Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Gemengd Nieuws.
geven, nadat met mijnen de ingang genaderd was.
Poeang Tikoe met familieleden en volgelingen,
tezamen ongeveer 900 personen, kwamen in onder
werping. De buit bestaat uit 104 geweren, een
voorlaadkanon en munitie. Baroepoe wordt geslecht.
De Stct. van gisteravond meldt:
„Blijkens een uit Nederlandseh-Indië ontvangen
telegiam is op 26 dezer, na mijnaanleg en som
matie, de rotsversterking Baroepoe aan den ci-
vielen en militairen gouverneur van Celebes en
onderhoorigheden, den luitenant-kolonel Swart,
door het Toradjahoofd Poeang Tikoe overgegeven
met alle vuurwapenen, volgelingen en familie
(circa 900 mannen, vrouwen en kinderen). De
versterking wordt geslecht."
Consulaten.
Ingevolge Koninklijke machtiging zijn de hee-
ren K. F. Oortgijsen, S. C. L. Reygersberg en
S. J. van der Goot erkend en toegelaten als vice-
coiibuis van Noorwegen, respectievelijk te Den
llelder (voor de kust van Egmond aan Zee af
tot Hoorn, de steden den Helder, Medemblik, Enk
huizen en Hoorn en het eiland Wieringen), IJmui-
den (voor IJmuiden en omstreken en de kust
van Noordwijk aan Zee tot en met Egmond aan
Zee) en Zaandam (voor Zaandam en omstreken).
LStct-)
Ons Consulaat te Smirna.
Uit Konstantinopel wordt d.d. 26 dezer gemeld:
Heden heeft mr. Th. J. J. van Uije Pieterse
met zijn gezin onze stad voor goed verlaten om
bezit te gaan nemen van zijn nieuw ambt van
consul-generaal der Nederlanden te Smirna.
Zijne Majesteit de Sultan verleende mr. van
Uije Pieterse ter gelegenheid van zijn vertrek van
hier en zijne bevordering tot consul-generaal te
Smirna het kommandeurskruis zijner Keizerlijke
Orde van Osmaniee.
Jhr. mr. De Bosch Kemper.
Zaterdag-namiddag zjjn aan het departement
van Waterstaat door den aftredenden secretaris
generaal, jhr. mr. De Bosch Kemper, alle ambte
naren aan zyn opvolger, mr. Salverda de Grave»
vuoi gesteld, terwijl mr. De Bosch, Kemper afscheid
nam. De minister was hierbjj tegenwoordig en
dankte den secretaris-generaal voor de toewijding
waarmede faij zijne groote kunde en ervaring ten
dienste van zjjn betrekking had gesteld, terwijl
hg mededeelde, dat de Koningin hem heeft be
noemd tot commandeur in de Oranje Nassauorde,
waarvan hg hem het eereteeken overhandigde.
Jnr. De Bosch Kemper dankte den minister,
getrollen door de hooge onderscheiding, hem ten
deel gevallen.
De vljtde wethouder te 'a-Gravenhage.
Naar bet Vad. verneemt, behoort, naar het
blad van meerdere zijde vernam, onder de Raads
leden, die ernstig in aanmerking komen voor het
nieuwe wethouderschap, te 's-Gravenhage, de heer
R. A. van Sandick.
Onderscheiding.
In verband met het 12ty2-jarig bestaan van de
Residentiebode is de heer Jhr. van Nispen tot Se-
venaer, directeur-hoofdredacteur van dat blad, be
noemd tot ridder in de orde van den H. Gre-
gorius den Grooten.
Brandblusschen in rijksinrichtingen.
Naar men aan de Prov. Gron. Ct. uit Den Haag
meldt, zjjn in den laatsten tijd aan de verschillende
ministeries instructies aan hoofden van groote Rijks
instellingen gegeven om nauwkeurig toe te zien op
demogelijkheid om met eigen middelen brand te
blusschen en op den toestand, waarin zich die
middelen bevinden. Het schijnt, dat die instructies
in booldzaak de Rijksinrichtingen in Groningen
betieflen.
Ongelukken.
Gister-middag te twee ure stortte te. Dordrecht
plotseling een stuk muur omlaag van een huis op
de Uruenmarkt, dat vernieuwd werd. De opper
man Jan Kiingeman werd onder het neervallend
pum oedolven. Hoewel ter plaatse geen inwendige
breuk kon worden geconstateerd, was de man
tocu zeer pijnijjk Per brancard is hjj naar zjjn
woning vei voerd.
