Oud-Schiedam.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
In onze Vroedschap.
Uit de arbeidersbeweging.
echter hooger 'beroep van een besluit van Gédèp.
Staten ten aanzien van het ontslag van onder
wijzers ujt. 1
De Landweervergoedingen.
In De Zeeuwsche Koerier schrijft M. V. het
volgende
De landweerman Alphonsius Claassen, uit de
gemeente Grauw, is dit jaar zes dagen onder de
wapenen geweest.
Dit ingevolge artikel 11 der Landweerwet.
Claassen is werkman, moet hard werken om
hem en zjjn gezin van brood te voorzien.
Claassen is gehuwd, had één kind toen hjj
zich voor zes dagen onder de wapenen begaf,
terwijl jeen tweede gedurende dien tijd geboren
werd.
De week dus, die Claassen voor de belangen
van het vaderland ten offer moest brengen, was
voor hem een zéér kostbareeerstens moest het
hoognoodige weekloon ontbeerd worden en
tweedens kwam er de bevalling zjjner vrouw bij,
die eveneens met voor een werkman groote
onkosten gepaard gaat.
Claassen diende dus door tusschen komst der
afdeeling Zeeuwsch-Vlaanderen O. D. der organi
satie van R.-K. Miliciens, Verlofgangers, Land-
weerplichtigen en Oud-Miliciens een aanvrage om
vergoeding bjj den Minister van Oorlog in.
Dit geschiedde ruimen tjjd geleden.
En op 25 Juli ontvangt de man antwoord, dat
in hetgeen aangaande zijne huishoudelijke omstan
digheden is bekend geworden, geen termen worden
gevonden om de gevraagde vergoeding te verleenen.
Wq kunnen niet aannemen, dat de Minister
van Oorlog omtrent Claassen juist is ingelicht.
Anders zou hij in elk geval in aanmerking komen
voor de maximum-vergoeding a fl.50 per dag.
Thans krijgt hij niets.
In deze zaak is iets dat te denken geeft. En
om die reden ontvangt vandaag de Minister van
Oorlog onder gesloten couvert een exemplaar van
dit blad, waarin deze diestar met blauw potlood
wordt omhaald.
Terwijl wij andere bladen verzoeken dit over
te nemen.
koop van een nieuwe accumulatoren-batterij ten
behoeve der Electrische Centrale bjj de Accumu-
latorenfabriek mActien Gesellschaft" te Hagen,
Westfalen.
Gemeentelijke Arbeidsbeurs.
Gevestigd in het Beursgebouw.
Geopend van 9£ tot 11| uur voormiddag.
Gevraagde Arbe idskrachten.
Grof- en machine-bankwerkers. Grof- en
machine-bankwerkers (halfwas). Kunstsmeden
Meubelmakers (halfwas) Timmerlieden (half
was). Jongens voor lijnbaan. Schoenmakers,
jongen. Schoenmaker of (halfwas).
Dienstboden..
Aangeboden Arbeidskrachten.
Drukkers. Letterzetter. Tuinmansknecht-
Stoker. Stoker-machinist. Machinist-ko
perslager. Koperslager. Bankwerker.
Pakhuisknechts Distillateursknechts. Gist-
werker. halfwas Zinkwerker. Molenaar
Tabakskerver Personen voor lichte werkzaam
heden. Schoonmaakster. Wasschen aan
huis gevraagd. Boekbinder.
De Amsterdamsche Beurs.
Wjj vernemen, dat de commissie van deskun-
kundigen, benoemd tot het instellen van een
onderzoek naar den toestand van de Beurs te
Amsterdam, haar taak zoo goed als voleindigd
heeft en eerlang haar rapport bij B. en W. dier
gemeente zal indienen.
