Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
29ste Jaargang
Zaterdag 4 Augustus 1906.
No. 8573.
7 WEEÜE BLAD.
^Velk nut kan de Internationale
Vereeniging Yrede-tentoon-
stelling stichten en
hoe werkt zij
Gemengd Nieuws.
ABONNEMENTSPRIJS;
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden ƒ1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland ƒ2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Boter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER AD VERTENTIëN:
Van 16 regels ƒ0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst bil-
lijke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85.
Postbus no. 39.
Pit de verslagen der onlangs gehouden Inter-
I'Mlementaire conferentie, blijkt ten duidelijkste,
a' de regeeringen en een groot déél dér volks-
Vettegenwoordigers overtuigd zijn van de nood-
Zakelijkheid om de lasten, die de uitgaven tot
ülstandhouding van leger en vloot jaarlijks voor
lederen staat met zich brengen, te verminderen,
-"kele regeeringen bèginneh dan ook, hoéwei
^doorvoelend, °P hun begrootingen voor leger
eri vloot te bezuinigen, in afwachting, dat de
staten op een eerstvolgende conferèntiè unaniem
?0n hesluit zullen nemen omtrent de wijze cn
0 mate van beperking der bewapening.
Uit flen aard der zaak zouden alle regeeringen
Zlc'h bereid verklaren hunne uitgaven voor leger
6n vloot te verminderen, ja, zouden wellicht
J geheele afschaffing van een oorlogsleger over-
gaan, indien zij slechts de besliste overtuiging
den, dat de groote meerderheid der inwoners
Van de beschaafde landen in gelijken zin omtrent
het
vraagstuk dacht en de overtuiging over-
inwoners
üeerschte, dat het geweld hoogstens mag dienen
0rn het recht te handhaven, maar het nooit goed
*e keuren is, dat het geweld de plaatsvervanger
Van het recht is.
Die overtuiging bestaat reeds bij de
aj' een s'aat ten opzichte van elkander,
va/ 6r ^eschaafd inwoner van Nederland zou
eene ten hemel schreiendè onrèchtvaardig-
1 spreken, indien word toegestaan, dat sterke
schen op eigen gezag, eigendom van zwak-
n mochten medenemen, indien zij méénden
aaroP recht te hebben.
dat(('Cr beschaafd Nederlander acht het goed,
re„ °r rechi wordt gedaan volgens vastgestelde
son*>en' ^°01 sPec'aa' daartoe aangestelde per-
te h** 6n er een P°hUemacht is om het recht
hm, an. aven- Eigenaardig is het, dat menigeen
inzieU dat, hetgeen tusschen de inwo-
scho Ul! 'and ais rechtvaardig wordt be-
v 11wd, ook betracht moet worden tenopzichte
staten onderling.
lirio-6 'rit('rriationale Vereeniging Vrede-tèhtoonstel-
pe^g ^racht deze meening bij zooveel mogelijk
^onen ter wereld te vestigen.
he^j1 ^en aard der zaak is zij hare werkzaam-
en begonnen binnen de Nederlandsche grenzen.
en moet echter nu ook buiten de gren-
H,f aar meening ter kennis der beschaafde
- ien brengen, anders zal haar werk weinig
stichten.
}lf,rn /fters» a' wil Nederland wel, dat er tusschen
Iecht J' 7^n ^txuren een toestand van dwingend
t'er^k 011'staattot het aangaan van een over-
pn<jVmsmeer dan één partij noodzakelijk,
leven 1611 iernand weet, dat hij zal moeten samen-
en rn°' personen, die zwaar gewapend zijn
sterkgt/ 'aiK'er recht erkennen dan dat van dén
Ver0o za' '-'dj ook, zoover zijn middelen dit
der v °VeiU zorgen gewapend te zijn. Zich zon
aard /Veer 'aten plunderen, ligt niet in den
Eerst.61* ^e€enwoor<tige menschen.
^aarmedWanneer meerendeel der menschen,
recht .raen samenleven moet een geschreven
'S vo°r allen, erkent en de overtuiging
stell0j1meerdexheid alles in het werk z
zaï
'eau rne°m 1<?cht te allen tijde te handhaven,
Nu z'Jn wapens afschaffen.
