Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
Abonneert U on ie
Nieuwe SclieJamscliB taant
met gratis Geïllustreerd ZoÉapM
prijs 10 c. p. veel, 0.45 p. mai, fl.35p.3mi.
30ste Jaargang.
Dinsdag 15 Januari 1907.
No. 8708.
NATIONALE MILITIE.
feuilleton.
Oflicieele berichten.
Het uur der bekoring.
{Wordt vervolgd).
ABONNEMENTSPRIJS!
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
°S i VArJ Schiedam per 3 maanden 1.35, per maand 45 cent en per
W a/ ®en,t- Franco per post door geheel Nederland ƒ2.— per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
«tr±bTem\nteniiW<^de,n, daSelÜks aangenomen aan ons Bureau: Boter-
en 13 a"e Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT 50
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 16 regels ƒ0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herh aaldel ij k adverteeren worden uiterst
lijke overeenkomsten aangegaan.
bil
Telefoonnummer 85.
Postbus no. 88=
ONTHEFFING van WERKELIJKEN DIENST,
ingevolge art. 113, eerste zinsnede, der
Militiewet 1901.
Be Burgemeester van Schiedam.
brengt ter kennis van geestelijken, bedienaren
j. en ëodsdienst, zendehngleeraren en broeders-
med»nen aan ,eene godsdienstige vereenigmg, als-
dïn l *tU.denten m de godgeleerdheid en zen-
dehngkweekehngen, die aan eene inrichting van
linnhTrarp t0t gf stelijken, bedienaren of zende-
bïoeder dfakon01" 0Pgeleld, proefbroeders, die tot
Droeder-diakonen van eene godsdienstige vereeni
ging worden opgeleid, en Roomsch-Katholieke orde-
broeders, die tot eene binnen het Rijk gevestigde
kloostennrichting behooren, in deze gemeente
voor de lichting van 1907, voor de militie hebben
geloot en voor den dienst door den militieraad
bn d angeweze® of bereids in voorgaande jaren
eerst* z^,n lngeJÜ'd en krachtens art, 113,
eerste zinsnede der Militie wet 1901, voor één jaar
n den werkelijken dienst zijn ontheven
van o VngenSuart- £6 van üet Koninklijk besluit
AANVRaS 6r 1901 (*taatsblad oo. 230), de
diiJ u°m onthelling van den werkelijken
der wet erf16 'n de eeritü zilisnede van art. 113
de Itf,nAe"Chl H' M- de Koningin, door
bekom n P1Chlv'genV diö ontbolüng wenschen te
FKPptp' bTSmI??'® onderteekend met de VER-
5iE BEWIJSSTUKKEN moeten worden
b,giDd ,.bti .den Burgemeester der gemeente,
en wel- 6 V°°r de zijn ingeschreven^
v,Ql0' u'n, d, j ^aatste tien dagen van Januari door
nen, bedoeld m de eerste zinsnede van art. 96
onder lo. der wet en in de laatste tien dagen «an
ar door hen, bedoeld ia die zinsnede onder 2o.
/o. door hen, die op een ander tydstip ter inlijf
vtng by de militie moeten worden afgeleverd, bin
nen tien dagen na de dagteekening van den
oproepingsbrief
3o. door hen, die op nieuw van den werkelijken
dienst wenschen ontheven te worden, in de
laatste tien dagen der maand, op één na voor
tgaande aan de maand waarin de duur van
de verleende of laatstelijk verleende ont
heffing eindigt;
4o. door de ingelijfden bij de militie, die voor het
eerst voor ontheffing in aanmerking wens eren
te komen, zoodra zij meenen op ontheffing
aanspraak te kunnen maken
dat het overlegd bewijsstuk ni£t vroeger mag
gegeven zyn dan tien dagen vóór de inlevering
nn Tan J Burgemeester en dat de aanvrage
P ongezegeld papier kan worden geschreven.
behnnrf ibleryaJ? afkondiging geschied, waar het
oenoort, den 15den Januari 1907,
De Burgemeester voornoemd,
M. A. BRANTS.
Be H. .Va,der heeft, zooals reeds door ons is
een schrijven gezonden aan de bisschop-
1 cn, de geestelijkheid en het volk van Frankrijk,
aarm hij, na eene korte inleiding, de Fransche
Uit het Engelsch.)
