Staten-Generaal.
Binnenland.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
ken na, een rede Van den minister van
die daarin -opnieuw de noodzakelijkheid aantoon
de van een versterkte terne prn Antwerpen.
008TENRIJK-H0NGARIJE.
Eei^tetereri hebben te Laiin G000 betoogers ge
tracht -de sjpoorwegarbeiders te dwingen het werk
nedler te leggen-zij verwoestten de werkplaatsen,
Üte emtrejpots, den spoorweg, de restauratie en
[het station.
In een botsing met de ruiterij zijn 3 dragon
ders gekwetst.
SPANJE.
Jn die Kalmer werd gister een boodschap voor
gelezen, afkomstig van de provinciale- staten van
Saragossa, waarbij geprotesteerd wordt tegen wat
er te Barcelona is- voorgevallen, en hulp wordt
aangeboden koor de handhaving van de nationale
eenheid. De mnnis'te-r van Jjujstitie verklaarde, dat
hij het gedrag der officieren in strijd acht met
de daisCiiptene, maar te verontschuldigen door de
be8eedfi|g:agen, waaraan zij hebben blootgestaan,
Verscheiden Kamerleden kwamen ©p; tegen de
separatistische dfenikl>eelden.
MAROKKO.
£)e Norddeutsche Zeitung Vèrneelmt, dat be-
slte-md zijn ;t|0)t eersten vertegenwoordiger van
IHiitsche zijde ©jp de conferentie v;an Algeciras
de ambassadeur Raxlo-wi-tz en to-t tweeden ver
tegenwoordiger Xattenbach, de op het oogenbl-i-k
[verlof in Duitschland vertoevend© gezapt te Lis
sabon.
TURKIJë.
De Daily Telegraph verneemt ujt Konstantino-
pjel, dat terwijl het Turkse toe ,vplk gelukkig onbe
kend iis met het gewapend optreden der mogend
heden te Mytitene; de ambtenaarswereld er zeer
«foor vjerbo-igen is, en den Sultan aanzet, de
gezanten -uit K-onstantinopei ,w-eg te jagen. Men
acht toet pnw-aarschijnlijk diat de Porte zal toe
geven, -tenzij een schikking ter zake van Mace
donië tot sltand komt, waarbij Turkije daar het
financieel beheer beh©|u|d!t.
KRETA.
Fusanatoi beeft, in de Itatoaafiscto© Kamer gen
gestelde vraag beantwoordende, verklaard, dat de
mogendheden, allen zonder onderscheid, van oor-
dleeu zijn, d,at het ©ogenblik mi-et gekomen is pm
de jntemabio-nale troepenmacht op Kreta- door
(irietcsche troepen te vervangpn.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Woensdag 29 November.
Indische b egrooting
Bij ue voortgezette beraadslaging verklaart del
minister van K o 1 o n i n, dat de Indische
legeering ijverig werkzaam is om de misstanden
ip Ban ka te verbeteren, en daarom voor een
campagne tegen de Regeering geen reden bestaat.
Veeleer is er reden tot waardeering van de Indische
regeering. De woning- en hygiënische toestanden
op Banka staan met ten achter bij die op Billiton.
Inderdaad zijn afgekeurde van Banka teruggezonden
Lhineesche koelies gemerkt, maar niet gebrand
merkt. Ook dit misbruik zal echter streng worden
tegengegaan. Het door den heer Van Kol gewenschte
iioempang-stelsel op Banka, waarbij alle mijnwer
kers deelgenooten in de mijn zijn, is in groote
mynen ais op Banka niet toe te passen. Het
denkbeeld om op Banka met Javanen te werken
is niet aan te bevelen. Het werk is te zwaar
voor hen, en men kan ze niet met Chineezen
laten samenwerken. Overwogen zal worden geheel
verbod van den arak-verkoop aan de koelies. De
gouverneur-generaal overweegt, wien hij als resident
naar Banka zal zenden, om op het mjjnwezen
toezicht uit te oefenen. Spr. hoopt van harte, dat
we binnen niet al te langen tjjd tot betere
resultaten met de tin-exploitatie op Banka zullen
komen.
