wandeling door Flo-
van politie riep zijn boot en voer heen om rapport
te doen.
De Calipha stoomde langzaam het dek binnen.
Onmiddellijk bij hun aankomst werden z\j allen
als de wettige prooi van de Amerikansche jour
nalisten beschouwd en met vragen bestormd. De
kapitein joeg echter iedereen met strengheid van
zijn schip. Mev. Watson reed, dicht gesluierd,
naar een hotel, waar zij volstrekt weigerde geïn
terviewd te worden.
Veertien dagen na de aankomst van de Calipha
in Boston Harbour zat Sabin in een kamer van
een der rijkste hotels in New-York. Hij zag er
slecht uit en was bleek en oud geworden. Zijn
grijze snor en puntbaard waren verdwenen en hij
was nauwelijks herkenbaar. Sabin bracht in dit
hotel de ongelukkigste dagen van zijn leven door.
Het groote werk dat hfj had ondernomen, was
mislukt.
De opwinding van zijn gelukkige ontsnapping,
en de diplomatie waarmee hij zijn quasi-moonle-
naar de vrijheid had gegeven, hadden hem een
tijdje lang levendig gehouden, maar nu dat alles
voorbij was, gevoelde- hij een zonderlinge leegte.
Voor den eerseen keer in zijn leven was hij de
wanhoop nabij. Zijn levenstaak was teneinde. Hij,
wiens hersenen in zoovele jaren geen rust hadden
gekend en die slechts een doel voor oogen had,
was nu niets dan een teleurgesteld, vermoeid man.
De toekomst was ledig, zij zou hem niets brengen.
Hij was in een vreemd land onder vreemde men-
schen. Zijn oog viel op den kleinen revolver die
voor hem lag en als betooverd bleef hij er naar
staren. Hij strekte zijn hand ernaar uit... toen
plotseling geklopt werd en de deur openging.
Een dame trad binnen.
Ik geloof dat hier eene vergissing plaats
nencè werd getroffen door een schilderij, èen
echte Guiido Rteni. Hij koopt hief Voor lagen prijs
en bij het verfijslijen ontdekt hij thans ook twéé
schilderijen, den echten Gitdo Reni en een
kopie.
Enfin, hief geheele verloop is hefeelfde pis nu
heeft plaats gehad té Rpfterdpm in 1905 ©n waar-
dopr dé heer Sehürmann zich in 1904 beeft, la
ten inspjireeren. Wellicht d:at diens aangenaam
gie/sthreven feuilleton de®, bedriegers van nu pan-
tejdiing heeft gegeven pm dit kunstje eens in
praktijk tei brengen.
Tien bewijze Van de waarheid van mijn bericht,
zoju ik èn kooper, èn yerkooper, benevens den
phdtograaf, die zijn bemiiddeiing verleende, jcun-
nen njpemen bjuh namen zij trouwens ih Rot
terdam op aller lippen pïanr om lichiteilijik
tp beVrpeden redenen acht ik mij daartoe, voor
al wait d|en laatste betreft, niet geroepen tot Ver
melding in publiek geschrift. i
„E en ij z o r e n s p o o r w eg." 1 December a.s.
tó heit 70 jaar geleden, dat door wijlen de hee
ren Serrurier, Le Chevaillter en Brade pan de
toenmahjge reigeering het verzoek werd gericht,
eene conéesisie te mogen erlangen voor het leg
gen Van een ijzeren spoorweg en het exploitee-
ren daarvan. 1 I
Inbraak. Ten huiilze Van P. van den Houten,
te Nieuwie-Tiongë is Woensdagnamiddag, terwijl
de bewoners afwiezólg waren, inbraak gepleegd;
er zjjn een aantal bankbiiljietten ter waarde van
f 285 'bénevens eenig zilvergeld ontvreemd.
In Verhand met de omstandigheid dat J. d.
It., it© Miiddelbaxnisi, omstreeks den tijd dat de
diefstal moet zijn gepleegd, in d©n omtrek van
de woning van v. d. Houten is gezien (door eenige
in het veld werkende arbeiders, is denzelfden
avlond huisizoekcng gedaan bij genoemden J. d.
R., en daarbij wend een tabaksdoos gevonden in
dien stal, onder de mest Verborgen, waarin zich
een aantal hankbjljetten 'bevonden, die, wat aan
tal en stoort 'betreft, geheel overeenkwamen met
de Vermisten. Dtieptengevolgé is J. d. R., die
intuBscben alle medeplichtigheid aan den diefstal
blijft ontkennen, ter beschikking van de justi
tie gesteld en gevankelijk naar Rotterdam over
gebracht. 1 i i i
Liefhebbers van «peuren". J. J.
Cramer en 59 andere inwoners van Weesp hebben
zich tot de Prov. Staten van Noord-Holland ge
wend met een adres, om de peur toe te laten als
geoorloofd vischtuig.
De commissie uit de Staten, in wier handen dit
adres is gesteld, heeft daartegen geen bezwaar.
heeft, zei Sabin, ik heb niet het genoegen u te
kennen.
Zij lachte zachtjes en lichte haar voile op.
Ben ik zoo veranderd vroeg zij. Eerljjk
gezegd zou ik u bqna.niet herkend hebben.
Blond haar veranderd zoo. En zoudt ge nu
zoo goed willen zijn, mij te zeggen waaraan ik
de eer van uw bezoek heb te danken?
Ik heb een telegram gehad van zal ik
hem nog maar Watson noemen
Sabin kuikte ernstig.
Goed nieuws vroeg hij.
Ja, uw plan is uitstekend gelukt, en in
Duitschland gelooft iedereen dat gij in het zand
Ier zee begraven ligt. Watson heeft pardon ge
regen en zijn eigendommen en zijn naam zijn
iem teruggegeven. Hij heeft mij gevraagd zijn vrouw
e worden.
Sabin glimlachte, niettegenstaande zqn gedrukte
-temming.
Neem liet aanzoek van dien man aan, mijn
rind, word een goede vrouw voor hem. Het zal u
nooit berouwen, Ik ben een bejaard man, een
paria in een vreemd land, welks zeden en gewoon
ten mij tegen de borst stuiten nergens zal ik mq
ooit thuis gevoelen. Eens, ja, toen had ik het
geluk binnen mijn bereik, maar ik heb het laten
voorbijgaan. Er is geen oogenblik in mijn leven
dat ik 't niet betreur. Ik vertel u dat, kind, om
u te bewijzen, dat ik geen fossiel ben, dat ik een
hart heb, ofschoon ik. de hemel is mijn getuige,
-Ie eenige vrouw die ik heb bem.nd van mij heb
gestooten. Ge zijt bij mij om raad gekomen, niet
waar Nu weet ge wat ik te zeggen nad.
Vaarwel dan, mijnbeer Sabin. Morgen ver
rek ik naar Duitschland.
Sabin bleef weer met zijn sombere gedachten
alleen. De knecht kwam binnen en bracht hem
een telegram. Hij las:
