Staten-Generaal.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Ingezonden Mededeelingen.
Kerknieuws.
Eierst nu door het in geregeld Bedrijf komen
Van twee gasfabrieken is het mogelijk geworden
aan het voornemen gevolg te geven en zijn reeds
maatregelen beraamd tot uitvoering.
Sigarenmakers.
De sigarenmakers van den fabrikant Zijlstra
te Groningen zijn op fatalis: termijn niet aan hot
werk gegaan, zoodat heden de leden van de fe
deratie .van sigarenmakers, werkende bij fabri
kanten, die leden der fabrifeariten-vereeniging zijn,
uitgestoten worden. Er komen zoo ongeveer hon
derd sigarenmakers zonder werk.
Ongelukken.
Gistermorgen is te Utrecht een kindje van 2
jaar van zdserein A. v. E., wonende in de Bek-
kerstraat aldaar, met zijn kleertjes in aanraking
gekomen met een brandende kachel, tengevolge
waarvan de kleine vreeselijke brandwonden kreeg.
Het kindje is per brancard naar het Ziekenhuis
Vervoerd.
Een droevig ongeluk vond eergisterenavond
plaats tusschen Valkburg en Herveld. Drie per
sonen waren met een kar naar Eist geweest om
varkens te leveren. Op den terugweg geraakte
kar en paard met de opzittenden, tengevolge van
de grootte massa sneeu.w op den weg, in de
sloot, met het treurig gevolg, dat de wissel wach
ter de B. onder het ijs schoot en Verdronk. Hij
liaat een weduwe met nog zeer jeugdige kinde
ren achter.
EERSTE KAMER.
Regeeringsant woorden.
ALGEMEENE BESCHOUWINGEN.
De regeering blijft de meening toegedaan, dat
de uitslag der verkiezingen het optreden van
een kabinet ais h e t t eg e n w o o r d i g e
rechtvaardigde.
Met nadruk wordt opgekomen tegen de bewe
ring, dat thans de wetgevende arbeid op sociaal
gebied op den achtergrond*wordt geschoven; uit
de Troonrede blijkt integendeel, welk een belang
rijke plaats die arbeid in het program der regee
ring inheemt. De woorden der Troonrede, volgens
welke de aangekondigde invaliditeits- en ouderdoms-
verzekering zal worden ingevoerd, zoodra de ver-
eischte middelen bescnikbaar zuilen zijn, mogen
niet worden opgevat in dien zin, als ware het de
bedoeling der regeering, de bewerking van het
wetsontwerp en de totstandkoming van de wet tot
regeling dier verzekering te vertragen, maar alleen
om dien gewichtigen en kostbaren maatregel eerst
in werking te doen treden, wanneer ook de mid
delen zullen zijn gevoteerd, tot dekking der kos
ten noodig. Het voorbehoud is niets meer
dan een eisch van gezonde financieele politiek.
De regeering komt op tegen de bewering dat
het kabinet zou berusten op onjuiste grondslagen.
De vraag is gesteld, welke de verhouding is
van het ministerie, al wordt het dan ook door de
geheele liberale vroegere oppositie gesteund, tot
ieder der groepen dier oppositie. Volkomen duide-
l«k is die vraag niet. Immers, wat zou het minis
terie van de «liberale vroegere oppositie" meer
kunnen wenschen of verlangen dan door haar, in
haar geheel, te worden gesteund
Waarom de heer Goeman Borgesius gemeend
heeft zich zelf niet voor een der portefeuilles aan
de Koningin te moeten Voordragen, is aan de Ka
mer bekend. Het kabinet, de motieven van den
formateur van voldoende gewicht oordeelend, heeft
gemeend j diens wensch te moeten eerbiedigen en,
ook zonder hem, zitting te moeten nemen.
Geprotesteerd wordt tegen de geuitte veronder
stelling, dat, indien de Kabinetsformateur voor de
verantwoordelijkheid had gestaan Van zelf met het
door hem samengesteld kabinet te moeten werken,
hij daarin nooit een minister zou hebben opgeno
men, van wien hij wist, dat hij contractueel ver
bonden was om zijne diensten elders te gaan pres-
teeren.