De bybehoorende toelichtende teekeningen zijn
reeds gereed en ook de inhoud van het rapport is
ongeveer vastgesteld. De verzending naar B. en
W. is afhankelijk van het tijdstip, waarop al de
commissieleden zich zullen hebben vereenigd met
de eindredactie. Dit is, in dezen tijd van het jaar,
voor eene commissie, wier leden in verschillende
deeien van het land gevestigd zjjn en waarvan er
op net oogenblik enkele buitenslands vertoeven,
aan eenige moeilijkheid onderhevig.
kunnen evenwel thans reeds met zekerheid
mededeelen, dat de inhoud van het rapport zeer
geruststellend zal zjjn. Er is geen sprake van,
dat de Beurs behoeft te worden afgebroken. In de
leemten, die moeten worden aangenomen als de
oorzaken van den tegenwoordige toestand, zal,
naar het oordeel der commissie, kunnen worden
voorzien, zonder schade voor het mooie karakter
van het gebouw, en deze herstellingen zullen
kunnen worden aangebracht zonder groote finan-
cieele offers.
Unaniem is de commissie tot deze verblijdend
gunstige conclusie gekomen.
Gel(jk men weet, bestond zij uit de heeren
dr. P. J. H. Cuypers, te Roermondprof. J. F.
Klinkhamer, te DelftD. A. N. Margadant, archi
tect bjj de H. IJ. S. M. te AmsterdamA C. C.
G. van Hemert, civiel ingenieur te 's-Gravenhage,
en Jos. Th. J. Cuypers, civiel ingenieur te Am
sterdam, aan wie als secretaris was toegevoegd
de heer F. 's Jacob, ingenieur bij de afdeeling
Publieke Werken aldaar. Nv. d. D.J
Aankoop Accumulatoren-batterij.
Men meldt uit Enschedé
De Raad dezer gemeente besloot gister tot aan-
N. J. M. D.
Naar authentieke bronnen bewerkt.
11)
Gevonden voorwerpen.
Aanwezig aan het commissariaat van politie
Notitieboekje, sleutel.
Te bevragen aan de volgende adressen schortje
bij van Kampen, Lange Kerkstraat 42°honden
halsband bjj de Veld, Rotterd. dijk 1861ceintuur
bij v. d. Kruid, Polderstraat 172kuiken bjj v. d.
Kamp, Heerenstraat 255kinderkous en sok bij
Hamerslag Nieuwe Haven 19portemonaie met
eenig geld bij Keuzekamp, Damlaan 4921porte
monaie met eenig geld bjj van Kampen, Vlaarding-
schedjjk 8kindertaschje bruin met 2 tramkaart
jes, bjj Zonneveld, winkel »de Zwaluw", Hoogstraat
47.
De commies 2e. klasse bijdeRjjks
directe belastingen P. A. Reinders is verplaatst
van Oosterbeek naar Schiedam.
Heden-m orgen is de 52-j arig e A.
Verdoes, wonende Grofbaan, op de Korte Haven
loopende, door een hond gespannen voor een
bakkerswagen in het linkerbeen door boven- en
onderbroek gebeten.
De man werd niet verwond, alleen zijn kleeding-
stukken werden ernstig beschadigd.
H e d e n-m iddagis door een binnen
zeilenden logger de beschermingspaal op den hoek
van het Westerhavenhoofd in de Voorhaven stuk
gevaren.
Gister-middag is de bliksem gesla-
gen in het telegraafkantoor te Schiedam, doch
richtte geen schade aan.
Bjj de Rijks dir. bel. invoer r. en ac
cijnzen is verplaatst naar Rotterdam de commies
der 2e. klasse S. Brouwer, thans te Schiedam.
- ----- --- ---
Het concert, door de Zangvereeni-
ging nSt. Cecilia" te zamen met het Harmonie
orkest »St. Ambrosius" aangeboden aan het
bestuur der Officieren-Vereeniging alhier, gaat,
naar wü vernemen, niet door.