47)
moÏÏmudT hem alles te ontnemen de laatste
ppn. i °m zelftn°ord te plegen, den gevan
gene benomen was, sloot Rebe hem in de kajuit
kom g A Zlch aaa dek' Daar kon bij niet ont-
JSS aan de gelukwenschen der scheepsofficieren,
zee^ n- vande talrijke passagiers, die allen
«er nieuwsgierig waren om iets naders omtrent
R s®nsati°neele geval te weten te komen.
Rebe echter zei niet veel en trok zich, zoodra
ogelyk terug naar een leeg plaatsje op 't dek.
aar stond hjj lang en staarde naar de golven
u~ Ztfe.en voIgde de sneHe vlucht der zeemeeuwen.
ir*i u* 6r a^e reden voor, zich opgewekt en
a j-SC u 8®voelen. De toespelmgen van den mis
dadiger hadden by hem alles, wat te voren als
een duister vermoeden in zyne ziel leefde, tot
ze-erheid doen worden. Nu weet hij,
rom hy onlangs bij de bevordering overgeslagen
-arom e,r van d«n kant van Von Maltitz alles
gedaan werd om hem uit zyne betrekking te
me? had tegenwoordigheid benau
wend gevonden en wilde van hem af zyn. Deze
inhechtenisneming was er zjjn antwoord op!
katholieken geluk wenscht, met hunne onwankel
bare verkleefdheid aan de Kerk en hunne sterke
gehechtheid, aan den H. Stoel.
Daarna wijst Z. H. erop, dat verre van te
verminderen de strijd nog gedurig zal toenemen
,,'t Is niet alleen het christelijk geloof dat men
tot lceiken prijis uit de harten wil rukken, 't is
zelfs alle geloof, dat den mensch boven de ge
zichteinders dezer wereld verheffende, natuurlijk
zijne blikken ten hemel voert. Er is inderdaad
geen illusie meer mogelijk. Men heeft den oorlog
verklaard aan alles wat bovennatuurlijk is, om
dat. achter het bovennatuurlijke God zich bevindt
en dat men God uit het hart en den geest der
menschen wil bannen."
[Bereid u dus voor op zware beproevingen, zegt
de Paus, eenvoudig, dapper en met vertrouwen,
in de zekerheid dat., hoe hevig de strijd ook
zij, de overwinning u zal toebehooren.
Maar weest eensgezind, eensgezind onder el
kander, eensgezind met don apostolischen Stoel,
en dan zult gij onoverwinnelijk zijn.
Onze vijanden hebben dat overigens begrepen,
want al hunne pogingen zijn er steeds op gericht
geweest u van ons te scheiden en dan verdeeld
heid in uw midden te zaaien. Zij hebben geen
oogenblik van tactiek veranderd, maar gedurig
zijn zij, met alle middelen, er op teruggekomen.
Beloften, onteerende premies op de scheuring,
bedreiging en geweld, alles hebben zij aangewend.
Maar uwe helderziende getrouwheid beeft al die
pogingen verijdeld. Denkende dat het beste middel
om u van Ons te scheiden was, u alle ver
trouwen. in den apostolischen Stoel te ontnemen,
hebben zij niet geaarzeld op de tribune en in
de pers het discrediet te worpen op Onze daden,
door Onze inzichten te miskennen en soms zelfs
te lasteren.