Een jongetje van elf maanden van den arbei
der H. H., te Veip, geraakte met zijn hoofdje
tusschen twee spijlen van zjjn bedje bekneldtoen
de moeder kwam kijken, was het kind reeds over
leden.
Te Drumpt is het 2-jarig kindje van G. V.
in een pot kokend water gevallen. Het is aan
rug en beenen zoo ernstig gewond, dat men voor
het leven ervan vreest, j
Schoolvoeding en -kier ding.
Een klein getal belangstellenden, waaronder
eenige dames en enkele personen uit de ander-
vwjzerakringen had gister-avond gevolg gegeven
au de uitnoodiging tot het bijwonen van de
openbare vergadering in het Volkshuis waarin
de zaak der schoolvoeding- en kleeding zou be
sproken worden.
De voorzitter van het comité, dat zich reeds
vier jaren met dit liefdewerk bezighoudt, de heer
&B. (iQMka, opende de vergadering, met een kort
verklarend woord. Hij herinnerde er aan dat toen
de leerplicht was aangenomen, de behoefte aan
schoolvoeding en kleeding meer op den voorgrond
1 was getreden. Daar de Leerplichtwet niet den
Staat of de gemeente den plicht oplegt, alteen
de bevoegdheid verleent in die behoefte te voor
zien, had zich hier het bekende comité gevormd
om te dezer zake helpend op te treden. Reeds
vier jaar is dit comité nu werkzaam, en hoewel
hel in zijne samenstelling merkbare verandering
onderging, heeft 't steeds gesteund door een sub
sidie van de gemeente zijn taak naar best ver
vuld. Maar wijl de vrees bestaat, dat in de toe
komst niet altijd dezelfde bereidwilligheid en de
noodige goede krachten zullen gevonden worden
om die taak aan enkelen toe te vertrouwen, meent
men 't beter is het comité in een vereeniging
om te zetten, opdat in wijderen kring het beoogde
doel des te beter bereikt worden.
Alvorens de bespreking over dit onderwerp te
openen deelde de voorzitter mede, dat van den
wethouder van onderwijs, den heer Honnerlage
Grete, bericht was ingekomen, dat hij verhinderd
was deze vergadering bij te wonen, overigens zijne
sympathie met haar doel betuigend en dat de
wethouder, de heer Van Westendorp, eveneens
bericht had verhinderd te zijn. Daarna gaf liij
hel woord aan het schoolhoofd, den heer Jb. Hage,
tot inleiding van het betrokken onderwerp.
De heer Jb. Hage begon met de mededeeliiig
dat hij reeds vier jaar met het comité werk
zaam, daartoe uit eigen ervaring gekomen was,
toen hij op zijn school zag dat een onderwijzer
uit eigen middelen een kind aan voedsel hielp.
Bij onderzeek was hem toen de noodzakelijkheid
van het verstrekken van schoolvoeding gebleken
en nadat met die voeding een aanvang was ge
maakt, was hem gebleken, dat de kinderen ver
heugd, beter geschikt voor het onderwijs de lessen
volgden. Met eenige meedeelingen uit het rapport
over de 4-jarige werkzaamheid van het comité
vulde spreker dit aanvankelijk betoogen aan. De
kosten in het eerste jaar tot f 177 beperkt, zijn
nu tot f513 gestegen, zoodat er met inbegrip
van een nagekomen gift van f25 slechts f89.52
in kas is. De noodzakelijkheid dringt zich echter
op deze zaak niet van enkelen te doen afhangen.
Zeker zal toch in een groote vereeniging die
leden uit alle kringen tot zich trekt, het doel
beter bereikt worden dan in den beperkten kring
van een klein comité. Nog te weinig steun en
medewerking ondervindt toch het comité, wel
schonken enkele voorstanders der bijzondere scho
len giften, maar de besturen werkten zelf niet
mede. Als een voorbeeld dat dit anders kan,
wees spr. op Leiden, waar een koninklijk goedge
keurde vereeniging is, die leden uit alle kringen
en richtingen der burgerij telt, driemaal per week
van December tot Maart voedsel verstrekt, en
wier kosten voor een derde deel door gemeen
telijke subsidie worden vergoed. Daar werken alle
hoofden van scholen, en niet het minst de katho
lieke, mede, zoo zelfs dat de voeding in Jiet ge
bouw der St. Vincentius-vereeniging geschiedt.