Hetbouwenvan denieuwe school
met 14 lokalen en gymnastieklokaal aan de ver
lengde Mauritsstraat is door B. en W. dezer
gemeente gegund aan de laagste inschrijvers, de
heeren Z, Gelens en J. van der Wal te 's-Graven
hage, voor de door hen ingeschreven som van
f62.550.
De Directeur van vSchiedam Voor
uit" deelt ons mede, dat het fabriekspand Buiten
havenweg 138 is verkocht aan den heer A. Meeu-
wesen te Breda. Aard van het daarin te vesti
gen bedrijf geven wjj nader op.
Polderburgh.
In de Oude ware Beschrijvingh van Schielant
van Jacob Lois wordt van Polderburgh het vol
gende verteld
»Het huys Polder burgh is gelegen op de Polder-
vaert tuschen de stadt van Delft ende de stadt
Schiedam op den hoeck van eenen arm van de
reviere de Schie, genaemt de Polderwateringhe,
daer deese wateringhe in de Poldervaert uyt de
Schiedamse Schie komt.
Dit huys is gebouwt op een hoogh stuck lants
gelegen langhs de Poldervaert, van eenen heer
Philip van Wassenaer, soone van vrouwe Bartha,
*i Vooraf deelt Lois mede, dat de stamhuysen
van Polderburgh en Spierinckhouck onder Schie
lant zijn gestelt in den jaere 1436, als hertogh
Philip van Borgoniën tot Rotterdam de verdee-
linghe maakte.
Griendenopspuiting. Schoolartsen.
Patronaatsrecht.
De Raadszittingen volgen elkaar in den laatsten
tijd met ongekende snelheid op. 't Schijnt wel
burghgravinne van Leyden, gebouwt in den jaere
1313." Den steen, die aen dit huys gestaen heeft,
seght: sPolderburgh anno 1313". Deesen steen in
den jaere 1656 bjj de fondamenten van
dit huys gevonden wel acht voeten diep onder de
aerde, als de fondamenten van Jacob Lois voor een
gedeelte opgegraven en ontbloot wierden. Den
steen is van grauwen arduyn, sjjnde eenen halven
voet lanck ende een voet breet. Daer staet met
een oude bastaert-letter den naem ende datum van
het jaer opgehouden, geljjck deese figuere is, naer
den steen geteeckent
POLDERBURGH
mno MCCCXIII.
l'/i voet lanck.
1 voet breet, Rjjnl. maet.
Deesen heer Philip van Wassenaer was getrout
in den jaere 1311 met sjjn nichte vrouwe Goede-
ljjn van Benthemheer Simon van Benthem hadde
deese dochter bjj vrouwe Jacoba van Wassenaer
gewonnen.
Heer Philip heeft dit huys Polderburgh gehee-
ten, omdat het lant daeraen ende omtrent gelegen
leege landen sjjn, de landen daerby gelegen konden
by noot van water haere goederen op dit huys
bergen.
dat men onder dit opzicht goed wil maken, wat
men vroeger is te kort geschoten. Veertien dagen
was in de laatsverloopen weken de gewone tus-
schenruimte, maar nu volgde reeds na enkele
dagen eene nieuwe raadszitting.
De Raad heeft in die nieuwe zitting goed en
degeljjk werk verricht. Hjj heeft een contract
bekrachtigd, dat alleszins nuttig en voordeelig
voor onze nijvere, langzaam weer opbloeiende ge
meente mag geacht worden, een overeenkomst,
die haar uitgebreid grondbezit aan de Maas meer
productief en loonend zal maken. Wie het voor
recht heeft een tochtje te kunnen maken op onze
schoone Maas, die het grondgebied onzer gemeente
zoover bespoelt, wordt als er een Schiedamsch
hart in zijn boezem klopt weemoedig gestemd,
waar hij nog zoo weinig leven op onze oevers
ziet. Wel doet het levendig vertier op Gusto's
werf 't oog weldadig aan, maar terwijl men aan
de andere zjjde van de Voorhaven nauwelijks Van
Deventer's nijverheidsstichting ziet, ontwaart men
niets dan grienden en nog eens grienden, wier
eigenaardig natuurschoon wjj niet willen betwisten,
maar wier nut voor 'het ontwakend Schiedam
toch wel niet boven allen twjjfel verheven is.
