Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
Nieuwjaar.
lienwjaarswensclieii
Kerstmis.
29ste Jaargang.
Maandag|24 December 1906.
No. 8692.
50 CENT
Buiteulandscli Nieuws.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden ƒ1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland ƒ2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 16 regels 0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweernaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst bil
lijke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
By dit nummer behoort een Geillustreerd
Zondagsblad.
Wegens het Hoogfeest van KERSTMIS
zal de NIEUWE SCHIEDAMSCHE COU-
RAN T, Dagblad voor Schiedam en Omstreken
Dinsdag- en Woensda g-a vond niet
versehynen.
Wjj vestigen er de aandacht op, dat vanaf
heden aan ons bureau
voor het nummer van 1 Januari kunnen worden
bezorgd.
De Nieuwe Schiedamsche Courant biedt door
haren uitgebreiden lezerskring een uitmuntende
gelegenheid voor alle ingezetenen om op den
Nieuwjaarsdag een heilgroet te brengen aan
vrienden, bekenden en clientèle.
Men adverteere dus in de rubriek «Nieuwjaars-
wenschen" van de Nieuwe Schied. Crt., tegen den
prijs van
per annonce van ten hoogste 6 regels.
Wy verzoeken beleefd de advertentiën
zoo tij dig mogelijk aan ons bureau te
bezorgen of aan den colporteur mede te geven.
De Administratie van de
NIEUWE SCIIIED. COURANT,
Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
Bureau: Boterstraat 50.
De Kerstnacht, schooner dan de dagen, is weder
aangebroken. Weder buigt zich de geheele chris
tenwereld neder voor de Kribbe van Bethlehem,
het middenpunt der wereldhistorie, het heerlijk
licht dat heel de menschheid bestraalt en in
vervoering doet staren op het beeld der hoogste
liefde: een God om onzentwille Mensch gewor
den, aan ons in alles, behalve de zonde, gelijk
geworden.
Wie toch kan het oog sluiten voor het stralend
licht, dat van de Kribbe des Heilands door alle
landen en tijden afstroomt? Wiens hart wordt
niet geraakt en geroerd door de boodschap der
hoogste liefde: Christus is geboren! En overtuigt
ons niet elke blik in het rond, zoover het oog
reikt, dat op het feest van Kerstmis de glans
der vreugde zelfs in de armste, de kleinste hutten
zal doordringen. De heilige nacht, de nacht, die
ons het heil der wereld zou brengen, is dan
gekomen. De Heiland voorwaar is het Licht dat
de wereld verlicht; is de Zonne, die bij haar
opgang de duisternis verdrijft, en daarom vlamt
er op het Kerstfeest zóóveel kaarslicht; daarom
straalt zooveel gewijd licht naar den Hemel, vol
Van genade, die vriendelijk meelacht bij de alge-
meene vreugde der aarde, alwaar een hooggestemd
Gloria in excelsis Deo door der christenen schare
wordt aangeheven.
Zelfs in het wufte Parijs, do treurige Lichtstad,
zetelplaats der regeering van het ongelukkige
Land, waar Christus' oneindige liefde ter hoogste
plaatse miskend en gehoond wordt, heerscht heden
op het eenige Kerstfeest vreugde in de harten
der geloovigen; maar toch een vreugde die de
droefheid niet doet wijken, als men denkt aan
het droevig feit, dat ditmaal zelfs de Nachtmis
niet kan gevierd worden. Daar, waar de traditionee-
le vreugdekreet „Noel" de harten eertijds in vervoe
ring bracht, waar nog slechts enkele dagen geleden,
bij het geweld Frankrijks primaat aangedaan, het
Paree Domine van duizenden lippen weerklonk,
wordt thans het Gloria in excelcis Deo aangeheven,
maar daaraan paart zich de smeekbede om vrede
op aarde voor de menschen van goeden wil,
vrede voor de arme Kerk van Frankrjjk, die door
de stormen der vervolging geteisterd wordt.