Bij onderafd. 71 (steenkolen) zet de heer
IJier man de oorzaken uiteen van de minder
gunstige uitkomsten van de exploitatie der
Ombinen-kolenmjjnen, en geeft hij eenige middelen
ter verbetering aan.
Spr. wijst op de concurrentie van de Japansche
steenkolen. Men trachtte niet naar vermeerdering
der prouuctie in de eerste plaats, daar toch geen
voluuenue afzet voor onze kolen te vinden is,
maar naar goedkooper wijze van kolenwinning.
Dem i n i s t e r betoogt tegenover denheer van den
Bergh (Rotterdam), dat het voor 's lands kas op
hetzelfde neerkomt, of men dwangarbeiders bezigt
voor steenkoolexploitatie of voor expedities. Door
machinale steenkoolwinning komt men tegemoet
aan het bezwaar van de duurte van vrjje werk
krachten, die noodig zijn, omdat niet voldoende
dwangarbeiders zijn te krijgen voor de kolenmijnen.
Aanleg van een spoorwegen voor den afzet der
kolen naar Oost-Sumatra, waaromtrent een plan
in overweging is bjj den gouverneur-generaal,
opgemaakt door den chef der exploitatie, den heer
de Jong, zou 18 rnitlioen kosten.
Bjj onderafd. 72 (zout) verklaart spreker, in
antwoord aan den heer van den Bergh (Rotter
dam dat in de zouiexploiiatie in Indië verbete
ring zal dienen te worden gebracht. Hij zal
trachten dit bedrijt op de meest economische
wyze m te richten. Onbruikbare personen zijn
aesiijds voor dit bedrijt aangesteld.
Bq onderafd. 76 (waarnemingen en onderzoe
kingen op dierkundig gebied en haar toepassingen)
vestigt de heer van Deventer de aandacht
op den achteruitgang der zeevisscherjj. Spr.
dringt aan op verscherping van de keuring van
geïmporteerde visch. goedkooper verkrijgbaars tel-
iing van zout voor conserveering der visch, en
aanmoediging van den inlandschen scheepsbouw,
door goedkooper beschikbaarstelling van het hout
voor prauwen-bouw.
De minister verklaart, reeds doende te zijn
om de visscherij te bevorderen in den gewenschten
geest. Spr. zegt verder aan den heer van Kol toe
gratw-houiverstrekking, waar daaraan behoefte
bestaat, en overigens tegen lageren prgi. Tegen]
aanleg van gemeente-bossehen, mede door den
heer van Kol bepleit, heeft hij bezwaar.
Voorts merkte spr. op (bij afdeeling VII,
B. O. W.), dat de door den heer van Kol ge
wenschte reorganisatie van het personeel van den
Waterstaat samenhangt met decentralisatie van
Nederl.-Indië, welke nog niet haar beslag heeft
gekregen.
De meening van den gouverneur-generaal om
trent een algemeen irrigatieplan, dat de minister
met den heer van Kol wenscht, indien de gewenschte
oplossing niet te duur is of te veel tijd vordert, is
den minister nog niet bekend.
Bij onderafd. 100 (post- en telegraafdienst)
kwam de heer Dolk op tegen het voorgenomen
abonnement van de Regeering bij een in Indië
te concessioneeren maatschappij voor draadlooze
telegrafie voor verbinding van schepen met de
kust.
De heer van Idsinga bestreed den heer
Dolk. Het geldt hier geen subsidie, maar slechts
een tegemoetkoming in de seinkosten. Door con-
eessie kan de zaak bespoedigd worden.
Den heer Ter Laan, die bij onderafd, 101
(Postspaarbank) aandrong op hooger rentevoet,
door de spaargelden dienstbaar te maken aan
landbouwkrediet, op meer inleg-gelegenheid en op
bevordering van het sparen op school, verklaarde
de minister dat men de spaargelden niet op
onzekere wijze mag beleggen en dat naar vereen
voudiging der formaliteiten voor het inleggen zal
worden gestreefd.
De heer Duymaer van Twist bepleitte
verschillende maatregelen in 't belang van ver
hooging van het zedelijke peil van het Indische
leger.
De heer V e r h e y trad in een uitvoerige be
schouwing, ten betooge dat een aanmerkelijke
verlaging van de oorlogskosten alleen kan ver
kregen worden ten koste van een aanzienlijke
vermindering van de legersterkte.
