Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
29ste Jaargang.
Maandag 5 Maart 1906.
No. 8447.
feuilleton.
DE GELOFTE.
Buitenlandsch Nieuws.
Binnenland.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dageijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden ƒ1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland ƒ2.— per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter-
raa u en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
Bureau: BOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 16 regels 0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden ui ter s't
lijke overeenkomsten aangegaan.
bil-
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
RUSLAND.
Het Russ. Telegraafagentschap meldtDe
Tsaar ontving gisteren een deputatie van de
autocratisch-monarchistische partij uit Iwanowo
osnessensk, die de Tsaar de gevoelens van toe
wijding van de bewoners en de spoorwegarbeiders
uit deze streek overbracht.
De Tsaar hield de volgende toespraak tot de
eputatieIk ken en waardeer uw gevoelens,
waarvoor ik u en der geheele autocratische partij
hartelijk dank zeg. Zeg aan hen die u afvaardig
den dat de door het manifest van 30 October
aangekondigde hervormingen beslist zullen worden
ooi gevoerd, en dat de door mij aan het volk ge
geven rechten gehandhaafd zullen blijven. Mijn
autocratische macht zal echter blijven, zooals zij
steeds was.
De krijgsraad te Otsjakof veroordeelde luitenant
Schmidt tot den dood door den strop drie matrozen
zuiien worden doodgeschoten. Vele andere beschul
digden werden tot dwangarbeid veroordeeld. Tien
beschuldigden werden vrijgesproken.
FRANKRIJK.
Volgens de Parijsche dagbladen zou de koning
van Engeland gister een bezoek hebben gebracht
aan Loubet.
Talrijke Londensche dagbladen deelen een
telegram mee uit Rome, volgens hetwelk keizerin
Eugenie een som van 2,000,000 fr. ten dienste
van het Vatikaan stelt, als vergoeding voor de
schade door de Kerk geleden, tengevolge der
scheiding in Frankrijk.
tl
SPANJE.
De conferentie teAlgeciras.
Officieel wordt meegedeeld, dat de conferentie
et door de redactiecommissies vastgestelde
bankontwerp aannam. De Duitsche gedelegeerden
stelden voor de vrije circulatie van de Spaansche
hiunten te beperken. De conferentie behield zich
e punten, ten aanzien waarvan de commissie een
voorbehoud maakte, ter nadere overweging voor.
eden-middag zal de conferentie weer bijeen
komen en de politie-quaestie in behandeling
nemen. 6
ZUID-AFRIKA.
De Tribune verneemt uit Johannesburg Vier
Progressisten en vier voorstanders van een verant
woordelijke regeering zullen met Botha, Esselen
en Smuts te Pretoria overleg houden over een
nieuw vergelijk dat de partij der Randmagnaten
nastreeft, om zich van de welwillende onzijdigheid
der Boeren-partij in het koelie-vraagstuk te ver
zekeren, tegenover tegemoetkomingen op het stuk
van onderwijs en kiesrecht. De Rand-partij zou
desnoods genegen zijn, een wetgevende vergadering,
samengesteld naar den grondslag van het aantal
kiezers, prijs te geven ten gunste van een wetge
vende vergadering gekozen door kiesdistricten,
afgebakend naar de sterkte van de bevolking'.
Maar de Boeren moeten dan gedurende een aantal
jaren de Chineezenkwestie laten rusten. Selborne
weet van de onderhandelingen af en moet ze
begunstigen, ofschoon een dergelijk vergelijk een
omkeer in den geheelen toestand zou brengen.
De correspondent van de Standard meldt iets
dergelijks. Volgens hem, zou de schikking ook de
oprichting van een Eerste Kamer voor Transvaal
meebrengen, ten einde de minderheid in het
Volksparlement tegen overheersching te vrijwaren.
CHINA.
De Tribune verneemt uit PekingHet schijnt
dat Joean-sji-kai een staatsgreep zonder bloedver
gieten wil voorbereiden. De Chineezen en Mantsjoe's
zouden daarbij samenwerken en den steun van
de vreemdelingen willen inroepen.
Naar aan de Daily Telegraph uit Tokio wordt
geseind is Japan volkomen bereid om in China
handelend op te treden, maar de minister van
Buitenlandsche Zaken houdt vol dat de toestand
in China niet zoo bedenkelijk is.
Intusschen laat het orgaan van dien minister
zich juist ondersom uit, door te verklaren dat
China een kruithuis is, waarin een enkele vonk
een geweldige ontploffing kan veroorzaken en zelfs
de eenheid des rijks bedreigen.
üfflcieele berichten.