Persor^,I,|n 'n wereld ruim een millioen
deren 'e wer^an °m de overLuiging te bevor-
*hoet er een internationale rechtstoestand
0ladat ',67e strijden hiervoor gedeeltelijk,
11161 den h tsgevoel geen vrede kan hebben
Wschen °s,'aant'en toestand van rechteloosheid
grijpen a e/teten» gedeeltelijk, omdat zij be-
^^scher,3 Un welvaart en dat hunner mede-
^l0°rdat 111h°°ge mate tegengewerkt wordt,
Zenf] m;ifer 3aar, in Europa meer dan vijf dui-
6611 doe' '/f" ®u,l^en besteed moet worden voor
k-draj, ^at voor minder dan 10 o/0_ Van dat
omener bereikt zou kipmcn worden,
I indien men over dat onderwerp slechts een
i paar uren wilde nadenken en voor zijn gevoel
voor recht uitkomen. Dat doel is ook het onze
een internationale toestand moet er komen; wij
willen h,et tot stand komen van dien toestand
bevorderen.
Vier middelen zijn hiertoe in onze Grondre
gelen genoemd; zij zijn: -
a. het tot stand brengen en houden eeher \Ve-
reld-Vredc-tentoonstelling in Nederland, bij ge
legenheid van de voltooiing en inwijding van
het Vredespaleis (Camegie-stichting) te 's-Gra-
venhage
b. het inrichten ,van internationale congressen
en het doen houden van voordrachten;
c. het zoeken yan samenwerking met vereéni-
gingen, die een gelijksoortig doel beoogen;
d. het juijtgeven van geschriften en het uit-
tefchrijven van prijsvragen.
Betreffende punt a. wil ik opmerken, dat hier
over, naar ik bemerkt heb, veel verkeérdè opvat
tingen bestaan. Ik zal hierover straks spreken.
Aangaande punt b. wil ik meedeelen, dat het
zeer zeker voor ons doel in hooge mate bevor
derlijk zal zijn, indien in het jaar, dat het Vredes
paleis wordt ingewijd, de voormannen van kunst
eu wetenschap, ingenieurs, landbouwers, econo
misten enz. enz., kortom mannen van stu.diej
en praktijk in ons land te zamen komen
en beraadslagen over hunne gemeenschap
pelijke belangen. De menschheid zal daar
door zien in welke mate de belangen der indivi
duen van de verschillende staten in elkander
grepenhet zal aan de wereld duidelijker worden,
dat door de verbetering van het verkeer, de be
langen van alle volkeren gemeenschappelijk z|jn
geworden. Wij zullen er naar streven en zijn
reeds met dat deel onzer taak begonnen ons
land in het jaar, waarop het Vredespaleis wordt
ingewijd tot een brandpunt te maken van alle
internationale vergaderingen.
Het sub c. genoemde middsl behoeft weinig
toelichtinguit den aard der zaak zal het uit
geven van geschriften en het uitschrijven van
prijsvragen, zooals genoemd sub d. een krachtige
propaganda bevorderen.
Het tot stand brengen eener Wereld-vrede-
tentoonstelling, zooals sub a. genoemd wordt, is
noodzakelijk, wil de inwijding van het Vredes
paleis tot een gebeurtenis van den eersten rang
worden gemaakt; niet tot een gebeurtenis, waar
op gedurende een of twee dagen de aandacht is
gevestigd, maar tot een feest, waarop zich de
aandacht van het beschaafde deel der menschheid
maanden lang concentreert.
Die tentoonstelling zal een zeer krachtig pro
pagandamiddel z|jn
le. Omdat vele industrieelen uit binnen- en bui
tenland belang daarbjj hebben en daardoor
hun aandacht op het doel onzer Vereeniging
wordt gevestigd
2e. Omdat de inhoud van den Vredestempel, die
in het midden der tentoonstelling geplaatst
zal z|jn, zal aantoonen, dat het onmogelijk is
den Vrede in stand te houden door aan-
schalfïng van beter en duurder aanvals- en
verdedigingsmiddelen en daardoor het groot
ste deel der bezoekers zal worden overtuigd,
dat het noodzakelijk is om een internationale
rechtstoestand tot stand te brengen
3e. Omdat de tentoonstelling dient tot het pro-
pageeren van het beginsel, dat vertegenwoor
digd wordt door het Permanente Hof van
Arbitrage een instelling van internationafe
beteeken is en z|j daardoor de belangstel
ling van alJe volkeren zal genieten,
De Internalionale Vereeniging Vrede-tentoon-
stelling zal veroorzaken, dat een zeer groot deel
der menschheid eerst zal nadenken en dan over
tuigd worden, dat de tegenwoordige w|jze, waarop
de Vrede in stand gehouden wordt, voor een an
dere een toestand van recht moet plaats
maken.
