Binnenland.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
De minister erkende de nadeelen aan der
gelijke industrie verbonden. Overtredingen van de
bepalingen ten aanzien van den kinderarbeid zijn
echter te Rijssen niet geconstateerd.
Wel is aanleiding voor wettelijke regeling van
de huisindustrie, vooral ook met het oog op de
woningen, waarin de industrie wordt uitgeoefend.
Na nog eenige discussie werd de begrooting
aangenomen, evenals Hoofdstuk XII en eenige
kleine wetsontwerpen.
De vergadering ging daarna uiteen tot 29
Januari voor sectie-onderzoek van de financieele
wetten enz.
Offlcieele berichten.
Bij Kon. besluit is de heer A. Rienacker erkend
en toegelaten als consul-generaal van Duitschland
te Amersterdam voor Nederland.
Kerstfeest ten Hove.
Men meldt uit Den Haag:
Op den eersten Kerstmiddag hebben de Ko
ningin en de Prins in de balzaal van het paleis
aan den Kneuterdijk, waarin fraai versierde Kerst-
boomen waren opgesteld, aan ruim 100 kinderen
van 6 tot 12 jaren, van hun dienstpersoneel
Kerstgeschenken uitgereikt, bestaande uit speel
goed en allerlei versnaperingen. Deze plechtig
heid, waarbij ook de chefs van de departementen
der Koninklijke Hofhouding tegenwoordig waren,
werd voorafgegaan en besloten met eenige Kerst
liederen door een dameskoor.
Audiënties.
De gewone audiënties van de Ministers van
Binnenl. Zaken, Koloniën en Marine, zullen resp.
op 29, 28 en 28 December niet plaats hebben.
Eerste Kamer.
Men meldt ons uit Den Haag:
De leden der Eerste Kamer hebben zich heden
(Donderdag), na afloop der tegen half twee be
legde openbare vergadering naar de afdeelingen
begeven, tot onderzoek der vóór 1 Januari afdoe
ning eischende begrotingshoofdstukken en andere
wetsontwerpen, die vóór 1 Januari afgedaan moe
ten worden.
De Indische begrooting 1907 wordt tegen Vrij
dag en Zaterdag aan de orde gesteld.
Celebes.
De correspondent van de N. R. Ct. te Batavia
seint1
i i
Op 21 December overvielen de marechaussees
van Christoffel in het grensgebergte van Siden-
reng, westelijk van Masepe, de schuilplaats van
den radja van Goa.
La Panggorisan, de zoon van den radja en
18 volgelingen sneuvelden. Kraeng Bonto Nompo,
de broeder van den vorst, werd gevangen geno
men. De vorst zelf ontsnapte.
Hoofdredacteur Malan.
De heer Malan is over Vlissingen naar Londen
vertrokken. Zaterdagmiddag bracht hij een bezoek
aan Dordrecht, waar hij ook het Zuid-Afrikaansche
museum heett gezien. Aanstaanden Zaterdag keert
hij uit Southampton naar de kaap terug.
Nederlanderschap.
Door den minister van Binnenlandsche Zaken is
aan de Commissarissen der Koningin in onderschei
dene provinciën een schrijven gezonden, dat ook
aan het oordeel van den minister van justitie
de kennisgevingen betrekking hebbende op het be
houd van het Nederlanderschap bedoeld in art.
7 no. 5 der wet van 12 Dec. 1892, moeten
worden onderworpen, indien zij worden gedaan
door personen, die reeds meer dan tien jaar sinds
hun meerderjarigheid in den vreemde verblijf hou-
Inspecteur van politie.
De bond van Inspecteurs bij de gemeentelijke
politie in Nederland heeft in zijn vergadering
op 22 Dec. te Amsterdam gehouden, met alge-
meene stemmen besloten tot het instellen van
een examen voor aspiranten naar de betrekking
van inspecteur van politie, in afwachting, dat
de Regeering eventueel deze materie zal ter hand
nemen. f j.;
Schiermonnikoog;.
Bij notarieele akte is de overdracht van het
badhuis op het eiland Schiermonnikoog en van
p. m. 200 hectare duingronden aldaar door graaf
Bemdorf aan een Belgisch syndicaat tot stand
gekomen.
Esperanto.
De Nederlandsche Esperantisten-Vereeniging
heeft Zondag te Utrecht een algemeene vergade
ring gehouden, ter bespreking van nieuw opge
maakte statuten en huishoudelijk reglement, hoofd
zakelijk om te komen tot het stichten van afdee
lingen. Vertegenwoordigd waren de groepen Am
sterdam, Rotterdam en Arnhem.