Bij Koninklijk besluit zijn benoemd in de orde
van Oranje-Nassau
tot officierde heer H. Pluygers, consul der
Nederlanden te New-York, en
tot ridder: de heer H. Capriati, oud-vice-consul
der Nederlanden te Bari.
Van het Hof.
De kleine danspartij, Zaterdagavond door Hare
Majesteit de Koningin ten Hove gegeven, had plaats
in de balzalen van het Paleis.
Aangezien de Koningin-Moeder des avonds nog
niet uitgaat, was H. M. niet op het feest tegen
woordig. Het werd bijgewoond door de Prin
sessen van Bentheim.
Het orkest der Kon. Mil. Kapel deed zich hooren.
Doopplechtigheid.
Naar men in de Westminster Gazette leest, zal
II. M. de Koningin-Moeder meter zijn bij den doop
van de jongste dochter van prinses Alexander
van Teek. H. M. zal echter niet persoonlek bij de
plechtigheid, die Zondag 11 dezer zal plaats hebben,
tegenwoordig zijn, doch gerepresenteerd worden
door mrs. Richard Moreton.
20)
Hij ging mjj voor, en ik bevond mij in een ta
melijk ruim vertrek, dat het aanzien had van een
gewone keuken, maar met een a mtal ruw getim
merde tafels en stoelen langs de wanden. Een man
in hemdsmouwen stond bij het vuur, en in een
hoek zat een vrouw aardappelen te schillen, die
zij in een ijzeren pot wierp.
Er waren echter nog een aantal andere huis-
genooten, namelijk een vuile zeug met een half
dozijn biggen, die al piepend en grommend rond
liepen en over den vloer rolden.
Komaan, Shatnus, zei de pastoor tot den man
jaag die zwijnenfamilie eens de straat op en
j*at uw vrouw met hare aardappels aan de deur
gaan zitten. Ik heb met dien heer te spreken. En
aan brengt ge ons een glas bier. Maar geen bocht
noorHet beste wat ge in huis hebt is niet te
goed voor ons.
Is dit een herberg vroeg ik.
,1 zeggen zonder vergunning, antwoor-
wpn lloï hier getapt wordt, daar zijn
M'ist- -n, van betaald, dat kan ik u verzekeren.
wy kunnen het zoo nauw hier niet nemen.
Het vertrek van minister Kraus.
In de wachtkamer le kl. van het Holl. Spoor
station te 's-Gravenhage verzamelde zich Zaterdag
ochtend een tairjjke menigte dames en heeren, om
den minister Kraus en echtgenoote bij hun vertrek
naar Chili een voorspoedige reis toe te wenschen.
De heer en mevrouw Kraus werden na hun
In elk geval is dit de eenige gelegenheid aan heel
den langen weg, waar een vermoeid mensch zich
eens versnaperen kan. En als Shamus met goede
bekenden te doen heeft, dan weet hij uit alle
hoeken en gaten whisky te halen, zooals er in
heel Ierland geen betere te vinden is.
Midderwjjl was de man Shamus weer binnen-
gokomen en zette op de tafel een kruik met bier
en een paar glazen.
n datt n" leLkker bier, Shamus vroeg
pater John, terwijl bij zich een glas half vol
besnuffelde. kritischen neus de vloeistof
Bij mijn ziel, eerwaarde, antwoordde de waard.
Ce zult toch niet denken dat ik u op bocht zou
tracteeren r
Dat zou u ook moeilijk lukken man 1 riep
pater John. Want ge weet wel dat ik met het
tipje van mijn tong al proef wat goed en wat
slecht is.
Hij keurde hierop het vocht, smakte bevredi
gend met de lippen en begon mij nu te onthalen
op een uiteenzetting van het verschil tusschen de
whisky, den gemeeuen volksdrank, die uit aard
appelen en echten potheen die uit graan gestookt
wordt. Met een kennis van zaken waarover ik
verbaasd zat, weidde hij over dit onderwerp uit,
tot hij eensklaps, aan mijn gezicht wel ziende dat
ik ongeduldig werd, zichzelf in de rede viel en op
geheel veranderden toon uitriep
Maar ik moest mij schamen Ik heb u
waarlijk niet hier gebracht, dokter, om te babbe-
aankomst in het wachtlokaal als het ware bestormd
met handrukken en afscheidsgroeten, 't Was een
allerhartelijkst uitgeleide, hun gedaan door een
breede schare, waarin werden opgemerkt al de
ministers, ambtgenooten van den heer Kraus.
Omtrent het vertrek van prof. J. Kraus naar
Chili vermeldt De Ingenieur het volgende
De heer Kraus vertrekt uit 's-Gravenhage naar
Parijs, waar hij den sneltrein naar de havenplaats
La Pallice neemt, die in de spoorwegboekjes den
naam draagt van «Valparaiso-express". Te La
Pallice gaat hij aan boord van het ss. Panama
der Pacific Steam Navigation Comp. tot Buenos-
Aires, van waar hij over Land naar Chili vertrekt.
