Stads* en Gewestelijk Nieuws.
Gemengd Nieuws.
in verBand daarmede, wijziging van eenige wet
telijke voorschriften.
Zondagsdienst bij de sporen.
Naar de Avondp. verneemt, worden van regee-
ringswege door de districts-inspecteurs der spoor
wegdiensten aan verschillende stations persoonlijke
vragen tot de beambten gericht, of zij met de
nieuw ingevoerde diensturen ingenomen zijn. Op
menig station zijn langs dezen weg verschillende
klachten ingediend, speciaal wat den Zondagsdienst
betreft. De grief schijnt bijna algemeen te zijn,
hoewel door vrees voor mogelijke achteruitzetting,
menige klacht nog wordt verzwegen.
Celebes.
Do correspondent van de N, R. Ct. te Ba
tavia seiint:
Generaal van Keoten gaat naar Zuid- en Mid
den-Cel eBes om de militaire zaken te regelen
in, overleg met den gouverneur.
Het blad tieekent hierbij aan:
De generaal-majoor G. J. van Kooten is chef
van den generaJen s taf in Nederlajidsch-Indië.
Zooals men zich zal herinneren is de eigen
lijke expeditionnaire troepenmacht althans- in
naam sedert den 4en December ontbonden en
was de militaire commandant van Gelebes, lui
tenant-kolonel J. P. MichieLsen, met de leiding
der nog slteeds plaats hebbende operatiën be
last. Nu moet men overgaan tot het bezetten
van eenige vaste punten in Celebes en wij ach
ten het zeer goed gezien, dat de chef van den
generalen staf, daarin stem krijgt en, dat dien
opperofficier de gelegenheid wordt geschonken
uit eigen aanschouwing zich een oordeel te vor
men alsmede persoonlijk met den gouverneur
van Celebes een en ander te bespreken,
Amerikanen naar Nederland.
The Netherland Chamber of Commerce in
America, gevestigd te New York, heeft een rond
schrijven gericht tot de hier te lande gevestigde
vereenigingen ter bevordering van het vreemde
lingenverkeer, waarin gewezen wordt op het
grc-ote aantal Amerikanen, dat telken jare, in
het voorjaar, in Europa »een inval" doet, en op
het betrekkelijk kleine aantal dezer reislustigen,
dat daarvan een bezoek aan ons land brengt.
De genoemde Kamer wil ons land meer doen
ten deel vallen van de ruim uitgegeven dollars,
door het vreemdelingenverkeer naar ons land te
bevorderen, wat zegt de Kamer bovendien
aan de handehrelatiën ten goede zou komen. Zjj
wil door doelmatige publiciteit in het Westen ons
land zijn eigenaardig schoon nog meer bekendheid
geven en vraagt daartoe van de vereenigingen
financieelen steun, benevens kaarten, gidsen, opgave
van hotelprjjzen, enz.
Aangezien de Amerikanen ons land een zeer
goed bart toedragen, verwacht de Kamer van hare
bemiddeling goede vruchten.
I 1
St. Tincentiusvereeniging.
De Haagsche correspondent van De Tijd deelt
mede, dat de president van den hoofdraad der
Vereeniging van den H. Vincentius k Paulo, de
staatsraad mr. Th. Borret, naar men verzekert,
zijn ontslag als zoodanig genomen heeft, om het
werk, dat hij zoovele jaren vervulde, aan jongere
krachten over te laten.
Onderwijzers.
Naar het Hbld. verneemt, is het personeel aan
school T. te Amsterdam gister-middag in de ver
gadering van B. en W. ontboden, waar het van
mr. Van Leeuwen een ernstige berisping ontving
over het aandeel, dat het genomen had in zake de
bejegingen van het hoofd dier school. Er is reden
om aan te nemen, dat het hierbij blijven zal.
i_ - i i
Prijsvraag voor doppenmetaal.
Ter beantwoording der prijsvraag voor boter
doppenmetaal tea dienste der diamantindustrie,
uitgeschreven door de regeering, waren, op 1
Januari 11., zijnde de uiterste termijn voor in
zendingen, ©en, aantal van 49 antwoorden uit
veiachiilende Janden ingekomen.
Voorzitter der betreffende commissie is prof.
dr. L. Aronstein, en secretaris prof. H. te Meu
ten, hoogleeiaren aan de Technische Hoogeschool
te Delft.
Dr. Brants.
Naar wij van betrouwbare zijde vernemen, zal
de heer Brants bedanken voor het lidmaatschap
der Tweede Kamer en van de Prov. Staten van
Gelderland.