Ongevallenverzekering;.
Het Weekblad voor de Rechtspraak der Onge
vallenverzekering zal na het einde van den twee
den jaargang, wegens gebrek aan belangstelling
ophouden te verschijnen.
In de nog te verschijnen nummers Zullen de
uitspraken van den Centralen Raad van Beroep
tot uit. December worden opgenomen.
Troelstra's Kerstrede.
Men meldt uit Amsterdam, d, d. 26 Dec.
Het Tweede Kamerlid de heer mr. P. J. Troel
stra heeft hier heden weder zijn jaarlijksche rede
voor de Socia 1 Democratische Arbeiderspartij ge
houden, waarin hij ditmaal de plaats behandelde
die deze in de politiek op dit oogenblik inneemt,
en wat daaruit voor baar voortvloeit.
Ongelukken.
Te Heilaard is een zoontje van J. R. door 't ijs
gezakt en verdronken.
In den nacht van Maandag op Dinsdag is
op de spoorbaan bij blokhuis B B nabij Rotter
dam door een machinist van een kolentrein, ko
mende uit Schiedam, het Ijjk gevonden van een
persoon, die door den spoortrein overreden was.
De beenen lagen een 15 Meter van het lichaam
verwijderd.
Het lijk werd later door de vrouw herkend als
te zijn dat van den 45 jarigen vleeschhouwer Dirk
Overman, te Rotterdam.
In de Jan de Braystraat te Haarlem kwam
Woensdagochtend een oude dame door de glad
heid te vallen. Zij brak een been en werd per
rijtuig huiswaarts gebracht.
De ruim 60-jarige B. K. uit Laren (Gooiland),
is te Hilversum bij het rijden van partijtjes hak
hout tusschen de laatste wagenvracht en een paal
beklemd geraakt. De ongelukkige was terstond
dood.
Te Amsterdam is het echtpaar Orlemans,
beiden ongeveer 60 jaar oud, wonende aan den
Blauwburgwal, vermoedelijk door gas gestikt, dood
in zijn slaapkamer gevonden.
Nabij Bennebroek is iemand, die uit de
tram sprong, gevallen. De man kreeg de wielen
van een der tramwagens over de beenen, die
geheel werden afgereden. Na verbonden te zijn,
is do ongelukkige, de arbeider S., van Hillegom,
kostwinner zijner moeder, naar het ziekenhuis
te Haarlem vervoerd.
Zaterdagmiddag wilde een heer van middel
baren leeftijd aan het Amsterdamsch Centraalsta
tion nog in een reeds in beweging zijnden trein
naar Rotterdam springen, met het treurig gevolg,
dat hij onder den trein geraakte en voor dood
werd opgenomen. Per brancard werd hij naar
het gasthuis vervoerd.
Men meldt uit Eindhoven
Een zestienjarige jongen, werkzaam aan een
lucifersfabriek, had Maandag wat afval van kopstof
in zijn zak gestopt, die door wrijving ontplofte.
De jongen liep een ernstige brandwonde op en is
in het liefdehuis opgenomen.
Kloosterman.
De infaamste en brutaalste streek, door Kloos
terman in den laatsten tijd uitgehaald, is zeker
wel geweest zijn optreden van gister hier ter
stede.
Hoewel geen enkele fatsoenlijke localiteit voor
dezen beruchten anarchist beschikbaar was, heeft
hij ten slotte toch onderdak gevonden en wel1
bij de S. D. A. P. In het lokaal „Constantia"
heeft hij nu gelegenheid gevonden om zijn rede
onder den titel „In naam van Christus" te houden.
Het meest fatale van Kloosterman's optreden
is, dat hij juist den Tweeden Kerstdag daarvoor
had uitgekozen. Op den dag, dat het christen
volk het blijde en emotievolle kerstfeest vierde,
op den dag, waarop door oud en jong het schoon
ste feest van het geheele jaar werd herdacht,
durfde die man den treurigen moed te hebben
om aldus naar onze anders zoo vreedzame stad te
komen.
De moed tot dezen laaghartigen streek zal bij
Kloosterman zeker nog wel een beetje zijn aange
sterkt, nu hij hier zijn socialistische broeders (de
mannen, die nota bene zeggen, dat zij niet vij
andig zijn tegenover den godsdienst 11) bereid vond
hem met hun orgaan en locaal een handje te
helpen; terwijl de houding van de Schied. Crt.
de man in zijn boosaardig bedrijf ook wel tot
steun zal zijn geweest.
De katholieke propagandisten zoowel van hier
als elders hebben gister weder eens krachtig ge
toond, dat Schiedam van individuen als Kloos
terman niet gediend is.