De heer Ter Laan bepleitte lotsverbetering
voor den minderen militair.
Heden 10 uur voortzetting.
Koningin Emma.
H. M. de Koningin-Moeder vertrekt morgen
1.27 n. m. van Apeldoorn via Utrecht naar Den
Haag, aankomst aldaar ten 4.12 n. m.
Drankwet.
Terwijl door het rjjkstoezicht op de naleving
der Drankwet vroeger de meening werd voorge
staan, dat vaste ramen gemeenschap geven tus-
schen twee localiteiten, heeft thans de minister
van Binnenlandsche Zaken als zjjn gevoelen doen
mededeelen, dat vaste ramen tot afscheiding van
lokalen niet geacht kunnen worden zoodanige
gemeenschap te vormen.
De Leerplichtwet.
Dp|ar die commissie |uft de vereeniging van ar-
boïxdistsements-scho.olopizüeners zijn een aantal:
vtonratellen. gedaan tot wijziging en vereenvoudi
ging vhn de Leerplichtwet.
Wij wiefetn nijdt, zegt het Vad., of aJ eens
gtemdd ijsl, dat Minister Kuyper een herziening
diep Leerplichtwet toad gereed gemaakt en daar
bij ook vfersjcbiifieiridie vereenvoudigingen in den
jgjeesft Vtaïn de door de commissie voorgestelde
ihiepft aangebracht
Terlof op Zondag.
Door dien minister vain Oorlog is bepaald, dat,
mlejt juitbrejefing van de daaromtrent bestaande
biejpjalflingfen, voortaan niejt alleen aan hen die
gemoedsbezwaren hebben op Zondag te reizen,
doch aan iaMe militairen, Voor zoover de belan
gen Van (den dienst of van de oefeningen zioh hier-
tegien niet Verzetten en de betrokkenen door ge
drag, ijver enz. Voor heit verkenen van een gunist
in aanmerking komen, «lie zulks: verzoeken, zal
worden vergund, eenmaal -per maand, dee Maan-
dagislmioirgiens per eerste reisgelegenheid zoo
Vroegtijdig mogelijk van een verlof van den
vjoorafjgatanden Zondag terug te 'koeren, terwijl
daarbij aain de Ikpips-commandanten in overwe
ging wordt gegeVen, of in sommige oefeningstijd-
pjerken des iMaandags hielt begin der (hoofd)-oefei
njtog, zondier dat aan het nuf en den aard dier
ofefening te Ikort wondt gedaan, wellicht zooda
nig wordie gesteld, dat ook op de overige Zon-
d|agen Van Ide vergunning tot terugkeer op Maaln-
d'ajgmorgen jgebruiik kan Worden gemaakt door
millitairen dïe izioh begeven naar plaatsen in de
naaste ppilgtevjilnig van het garnizoen gelegen.
{HU.)
De stelling van Amsterdam.
Bij Kon. Besluit van 28 dezer is benoemd eene
commissie van deskundigen, tot voorlichting van
de regeering met betrekking tot de te treffen
regelingen voor het onderhoud van de burgerbe
volking in de Stelling van Amsterdam bjj eene
eventueele insluiting van die Stelling in oorlogstijd.
«lit „verhaten" vooruit was
meegedeeld.
'Die Zaanland mposf in verband met tijdverlies
iln gtpote (hjaast getost worden, waarom extra
pSpfeglen werden aangenomen. Maar de arbeiders
wéns'ohten pün (het voorman niet met meer dan
ifivfe© pfiotejgten te werken, wijl «la,t h. i. gevaar
opiljeVerde. Volgens de Vereeniging Van werkge-
vjeris (weigerden de bjopitwerkers in te gaan op
Oen beniiddebnglsyborstal, om het geschil te on
derwerpen aan het pprdeel vim het bestuur de-
zër iVereeniglirlg of aan eene commissie van werk
gevers en werknemers met een onpartijdig voor
zitter. Zij heeft nu een manifest verspreid, waar
in zje Verklaart d^e hjopding der arbeiders te
betreuren, en wijst ze npg -eenmaal op de groote
vfcrantjwuordfelijkheid «lie ze op zich nemen en
td]e [ernstig© gelvjoflgien die eruit kunnen voort-
Vlioföden „lajvorensi dje maatregelen te nemen
dtile (dlppr de omstandigheden zullen worden ge-
botdten." Met 'handhaving van zijn aanbod, heeft
Het bestuur der W©rkgteversvereenigiing den boot-
V^erkerjs gdleigenheiidl gtegev|en zich tpt de her-
vatltjug «lier gesjtaakte werkzaamheden tot uiter
lijk heden, 30 'November, des morgens te 7 uur,
bij «te patmonsl aan, te melden.