Bedenken w|j slechts, dat Nederland in 1904
26.2% van z|jn budget, zijnde ruim 46.000 000
gulden, aan leger en vloot moest uitgeven, een
bedrag, waarvan het grootste deel aan onproduc-
tieven arbeid werd besteed. Indien wij nu meer
dan 25 van ons budget betalen voor leger en
vloot, hoeveel zullen wij, in aanmerking nemende
den vooruitgang der wapentechniek, dan over vijf
tig jaar moeten uitgeven voor dat doel
De Vereeniging werkt ten nutte van de geheele
menschheid door het rechtsgevoel te versterken.
Z|j werkt ook ten nutte van Nederland, doordat
ons vaderland buiten de grenzen met groote eer
zal worden genoemd en uit den aard der zaak
in aanzien zal st|jgen.
Ook zal de tentoonstelling zeer zeker ten opzichte
van onze handels- en n|jverheidsbetrekkingen
groot nut stichten.
Daar er nu ongeveer een jaar verloopen is sinds
het artikel »Een Vrede-tentoonstelling" in de
meeste onzer dagbladen werd opgenomen, is het
een aangename taak mede te deelen, dat zes
maanden later de Internationale Vereeniging
Vrede-tentoonstelling kon worden opgericht en dat
zes maanden na de oprichting dier vereeniging in
meer dan v|jftig Nederlandsche gemeenten invloed
rijke burgers zelfstandige afdeelingen hebben
gesticht.
In de meeste gevallen zijn de burgemeesters
eere-voorzitters of voorzitters dier afdeelingen.
Nu moet de wijze, waarop de Vereeniging werkt,
worden uiteengezet.
De Vereeniging bestaat uit Stichters, Leden,
Lid-begunstigers en Donateurs.
De belangen der leden enz., welke in één
gemeente en omliggende plaatsen wonen, worden
behartigd door een
Plaatselijke Afdeeling,
welke is samengesteld uit personen, die daartoe
bjj de oprichting der afdeeling door het Nationaal
Bestuur zjjn uitgenoodigd en door hen, die na de
oprichting, daartoe door het Bestuur der afdeeling
z|jn aangezocht.
De leden der plaatselijke afdeeling kiezen een
Bestuur.
De Voorzitters der plaatselijke afdeelingen van
één staat vormen met de bij de oprichting der
Vereeniging daartoe benoemde personen het
Nationaal Bestuur
van dien staat.
De leden van het Nationaal Bestuur kiezen een
Dagelijksch Bestuur. De Penningmeester van het
Nationaal Bestuur ontvangt alle gelden, die ten
behoeve der Vereeniging door de plaatselijke
afdeelingen z|jn ontvangen. Hij draagt de gelden
af aan den Penningmeester van het Algemeen
Bestuur.
De Voorzitters van de Nationale Besturen in en
buiten Europa vormen met eenige bij of na de
stichting benoemde vrouwen en mannen het
Algemeen Bestuur.
Dit Bestuur kiest uit zijn midden eenige leden,
welke den
Uitvoerenden Raad
vormen.
De Uitvoerende Raad benoemt alle ambtenaren,
met uitzondering van den Secretaris-Generaal,
welke door het Algemeen Bestuur wordt benoemd.
De Raad stelt voorts alle salarissen vast.
De gelden der Vereeniging worden beheerd door
een financieele Commissiedeze Commissie is ver
antwoording schuldig aan het Algemeen Bestuur,
dat éénmaal per jaar van den financieelen toestand
der Vereeniginng in één of meer bladen mede-
deeling doet.
Het Algemeen Bestuur benoemt naderhand de
comité's welke de plannen voor de Vrede-tentoon
stelling, voor de congressen enz., voorbereiden en
ontwerpen, een en ander onder toezicht van het
Algemeen Bestuur.
Eereleden der Vereeniging zijnMevrouw de
Barones Bertha von Suttner, Weenen. Frédéric
Passy, Par|js. Elie Ducommun, Bern.
De samenstelling van het Algemeen Bestuur is
als volgtJhr. J. C. C. den Beer Poortugael,
Luitenant-Generaal b/d., Lid van den |Raad van
State, Buitengewoon Voorzitter. F. B. s' Jacob,
Voorzitter. A. ten Bosch N.Jzn., Secretaris-Gene
raal. Mr. Joh. Ha velaar, Penningmeester, Lid der
Financieele Commissie, Jhr. Mr. E. W. Berg, Lid
der Financiëele Commissie. D. F. Scheurleer, Lid
der Financiëele Commissie. IC. H. H. van Benne-
kom. Mevrouw H. BoddaertSchuurbeque Boeye.
Jhr. P. J. J. s. M. van der Djes de Willebois.
Dr. H. P. N. Muller. J. E. Scholten. Mr. M.