Betoonen wij op dit feest der hoogste liefde
aan onze zwaar beproefde geloofsbroeders in het
veelbewogen Land, dat eens de Blijde Boodschap
des heils met zooveel vreugde ontving, onze
krachtdadige wederliefde: smeeken wij, Neder-
landsche Katholieken, ook eens in de vervolging
gesterkt en gelouterd, voor onze Fransche geest
verwanten den vrede af, die hier ons heerlijk
deel is geworden I Vragen wij dat ook de Fransche
Kerk als vernieuwd en verjeugdigd uit den vuur
gloed der vervolging te voorschijn trede I Moge
een volgend Kerstfeest weer het edele Fransche
volk in dankbare vervoering vereenigd vinden in
het nachtelijk (uur om de feestelijk getooide altaren 1
Dat geve Godl
Maar betoonen wij op dit heerlijk Kerstfeest
ook onze wederliefde aan zoovele onzer lijdende
medebroeders, die in hun pijnlijke armoede meer
bijzonder het beeld zijn van het arme Kind Jezus,
den ter onzer liefde Mensch geworden God. Bren
gen wij iets van den verwarmenden glans van
het Kerstfeest aan zoovele armen en ongelukkigen,
wien de meergegoeden volgens strengen plicht
hulp en leniging moeten brengen in hun bitteren
nood. Hoeveel nood en ellende wordt er toch
vooral in dit barre seizoen niet geleden I Hoe
veel tranen zijn er niet af te drogen zorgen te
verbannen voor de geopende hand der barmhar
tigheid, die haar schoonste belooning in zich-zelve
vindt en alleen in zich-zelve te zoeken heeft 1
Welaan op dit feest van Kerstmis, dit feest
der feesten, op dit feest der liefde, de liefde met
terdaad beoefendDe Sterre der liefde is weder
opgegaan. God, Die liefde is, heeft ons Zijn eeni-
gen Zoon, in Wien Hij Zijn welbehagen heeft,
gezonden uit louter liefde tot ons. De Engelen
des hemels juichen en jubelen het lied der hoogste
liefde. Volgen wij het stralend, fonkelend licht
der geheimnisvolle sterre; leeren wij van het lief
devol Kind van Bethlehem de liefde beoefenen
jegens den armen, noodlijdenden medemensch!
O, er wordt zooveel armoede geleden, van die
stille niet gekende armoede. Doen wij ons best
om met dit hoogheilig Kerstfeest der armen nood
zooveel mogelijk te lenigen! Stemmen wij in met
den vreugdezang der Engelen. Vrede op aarde!
vrede, dat is liefde, liefde vooral voor den armen
medemensch 1
RUSLAND.
De verkiezing voor de Rijksdoema is vastgesteld
op 6 Februari.
Te Lodz heeft een onbekende Petersilge,
den hoofdredacteur van het Lodzer Dagblad, dood
geschoten. Zaterdag drongen drie jongemannen bij
den uitgever van het blad binnen en doodden
ook hem. Men zegt, dat de reden van dezen
aanslag is, dat het blad een oproeping van de
socialisten niet wilde opnemen.
Uit Petersburg wordt geseind, dat de Rus
sische regeering, in verband met de in het Verre
Oosten tusschen Rusland en Japan gerezen moeie-
lijkheden, een bijzondere commissie heeft benoemd
om zich op de hoogte te stellen van den toestand
en de geschillen uit den weg te ruimen.
Graaf Tatistsjef, de Russische militaire atta
ché te Berlijn, is volgens hetzelfde blad door
den Tsaar ontvangen. Hij heeft den Tsaar een
door keizer Wilhelm eigenhandig geschreven brief
en nog andere gewichtige mededeelingen over
gebracht.
Graaf Alexis Ignatief, lid van den Rijksraad
en aide de camp van den gouverneur-generaal
van Kiew Volhynië en Poetolië, is eergisteren
vermoord in de koffiekamer van de adelsvérgade-
ring te Kiew door een onbekende, die zes revol
verschoten op hem gericht heeft en daarna tracht
te zich-zelven te vermoorden. Men heeft zich echter
van den moordenaar meester gemaakt voor hij
zijn voornemen van zelfmoord kon ten uitvoer
brengen en hem naar de gevangenis gebracht.
Ter gelegenheid van eene huiszoeking te
Krostowo zijn de commissaris en een politieagent
gedood door de bewoners, die vervolgens door
een achterdeur ontvlucht zijn.
DUITSCHLAND.
De ministerieele Norddeutsche Allgemeine Zei-
tung maakte Zaterdag in een lang hoofdartikel
over de verkiezingen, door een korten zin den
geheimen wensch der regecring bekend. De regee-
iing zoo zegt dat blad zou gaarne zien,
dat de burgerlijke liberalen, hoofdzakelijk ten koste
van de sociaal-democratie, zooveel zetels in den
Rijksdag veroveren, dat de regeering „een tweede
meerderheidscombinatie uit liberalen en conser
vatieven verkrijgt" (naast de oude meerderheid
uit conservatieven, het centrum en de rechtsche
nationaal-liberalen).
ENGELAND.
Volgens sommige liberale bladen, zou het vast
staan dat Birrell als minister van onderwijs niet
zal aanblijven. Hij zal echter van de regeering
deel uit blijven maken. Mac Namara wordt als
zijn opvolger voor Onderwijs genoemd.