Het krachtig optreden van gister zal aan men-
schen, die zich den naam fatsoenlijk nog willen
zien toegekend, wei geleerd hebben, dat een man,
die er op uit is onze katholieke ingezetenen
in hun heiligste gevoelens te kwetsen en die in
relatie staat met een winkel, waarin handel ge
dreven wordt in vuile pornografische schrifturen
en prenten, uit deze gemeente behoort te worden
geweerd.
Een strooibiljet door de Propagandaclub „St.
Paulus" op Eersten Kerstdag bij het uitgaan der
kerken verspreid, noodigde allen uit, niet in,
maar voor „Constantia" te zijn en ieder, die
wilde binnengaan te overreden van zijn voor
nemen af te zien.
Aan die uitnoodiging hebben Schiedams Ka
tholieken, de Volksbonders vooral, in grooten ge
tale gehoor gegeven. De politie, die een zwaar
wichtige taak te vervullen had, deed allen die voor
„Constantia" verschenen, doorloopen. Het gevolg
was dat in den tijd dat Kloosterman, die om
streeks 11 ure verscheen, in dat gebouw vertoefde,
een breede stoet van betoogers zich voortdurend
over de Hoogstraat bewoog. De propagandisten
zoowel van de Rotterdamsche als de Schiedam-
sche Bpiidsafdeeling deden intusschen in de
sneeuwjacht uitstekend hun werk. Zij verspreiden
het bovenvermelde manifest en brachten ook
exemplaren van de plaat der katholieke sociale
actie onder het publiek.
Omstreeks half twee liep de vergadering in
„Constantia" ten einde. Kloosterman kwam ten
laatste naar buiten en begaf zich door tal van
politie-agenten beschermd niet naar de tram, zoo
als velen verwachtten, maar ging in de rich
ting van het station, gevolgd door de talloozen,
die hem vóór den rommelzolder der sociaal-demo
craten wachtten. Het publiek toonde op verschil
lende wijzen o. a. door het aanheffen der natio
nale liederen, hoezeer 't het optreden verfoeide
van een man, die elk ordelijk gezag met voeten
treedt. In de Roterstraat werd een persoon gear
resteerd en geboeid naar het politiebureau ge
bracht.
De politie leidde Kloosterman langs de Over-
schiesche straat tot in de vestibule van het sta
tion, maar keerde zich toen eensklaps tot de
volgende menigte. Naar veler getuigenis is toen
de hoofdagent die met de leiding belast was, te
onoordeelkundig opgetreden. De politie weigerde
den toegang tot het station aan hen, die met
den trein naar Rotterdam vertrekken moesten, trok
de sabel en dreef de menigte uiteen, die ook
over het plantsoen en langs het „zwarte wegje"
naar den Singel vluchtte.
In breede scharen, zingende de nationale lie
deren en het lied tegen den „vuilhandel" trok
daarop de menigte af. Vele begaven zich naar
het Bondsigebouw aan de Lange Haven, waar
na eenige toespraken, die getuigden hoezeer al
len onder den indruk van het gebeurde waren,
de betooging een einde nam en verder allen rus
tig huns weegs gingen. De Rotterdamsche pro
pagandisten gingen zeker met de vaste overtuiging,
dat Schiedams Katholieken evenmin als hun Rot
terdamsche geloofsgenooten bij een zoo ver gaand
brutaal en voor hen hoogst krenkend optreden,
zich niet onbetuigd lieten.
Tooneelwedstrijd.
De aangekondigde soirée amusante ter gelegen
heid van de uitspraak der jury in den tooneel
wedstrijd van «Alberdingh Thym" werd gister
avond in de gehoorzaal van het Bondsgebouw
gegeven, die met het clubvaandel te midden van
levend groen versierd en door een overtalnjke
menigte, waaronder ook enkele eerw. heeren gees
telijken en broeders bezet, een recht opwekkenden
aanblik bood.
De voorzitter van «Alberdingh Thym", de heer
H. B. Albers, de soirée openend heette weder allen
hartelijk welkom ter gelegenheid van het 10-
jarig feest van «Alberdingk Thym", in het bijzon
der de prijswinners, die nu het loon voor hun jjver
en toewijding zouden gaan ontvangen.
Daarna werd een zeer gevarieerd,en welgekozen
program uitgevoerd. Allereerst werd opgevoerd het
tooneelspel De twee Bedienden of het spook te
middernacht, kluchtspel in éen bedrijf door Juliano,
het tooneelstuk waarmede «Alberdingh Tbym" bjj
den wedstrijd te Gouda den tweeden prijs behaalde.