De Cordilleras zijn in dezen tijd van het jaar (be
gin van den herfst) waarschijnlijk nog niet dicht-
gesneeuwd.
Verder wordt medegedeeld, dat de heer Kraus
in 1905 aangezocht om een portefeuille aan te
nemen in dit Kabinet, in statu nascensi heeft ge
wezen op twee bezwaren die hem zouden verhin
deren aan die vereerende opdracht te voldoen lo.
de door hem aangenomen uitnoodiging van den
President der Vereenigde Staten tot het lidmaat
schap van de Internationale Panama-Commissie,
waardoor zijn onmiddellijk vertrek naar Washing
ton dreigde2o. de door hem aangenomen
uitnoodiging van den President van Chili om in
het voorjaar van 1906 een reis daarheen te maken.
Het eerste bezwaar werd uit den weg geruimd,
door aan den President der Vereenigde Staten te
verzoeken den ingenieur Welcker in plaats van
den ingenieur Kraus aan te wijzen, hetgeen
inderdaad zijn beslag kreeg. Het tweede bewaar
bleek echter ten slotte niet te ondervangen, om
dat de President van Chili speciaal den ingenieur
Kraus en niemand anders wilde hebben.
De President van Chili bleek ook volstrekt
ongenegen om vrede te hebben met een plaats
vervanger. De opdracht van den heer Kraus is om
den President van Chili van advies te dienen bij
de gunning van de werken voor de haven van
Valparaiso.
Het blaM vindt in de reis van den heer Kraus
naar Chili een aangewezen aanleiding om een
woord te wijden aan onze technische betrekkin
gen met dat land. Het wijst er op, dat in Chili
de Nederlandsche ingenieursnaam reeds een goeden
klank heeft. De heer Kraus kwam in 1890 in
Chili als hoogleeraar aan de universiteit, tevens
technische hoogeschool te Santiago. Bekend is, dat
hij, door het Chileensche gouvernement in dienst
afgestaan aan een Fransche aannemersfirma, aldaar
een droogdok bouwde. Vervolgens besloot het
Chileensche gouvernement verdere werken in regie
uit te voeren en benoemde den heer Kraus voor
dat doel als ingenieur-directeur der havenwerken
van Talcahuano. In dienst der regeering werd hij
naar Europa gezonden en na zijn terugkomst
werden verscheidene onderdeden uitgevoerd die
betrekking hadden op het marine-etablissement
van die haven. Zooals bekend is, keerde hij toen
naar Europa terug als hoogleeraar aan de P. S.,
maar in 1900 werd hem wederom, onder voor
waarden gunstiger dan in 1890, de hoogleeraar
len over kleinigheden. Ik wou u vragen hoe het
daarginds met dien arme zieke staat. Mijn hart
wordt zwaar in mij, dokter, zoo vaak ik aan hem
denk wat ik houdt zoo zielsveel van hem.
Ik zeide hem nu dat pater Anthony zeer beden
kelijk gelegen had, maar dat hij voor het oogen-
blik, naar mijn beste weten, het gevaar te boven
was.
Hij schijnt mij niet heel sterk, zeide ik
en het komt mij voor, dat hij niet enkel lichame
lijk ziek is.
Niet enkel lichamelijk Wat bedoelt ge,
meneer
Ik bedoel dat liij iets op zijn gemoed schijnt
te hebben, wat hem bezwaart.
Op zijn gemoed? herhaalde de kleine pries
ter, met een droevig hoofdschudden en een diepen
zucht. Ja juist, dokter dat is het. In zijn hart
zit 't hem. Hij is er een, om zoo te zeggen, tot
ljjden in de wereld gekomen. Geloof mij, dokter,
Sutherland, een priester in Ierland moet wel een
man van ijzer en staal zijn, om zijn werk te kun
nen volhouden, en Anthony Creenan is een
mannetje van was. Ik, ziet ge, ik ben een boe
renzoon .en ik heb van mijn ouders een gestel
geërfd, dat weer en wind en alle ongemakken en
entberingen verdragen kan. En dat is 't. ziet ge,
dat is 't, wat een priester in Ierland noodig
heeft, niet veel Latijn en Grieksch, maar taaie
longen een sterk hart.
Hij nam een teugje uit zijn glas en hervatte:
Menigmaal heb ik pater Anthony haast zien
stoel voor waterbouwkunde te Santiago aangeboden.