In die overoude grienden, de gewilde pleister
plaats van Schiedams spelevarende jeugd, heeft nu
de Raad feitelijk het hakmes gezet. Zij zullen gekapt,
gerooid, tot een mulle zandvlakte worden gemaakt,
zeker niet tot bevrediging van het schoonheids
gevoel, maar tot verhooging van het nijverheids
belang, dat nieuwe terreinen, nieuwe l'abrieks-
gronden en handelsplaatsen vraagt aan den
breeden wereldstroom, die ons naar zee voert.
Het nu bekrachtigde plan omvat het meeren-
deel der gemeentegrienden zoowel die aan de
Oostzijde van de Voorhaven als die aan den West
kant gelegen zjjn 't loopt over circa drie ton,
maar zal der gemeente voorloopig f 20.000 kosten,
n.l. de uitgave voor den rijzendam't overige zal
betaald worden, naar mate de gemeente van de
opgespoten gronden in eigendom of in erfpacht zal
uitgeven. Daarvoor is den aannemer voor de op
levering van het werk dan ook een ruimen termjjn,
tot 31 Dec. 1911, gesteld.
De bovenbedoelde som van f 300.000 is als volgt
te verdeelenvoor het opspuiten der gemeente-
grienden f250.000, voor het in orde brengen van
het dominiaal terrein f27.000, voor het leggen
van den djjk rond het te reserveeren weiland
f 10.000, aldus te zamen f285.000. Hieronder zjjn
niet begrepen de kosten voor het maken van den
rijzendam, die op f100 per strekkende meter ge
raamd worden. De landerijen, waarover een
haven geprojecteerd is, zullen door dijken worden
omgeven en niet worden opgespoten.
't Bljjkt dus uit deze uiteenzetting, dat het
maken van een nieuwe haven aan de westzijde
van de Voorhaven een integreerend deel van het
plan uitgemaakt. Daartoe zal de rjjzendam, die ter
lengte van 200 Meter min de lengte van het vrjj
blijvende weiland langs den Maasoever gemeten,
zal worden aangelegd, ter plaatse van de gepro
jecteerde haven worden onderbroken. Het boven
bedoelde stuk dominiale grond een perceel
water, noodig om aan den oever de normaallijn
te kunnen geven zal van het Rjjk moeten
worden gekocht. Mocht dit dominiaal terrein of
de vergunning voor de daarop te maken werken
niet worden verkregen, dan zou, wegens het ach
terblijven van bedoelde werken, het genoemd
bedrag van f235.000 met 125.000 worden ver
minderd.
Voorzeker deed 't goed bjj de uiteenzetting van
deze werken ook uit den mond van dezen
burgemeester te hooren, dat de toekomst van
Schiedam aan de Maas ligt, zooals zjjn voorganger
't zoo dikwijls heeft getuigd. Het goedgekeurde
contract moet dan ook alleszins in 't belang der
gemeente worden geacht, omdat 't gelegenheid
geeft aan den breeden stroom, waaraan onze
gemeente zoo gunstig gelegen is, nieuwe bronnen
voor den bloei en de welvaart onzer njjvere
gemeente te openen. De terreinen, tot 3.65 M.
N. A. P. opgespoten en dus wel in den regel
boven den vloed verheven, zullen uitstekend
handel en industrie ten dienste kunnen zjjn.
Zoowel ten zuiden van den Watertoren als ten
westen van de Spuihaven, zal daardoor nieuwe
gelegenheid tot het vestigen van industrieele
ondernemingen worden geopend.