De heer Goeman Borgesius was voor zich over
tuigd, 's lands belang niet te bevorderen, als bij onder
de gegeven politit ke omstandigheden zelf zitting
had genomenware het anders, dan zou hij zeker
zich door geenerlei persoonlijke overwegingen of
bezwaren hebben laten weerhouden, de Koningin
te adviseeren hem eene plaats te geven in het
kabinet, welks leden overtuigd zjjn, dat hij ook
dan geen ander dan den tegenwoordigen mini-ter
van waterstaat voor dit ambt zou hebben voorge
steld.
Over het algemeen erkent de regeering de
wenscheljjkheid, dat de formateur deel uitmake van
het kabinet, doch de regel mag in bijzondere om
standigheden uitzondering lijden en zulke omstan
digheden waren hier haars inziens aanwezig.
Uit den aard der zaak heeft de formateur de
leden van het kabinet bijeengebrachttusschen
hen is daarop overleg gepleegd omtrent het te
volgen regeeringsbeleid en dat overleg heeft ge
leid tot eenstemmigheid omtrent het program
waarvan hierboven de rede was. Een der punten
waaromtrent men het hierbij eens is geworden,
was de later in het reglement van orde voor den
raad van minsters gebrachte wijziging, in hoofd
zaak strekkende om terug te keeren tot den
vroegeren toestand, waarbij de gezamenlijke
ministers den voorzitter van den raad van minis
ters aanwezen.
Voor het algemeen regeeringsbeleid is intusschen
in politieken zin, niet één, doch zijn alle minis
ters verantwoordelijk en er is daarom niets
bedenkelijks in gelegen, dat bij het algemeen
politiek debat meer dan één minister het woord
voert, wat trouwens in vroegere jaren regel was.
Het drietal gestelde vragen beantwoordt de
regeering als volgt: I. Aau het kabet is niet
gebleken, dat de opdracht tot kabinetsformatie
door de Kroon den vor.gen zomer aan den heer
Goeman Borgesius gedaan en door dezen aange
nomen, aan eenige voorwaarde was gebonden. 2.
Reeds in de eerste bijeenkomst van den formateur
met hen, die het tegenwoordig kabinet vormen,
werd het aan dezen bekend, dat de heer Goeman
Borgesius om de der Kamer medegedeelde reden,
niet voornemens was zichzelf voor eene portefeuille
aan de Koningin voor te dragen. 3. Zooals de
vraag daar ligt, kan zij niet anders dan ontken
nend worden beantwoord; wel spreekt het van-
zef, dat destijds ook met den formateur over het
toekomstige kabinet is gespioken.
Verlof van den minister van Wa
terstaat, Handel en Nijverheid.
Dat een afwezigheid van een der ministers, gedu
rende ten hoogste vijf maanden vooral om prac-
tische redenen niet zonder bezwaar is, wordt
erkend, doch dat de bezwaren overwegend zouden
zijn, kan geenszins worden toegegeven, terwijl aan
de opmerking, dat zelfs het doen der aanvraag
van het verlof voor het nationaal gevoel bescha
mend en kwetsend zou zijn, redelijke grond moet
worden ontzegd.
De heer Kraus was, toen hij werd aangezocht
voor de portefeuille van waterstaat, contractuee
verbonden tegenover de regeering van Chili en
heeft dadelijk daarop gewezen. Het geldt hier
de afwerking van een vroeger ondernomen en
reeds grootendeels uitgevoerde taak, aan welker
voltooiing hij zich niet kon of mocht onttrekken,
tenzij de regeering van Chili hem van zijne ver
plichtingen zou willen ontslaan. Er bestond dus
geen andere keus dan óf van de medewerking van
den heer Kraus af te zien, óf daarop te blijven
prijs stellen ondanks zijne verplichtingen. Na rijp
beraad is aan het laatste de vosrkeur gegeven,
uit overweging dat men den heer Kraus bij uit
nemendheid geschikt achtte voor de hem toege
dachte portefeuille en overtuigd was, dat iemand
van zijne bekwaamheden die zich op waterstaat
kundig gebied zulk een goeden naam heeft weten
te verwerven, den lande gewichtige diensten zou
kunnen bewijzen. Daarbij kan prof. Kraus gezegd
worden volkomen onparuj ig en onafhankelijk te
staan tegenover de vraag of wel altijd bij de uit
voering van waterstaatswerken de noodige zuinig
heid wordt betracht.