Wat in Leiden plaats heeft, moest ook Lier
kunnen geschieden, waar de behoefte even zeer
bestaat niet alleen voor de havenlooze maar ook
voor veelal nog meer nette kinderen. Daarom
wenscht spr., hulde brengend aan het comité en
vooral aan de dames, die er deel van uitmaken,
dat haar taak meer verlicht en in uitgebreider
kring vervuld worde. Nog wijzend op hetgeen in
andere plaatsen geschiedt, vond spr. daarin aan
leiding tot aansporing, te trachten hier in een
groote vereeniging te bereiken, wat elders met
goed gevolg geschiedt.
Voor hij gelegenheid tot debat gaf stelde de Voor
zitter nog in 't licht, zich refereerende aan de
slotwoorden van den spreker, dat niet omdat de
dames haar taak te zwaar achten, maar om meer
stabiliteit aan het werk de geven, de zekerheid
to krijgen, dat op den ingeslagen weg zal worden
voortgegaan, omzetting van het comité in een ver
eeniging gewenscht wordt. Het belaag van het
kind, waartoe, met voorbij zien van subjectieve
opvattingen, allen moeten medewerken, moet hier
voorop staan; daartoe moeten allen steunen en
helpen.
Door den heer C. Kerdel, hoofd eener openbare
school, werd nog betoogd, dat schoolvoeding enz.
in geen geval als een zaak van liefdadigheid was
te beschouwen, maar de gemeenschap verplicht
is hier voorzienend op te treden. Het beklag
van de gemeentekas kon hij niet begrijpen. Enkele
jaren geleden is toch op eenige kostelooze scho
len het betalen van schoolgeld ingevoerd. Daar
van is geen cent ten bate van het onder
wijs besteed. Een derde deel van die schoolgel
den zou ruim voldoende zijn om de kosten van
schoolvoeding, zelfs verviervoudigd, te bestrijden.
Waar hier nu van geen dwingen sprake is, zou bij
toch het bedrag der betrokken gemeente-subsidie
zoo groot willen zien, dat feitelijk grootendeels de
schoolvoeding door de gemeente wordt bekostigd.
Dat de besturen der bijzondere scholen niet me
dewerken, schrijft hij toe aan het vasthouden
aan eenig denkbeeld dat men in andere kringeh
tot een politiek dogma verheft.
De Voorzitter antwoordde hierop, dat het co
mité er precies als spreker over denkt, maar dat
men hier niet met het hoofd tegen den muur
moet loopen en trachten te bereiken wat te be
reiken is. i
Door een der katholieke toehoorders werd nog
opgemerkt, dat het niet de plicht der gemeenschap
maar de plicht, der ouders is, hun kinderen te
wasschen, voeden en kleeden, en zij daarin alleen
door anderen moeten gesteund en gedeeltelijk in
de opvoeding moeten vervangen worden; het Spar-
taansche stelsel door den vorigen spreker bedoeld,
kan in zijn kring niet aanvaard worden.
Nadat het comité gemachtigd was, concept-
statuten voor de vereeniging te ontwerpen, werd
de vergadering onder dank door den voorzitter
gesloten.
De katholieke spreker hiervoor bedoeld, door
te veel te letten op het hoofdmoment van des
heeren Kerdels betoog, vergat neg hem op een
belangrijk onderdeel daarvan te repliceeren. Waai
de heer Kerdel beweerde, dat de schoolgelden
sinds enkele jaren geheven voor kinderen die-
tot dan toe kosteloos de school bezochten, ruim
voldoende zouden zijn, om ze voor de kosten
van schoolvoeding, zelfs verviervoudigd, te be
steden, moet hij zich noodwendig vergist hebben
die schoolgelden waren al besteed; de gemeente
was toch sinds enkele jaren in voorschot voor
tal van ouders, die wel in staat bleken tot al
lerlei uitgaven, maar niet bereid iets bij te dragen
voor het onderwijs hunner kinderen.
Maar intusschen bewijst, het door den heer
Kerdel medegedeelde, dat de christelijke meer
derheid van den Raad door de heffing van dit
billijk schoolgeld te bewerken, niet alleen de chris
telijke rechtvaardigheid heeft betracht, maar ook
der gemeentekas een belangrijk voordeel heeft
bezorgd. V.g.
Volksbadhuis.