En op zijne weigering werd wederom een Ne-
derlandsch ingenieur, C. A. van Mourik-Broekman
c. i. tot professor in de waterbouwkunde aange
steld, terwijl F. G. Wente Jr., van de «werf Con
rad" als ingenieur-directeur voor de exploitatie
van het droogdok te Talcahuano werd benoemd.
In Juli 1901 kreeg prof. Kraus, inmiddels directeur
der Polytechnische School geworden, verlof naar
Chili tot het onderwerpen van de havenwerken
van Valparaiso, die thans zullen worden aanbesteed,
maar tevens bereidde hij toen de verdere uitvoering
voor van de havenwerken te Talcahuano. De laast-
genoemde werken zijn nu reeds in uitvoeringde
oorlogshaven is uitbesteed met de door den heer
Kraus aangegeven wijzigingen in verband met de
beperking van het plan.
Als ingenieurs bij het departement der domeinen
zijn in Chili gevestigd de Nederlanders H. L. van
Ilooff c. i., ingenieur 2 kl. van den rijkswater
staat met verlof, en J. Meyes J.W.zn. Aan het
instituut voor de Marine tot opleiding van adel
borsten (école navaie) zijn twee professoren van
Nederlandschen huize, namelijk P. F. Bliek m. i.,
in natuur- en scheikunde, en de luit. t/zee. Coops,
Nederlandsch zeeofficier met verlof, in hydrographie.
i |j jjaigg
Geen groote najaarsmanoeuvres.
De minister van Oorlog heeft thans definitief
bepaald, dat er dit jaar geen groote najaarsma
noeuvres zullen gehouden worden. Zooals men zich
herinnert, was daaromtrent bij de behandeling van
de begrooting van oorlog in de Tweede Kamer
reeds toezegging gedaan. Avp.J
Miliciens.
Krachtens Koninklijke machtiging beschikkende
op een request van het bestuur van den Neder
landschen Bond van Vereenigingen van den
Handeldrijvenden en Industrieelen Middenstand,
gevestigd te U trecht, welk verzoekschrift de strek
king heeft, te erlangen, dat aan miliciens, die
voor herhalingsoefeningen onder de wapenen zijn
en in het burgerlijk leven aan het hoofd eener
zaak staan, verlof worde gegeven van Zaterdag
avond tot Maandagvoormiddag, teneinde in dit
tijdsbestek hunne handelsaangelegenheden te kun
nen regelen; heeft de minister van oorlog ter
kennis van het bestuur voornoemd gebracht, dat
reeds door zijn ambtsvoorganger in de maand Juli
des vorigen jaars tot de commandeerende officie
ren van de korpsen der Landmacht eene aanschrij-
ving is gericht, houdende opdracht tot beharti
ging ook van de particuliere belangen der mili
ciens, die voor herhalingsoefeningen onder de
wapenen moeten komen, in dier voege, dat met bij
hen inkomende verzoeken om eenig verlof, gedeel
telijke vrijstelling van diensten, enz., rekening
moet worden gehouden zooveel de belangen van
den dienst dit in billijkheid zullen toelaten, daarbij
lettende op het gedrag, den ijver en de geoefend
heid van den verzoeker.
De minister vestigt er voorts de aandacht op,
dat belanghebbenden zich met hunne desbetref
fende verzoeken rechtstreeks kunnen wenden lot
ineenzakken, als hij met een nuchtere maag over
den berg moest om de vroegmis op te dragen.
En van drank is er geen druppel over zijn lippen
te krijgen, Dikwqfs heb ik tegen hem gezegd
neem een slokje, 't is goëd tegen de rauwe
lucht en de vochtigheid. Maar hij was er niet toe
te krijgen. Hij glimlachte maar eens en schudde
zijn hoofd.
Lijkt zijn broer op hem?
Geen zier, mijnheer, luidde het nadrukke
lijke antwoord. Michael was alioos een vrooljjke
snuiter, en menig glaasje bier heeft hij hier in de
keuken van Shamus uoor zijn keelgat-gegoten-
Hij en Anthony volslagen contrasten, mijnheer.
Als de zon en de maan De zon was Michael,
voor dit ongeluk over hem kwam, en de maan
was Anthony. Michuef was ai leven en plezier,
een liefhebber van spelen, jagen en visschen en
dansen. Maar Anthony zat altoos over de boeken
en zag nooit naar een meisje om.
Denkt ge, vroeg ik, dat miss Craig ook nu
nog iets te doen heelt met datgene, wat, naar ik
■us^ zijn gemoed bezwaart Ik bedoel of hq mis
schien spijt kan hebben van bet offer dat hij heeft
gebracht, toen hij
De kleine priester viel mij verontwaardigd in de
rede en sloeg met zijn hand op de tafel.
(Wordt vervolgd)-