iWfilen «ie werklieden daapalan geen gehoor ge-
vjen, «tan ziop de Vereenijging van werkgevers
op scheepvaartgebied maaltregöten moeten nemen
«hu de lossing der beide vaartuigen op andere
Wijzje :te 'dp|en geschieden.
Een aanklacht.
'Van hët hoofdbestuur yan den Bond van Ned,
Onderwijzers" optviangt de N. Ct. de volgende
mededeeling
IDppr «te heeren T. Edelman en K. F. Traan-
béjg jjsi, op[ aanraden vim het hoofd- en afdee-
iijnglslbbsfuur Van bovengen oemdein Bond en na
pjvjeirlejg fmet den riechtlsgeleerdien adviseur van
den Bond, bij de officieren van justitie te Amster
dam en Rotterdam teen aanklacht wegens laster
lijke aantijging tegen verschillendie uitgevers van
dagbladen ingediend.
en
„Voor Eer en Deugd".
De afdeelingen voor de Vereeniging svoor Eer
Deugd", in Rolduc opgericht 100 in getal
zijn thans voor de verschillende bisdommen
definitief samengesteld. Onze plaatsruimte laat
slechts toe die voor het bisdom Haarlem te ver
melden. Zjj zijn samengesteld als volgt
Vertegenwoordiger van het Hoofdbestuur G. M.
J. van Rooy, Rotterdam. Amsterdam, par. O. L.
V. Onb. Ontv. Congreg. der Allerh. Maagd Maria
van Goeden Raad, dir. J. C. S. Janssen, kap., aan
tal leden 18Ben nebroek, par. afd. dir. G. M. A.
Beukers, kap., aantal leden 18 Goes, par. afd. dir.
J. M. J. Baede, deken, aantal leden 64; 'g-Gra-
venhage, 1 St. Mariagesticht, dir. F. Lucassen,
rector, aantal leden 33; 2 St. Josephs-Gezellen
Ver. dir. S. A. J. Gillissen, O.M. kap. aantal
leden 22; Grootebroek, Jongelingenvereeniging,
dir. J. Melchers, kap., aantal leden 31Haarlem
mermeer, par. afd. dir. J. L. Th. Verhoeven, pastoor,
aantal leden 23Hoorn, R. K. Kweekschool, dir.
E. M. Rijkenberg, pastoor, aantal leden 46 Lutje
broek, par. afdeeling, dir. F. J. Gribbling, pastoor,
aantal leden 60Monnikendam, par. afdt dir. B.
Smeeman, pastoor, aantal leden 80; Rotterdam,
Ver. ^Katholiek Leven", dir. L. H. Perquin, O.P.
kap., aantal leden 40; Sloten (bij Amsterdam)
par. afd. dir. J. A. Haveman, pastoor, aantal leden
55Vlissingen,*par.lafd. dir. J. P. Hunting, pastoor,
aantal leden 49; Warmond, Groot-Seminarie, dir.
mgr. M. J. A. Lans, president, aantal leden 104
iJmuiden, par. afd. dir. E. L. A. Delfgauw, pastoor,
aantal leden 35.
Staten-verkiezing.
Bij tejnikefe cund idaatstelling is tot lid der Pro-
vji)ncii|aile Sttaitm van GcWterland in, het kieisdis-
trildt Ruurto jgekozejn die toeer J. P. Vetner, por
tariis te Groenllo. 1
In de Amsterdamsche Haren.