Gemeenteraad.
Vergadering op Vrijdag 19 Januari 1906.
Vaststelling der notulen.
Mededeelingen.
Ingekomen stukken.
Agenda:
1. Vourstel van Burgemeester en Wethouders
om over te gaan tot vaststelling van het uitbrei
dingsplan der Gemeeute voor het gedeelte begrensd
door de ontworpen Westerspoorlijn, Vlaardingsche
dijk, Nieuwe Haven, Westerhaven, Groenelaan en
Voorhaven.
2. Ontwerp-besluiten modellen B. en C. tot
wijziging der begtooting van 1905.
3. Voorstel van Burgemeester en Wethouders
tot het verleenea van subsidie aan het Bestuur
der Vereeniging tot bevordering van Christelijk
onderwijs alhier voor haar school aan de Broers-
vest en aan Directeuren der departementale
bewaarscholen voor haar school aan de Leliestraat
benevens voor haar opleidingscursus voor bewaar-
schoolhouderessen.
4. Voorstel, van Burgemeester en Wethouders
om hen te machtigen tet het doen geven van
verbandcursussen en daarvoor een verwarmde en
verlichte lokaliteit te verschaffen, hun daartoe
een crediet te verleenen en hen te machtigen ten
behoeve van dien cursus rijkssubsidie aan te
vragen.
En verdere voorstellen en mededeelingen.
Coöperatie.
In het Verkooplokaal werd gister-avond de aan
gekondigde vergadering van de Schiedamsche
Bakkerspatroonsvereeniging gehouden, waarin de
heer J. E. v. d. Graat uit Rotterdam zou spreken
over het onderwerpCoöperatie.
De heer A. M. E. Papenhuizen, de vergadering
openend, heette de leden en allen die aan de uit-
noodiging tot bijwoning dezer vergadering gevolg
hadden gegeven welkom en wees met enkele
woorden op den tegen de coöperatie aangebonden
stryd, die hij hoopte, dat met goede resultaten
zou gevoerd worden. Er zou na de rede geen ge
legenheid gegeven worden tot debatalleen zouden
vragen ter inlichting kunnen gesteld worden.
De heer V. d. Graaf, daarna het woord verkrij
gend, begon met te zeggen dat hjj deze rede hield
in verband met de belofte op de Bondsvergadering
gedaan, de leden, des verlangd, op de hoogte van de
coöperatie te stellen. In den aanvang zijner rede
zette spr. daarna uiteen de beteekenis van de
coöperatie voor den handeldrijvenden, nijveren
middenstand, wiens groot belang door mannen
van betaekenis van uiteenloopende richting als
Karei van der Cruysen, dr. Nouwens, mr. Pierson
en dr. Kuyper was uiteengezet. Volmondig hadden
zy erkend, dat de regeering hare belangstelling
in dien stand, niet door woorden maar ook door
daden toonen moest, zij beschermend moest op
treden ten opzichte van dien stand, die te strij
den heeft tegen de concurrentie en de revolutie,
die in de coöperatie het middel vindt om dien
stand, die een dam tegen bet revolutionair drij
ven vormt, uit den weg te ruimen. Wijl het be
staan van den middenstand een nationaal belang
is, is 't op het doorgraven van dien dam gemunt;
het middel is de coöperatie, het doel het socialisme.
Vele menschen zien in coöperatie intusschen
slechts den weg ora de uitgaven in overeenstem
ming met de inkomsten te brengen. Zij beoogen
in het coöperatief verband het behalen van winst j
zij achten zichzelf als nering doenden en spreken
van onze coöperatiezy achten haar bevordelijk
aan 's volkswelzijn, dienstbaar aan de economische
ontwikkeling en bevorderend de volkshygiène.
Intusschen wordt toch ook van christelijke zijde
erkend, dat zij den val van een deel en wel van
het energieke, handeldrijvende deel van den mid
denstand ten gevolge heeft. Zij verlamt den handel
en de nijverheid, verstoort het particulier initia
tief, doodt de energie en reikt aldus de hand aan
de sociaal-democratie. Daarom moeten allen in
den strijd tegen de coöperatie elkaar ter zyde
staan en dien met moed en volharding ten einde
toe voeren.