In den jaere 1351 heeft graef Willem van
Hollant met die van Delft dit huys geheel ver
nielt, want deesen heer Philip was een stercke
partye van de Houckse partye, ende was alsdan
binnen Leyden met synen soon heer Dirck, die
doen 29 jaeren out was.
Heer Dirck heeft dit huys anno 1387
wederom bequaem doen optimmeren met een
achtcantigen toren, sjjnde een proper gebouw.
Dit huis is in den jaere 1489 van die van Delft
geheel afgebrant, als sy de nederlaghe hebben
gehadt tegen joneker Franciscus van Bredenrode,
die doen de stadt Rotterdam hadde ingenomen,
ende men heeft sedert dien tjjt daer geen huys
meer gesien. Het huys ende landen hoorden doen
toe aen heer Jan van Wassenaer, die was een
grooten vrient van de Houckse partyehjj was
oock met den hertogh Philip van Borgoniën met
veele eedelen ende ridders in den jare 1453 in den
oorloghe tegen die van Gent, want sy en wilde
die schattinghe niet betaelen van het sout, dat
den hertog Philip daerop gestelt hadde. Hij was
mede anno 1467 met hertogh Philip van Borgoniën
op de groote daghvaert tot Sluys in Vlaenderen,
ende hy quamp alsoo in den gunste van den her
togh, dat hy alle de heerleyckheden ende goederen,
die sjjn broeder hem hadde naegelaeten, wederom
Hopen we, dat van die gelegenheid een ruim
gebruik zal worden gemaakt 1 Mocht nog eens
een breede handelskade, begrensd door handels-
en industrie-ondernemingen, waarvan ons bjj hef
Westerhavenhoofd een tipje te zien wordt gegeven,
zich langs den geheelen Maasoever van de be
staande Voorhaven tot de verlengde Westerhaven
tot aller voldoening uitstrekkenSchiedam hebbe
daar zjjn »Boompjes" in 't kleinDan zal er
zeker nieuw leven en vertier in onze aloude zoo
gunstig gelegen stad zjjn gebracht.
Aan het eind dezer korte Raadszitting werd
nog besloten tot de ontbinding van de saamkop
peling van stadsarts en schoolarts, die vooral bij
enkele medici een vorig jaar zooveel kwaad
bloed heeft gezet. Daarna werden regenten der
Hofjes van Belois nog gemachtigd tot aankoop
van eenige perceelen volgens het oud-historisch
gebruik dat steeds machtiging voor dergelijke
zaken aan den Raad gevraagd werd krachtens
een patronaat, dat o. i. verkeerdelijk het gemeen
tebestuur over dergelijke instellingen uitoefent.
Gister-avond had in Plancius te Amsterdam een
door den Nederlandschen Scheeps- en Bootwer-
kersbond bijeengeroepen vergadering plaats van
havenarbeiders, ter uiteenzetting van het conflict
met de Vereeniging van werkgevers in de dokken
en veemen. Het is een gevolg van het conflict 4
wgken geleden bjj de firma Sterba ontstaan. Uit
het meegedeelde door de heeren Van Oojjen
(Veem- en dokwerkers) en Wessels uit Rotterdam,
bestuurder van den Bond, stippen wij het volgen
de aan
De firma Sterba staat als werkgeefster bij de
arbeiders gunstig bekend. Tot voor korten tijd
was het haar gewoonte een der losse arbeiders te
belasten met het zoeken der andere losse arbeiders,
telkens als zjj ze noodig had. Het spreekt van
zelf, dat die losse arbeider zjjn helpers koos uit
de kameraden. Maar plotseling week de firma van
hare gewoonte in deze at en de losse arbeiders
zagen als medearbeiders naast zich geplaatst een
drietal arbeiders, die met voorbjjgaan van de daar
toe volgens hen eerst geroepenen, door de firma
waren aangenomen. Met hen nu weigerden de
arbeiders samen te werken, niet omdat de nieuwe
lingen buiten de organisatie staan, maar omdat
door hunne aanneming kameraden buitengesloten
werden. Naar Van Oojjen liet doorschemeren,
moet het zaakje zjjn opgezet onder instigatie van
het Blauwhoedenveem. Wessels vertelde verder,
hoe het bij de conferentie is toegegaan, die hjj
namens den Bond en op diens verzoek heeft gehad
met de werkgeversvereeniging der dok-en veemen.