Het bezwaar den heer Kraus voor het ambt van
minister van waterstaat te moeten opofferen, werd
geacht grooter te zijn dan het bezwaar, dat hij in
19013 een tijd zou moeten afwezig zijn. Vrijheid
om te handelen gelijk men deed werd te eer ge
vonden lo. omdat de hoop werd en nog wordt
gekoesterd, dat de duur van zijne afwezigheid
niet onbelangrijk zal kunnen worden beperkt2o.
omdat de heer Veegens zich bereid verklaarde
eventueel het beheer van het departement van
waterstaat tijdelijk op zich te nemen.
Maar had dan het ministerie zijne taak niet
kunnen en moeten beginnen met acht leden, om
eerst later tot de instelling van het negende
departement over te gaan Bij uitstel van de
splitsing der departementen had echter de voorbe
reiding en bewerking der sociale wetgeving niet van
den aanvang af kunnen worden ter hand genomen
door den minister, die zich daaraan verder blij
vend zou wijden. Bovendien zou de heer Kraus,
indien hij eerst later met het departement van
waterstaat ware belast, bij zijn terugkeer uit
Chili geheel vreemd voor die taak hebben gestaan,
wat nu niet meer het geval is.
Dat een minister onder de bovengemelde
omstandigheden verlof verkrijgt, ten einde de taak
te kunnen beeind gen, die hij als adviseur eener
bevriende regeering in een hoogst gewichtige
zaak, waarvoor men hem onder alle Europeescbe
en niet-Europeesche ingenieurs het meest berekend
heeft geacht, had op zich genomen, kan naar de
meening der regeering voor het nationaal gevoel
allerminst iets beschamends of kwetsend» hebben.
Veeleer zullen door zijn adviseurschap Neder-
landsche industrieele en handelsbelangen in hooge
mate kunnen worden gebaat.
Het ernstig streven bestaat om aan de practi-
sche bezwaren zooveel mogelijk tegemoet te ko
men, vooreerst door het buitenlandsch bedrijf
zooveel doenlijk te beperken, waartoe de heer
Kraus zich reeds tot den president van Chili heeft
gewendin de tweede plaats door, nog vóór des
ministers vertrek onderzoekingen in loco te ver
richten en voor te bereiden al hetgeen reeds nu
daarvoor vatbaar is in de derde plaats, door voor
afgaand overleg met den minister, die hem tijde
lijk zal vervangen en die ook in buitengewone
gevallen, als waarop gedoeld is, zal weten te
handelen. Het spreekt vanzelf, dat zoowel het
optreden van den tegenwoordigen minister van
waterstaat als het hem verleend verlof geheel
komen ter verantwoording van het kabinet, eene
verantwoordelijkheid, die het niet zou hebben
kunnen aanvaarden, wanneer niet van den aanvang
af de Kroon met de bijzonderheden dezer aange
legenheid bekend ware gemaakt. De reden waarom
van het te verleenen verlof niet reeds eerder aan
dc Staten-Generaal mededeeling werd gedaan is
deze, dat de heer Kraus eerst zeer onlangs de
volle zekerheid kreeg, dat de regeering van Chili
moeilijkheid vreesde, indien zij bij de aanbesteding
der havenwerken te Valparaiso en bij de beoor
deeling van de amendementen, welke door de
inschrijvers op het havenplan kunnen worden
ingediend, het advies van den ontwerper zou
derven en hem ook eerst toen de mededeeling
bereikte, dat een uitstel van de internationale
aanbesteding op onoverkomelijke bezwaren stuitte.
Grondwetsherziening. De regeering
is van oordeel, dat dezelfde gronden welke ervoor
pleiten den wetgever vrijheid te laten bij de regeling
van het kiesrecht van het eene vertegenwoordigend
lichaam ook gelden ten aanzien van de andere.
Onder die omstandigheden komt de aandrang van
zeer velen, de beperkende bepalingen ten opzichte
van de regeling van hel kiesrecht uit de Grondwet
te verwijderen, aan het ministerie alleszins rationeel
voor. De grieven tegen het thans geldend kies
recht zijn tarijk. De voorgenomen herziening van
de artt. 80, 127 en 143 beoogt niet anders dan
opruiming van het grondwettig struikelblok. Eerst
daarna zal de strijd om de meest gewensebte
regeling van het kiesrecht met gelijke wapenen
kunnen gestreden worden. Dat de herziening niet
tot de genoemde artikelen beperkt zal kunnen
bljjven, schijnt breed betoog niet te vereischen.