FRANKRIJK.
De Parijsche Liberie deelt mede, dat volgens
zekere uitlatingen ontsnapt aan een buitengewo
nen commissaris voor de kerkelijke zaken van
het Vaticaan, het geval van mgr. Montagnini zou
gebracht worden voor de Haagsche conferentie
De Brusselsche Petit Bleu, dit bericht ver
meldend, meent, dat de Haagsche conferentie vol
strekt incompetent is op het punt van het recht
van huiszoeking der .Fransche regeering ten harent,
maar vergeet dat de gezantschapsgebouwen het
voorrecht van exteraritoriliteit hebben.
Volgens de opgaven van 20 December waren
er in geheel Frankrijk 162 bisschoppelijke en aarts
bisschoppelijke paleizen en seminariën ontruimd.
Aan het Fransche ministerie van Eeredienst
werd Vrijdag een bezoek gebracht door mgr. Bour
ne, aartsbisschop van Westminster en primaat
der Engelsche Kerk, naar aanleiding van de uit
zetting der Engelsche leerlingen uit het Semi
narie der Sulpicianen. De heer Briand ontving
den hoogen bezoeker, uio in bot plooi.tgowaart
der Engelsche bisschoppen was gekleed, zeer vrien
delijk, maar deed niet meer dan eenige vage
toezeggingen.
Gedurende het ontruimen van het aartsbis
schoppelijk paleis te Tours bevond zich een esca-
drons-chef in uniform bij de betoogers. Hij is
gestraft met dertig dagen streng arrest.
De vrouwen en dochters van wijlen koning
Behanzin van Dahomey zullen te Marseille en
Bordeaux ingescheept worden om met de eerste
mail naar hun geboorteland te vertrekken. Prins
Ouanilo blijft te Algiers.
PARIJSCHE KRONIEK.
Van onzen Parijschen correspondent.)
Parijs, 24 9—21 Dec. 1906.
De dood van Ferdinand Brunetière is een zwaar
verlies voor de Fransche letteren en den Franschen
geest. Weinig schrjjvers zijn meer bestreden ge
worden en hadden zooveel tegenstanders hy had
een waar temperament van voorrechten; hy ver
koos de worsteling en deed byna altjjd den aanval.
Maar uit de polemiek over alle onderwerpen van
al die ruwe slagen toegebracht bleef er by zyn
grootste tegensprekers, ja zelfs bij zijn slachtoffers,
niets over wat niet ten gunste van de eer van
Brunetière pleitte. Hij heeft greote woede ver
wekt en niet minder sterken haat en bleef toch
algemeen geacht en gerespecteerd. Dit is wel het
meest benijdenswaardige lot voor een man van
strjjd die natuurlijk minder aan hatelijkheden
bloot zoude staan, indien hy niet zoo te duchten
ware en zjjne vijanden zouden hem niet altijd met
deu degen gegroet hebben, wanneer zij maar een
voorwendsel hadden kunnen vinden om er zich
aan te onttrekken. In 1849 te Toulon geboren,
kwam njj als jongmensch in Parjjs en het eerste
gedeelte van zyn loopbaan behoort uitsluitend aan
de letterkunde. In 1875 kwam hy aan het groot
ste maandblad van Frankrijk de Revue des Deux
Mondes om het niet meer te verlaten. Hij was
slechts 25 jaren oud, toen hjj in dit ernstig en
streng blad de roede der letterkundige critiek ging
zwaaien. Het was aan de Revue de ge woont1 de
werken der tjjdgenooten met een zekere hevigheid
te beoordeelen en Brunetière heeft gedurende
byna twintig jaren niet nagelaten maandelijks de
onverbiddelijke requisitoren op te maken. De be
hoefte om aan te vallen en te veroordeelen was
bij hem zoo groot geworden, dat hjj er zich, al
was het soms zijdelings of door vergelijking, van
bediende, zelfs wanneer zjjn onder aerp er zich niet
toe scheen te leenen.
Hoe ver men er af kan zijn in alles zijn letter
kundige ideën te deelen toch moest men openljjk
erkennen, dat Brunetière onder de grootste critie-
kers, welke Frankrjjk gehad heeft moet gerekend
worden. Zijn tien of twaalf boekdeelenEtudes
critiques Histoire het Litérature, enz., zijn da„r
om het te bewjjzen.