Hjj heeft daar het misverstand weggenomen, dat
bjj de heeren bestond, als was het conflict ont
staan omdat de georganiseerden niet met de onge
organiseerden wilden werken, en hjj verklaarde zich
zelfs bereid een verklaring te onderteekenen, waarbjj
met opheffiing van het conflict, erkend werd, dat de
kwestie van het al of niet georganiseerd zjjn door de
weiklieden niet gesteld werd. Hij onderteekende het
stuk natuurljjk in zjjn kwaliteiten stelde zich daarbjj
borg, dat de werklieden weder aan het werk zouden
gaan. (Of de firma Sterba zich dan tevens ver
plichtte niet meer zelf eenig los werkman aan te
wijzen, is ons uit de beschouwingen niet gebleken.)
Intusschen, het conflict scheen beëindigd en de
werkgeversvereeniging zou daarna den werklieden
kennis geven met verstrekking van een afschrift
aan Wessels. Aan deze verplichting nu heeft de
werkgeversvereeniging voldaan op een wjjze, die
eerst recht olie in het vuur heeft gegoten. In den
brief aan de arbeiders wordt de Ned. Scheeps- en
Bootwerkersbond volkomen doodgezwegen. Het
schrijven is bljjkbaar met opzet zoo geredigeerd,
dat daaruit zonneklaar bljjken moet, dat de Ver
eeniging het bestaan eener organisatie van werk
lieden niet erkent. Dat nu kunnen de werklieden
niet dulden en voor geen strijd zal worden terug
gedeinsd om van de werkgeversvereeniging voor
het veem- en dokwerk die erkenning af te dwin
gen. Alle andere afdeelingen der werkgeversver
eeniging in het havenbedrijf erkennen de werk
liedenorganisaties en handelen met haar alleen
de patroonsafdeeling voor de veemen weigert-
Verder sprak Wessels van het zitten van twee
advocaten in de Vereeniging, die, gesalarieerd
heeft gekregen, ende den hertogh Philip betaelde
noch voor heer Jan de somme van 1000 Franscbe
croonen, daer de goederen mede belast waeren,
Deese goederen sjjn int jaar 1523 gekomen aen
vrouwe Maria van Wassenaer, getrouwt aen heer
Jacob, grave van Ligne, die verkoght deese goe
deren van Polderburgh anno 1526 aen den grooten
Vincent, heere van Cabauw ende Kethel, etc.
Deese goederen sjjn daernaer verkoght aen
eenen Jacob Gerritsen, die deselve weder
heeft verkoght anno 1636 aen de weduwe van
Pieter Pieterse du Bois tot Rotterdam, ende in
den jaere 1649 is dit goedt bjj houwelijck gekomen
aen Jacob Lois, capiteyn van de borgerye tot
Rotterdam, getrouwt met juffrouw Eva van Min'
nebeeck, mede erfgenaem van de weduwe van
Pieter Pieterse du Bois.
In den jaere 1658 is dit goet van Polderburgh)
groot ses margen dry hont en een en twintig
roeden lants, verkoght aen heer Willem Nieupoort
gewesen ambassadeur in Engelant ende rentmee®
ter van de Reeckenkamer van Hollant, pensionaris»
der stadt Schiedam, hy besit nu deese goederen
anno 1672".
(Wordt vervolgd-l
I. 1 i I I-1
DOOR
I i
'i i j