Op den uitslag van den arbeid der commissie mag
de regeering intusschen niet vooruitloopen. De
regeering vertrouwt dat het uit te brengen rap
port blijk zal geven, dat de commissie is samen
gesteld op een wijze, welke de veelzijdigheid van
haar adviezen ten volle waarborgt.
Splitsing van het ministerie van
waterstaat, handel en n ij verheid.
Mocht in bet belang van het tot stand komen
eener goede sociale wetgeving versterking van de
bestaande organisatie der afdeeling Arbeid noodig
blijken, dan zal daartoe te zijner tijd een voor
stel worden gedaan. Dat vermeerdering van het
aantal departementen met een enkel, voor het eerst
sedert 1877. de strekking zou hebben om het
ministerambt zijn parlementair karakter te doen
verliezen en het administratief karakter daarvan
te zeer op den voorgrond te doen treden, kan niet
worden toegegeven.
Financieele beschouwingen. De
minister van financiën heeft steeds getracht den
toestand van 's rijks financiën opjectief te beoor-
deelen en meent vrij te zijn van de neiging om
dien te donker voor te stellen.
Allerminst is door hem gezegd dat op de
restitutie-posten van Inaië in de toekomst niet
te reken zou zijn.
Ten aanzien van den wensch van vele leden,
dat bij de begrooting meer splitsing zal worden
gemaakt tusschen de uitgaven, die voor ééns
noodig zijn en die, welke telken jare terugkomen,
deelt de minister mede, dat een gewijzigde opzet
van de begrooting. waardoor onder meer zulk een
splitsing gemakkelijker zoude vallen, door hem
overwogen wordt.
Dezer dagen is eene opdracht gegeven, die
strekt om tot spoedige invoering van de commer-
cieele boekhouding bij de posterijen te geraken
getracht wordt binnen niet te langen lijd een
wetsontworp in gereedheid te brengen, strekkende
om de staatsmijnen in te richten als een afzon
derlijk bedrijf, dat op commercieelen voet kan
worden beheerd.
Het ligt niet in de bedoeling de vereischte
meerdere inkomsten te vinden door éénzijdige ver
sterking, hetzij van de eene, hetzij van de andere
groep van belastingen.
De benoodigde middelen wenscht de minister
te vinden door een gemengd stelsel van belastingen,
zoodat het druk der belastingverhouging zooveel
mogelijk naar billijkheid over verschillende groepen
der ingezetenen verdeeld wordt.
Defensie. Het is den minister niet
duidelijk, op welke wijze de regeering zou kunnen
medewerken om de militaire quaestie los te maken
van de politiek.
Er bestaat geen enkele reden om aan de homo
geniteit tusschen den minister van oorlog en zijne
ambtgenooten te twijfelen. Eveneens met den
minister van marine zijn de leden van het Kabinet
homogeen.
De regeering geeft zich ten volle rekenschap
van haar primordialen plicht om te waken voor
de handhaving van onze souvereiniteit en onze
souvereiniteitsrechten, zoo in Azië als in Europat
Voor twijfel, of ze zich van dien plicht bewust
is, bestaat niet de minste grond. Uit de daden
van de hoofden der militaire departementen zal
dit duidelijk kunnen blijken.
Van de invoering hier te lande van eene weer-
belasting koestere men geen hooge verwachtingen.
Het ligt inderdaad in het voornemen van den
minister van binnenlandsche zaken om gezamenlijk
met zijn ambtgenoot van oorlog, voorsteden te
doen betreffende de vooroefening der jeugd. Met
de denkbeelden van den laatstgenoemden minister
nopens het capitulantenstelsei heelt de regeering
zich in beginsel vereenigd.
Spoorwegmaatschappijen. Nu
betreffende de naasting der spoorwegen eene
motie bij de Tweede Kamer aanhangig is, schijnt
het minder geraden reeds thans de vraag in
behandeling te nemen of de afschrijvingen voldoende
zijn en, zoo neen, hoeveel er jaarlijks meer behoorde
te worden afgeschreven.
Lotsverbetering van ambtenaren.