In de week van 22- 28 Oct. 1906 werden
genomen 212 baden
lste kl. 2de kl.
kuipbaden 21 kuipbaden 25
regen 11 regen t 132
school
kinder 45 ct 23
Gedurende de maand Oct. 1905 werden
genomen 905 baden.
lste kl. 2de kl.
kuipbaden 86 kuipbaden 155
regen 51
regen 566
school
kinder a 5ct.77
B jj den storm, die eergister-nacht
vooral op zee hevig woedde, is van het stoomschip
Holmside, dat geregeld onze haven bezoekt, een man
overboord geslagen en verdronken. De tweede
stuurman, een 40-jarig man, gehuwd en vader van
zes kinderen, wonende te New Castle, is, toen bij
op de boeg een lijn uitwierp om te looden, door
een golf meegesleurd en in de diepte verdwenen.
Het ongeluk geschiedde nabij de Engehche kust.
Blijkens voorstaande kennisge-
ving zal morgen, 31 October, de Beursbrug, na des
middags 2 uur, voor het verkeer zjjn gesloten.
Van den schilder Jan Hingmanis
in G. Odè's boekhandel tentoongesteld »Een oud
straatje" (aquarel.)
UIT ROTTERDAM.
Verkeerd gesprongen.
Te Rotterdam waar, evenals in de hoofdstad,
een flinke beweging op touw is gezet tegen den
vuilhandel in boekwinkels en schijnt er daar
nog maar één te zjjn I hebben zich insgeljjks
de vrije socialisten de zaak der pornographic aan-
j getrokken. Eerst hebben ze de liederljjkste ge
schriften op straat verspreid, waarin de bekende
lasterpraatjes tegen de moraal der Katholieke Kerk
staan gedrukt en daarna heeft Kloosterman de
fameuze colporteur van dat moois, gisteren een
vergadering belegd in het Vereenigingslokaal, waar
hjj de moraal-theologie van den H. Alfonsus eens
zou uitleggen.
De liefhebbers van schandaaltjes hadden daarbjj
niet gerekend op een zeer krassen maatregel. Er
had zich n.l. een groote massa Katholieken naar
het lokaal begeven. Nu, daar kon Kloosterman
niets op tegen hebben. Maar wat hem niet mee
viel was het volgende: Nadat men hem rustig
had laten uitpraten, stond, toen hjj gelegenheid
gaf tot debat, uit de zaal een der toehoorders op,
Klawer genaamd. Wie het was, wisten de Klooster
mannen niet, maar een bekend bootwerker
schreeuwde luidkeels: sPas op, 't is een Jezuïet 1"
En ja, dat was Klawer nu wel niet, maar hjj
hield toch een rede van uur lang, die in groote
spanning werd aangehoord, omdat hjj Kloosterman,
die voor zjjn betoog een niet door de Kerk goed
gekeurde vertaling gebruikt had, van stukje tot
beetje zoozeer aftakelde, dat deze aan het slot ge
dwongen werd te verklaren, niet op de hoogte
te zjjn geweest van hetgeen waarover hjj sprak.
Algemeene vrooljjkheid onder het publiek, dat
na afloop der vergadering op den Goudscheweg
aan Klawer een schitterende ovatie bracht.
Valsche cheques. Zondagmorgen zijn door
de recherche in het Damhotel aan het Damrak
te Amsterdam gearresteerd twee Duitsche jon
gelieden, broeders (leeftijd 19 en 20 jaar), die
valsche cheques schreven en vermoedelijk een
dezer chèques (groot 900 Mark) in ons land heb
ben weten te verzilveren. Bij informatie bleek,
dat zij in Hamburg gezocht werden wegens valsch-
heid in geschrifte.
In verband hiermede verzoekt de hoofdcom-
missaris van politie den directiën van bankin
stellingen en inrichtingen waar wissels gediscon
teerd worden, hem zoo spoedig mogelijk te In
richten indien er bij hen wissels van de Verein3'
bank te Hamburg aan de order van M. Schröderi
en getrokken door Ernst Cordes en Co. te Ham
burg, mochten zijn ingewisseld of ter verzilvering
aangeboden.
De jongelieden worden voorloopig in bewaring
gehouden aan het hoofdbureau van politie in de
Spinhuissteeg.
Belangrijke postzegeldiefstal. De
Nederlandsche politie ontving bericht van een
belangrjjken diefstal van staatszegels te Bloemfon*
tein in de Oranje Rivierkolonie gepleegd voor een
totale waarde van 2236 pond sterling. Hieronder
zjjn zegels van twopence, sixpence, six silling
en two pound.
Aan de politie is verzocht deze zegels te tracb-
ten op te sporen en indien dit gelukt, de autoH-
teiten te Bloemfontein daarvan in kennis te
stellen.