Men beschuldigt de Kerk gepoogd te hebben
den godsdienstoorlog in Frankrijk te doen ont
branden en de geweldige vervolgingen te wen
schen. Zonderlinge beschuldiging. Gesticht door
Hem die in de wereld kwam om haar te bevre
digen en de menschen te verzoenen met God,
vredestichster op deze aarde, zou de Kerk den
godsdienstoorlog niet -kunnen verlangen, zonder
hare verheven zending te verloochenen. Aan die
zending zal zij altijd getrouw blijven. Overigens,
iedereen weet, dat, zoo de vrede der gewetens
in Frankrijk is gebroken; het niet de schuld is
van de Kerk, maar wel die harer vijanden. De
onpartijdige geesten, zelfs zij die ons geloof niet
deelen, erkennen dat het niet de Kerk is die de
vlag des oorlogs heeft opgeheven, maar dat men
haar den oorlog heeft verklaard. Die oorlog on
dergaat zij meer dan 25 jaren, ziedaar de waar
heid. Dat blijkt uit de herhaalde verklaringen
in de vrijmetselaarspers, in de loges, in 't par
lement zelfs, evenzeer als uit de aanvallen, aan
welke zij gedurig bloot stond. Dat is onbetwist
baar.
Waarom dan toch die gedrukte zielsstemming,
die angst voor het in de donkere toekomst slui
merende noodlot, dat hy even hard tegemoet
snelde als dit schip de vaderlandsche haven
Onzinnige gedachten I Hij had immers zijne kaar
ten goed geschud en niemand kon hem in 't spel
zien. En toch I Hoeveel anders zou het geweest
zt)n, als hy zich over zijn tegenwoordig succes
2oo van harte had mogen verheugen als vroeger
Maar vreugde over zijn succes voelde hij niet;
hy, die daar beneden in de kajuit opgesloten zat
en zijn verdiende straf tegemoet ging, was stellig
een verachtelijke spitsboef, die geen medelijden
verdiende... maar, wat was hij zelf?... Een
schurk, die den ander in naam der wet trans
porteert!.. Ach, het leven was toch eigenlijk
een gekkenspelEu de grootste gek was ten
slotte hij, die 't ernstig opnam. Weg met die
waze gedachten, die toch 't gebeurde niet meer
ongedaan konden maken. Het hoofd omhoog en
den blik vooruit gericht. Nu hij de achting voor
zichzelven had verloren, zouden de menschen hem
des te meer moeten achten. Wat hij geworden
was, dat wilde hij ook geheel zyn.
NEGENDE HOOFDSTUK.
Arnold yon Miltitz had het intmschea goal
naar zijn zin. Geen inwendige stem waarschuwde
hem voor het onweer, dat zich boven zijn hoofd
samenpakte. Was er in het verleden werkelijk
iets compromitteerends voor hem, hy geloofde
De Kerk wil dus de oorlog niet en wenscht
evenmin de vervolging. Zij kent de vervolging,
omdat ze er in alle eeuwen en in alle landen
heeft ondergaan. Eeuwen voor haar voorbijgegaan
in het bloed geven haar het recht met heilige
fierheid te zeggen dat zij ze niet vreest en zij
telkens ajs het noodig is ze zal weten te trot-
seeren. Maar de vervolging in zich zelve is het
kwaad, omdat zij de onrechtvaardigheid is. De
Kerk kan ze dus niet wenschen, zelfs niet met
't oog op het goedé, dat de Voorzienigheid er
steeds weet uit te trekken.
Overigens, die vervolging tot welke men haar
verwijt te drijven en welke men zegt stellig be
sloten te zijn haar te weigeren, die ondergaat
zij reeds werkelijk.
En dan wijst de H. Vader op de verjaging
van msscfloppen, seminaristen en pasioors.
Men beschuldigt ons ook de goederen der Kerk
te/hebben opgegeven. Die goederen waren voor
een deel het erfdeel der armen en dat der over
ledenen. De Kerk mocht dus die goederen noch
opgeven noch uitleveren; zij kon ze zich enkel
door geweld laten ontrukken.