Het voornemen der regeering is voldoende gebleken
om na hetgeen in de laatste jaren in deze richting
is gedaan, in den eersten tijd slechts in bijzóndere
gevallen daarmede verder te gaan. Gevallen
waarin lotsverbetering een onafwijsbare noodzake
lijkheid is, zullen zich echter steeds blijven voor
doen.
Eenheid van tijd. Het blijft de over
tuiging der regeering dat tegen aanneming van
den Midden-Europeeschen tijd het minst beden
kingen van afdóenden aard in te brengen zijn en
dat deze regeling belangrijke voordeelen aanbiedt,
terwijl landbouwbelangen daardoor niet zullen
worden geschaad.
Koninklijke stallen. Met het indie
nen van nieuwe voorstellen betreffende de bouw
plannen op het Loo zal niet langer gewacht
worden dan onvermijdelijk is.
Landsgebouwen. Het voorzien in de
behoefte aan geschikte lokaliteit voor verschillende
departementen van algemeen bestuur heeft de volle
aandacht der regeering. Er is niets gepraejudici-
eerd, ook niet door voorioopige besprekingen,
welke omtrent afstand van het terrein der voor
malige geschutgieterij door den minister van oorlog
met het gemeentebestuur van 's-Gravenhage zijn
gehouden.
Bezoeken van leden der Eerste
Kamer aan rijksinstellingen. Van
den aan burgerlijke en militaire autoriteiten en
ambtenaren gebrachten lof nam de regeering met
voldoening kennis.
Ue nieuwe burgemeester.
Nader vernemen wij, dat de nieuwe burgemeester
dr. Brants den 6n Februari te dezer stede komt.
In de vergadering van den gemeenteraad alsdan
te 2 uren te houden, zal de installatie plaats
hebben.
Ernstig ongeluk.
Gistermiddag omstreeks 5 ure was de 14-jarige
Ary de Wjldt, wonende aan den Singel, in de
fabriek van de firma H. Jansen en Go., aan den
Noord vest belast met het smeren van een stil
staande machine. Toen dat werk was afgoloo-
pen en de machine reeds weer door den ma
chinist van Wassenaar in beweging was gebracht,
bemerkte de jongen dat et nog diets, haperde. Ter
wijl hij zich weer naar de machine begaf om
dit to verhelpen, werd hij door een kamrad aan
zijn werkkiel gegrepen en geraakte hij tusschen
de machine. Het noodlottig gevolg was, dat het
linker boven been verbrijzeld ,en bet rechteronder-
been gebroken was.
Met jlje raderbaar der politie naar het Zie
kenhuis vervoerd, werd daar de toestand van
den knaap zeer ernstig bevonden; waarschijnlijk
zo[u, bet linkerheen moeten geamputeerd worden.
Ter gelegenheid van den verjaar-
dag van Z. M. den Duitschen keizer, koning van
Pruisen, wappert de vaderlandsche driekleur uit
de woning van den heer A. J. M. Zoetmulder,
consulair agent van het Duitsche rijk alhier.
B e v o- r d te1 r d 1 s t o t d o ti t o r i n d e r c h t s-
weten schap aan de uni ver sited t te Leiden de heer
C. J. Poortman, !te Schiedam.
Op de w el r f van de firma J. M e ij e r
te Z,alt-Bommel is de hiel gelegd voor een mo
torvrachtboot voor rekening van den heer J. A.
M. Jansen alhier.
Volgens achterstaande adverten
tie zal de aanneming van leerlingen voor de
Muziekschool van «Toonkunst" Dinsdag-avond van
7 —8 ure in een der lokalen boven de Beurs
plaats hebben.
Sederteenige dagen wordtuitde
echtelijke woning in de Villastraat vermist vrouw
P. Men vermoedt, dat haar een ongeluk is over
komen.
25 cent per regel.
NOG EEN OVERWINNING.
Onzen vertegenwoordiger werden de volgende
fei'ten medegedeeld, welke vloor het algemeen wel
zijn gepubliceerd worden.
De heer G. vian Steenni-s,wonend© Ammunitie-
haven 15 te Den Haag, deelt ons mede: Sedert
zijn geboorte heeft mijn zesjarig zoontje, Mar-
tinus, aan een ongesteldheid der nieren gele
den. Hij had immer pijn in den rug en wanneer
hij moest urineeren, schreeuwde hij het uit van
de pijn.