Nog heeft die strijd zijn hoogtepunt nog niet
bereikt. Waar dr. Kuijper sprak van een verwor
dingsproces, is dat woord op dien strijd niet van
toepassing, want 't geldt hier niet een verande
ring, niet het afvallen van een enkelen tak, maar
de stam met worstel en al wordt bedreigd. Coö
peratie is het middel om den middenstand te
dooden zij bevordert het communisme en tast het
privaat bezit aan de wortel der sociaal-democratie
ligt in den coöperatieven grondslag. Zelfs Van
Eden moest erkennen, dat de middenstand tus-
schen kapitaal en arbeid wordt platgedrukt
tusschenpersonen komen niet meer in aanmerking
er zijn slechts voortbrengers en verbruikers.
Daarom moeten alle middenstanders den strijd
tegen de coöperatie aanbinden, behooren er alom,
evenals te Zwolle en Rotterdam anti-coöperatieve
vereenigingen te worden opgericht. Die strijd door
den middenstand# gevoerd, is een neutrale strijd,
waarin mannen van uiteenloopende beginselen
elkaar de hand reiken, niet met verzaking maar
met ter-iijde-stelling van het bijzonder beginsel
voor het gemeenschappelijk doel.
Wijzend op het gewicht van het vraagstuk, dat
zelfs door personen buiten den handeldrijvenden
middenstand staande, wordt ingezien, betoogde spr.
verder, dat 't gevaarlijk is coöperatie met coöpe
ratie te bestrijden. De bestrijding der coöperatie
moet overigens niet negatief zijn, maar een krach
tige positieve actie moet daartoe gesteld worden.
Verder mededeelend dat gelijk standpunt ook ver
dedigd werd op het congres van den middenstand
te Maastricht, wees spr. nog op de handeling van
de H. IJ. S. M., die verhooging van het loon van
haar personeel zoekt in coöperatie, die zij niet
zelf ter hand neemt, maar door haar ambtenaren
laat besturen, doch waarvoor jaarlijks een hoog
bedrag wordt uitgetrokkenzij beoogt dus verbe
tering van haar ambtenaren ten koste van den
middenstand.
In het slot zijner rede wekte spr. zy'n hoorderen
op den strijd tegen de coöperatie met alle kracht
aan te binden. Zij moeten zich steeds op de
hoogte van die beweging houden en vooral de
prijsberekening aan de verbruikers nauwkeurig
volgen. Niet in de zwijgende houding volharden,
maar »spreken dat men u ziet", moedig den vijand
tegemoet gaan, die de natuurlijke grenzen van de
standsbelangen heeft overschreden. Ten opzichte
van de belangen van den middenstand moet een
ontnuchteringsproces doorwerkenmen moet er
kennen, dat voor het volle rijke menschenleven
verschillende levenskrachten hun eigen karakter
en hun eigen levensvoorwaarden moeten hebben.
Daarom moet de strijd tegen de coöperatie worden
aangebonden in het belang van ons-zelven van
onze kinderon en van geheel het volk. Bij dien
strijd moet geen sprake zijn van gunst, maar van
het recht van den Almachtigen God, die aan eiken
menseh zijn vrije plaats ter beschikking heeft
gesteld, (applaus).
Van de gelegenheid tot het stellen van vragen
werd het eerst gebruik gemaakt door den heer
A. W. M. Odé (slager), die vroeg of spr., waar hij
de coöperatie had bestreden, het huidige concur-
rentie-stelsel dan zoo voortreffelijk vond en waar
hij het socialisme in de coöperatie bestreed,
waarom dan in den Amsterdamschen gemeenteraad
drie socialisten zitting hebben.
De heer Royaards vroeg wat meer ten
nadeele van den middenstand isde zuivere
arbeiders-coöperatie of het kapitalismede heer
Krommenhoek vroeg wat spr. dacht van com
binatie.
De heer Van der Laan vroeg hoe hy aan
het verslag der coöperatieve vereenigingen moest
komen.
De voorzitter, 4e heer Papenhuyzen,
stelde eenige vragen met betrekking tot bestrijding
van de coöperatie op wetgevend gebiedof door
het hoofdbestuur stappen zullen worden gedaan
om alle coöperatieve vereenigingen in de bedrijfs
belasting te omvatten, alle coöperatieve vereeni
gingen en naamlooze vennootschappen in de termen
der plaatselijke inkomstenbelasting te doen vallen
en een dam tegen het dividendstelsel op te werpen.
De heer Sanders vroeg, welke middelen
moeten worden aangewend om de coöperatie te
bestrijden.
De heer v. d. Graaf, de verschillende vragen
stellers beantwoordend, stelde in 't licht dat hij
reeds betoogd had, dat bij het tegenwoordige
concurrentie-stelsel het leven en laten leven eene
onmogelijkheid is en veroordeelde het percenten
stelsel, waarbij het veelal een spelen met de
klanten wordt. Handhavend wat hij betoogde
omtrent het verband tusschen coöperatie en
socialisme, zeide hij niet te kunnen bevroeden»
wat de kiezers voor den Amsterdamschen gemeente
raad bewoog drie sociaal-democraten naar de
stedelijke vroedschap af te vaardigen.