■Uit Ams'tetildlam wordt |gtemefld:
'Ofnder de werklieden in onze haven is sedert
|ejen;i|gen fijd weder eene beweging gaiande om
verandering te krijgen in de berekening' van den
ihlhoudi der ladingten en de indeeling en het gan-
taï dier stetoepten. 0(p het |Oogenh|ilk wordt er pp
tiwlee iscliepen date in lossing zijn, n.l. de Noord
holland van die Scheepvaart- en Steenkolten-Maat-
schAppij, en Ide Zaanland, van de Zujd-Amerika-
lijn, 'gestaakt. Het eerste schip, bggtende aan
d|e Riefianden en beladen met Steenkolen, moest
vfertoaaüid worden naar het midden van het vaar-
wjailler, en vjoor «fit verhaten eiistehten de boot-
%vteribeiri3 scbaidevergacxfijig, waf niet vcrietend werd,
dflar, yjoflgens de Vereeniging, van werkgevers ojj
Ongelnkken.
PiMsdlajg trachtte de wilds trooper F. V. d, B.
fe jBarnevtekl een patrOon, di|e blijkbaar iets te
i^rjooit wa|s, mief zjjn mes in toet gewteer te, klop
pen. Eensklaps -ontplofte diez© patroon, waar-
d}oor «ie stroaper aan beide oogën zóó zwaiar ver-
Vond wprd, dait hij wellicht zijn gezichtsvermogen,
vtopr alitijd 'zal moeiten mijsisen.
Middeleeuwsch.
De Havenbode, zeevisscherij- en handelscourant,
officieel orgaan van de Permanente commissie uit
de Reederij, van gister schrijft onder bovenstaand
opschrift
nGisteren kwamen voor Schiedam om binnen te
vallen de schepen SCH 269 en SGH 14, die beide
daar gewoon zijn binnen te komen. De toegang
werd echter verhinderd door den havenmeester.
Alleen mocht men binnenkomen, wanneer door
de schippers een stuk werd geteekend, dat de
vaartuigen binnen enkele dagen, d. i. na lossing,
weer de haven zouden verlaten. Alzoo zullen de
schepen in Schiedam niet kunnen overwinteren.
Zeker uit overweging dat men nu te Scheveningen
zelf een haven heeft.
Vreemd komt het ons echter voor dat 't over
winteren door den Schiedamschen havenmeester
kan worden verboden. Plaatsgebrek is er zeker
niet, daar nog geen schepen opgeborgen liggen.
Wel zullen straks tal van lichters met het zult ie
doel daar binnen vallen, maar voor hen was
voorheen daar ook steeds plaats."
P. J. van Dijk van Mathenesse f
Het stoffelijk overschot van den heer P.
Dijk van Mathenesse, oud-burgemeester
gemeente en oud-lid van de Staten dezer provincie,
zal Zaterdag-middag 12 uur op »Eik- en Duinen"
te 's-Gravenhage worden ter aarde besteld.
J. van
dezer
In
Aanbesteding.
het Bondsgebouw werd heden-middag van;
wege de afdeeling Schiedam,van den Ned. R. K.
Volkbond aanbesteed het bouwen van een
gehoorzaal met bijkomende werken, en wel in
twee gedeelten.
Daarvoor waren ingekomen drie inschrijvings
biljetten n.l. van J. W. W. Voogd en Wed. Th.
Govaart 1 f 24.250, 2 f 26.750B. P. H. Wuis-
man 1 f 20.996, 2 f 22.916Th. Stolk, 1
f 20.977, 2 f 22.805.
De toewijzing zal nader plaats hebben.
Berlitz-School.
Die prjoeflieK in dé Rafiaansche taal, gister
avond vanwege h(ef bestuur der Berlitz-School
in „Mu|s£is" [gegeven, werd door een klein aan
tal beüanjgisMfenidien bijgewoond.
De directeur der school gaf eerst in het Hol-
Landfedh, zich verontschuldigend onze taal niet
vtejt tje 'kunnen sjpreken, een pVerzjcht van den
gang der Berlitz-rnethode, dóe Vooral op de na-
tu'urlijike (ontwikkeling jn taalkennis gegrond is.
ID|aiarnia Ighf sfenpr dir. E. L- Asctoüeri zijn
Dtafiiaanschje proefles, beginnend rnef het noe
men der vjoorwerpen en komend allengs tot de
Vjevbiindfing van de zelfstandige met de bijvoegelijke
naamwoorden, 'bijwoorden en het werkwoord, al
tels dp|or aansctoo|U|welijke Voorstelling ook op, het
b|o(rd, dalt daarvoor geplaatst was.