In het stuk spelen de hoofdrol een voormalig
krijgsman, die een kasteel bewoont, dat een rijken
baron, die zich in het huwelijk gaat begeven,
wenscht te koopen, en zijn bediende, die gaarne
den ouden knorrigen heer voor een nieuwen pa
troon wenscht te verwisselen, en daarom samen
spant met den bedienden van den baron, die mede
voordeel bjj dezen koop betracht om het kasteel,
in handen van den barön te spelen, die 't met den
eigenaar over den koopprjjs niet eens kan worden.
Daartoe verzinnen zij spookhistories, en nadat de
bediende van den baron als spook vermomd op het
middernachtelijk uur is verschenen, geeft de eige
naar schriftelijk bewijs, dat hij het kasteel tot
--geringen prjjs aan den baron wil afstaan. De laaghar
tige daad der beide bedienden komt echter aan
't licht en de baron, wien nu het geval van den
geringen koopprijs duidelijk wordt, weigert van de
misleiding gebruik te maken, zendt de beide bedien
den weg en verklaart zich bereid op billijken
grondslag met den eigenaar over den aankoop te
onderhandelen.
Dit stuk is wel het beste wat wij in den loop
van deze wedstrijd-avonden gezien hebben er
ligt een goede moraal in en de bijzondere toewij
ding van Alberdingk's Thym's leden bracht 't
uitstekend tol zijn recht. De beste krachten van
de tooneelclub, de heeren schafthuizen, van Asten,
Kemper en Breuseker, traden dan ook voor het
voetlicht en handhaafden hun gevestigde reputatie.
Nadat het welverdiend applaus dat den krani-
gen spelers loonde, was verstomd, gaf het harmo
nie-orkest »St. Ambrosius" in een der tribunes
gezeten, dat reeds Hultzmann's marsch Uncle
Sammy en Verdi's ouverture Nabuchodonoser
ten beste had gegeven, ons de fantaisie sur
1' opera Freischutz te genieten. Daarna werd het
podium door St. Cecilia's leden ingenomen en
gaven zjj ons te hooren ln de Kerk van Bart
Verhallen, waarna een tweetal kwartetten Vertrou
wen van F. Abt en Stille van J. Haydn werden
uitgevoerd. En ten laatste werd ons nog het wel
oude, maar toch immer mooie Les Martyrs aux
arenès van L. de Rillé te genieten gegeven. Zoo
wel in de kwartet- als de koornummers toonden
»St. Cecila" over wat uitstekende krachten ze te
beschikken heeft. Onder de bezielende leiding van
den heer Den Draak werden de nummers uitge
voerd op eene wjjze, die het zoo verscheiden
publiek in verrukking bracht, zoodat 't de kwartet
en koorzangers met een krachtig applaus loonde.
Voor de pauze gat nog een van St. Ambrosius'
leden een solo voor clarinet met pianobege
leiding ten gehoore. De heer Wielemans wekte
algemeene bewondering door de wjjze, waarop bjj
Bergson's Scène et aria sur Louisa di Montfort
ten gehoore gebracht. Wel verdiend was dan ook
het applaus dat na zijn schoone voordracht opging.
Na de uitvoering van de programnummers door
»St. Cecilia" uit "te voeren, nam de voorzitter
van «Alberdingk Thym" het woord. Namens
bestuur en leden der tooneelclub bracht hij har
telijk dank aan St. Cecilia's leden voor de gebo
den medewerking en in 't bijzonder aan den heer
Den Draak, die sAlberdingk Thym" in dezen met
raad en daad had bijgestaan. Daarom bood hij
St. Cecilia's wakkeren directeur het eerelidmaat
schap van «Alberdingk Thym", hopend dat de
beide onderafdeelingen nog lang genoeglijk met
elkaar zouden samenwerken. De heer Den
Draak dankte met eenige hartelijke woorden, ver
zekerend dat sAlberdingk Thym" steeds op zjjn
assistentie rekenen kon en wenschend de beide
onderafdeelingen zouden samenwerken aan den
groei en den bloei der Bondsafdeeling.
Na de pauze was het lang verbeide oogenblik
voor de uitspraak der jury gekomen, nadat »St.