De vraag beantwoordende wat meer ten nadeele
van den middenstand is, het groot kapitaal of de
zuivere arbeidscorporatie, zeide hij.datook volgens
het oordeel van den beslisten coöperateur Pottier
de middenstand tusschen beiden wordt platgedruki.
De vraag hoe aan de verslagen der coöperatieve
vereenigingen was te komen, was reeds in dien zin
beantwoord, dat die bij het bestuur waren te
verkrijgen.
De vragen omtrent wetgevende voorziening tegen
coöperatie konden een onderwerp van bespreking
uitmaken in een volgende vergadering van den
Middenstandsbond.
Ter zake van de middelen ter bestrijding van de
coöperatie wees spr. op hetgeen reeds met goed
gevolg o.a. te Zwolle in die richting wordt gedaan.
Daar heeft men kunnen aantoonen, dat coöperatie
daar bepaaldelijk ten nadeele van den arbeider
werkte, zoo zelfs dat het verschil over een geheel
jaar f 12 bedroeg, zoodat een arbeider voor dat
bedrag een heele week moet werken. Aldus wor
den de arbeidersbelangen niet verbeterd, maar
verslechterd. Ook worden door de opeenhooping
van productie vele arbeiders broodeloos gemaakt.
Door verschillende vragenstellers werd hierop
nog gerepliceerd.
Allereerst werd door den heer Royaards
opgemerkt, dat door inl. niet voldoende beant
woord was zijn vraag wat of meer ten nadeele
van den middenstand was, de zuivere arbeiders
corporatie of het groot-kapitalisme.
Hierop werd door spreker geantwoord, dat hij
beiden evenzeer in het nadeel van den midden
stand achtte; de vraag van meer of minder was
hier moeilijk uit te maken.
De heer Van V e 1 z e n, als bestuurslid der
afd. Rotterdam dank brengend voor de ontvangen
uitnoodiging tot bijwoning dezer vergadering, be
toogde dat de beste weg voor den middenstand
ter bestrijding van de coöperatie en het daarmede
samenhangend dividend- en percentenstelsel is,
goede waar tot billijke prijzen te leveren.
Nadat nog andere leden van zusterafdeelingen
het woord hadden gevoerd, waarbij °- a- een coö
peratie voer gistverbruik was ter sprake gekomen,
vroeg de heer Odé o. a. nog hoe de inleider dacht
over de warenhuizen en stelde andere sprekers nog
de oneerlijke concurrentie met het dividenden- en
percenten-stelsel in 't licht.
De heer v. d.|G raat, die allen nog kortelijk beant
woordend, bepleitte daarbij de oprichting van een
anti-coöperatieven bond over geheel Nederland en
zeide, dat de kwestie van de warenhuizen nu niet
aan de orde was.
De heer M o 1 e n d ij k, namens de afdeeling
Vlaardingen dank brengend voor de ontvangen
uitnoodiging en ook den spreker voor zijn opwek
kend woord haren dank brengend, deelde mede,
dat de gistcombinatie in Vlaardingen rteds met
goed gevolg werkt en was bereid daaromtrent na
dere inlichtingen te verstrekken.
De Voorzitter, voor die bereidwilligheid
dankend, bracht ten slotte uit aller naam den
geachten spreker dank voor zijn ernstig woord
over de coöperatie en wekte zijnerzijds allen op
tot energieke krachtige bestrijding van die doods-
vijandin van den middenstand mede te werken.
JubiléLos.
De heer M. Los, chef op het goederen-bureau
der H. IJ. S. M. alhier, herdenkt heden onder vele
blijken van belangstelling den dag waarop hij voor
25 jaren bij de Maatschappij in dienst trad.
Na achtereenvolgens te Den Helder, Alkmaar,
Schiedam en Rotterdam werkzaam te zijn geweest,
kwam hij voor 15 jaar weer hier in dienst, waar
hij sedert onafgebroken werkzaam is geweest.