Nadat dr. iAlschjieri zijn les met een slotwoord
tjo(t het publiek, alles in de I tali aan sche, taal gc-
teindligd had, gaf de Directeur nplg eenige ver-
Harinlgien, hierbij dpen uitkomend, dat het doel
«liep iBertote-S|ctoo|ol vooral te, de tafen goed te
«ioen spreken en dajt daarom steeds leeraars van
het eigen befrfokken lajnd' als: onderwijzers op-
trodien.
Door enkele leden van het gezelschap wei'-
dm d.uama rnog vragen gesteld, die door den
Directeur, nadat hij eerst in het Duitsch had ge-
Bpho|ken, pin toet Engelsch werden beantwoord.
GjVer toet geheel bleek toet publiek wel tevre-
dien en wij meenen dian took wel, dat deze proef
les ihaar diotel njtet gtemast heeft.
De winkel-étalages.
De éulage-wedstrjjd bracht ook gisteren in den
namiddag maar vooral in den avond een ongewone
levendigheid in onze meest bekende winkelstraten
De jury reed rond en had bijna evenveel bekijks
als de étalages in de winkelkasten.
't Blijkt, dat de pogingen van onze Schiedam-
sche winkeliers succes hebben. Het publiek be
schouwt met aandacht hunne artikelen en komt,
vertrouwen we, langzamerhand tot de overtui
ging, zij in alles goed gesorieerd zijn en men niet
naar den vreemde behoeft te gaan om zijne inkoo-
pen te doen.
Nog bijzonder viel ons in 'toog de étalage van
mej. de wed. J. Scheffers, schoenhandel, die
in de met oranje en de kleine noodwendigheden
van het vak bekleede winkelkasten hare artikelen
étaleert.
Ook de heeren Steens, Van Dooren, gn Van
der Sloot, al of niet aan den wedstrijd deelnemend,
geven toch hun artikelen op de meest gunstige
wijze te zien.
Door een rijke collectie gemaakte kleederen, voor
oud en jong geschikt en op de meest opvallende
wijze geëtaleerd, tracht de heer A. van Vliet het
publiek te overtuigen, dat men bjj hem ten
spoedigste naar eisch kan gekleed zjjn.
De heer Stooker exposeert in een passende om
geving een ton van fantasie-vesten, die mede zeer
de aandacht trekt.
Door een fraaie étalage in de winkelkast tracht
de firma Henri Bats te bewjjzen, dat dames enheeren,
in haar salon naar eisch kunnen gekapt en geknipt
worden.
De firma's Kok en de Singer-maatschappjj
étaleeren hunne voortrefleljjke huishoudelijke arti
kelen op de meest gunstige, in 't oog loopende
wjjze.
Fjjne vleeschwaren zjjn bjj mej. wed. Montfoort,
die de bekende Noack's artikelen verkoopt, en in
den winkel van den heer P. Groenedaal bljjkbaar
in de meeste verscheidenheid voorhanden.
Rjjwielen en onderdeden zjjn op de meest in
't oog vallende wijze als in een salon geëtaleerd
bjj de firma Brinkman Co. Ook de heer Lob
bes heeft ze naar keus in zjjn magazjjn Sport"
voorhanden.
In de breede winkelkast van den heer Ullers
trekt vooral een fraaie collectie kunstfoto's bijzon
der de aandacht. Ook de heeren De Heer en KalsOi
trachten aan te toonen, dat zjj ook vooral in den
boekhandel goed gesorteerd zjjn.
De firma's Van der Kaay en sDe Vlinder" trach
ten het publiek te overtuigen, dat men voor dames-
en heeren-artikelen in hunne magazjjnen goede
keus kan doen.
In het magazjjn van de firma Schlatmann Co. kan
men blijkbaar in een minimum van tjjd gekleed
en gereed zijn. In dit magazjjn en dat van de
firma Gebr. Spee kan men het toilet met een
keurige parapluie aanvullen.
Bjj de heeren Alers en Welle is bljjkbaar ruime