Zijn water was immer troebel en liet een zan
derig bezinksel na en 's, nachts kon de arme
kleine haaist met slapen. Hij leed juist erg toen
ik Foster's Rugpijn Nieren Pillen zoo hoorde
prijzen en ik ontbood onmiddellijk een doosje,
dat i k hem isJtnkt volgens de gebruiksaanwijzing
Jiiieit innemen. Stel U mijn blijdschap voor toen]
hij na een doos te hebben geëindigd, bijna vol
komen hersteld was. Het water kwam zonder
pijn en zag er veel normaler uit, terwijl hij nu,
ook 's nachts behoorlijk kan rusten. Ik kan U
niet, genoeg dankbaar zijn voor Uw uitstekend
geneesmiddel. Wanneer U het wenscht, kunt U
dit, gerust puhliceeren, want daardoor wordt aan
andere lijders een dienst bewezen.
Hebt gij ooit getwijfeld dat Uw nieren de oor
zaak Uwer ziekte waren? Hebt gij pijn in den
rug, in het hoofd of in de leden? Lijdt gij aan
fheumatiek, zwakte van het hart of waterzucht'?
Is Uwe .urinetoozing te' weinig of te veelvuldig en
is Uw water vermengd met steen of bezinksel
Gevloolt. gij U immer vermoeid, terneergeslagen én
prikkelbaar? Denk er teens over na.
Verzeker U dat men U de echte Foster's Rug
pijn Nieren Pillen geeft, dezelfde die de heer
Steennis gehad heeft. Zij zijn te Schiedam ver
krijgbaar bij de heeren KAPPELHOF HOVINGH,
voorheen Frans Visser. Toezending geschiedt
franco na ontvangst van postwissel af 1.75 voor
één of f 10.voor zes doozen.
De Kath. Kerk in Nederland.
Zelandia geeft het volgende staatje
Bisdom Parochiën Dienstdoende
en Rectoraten Priesters
Utrecht 287 542
Haarlem 233 676
's-Hertogenbosch 266 601
Breda 99 233
Roermond 200 429
1085 2481
Bedevaart naar Rome.
Door «Het Nederlandsche Comité" tot regeling
van bedevaarten is een bedevaart naar Rome
uitgeschreven van 4—18 Mei.
Inlichtingen zullen worden verstrekt door den
weleerw. heer A. F. Suidgeest, kapelaan, Am-
steldijk 36, Amsterdam; Charles Kieckens, eere
kamerheer van Z. H., Tilburg, Bredasche weg
501weleerw. heer J. Th. Boonekamp, kapelaan,
Willemstraat 2, Den Haag; G. L. Derksen,
Tilburg.
De Goede Week in Jeruzalem.
30 Maart vertrekt de XXXte pelgrimstocht der
Assumptionisten naar 't Heilig Land. De pelgrims
zullen het voorrecht hebben de goede week in
Jeruzalem door te brengen, waar van alle natiën
en standen dan Christenen aanwezig zjjn. Zij
zullen vieren de instelling der H. Eucharistie, den
goeden Vrijdag op Calvarië zelf, nabjj de rots
spleten en de kruisgroeve het bitter lyden over
wegen, vergezellen de indrukwekkende processies
in de basiliek der Kruisridders de kerk van 't H.
Grat, vroeg op den Paaschmorgen stand houden
bij het Graf zelf en zijn afgerolden steen. Verder
beperken zij zich alleen bij 't bezoek van Palestina
(Betlehem, Jericho, Doode Zee, het meer van Ge-
nezareth, Nazareth enz.) Alleen bij 't terugkeeren
wordt Maltha en Napels aangedaan, waar men
zich op eigen kosten kan verwijderen van de bede
vaart voor Rome.
1 Mei zijn de pelgrims in Marseille wèergekeerd.
Prijzen der plaatsen, alle kost en inbegrepen:
le kl. 880 franks 2e kl. 680 fr.3e kl. 480 fr.
De XXXIIe Pelgrimstocht wordt in Augus tus—
September georganiseerd en zal een Vacantie-
Pelgrimstocht zijn.
Deze heeft, behalve het Heilige Land, nog het
volgende op zjjn program staanAthene, Berg