De achting en genegenheid, welke den trouwen
hulpvaardigen beambte zoowel door zijne superieuren
als ondergeschikten wordt toegedragen, bleek heden
't best by zyn zilveren feest. In zijn feestelijk ge
tooide woning kwam omstreeks half twaalf het
personeel van het station, voor zoover de dienst
het toeliet bijeen. In aller tegenwoordigheid werd
daar de jubilaris door den adjunct-inspecteur der
H. IJ. S. M., jhr.ivan Rijckevorsel, in waardeerende
bewoordingen gelukgewenscht en het stoffelijk
huldeblijk van den Raad van administratie, diplo
ma en couvert, overhandigd. Namens het stations-
personeel wenschte daarop de heer W. Uytenbroek
den feesteling op kameraadschappelijke wijze geluk
en bood hem als bljjvend aandenken een sierlijk
eikenhouten schrijfbureau aan.
Van familie en verdere belangstellenden ontving
verder de jubilaris, ook doer stoffelijke huldeblij
ken, als bloemstukken en kleine geschenken, de
overtuigende bewijzen, dat zyn jubilé in ruimen
kring werd medegevierd.
Voor de vacante betrekking van
ambtenaar by de plaatselijke belastingen hebben
zich ruim 60 sollicitanten aangemeld.
Gister-avond 9 ure is de 67-j a r i g e
boerenknecht S. v. d. V. met een klinkersteen
tegen het linkeroog gegooid, waardoor dat oog
bloedend verwond is.
De dader is bij de politie bekend.
r
Gister is by een dame aan de Lange
Haven alhier dezelfde truc uitgehaald, die al
meer door vreemde kooplieden hier is vertoond.
Twee kooplieden, waarvan er een zich als patroon
de andere als de knecht voordeed, verkochten
haar tot veel hooger prijs dan het goed waard is
gebleken, een rol linnen, zoodat zij bleek opge
licht te zyn.
De gewaande patroon zou later terugkomen en
dan het goed terugkoopen, maar moet nog
komen.
De politie stelt een onderzoek inhet linnen is
in beslag genomen.
Op verzoek vestigen wij hier de
aandacht op achterstaande advertentie van de
Provinciale Crediet en Spaarbank. Hieruit blijkt,
dat bij genoemde bank ook kleine bedragen in
deposito kunnen worden geplaatst.
H e d e n-o chtend omstreeks half acht
is door den tweeden brugwachter aan de Ooie-
vaarsbrug, Jae. Groenendaal, uit de Schie gered de
67-jarige Gerrit Thjjsse, die door kortzichtigheid
daarin was geloopen.
Hy werd door middel van een haak, zonder
letsel bekomen te hebben, op het droge gebracht.
Overbrenging jhr. De Geer. Uit
Hilversum wordt ons gemeldDe Geer is gister
avond per landauer met twee paarden naar Amster
dam overgebracht.
1
D e Serbia. Uit Nieuwediep meldt men De
Serbia, die, na een reeds niet zeer fortuinlijke
reis van de Straits en Japan Zaterdagnacht op de
Zuiderhaaks is gestrand, verkeert in een uiterst
gevaarlijke positie. Het voorschip staat vol water,
het machineruim nagenoeg. Het groote, sterke
schip had ruim drieduizend ton meest zeer kost
bare lading in. Een deel daarvan, zware vaten
grafier is aanstonds geworpenop Terschelling is
reeds een en ander aangespoeld. De berging is op
gedragen aan de firma Sur Muhlen op contract no
cure no pay.
Uit het droge achterschip is gisteren met lich
ters een een ander verlost, voornamelijk thee en
curiositeiten, en opgeslagen in pakhuizen in het
Nieuwediep. Maar gister was het met den Zuid
westen wind te ruw buiten om het schip te be-
rieken en verdere lading over te nemen.
De waarde van de Serbia wordt op zeshonderd
duizend mark geschat. Die van lading loopt zeker
ver over de millioen; zjj is voornamelijk in Ham
burg en Bremen verzekerd.
De eerste-stuurman weigert nog steeds het
gestrande schip te verlaten, wederom overnachtte
kij daar eenzaam te midden van storm en
branding.
Eergisteravond kwam een inspecteur van de
Hamburg Amerika-ljjn, de reederij van het schip,
in Den Helder aan en gistermorgen begaf hij zich
met den kapitein op de Titan op weg naar de
Serbia. Te twaalf uur gistermiddag had de sleep
boot het gestrande schip echter nog niet kunnen
naderen. De Hercules met bemande sloepen moest
het opgeven.
De meeste officieren en een groot deel der
bemanning, waaronder Chineesche stokers zyn
keerden gisteren naar Hamburg terug.
Het schip, dat aanvankelijk nog een eind opge
stuwd is, zit nu stil, ongeveer zeven kilometer in
de kust, zoowat ter hoogte van den vuurtoren,,
-i I i - i
II v 1 I