Ambrosius" een marsch had doen booren. De
voorzitter der jury, de heer dr. C. J. Vinkesteyn,
achtte 't ean gelukkige gedachte, toen de tooneel
club 10 jaren geleden werd opgericht, baarden naam
«Alberdingk Thym" te geven. Onder de katholieke
Nederlanders van de 19e eeuw is er toch geen,
die in tooneelaangelegen heden zooveel eer behaald
heeft, zoo algemeen geëerd was in zijn lang leven,
en zoo gejjverd heeft voor het tooneel en gear
beid aan de beschaving der katholieke Nederlan
ders als de Amsterdammer die dezen eerenaam
droeg. Dat tooneelspel en katholiciteit met elkan
der in strjjd zouden zijn, moest spr. beslist ont
kennen. De Kerk en de geestelijken hebben het
tooneelspel als zoodanig nooit veroordeeld, maar
alleen tegen de verkeerde uitingen van die kunst
gewaarschuwd. Integendeel de mysterie-en passie
spelen, eerst binnen later buiten de muren der
kerken, brachten meer levendig en sprekend de
geheimen van den godsdienst onder de aandacht
der geloovigen en is ook niet in de ceremoniën
van den eeredienst een duidelijk sprekende dra
matische trek waar te nemen 't Was dan
ook goed gezien dat de afdeelingen van den
Ned. R. K. Volksbond naast de behartiging
der godsdienstige en sociale belangen zich krachtig
wjjdden aan de beoefening van het tooneelspel
daardoor hebben de katholieke vereenigingen de
kunst bijzonder aan zich verplicht. Kunst spreekt
trouwens uit alles wat met den katholieken
eeredienst in betrekking staathet offer der
priesters, het gebed der geloovigen, onze tempel
gebouwen, de priesterlijke gewaden de heilige
voorwerpen van den eeredienst, de beelden en
schilderijen, den gewijden zang en zooveel wat tot
uitoefening van den eeredienst strekt.
Nu begrijpen de juryleden zeer goed dat de le
den van een Volksbonds-afdeeling, die in het zweet
huns aanschijns hun sober brood moeten verdienen,
niet die fri-cnheid van geest en lichaam bezitten
om zich onverdeeld aan de kunst te wijden; daarom
willen zij de betrokken vereenigingen enkel een
wenk geven, om met eenigen goeden wil tot be
tere resultaten te komen dan hier te zien waren.
Allereerst betreffen die de keuze der stukken
waarin meerendeeis rollen voorkwamen, waar van
geen opvoedende, veredelende kracht uitgaat.
Opmerkelijk was 't dan ook dat bet stuk, dai bet
beste gespeeld is, ook datgene is waarin 't meeste
inzat. Behoort de keuze der stukken degeljjk te
zijn, het spel legt ook verplichtingen op tegenover
de schrijversde stukken behooren niet in zulk
een verminkten toestand gegeven te worden, dat
de schrijver er zijn eigen werk niet meer in her
kent. Verder behoort er vooral gelet te worden op
beschaving en samenspelvaak is 't toch voorge
komen dat door goed samenspel spelers van min
deren rang in het spel uitmunten; daarom moeten
allen met één gedachte en één geest bezield zijn,
en zij die niet in de gelegenheid zijn zich door
beroepspplers te laten voorlichten, de hulp van fijn
beschaafde menschen inroepen, wat voor samen
spel en opvatting bepaald noodig is.
Na deze opmerkingen moest spr. ook een woord
van hulde brengen, niet een gelegenheidshulde,
maar een oprecht gemeende hartelijke hulde.
Meermalen bebtien de juryleden verbaasd gestaan
over de toewijding en het succes der dilettanten,
gelet op hunne betrekkelijk kleine ontwikkeling.
Onder goede verstandige leiding zullen zij zeker
bij een volgenden wedstrijd tot betere resultaten
kunnen kotren dan bjj dit concours werden ver
kregen. Wat vaak bij een wedstrijd voorkomt, dat
een uitgeloofde prijs niet wordt toegekend, omdat
de betrokken vereeniging dien niet verdiende, is
in dit geval niet voorgekomen; zelfs de vjjfde prijs
is ten volle verdiend. (Applaus.)
Daarna deelde de voorzitter der jury het eind
resultaat harer uitspraak medeDe eerste
p r ij s was met algemeene stemmen toegekend
aan de tooneelvereeniging Leo XIII,
te Purmerend, met »De twee dooven" de
tweede prijs werd met algemeene stemmen
verleend aan de tooneelvereeniging
«Utile Du lei" te Edam, met «Schuwen
gaan ze".
Het toekennen Van den derden en vierden prjjs
had veel hoofdbrekens gekost. Ten slotte werd de
derde prijs met 3 teg"*n 2 stemmen toegekend
aan de Rederijkerskamer St. Weren-
fudus te Watergraafsmeer met «Een
verstrooide notaris" en de vierde prjjs met
algemeene stemmen aan deRederjjkersk*;