Niemand zal overigens gelooven dat zij ze vrij
willig heeft opgegeven, tenzij gedwongen door de
ernstigste redenen, goederen die haar waren toe
vertrouwd en die zij zoo noodig had voor de
uitoefening van den eeredienst, voor het onder
houd der gebouwen, de opleiding harer geeste
lijken en het bestaan der priesters. Verraderlijk
verplicht te kiezen tusschen den stoffelijken onder
gang en een aanslag op het wezen zelf der Kerk,
dat van goddeiijkëiï ooTsprbhg'is, heeft zij gewet-
gerd, zelfs onder de bedreiging van armoede, in
haar Gods werk te laten schenden. Men heeft
haar dus hare goederen afgenomen, zij heeft ze
niet opgegeven. Bijgevolg, de geestelijke goederen
zonder eigenaar verklaren op een bepaald tijdstip,
indien op dat tijdstip de Kerk in haren schoot
geen nieuw organisme heeft geschapenhet schep
pen van dit nieuw organisme onderwerpen aan
voorwaarden, stellig in strijd met de goddelijke
instelling dier Kerk, aldus verplicht ze te verwer-
-pendaarna die goederen aan derden toewijd
zen, alsof zij onbeheerde goederen waren gewor
den, en ten slotte verklaren dat men, door aldus
te handelen, de Kerk niet berooft, maar dat men
enkel beschikt over goederen, door haar verlaten,
dat is niet alleen redeneeren als een sofist, 't is de
spotternij voegen bij: de schandelijkste berooving,
vooral daar het zoo gemakkelijk zou zyn ge
weest de voorwaarden der cultusveTeenigingen
niet rechtstreeks strijdig te maken met de godde
lijke instelling der Kerk.
Verder bewijst de Paus, dat de Kerk de cul-
tusvereenigingen niet kon aannemen, omdat de
bepalingen der wet rechtstreeks ingaan tegen de
rechten, voortspruitend uit haar wezen en die
onontbeerlijk zijn voor de Kerk, namelijk de ker
kelijke hiërarchie. Daarenboven gaf de wet die
dit voor goed en voor altjjd begraven- Wat wilde
hij meer Had hy niet een uitstekende, goed be
taalde positie, waar honderden hem om benijd
den 't Was wel waar, dat de schuldeischers
hem 't hoofd warm maakten, maar veel had hij
toch van hen niet te vreezen, want ze waren wel
allen zoo verstandig om te begrijpen, dat het in
hun eigen belang was, hem onaangetast in het
bezit zijner betrekking te laten en niet met klach
ten bij zijne superieuren te komen. Z j boezemlen
hem dus geen vrees in, voorloopig alth»ns niet.
Hoe het later worden zou, dat wist hij niet, maar
hij was er verre van, zich dair nu al het hoofd
mee te breken. Kwam die tijd, dan zou een vrien
delijk toeval hem misschien wel te hulp komen
waarom ook niet? Hij wis tink van persoon,
had een ouden naam, uitgestrekte fa-nilierelatiën.
Het zou toch wel heel vreemi wezen, aU hij niet
vroeger of later in de veilige haven van een rijk
huwelijkaanlandde. Later natuurlijknu was hij nog
jong en wilde hij van 'tleven genieten. Zijo e betrek
king? O, daarvoor was geen bezwiir, wiarvoor hid
hij zyne commissarissen anders, dan om 't werk voor
hem te doen? Hij had dus tijd ia overvloed, dien hij
zoo aangenaam mogelyk wilde dooien. Hoe hij
dat aanleggen zou nu daaromtrent verkeerde
hij geen oogenblik in verlegenheid. Our was i n-
mers die allerliefste Mithilde Ribe met hare
zwaarmoedige schoonheid, een allen ir iigst kind.
En dan die Juno, zijne nieuwste kennis hoe
heette ze ook weer? Hiar valer was wil is waar
maar tooaeelspeler. maar hjj was er een van
voreenigingén eene bevoegdheid, welke alleen toe
komt aan de geestelijke, overheid, 'tzij in zake
de uitoefening van den eeredienst, 'tzij wat aan
gaat het bezit en het beheer van goederen. Daar
enboven waren die cultusvereenigingen onttrok
ken aan het kerkelijk rechtsgebied en onderwor
pen aan het burgerlijk recht. Ziedaar waarom
de Kerk die vereenigingen moest veroordeelen,
hoe zwaar de opofferingen ook waren, die er
uit voortvloeiden.
Z. H. weerlegt daarna ook de beschuldiging,
als zou de H. Stoel elders hebben goedgekeurd
wat hij in Frankrijk weigerde te erkennen.