Merkwaardige staking. De abonné's van
Het Volk te Amsterdam ontvingen Zaterdagavond
het blad over de post. De oorzaak hiervan H
gelegen in een staking van het looperspe reenet
van het. blad, dat zijn eischen tot lotsverbetering
niet zag ingewilligd. j
En dat aan het orgaan der „arbeiderspartij!"
Inval in een speelhuis. Uit Amsterdam
meldt men: De politie deed Zaterdagmiddag ha'f
vijf een inval in het café „De Omniumbar", °P
het Beursplein alhier, waar naar het schijnt, reed3
geruimen tijd gelegenheid werd gegeven tot kans
spel. Een tiental aanwezigen werden gearresteerd
en naar het politiebureau Sint Pietershal over
gebracht, om een verhoor te ondergaan. De speel
tafel en toebehooren werd in beslag genomen
Een misdaad? De locaaltrein Amersfoort-'
Nunspeet had Zaterdagavond 10 uur aan de halte
Kleine Koppel een vrij lang oponthoud door het
vinden van kleedingstukken op de lijn. Na een
inspectie met fakkels reed men, zonder iets te
ontdekken, verder. Bij de halte Hooglanderveen
vond men later in een afdeeling tweede klasse
een geniesoldaat uit Utrecht in een toestand, die
hulp noodzakelijk maakte. Wat er met hem ge
beurd is, weet men nog niet. Dit echter staat
vast, dat de gevonden kleedingstukken hem toe
behoorden, terwijl eene hoofdwonde de gedachte
aan een ernstig ongeluk voedsel gaf.
Met een ziekenwagen werd de man naar het
ziekenhuis te Nijkerk overgebracht. Hevige bra-
kiiigen deden zich bij den patiënt voor, waardoor
gevreesd kon worden voor hersenschudding.
Vermoedelijk heeft de Amersfoortsche kermis
liaar rol in dit tooneel gespeeld. Hdbl
Een misdaad? Te Diepenheim gelooft men,
dat de vrouw, wier lijk aldaar in vergevorderden
staat van ontbinding in een boschje is gevonden,
door misdaad om het leven is gekomen.
Dezelfde jachtopziener, die het lijk heeft gevon
den, zag enkele maanden geleden een vrouWï
die evenals het lijk een schoen droeg met één
veter los, in gezelschap van een man, die er on
gunstig uitzag. Vóór het vinden van het lijk
hij denzelfden man weer in de nabijheid van dn
plaats, waar hij later het ljjk vond.
Bij een huwelijksvoltrekking irt een
Geklersche gemeente, dezer dagen gehouden, kon
den van de 10 betrokken personen, 7 hunne hand-
teekening niet zetten: de bruidegom, de ouders
van dezen, de ouders der bruid en twee getuigen.
Smokkelen. In een der laatste nachten heb
ben de Pruis, commiezen bij El ten in beslag ge*
nomen een wagen, waarin was geborgen 47 k.g-
spek, 29 k.g. worst en 121/2 k.g. koffie, uit Hol-
land naar Pruisen gesmokkeld.
De oudste wethouder in ons land?
De heer L. Schippers te Hekelingen, die den
hoogen ouderdom van 94 jaren heeft bereikt»
vervult nog steeds het ambt van wethouder en
is als zoodanig nog steeds trouw op zijn post»
Een dankbare gemeenteveldwach
ter! Een veldwachter der gemeente Ruinen be
tuigt in een der bladen zijn „bijzonderren dank
en hulde" aan de lotelingen Voor hun flink gedrag
op den lotingsdag.
Dubbele moord. Uit Heerlen wordt aan de
L. K. gemeld
Gister-morgen was het gerecht alhier, om ge'
rechtelijk onderzoek te doen, inzake de dubbele
moord. Een groote menigte belegerde de marecbaus-
see-kazerne. Hevig is de verbittering tegen de
Duitschers.
Gister-middag werden weer drie Duitschers ge'
arressteerd, die in Schandelen aan het krakeele°
waren. Heden worden de slachtollers begraven-
Volgens de N. L. K. is uit het verhoor gebleken
en later door getuigen bevestigd, dat Heinricb
Heuser de moordenaar is van Peters en Nelissen-
Zjjn kameraad Aloys Bussmann heeft den brigadier
De Klerk in het gezicht geschoten.
Waterdoorbfaak in een mijn. Op d®
mijn „Laura en Vereeniging", te Eygelshoven (w
heeft Donderdagavond een wajerdoorbraak gla^S