Hjj bezat) een uitgebreide belezenheid en eene
machtige scherpe intelligentie. Als vurige be
wonderaar van Bossuet en Boileau volgde bij in
breede en oratorische zinnen de letterkunde der
zeventiende eeuw, _ën hoewel Brunetière nog
niet de zestig bereikte, toch leefde hjj lang genoeg
om nog de voldoening te smaken, de gebeurte
nissen, op enkele belangrjjke punten, ten gunste
van zyn ideeën, welke hem het dierbaarst waren,
te zien draaien. Zoo heeft hjj een krachtigen oor
log tegen Zola en de geheele naturalistische school
gevoerd. Zij boek Roman Naturaliste werd üev.g
aangevalten en zelfs als onrechtvaardig betneid.
1 uans is de naturalistische schoof in verval en
zonder de Dreyfus-beweging zoude zyn opper
priester, Zola, door niemand meer dan een roman
schrijver van den derden rang genoemd worden.
De Revue des Deux Mondes ging in 1893 uit
de handen van den heer Buloz in die van Bunetière
over en van dien datum af begon hjj zich meer
op wetenschappelijk terrein to bewegen en zitu
met godsdienstige, sociale en zelfs staatkundige
stukken bezig te houden. Zjjn Faillite de la Science
is algemeen bekend geworden en maakte veel
opschudding en men heeft evenmin zyn schitte
rende verklaringen aangaande het katholieke geloof
en zjjne niet minder geruchtmakende audiëntie by
Leo XIII vergeten, waarop zijn actie ais propa
gandist volgde, zoo zelfs dat hy het als ent
apostolaat ging opnemen. Groot conferencier,
misschien wei de beste van Frankrjjk, had ny
onder zyn gehoor de geestelj|Kueui m
schoppen. Zjjn werk Discours de Combat getuigt
van deze periode in zjjn schrijversleven. Misschien
moet men het bejammeren .dat zyn yver hem
soms wat ver voerde, enhy dan in en keie kwesties
niet bescheiden genoeg tusschen beide trad en ais
«Kerkvader" poseerde. Dit is echter maar eea
luchtig wolkje dat de bewondering voor zyn
moed en prachtig talent niet kan, noch mag ver
duisteren. Zijn edel optreden als Katholiek was
de eenige rede, dat de geduchte schryver der
Etudes Critiques als leeraar aan de Öoröonne en
het Collége de France uitgesloten werd. Den dag
waarop deze eminente denker, bewonderenswaar
dige schryver, wondervolle spreker en moedige
strijder ten grave daalde, besloot de benaat het
wetsontwerp aan te nemen, waarbjj Zola, de schry
ver van een reeks vuile werken, de eer wordt
waardig gekeurd, dat zijne assche in het Pantuéou
zal gaan rusten, waar boven geschreven staat
Aux grands hommes la Patrie reconnaissante.
Is 't niet om aan Frankrijks genie te gaan twyteleu
De voortdurende weigeringen van den Heiligen
Vader, om alles wat de Scheidingswet niet kau
verbeteren, aan te nemen, heeft Clemenceau eu
zyn ministerie woedend gemaakt en hem eens
klaps offensief tegen mgr. Montagnini, den gewezen
secretaris van den nuntius, die als bewaarder der
oflicieele stukken aan het paleis der nunciaiuur
wat achtergebleven, doen optreden en hem zonder
vorm van proces over de grenzen laten zetten.
Uit alles wat hier nu gebeurt, blykt zoo klaar
als de dag dat men met de katholieke Kerk slechts
oneenigheid zoekt, geen bevrediging verlangt, ten
einde haar en hare dienaars van alles te berooven
en tot het uiterste te vervolgen. De minister
Briand heelt nu reeds zyn wet ten derde maal
gewijzigd zonder er iets aannemeijjks voor de
Katholieken, wien 't hier toch uitsluitend geldt,
van te maken, zoodat nu ten slotte er slechts een
wet van louteren roof overbljjft. Alles wordt de
Kerk ontnomen, en zoo men de kerken zelt niet
sluit, is dit alleen, omdat men nog niet durft.
Er waren den ISden dezer reeds 29 aartsbisschop
pelijke en bisschoppelijke paleizen, 31 groote en 23
kleine seminariën tengevolge der scheidingswet
aan de katholieke Kerk ontnomen en de bewoners
en seminaristen er uit gezet.
Het vertrek van den 87-jarigen mgr. Richard,
kardinaal-aartsbisschop van Parjjs, uit zjjn paleis
in de Rue de Grenelle ging met een grandiose
manifestatie gepaard. Meer dan twintigduizend
mannen en vrouwen van alle standen en van eiken
leeityd brachten den beminden eerbiedwaardigeu
hoogbejaarden en ljjdenden primaat van Frankrijk
eene onvergetelijke ovatie en geleidden hem, zyn.
rjjtuig om zoo te zeggen dragende, naar het hut<^