Tydeman Jr. Mevr. W. Wynaendts Franckea
Dyserinck. Mr. A. R. Zimmerman.
Aatn den Heer J. E. Schol tem is door het Alge
meen Bestuur de opdracht vertrekt, welke opdracht
door hem is aanvaard, om een voorstel te doen
over de samenstelling van een Uitvoerend Ten-
toonstellings-Comité.
De eerste stap is gedaan om een congres-Comité
op te richten.
Verschillende personen, die in onze Koloniën
bekend en gezien z|jn, willen een Koloniale Afdee
ling van onze Vereeniging voorbereiden, om aldaar
sympathie en steun vooor ons doel te verkregen
Vermeld moet worden, dat reeds door vele, het
zij in den vorm van een bijdrage als stichter of
lid-begunstiger, financieele steun is verleend, ter
wijl meer en meer personen door het storten van
een bijdrage voor éénmaal van f 1.5U gewoon lid
werden.
M|jn inziens is nagenoeg ieder Nederlandsch
burger in staat z|jn sympatnie voor ons streven
te toonen door éénmaal in zqn leven een bedrag
van fl.50 bij te dragen ter bevordering van ons
doel.
be eigenaardigheden van ons volk brengen mede,
dat niet spoedig in de bedrs wordt getasteerst
moet men van den ernst van een streven overtuigd
zijn en het doel goed verstaan.
Om de overtuiging ingang te doen vinden, dat
het streven der Internationale Vereeniging Vrede-
tentoonstelling goed is, dat deze groot nut aan en
wil stichten voor een ieder ter wereld, is het
doel van dit schrijven.
De namen der personen, aan wie het Algemeen
Bestuur der Vereeniging is toevertrouwd, waar
borgen den ernst van het streven.
Het secretariaat der Vereeniging is t|jdel|jk ge
vestigd te Rotterdam, Zuidbiaat 18het ligt in
bedoeling dit binnen afzien baren tyd naar 's-Graven-
hage, waar de zetel der Vereeniging is, over te
brengen.
A. TEN BOSCH Az.
Secret.-gen. der Int. Vereen.
Vrede-tentoonstelling
Dienstweigeraars. De landweerplichtige
dienstweigeraars Kriller en Gorter, de eerste uit
Haarlem, de laatste uit Westzaan, z|jn beiden in
hooger beroep gegaan van het vonnis, hun door
den krijgsraad te Haarlem opgelegd.
Practisch maar onkiese h. Een abonné
die zich voor korten tijd te 's Gravenhage vestigde,
kwam ons vertellen, een bezoek te hebben ont
vangen van een vertegenwoordiger van een
begrafenis-onderneming, die zich kwam aanbevelen
voor het geval het noodig mocht z|jn! (Vad.)
1 - _i 1
Hevige vechtpartij. Gisteren, Vrijdag
avond, omstreeks halfnegen was de Groote Markt
te 's-Gra»-enhage het tooneel van een geweldige
vechtpartij, ontstaan, doordat een der werklieden
belast met het wegruimen van de kraampjes op
de Markt, ruzie kreeg met een drietal Roomseh-
Katholieke weesjongens, die tegen een paar plan
ken waren aangeloopen, welke hun, volgens hun
zeggen, den doortocht versperden en hem ver
zochten, die planken weg te halen. De man ran
selde de weesjongens af met een paalandere
mannen kwamen erbjj een trokken de partjj van
de jongens, en zoo ontstond een rumoerige klop
partij, die eerst eindigde toen een jongen, van de
vechtpartij getuige, agenten gtug halen van het
politiebureau op c.e Groenmarkt. Een zevental
politiedienaren verscheen ter plaatse en weidra
was de hoofdaanlegger van de vechtpartij geares-
teerd in een proeflokaal op de Laan, waar b|j b|j
de komst der politie een goed heenkomen had
gezocht.
Moordaanslag. Op den Noordwal ter
hoogte van de Breedstraat, te 's-Gravenhage werd
gisteren-, Vrijdagavond nogal opschudding veroor
zaakt door een manspersoon, ongeveer 35 jaar oud
die. terw|jl h|j met eene vrouw in woordenwisse
ling aldaar voortliep, plotseling eenige revolver
schoten op haar loste. Hy verwondde haar aan
aan den hal- en aan een vi iger. De vrouw vluchtte
in een huisje aan den Noordwal, waarna de man
haar achtevolgde, en ook in die woning nog één
of meer schoten op haar loste. De bewoner van
die woning deed ai het mogeiqke om z|jn huisge-
aooten en zich zelf tegen den aaorandar U be;
o OO