'Wat de aangifte betreft, hoewel hatelijk zou
de Kerk ze hebben toegelaten, maar toen er be
paald werd dat de pastoor in zijne kerk nog
slechts een eenvoudige gebruiker zou zijn zonder
rechtelijken titel, dat hij zonder recht zou zijn
tot het plegen van elke bestuurlijke daad, toen
zette men de bedienaars der éeredieusteu in zulke
vernederende, onbepaalde positie, dat onder der
gelijke voorwaarden de verklaring niet kon worden
aangenomen.
Wat nu de laatst gestemde wet betreft, deze
is eene wet van berooving. Het is onbetwistbaar
dat de goederen in kwestie aan de Kerk behoor
den, en dat die onbetwistbare eigendom zeus
door den Staat bekrachtigd was.
Wat de inrichting van den eeredienst betreft,
voert die wet de anarchie in. Zij: huldigt vooiai
de onzekerheid en de willekeur. Onzekerheid of
de gebouwen van den eeredienst, die altijd aan
hunne bestemming kunnen onttrokken wordtu,
al of niet" ter beschikking van geestelijkheid en
geloovigen zullen gesteld worden; onzekerheid of
zij ze al of niet zullen behouden en voor hoe
lang; bestuurlijke willekeur in de regeling der
voorwaarden van genot; zooveel verschillende toe
standen voor den eeredienst als er gemeenten
in Frankrijk zijn; in elke parochie is de pastoor
overgeleverd aan de willekeur van het gemeente
bestuur, dus bestendig mogelijke geschillen. Daar
entegen verplichting te voorzien in alle lasten,
zelfs de zwaarste en tevens drakonische beper
king van de hulpmiddelen, bestemd o-m er in
te voorzien. Pas gestemd heeft die wet dan ook
reeds de ernstigste kritieken uitgelokt bij mannen
va,n alle denkwijze en die kritieken zijn voldoende
om ze te beoordeelen. j
'„Het is gemakkelijk te begrijpen door 't geen
wij u zooeven herinnerden, Eerwaarde broeders
en welbeminde zonen, dat die wet de scheidiygs-
wet nog verergert en Wij ze dus enkel kunnen
afkeuren".
Do onzekere en dubbelzinnige tekst van som
mige artikelen dier wet stelt het doel, door onze
vijanden nagejaagd, in een nieuw licht. Zij wil
len de Kerk vernietigen en Frankrijk ontchriste-
lijken, zooals wij reeds zegden, maar zóó dat
het niet te veel in het oog springt bij het volk.
Indien hunne onderneming werkelijk populair was,
waarachtige beroemdheid, in elk geval moest hy
iets bijzonders in zijn vak zijn en geld verdienen
als water. Juftrouw Ella had hare verloving ver
broken, was een heel moderne vrouw, droeg
prachtige toiletten, en was allerliefst 't zou de
moeite wel waard zijn, daar eens een bezoek af
te leggen en die Juno eens bij daglicht te zien.
Met de allerliefste Mathilde trof 't ook erg mooi
haar vader was met verlof, en zat nu zeker hier
of daar in de Zwitsersche bergen en zocht ont
spanning en herstel. Of hij dat vinden zou Hm,
nen bahoefde hem nu juist niet tot heengaan te
lwingen, als hy zich maar wat volgzaam toonde;
•n elk geval was er bij zyn terugkomst al weer
neel wat water in de zee gestroomd en als hij
'erstandig was, dan begon hij niet weer over
lie verwenschte ztak met dien Nuszbaumer; deel
«ij dit wel, dan was hij wel genoodzaakt, zich
achter zijn chef te verschuilen, die er ook belang
bij hid, dat dit vuurtje niet meer opgerakeld
werd en dan zou 'c ten slotte op den commissaris
zelf neerkomen. Dan zou hij zyn eigen ongeluk
bewerkt hibben Muir dat waren zorgen van
latere dagen, wurmee hij nu zijn goeden luim
liet wilde bedu-ven; 't wts nu vandaag zulk
ïeerlijk lenteweer de sombere winter was
•indelijk heengegian en van den blauwen, hehle-
•en hemel straalde de zon en op pleinen en stra-
en werden reeds vioolijes en meiklokjes te koop
langeboden.