Dagblad voor Schiedam en Omstreken. 7~ÊERSTE blad. 130ste Jaargang. Zaterdag 23 Februari 1907. No. 8742. Buitcnlandsch Nieuws. ABONNEMENTSPRIJS; Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en kost voor Schiedam per 3 maanden 1.35, per maand 45 cent en per week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland ƒ2.per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2 cent. Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Boter- straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders. BureauBOTERSTRAAT 50. v.' PRIJS DER ADVERTENTIëN: Van 16 regels 0.92 met inbegrip van bewijsnummer. Elke regel daarboven 15 cent. Driemaal plaatsen wordt tweemaal berpkend. Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel. Voor her h aaldel ij k adverteeren worden uiterst bil- lijke overeenkomsten aangegaan. Telefoonnummer 85. Postbus no. 30. Dit nummer bestaat uit twee bladen en een Geïllustreerd Zondagsblad. RUSLAND. Een draadbericht uit Warschau meldt, dat Vrjjdag-middag een 15-tal bandieten het post kantoor in de Kincza-straat overvallen hebben. Een beambte werd gedood. Drie bedienden en drie soldaten, die de post bewaakten zijn gewond. Van hen publiek werd een persoon gedood en werden or vier gewond. De bandieten bebben de kas ontvreemd en zijn daarop gevlucht. ZWEDEN. Woensdagavond is de »01of Wijk" te Gothenburg aangekomen. Het gerechtelijk onderzoek naar de oorzaak van den dood der vier reizigers is dadelyk begonnen. DUITSCHLAND. Roeren, lid van het centrum in den Rijks dag en raadsheer in het Oberlandesgericht te Keulen, heeft ontslag uit den staatsdienst ge vraagd. Ter gelegenheid van zijn jubileum heeft de Norddeutfche Lloyd eergisterenmiddag te Bremer haven een feestmaal gegeven aan boord van het snelvarende stoomschip «Kaiser Wilhelmll", waarbij prins Frederik Wilhelm van Pruisen aanzat, voorts staatssecretaris Kriitke, Dernburg, de burgemeesters Marcus en Barkhausen en andere overheidspersonen FRANKRIJK. „La Croix" bevatte gisteravond het volgende bericht: Op de beweringen van de regeering kun nen wij op gezag van uit goede bron geputte inlichtingen, verzekerenle. Dat de groote her stellingen niet ten laste van den contracteeren- den geestelijke kunnen worden gebracht; 2e. Dat de bisschoppen geen bepaling kunnen inlasschen, waarbij de vroegere leden der congregaties van den eeredienst worden uitgesloten; 3e. Dat het met aan kardinaal Richard staat de afgebroken onderhandelingen te hervatten, daar de prefekt van de Seine een antwoord heeft beloofd. Dat wil dus zooveel zeggen, voegt „La Croix" er aan toe, dat men de onderhandelingen als tot nader order afgebroken kan beschouwen. Wat betreft de terruggave der archiefstuk hen van de voormalige nunciatuur te Parijs wordt 8van wèl-ingelichte zyde" nog medegedeeld, dat het Fransche ministerie van Buitenlandsche Zaken het archief in gesloten, door de Fransche politie verzegelde kisten aan de Oostenrijksch-Hongaarsche ambassade uitleveren zal. De ambassade zal, zonder den inhoud te verifieeren, de stukken ter beschik ing stellen van de rechtskundige adviseurs van mgr. Montagnini. Volgens draadbericht uit Brest, loopt het gerucht, dat in het fort van Dellec een geheim zinnige diefstal zou hebben plaats gehad. Een hoepel van een kanonnenkamer zou verdwenen zyn. Het veelvuldig voorkomen van dergelijke diefstallen zou doen denken aan een georgani seerde bende. De politie en de gendarmerie stellen een onderzoek in. PARIJSCHE KRONIEK. {Van onzen Parijschen correspondent.) Parijs, 9—22 Febr. 1907. Het werd met den dag onbetwistbaarder dat er meftegenstaande de oogenschijnljjke verzoening tusschen de beide ministers 'Clemenceau en Briand een verschil betreffende de toepassing der Schei- ingswet en hare bywetten bestond, dat op een conflict moest uitloopen. De onderhandelingen tusschen den kardinaal-aartsbisschop van Parijs, mgr. Richard, en den prefect de la Seine, den eer de Selves, ten einde tot eene algemeene over eenkomst voor het in het bezit stellen der ker en aan e pastoors in het diocees van Parijs en e oms re en te geraken, zijn reeds een week in gang en telkens loopen er geruchten van goede en ongunstige resultaten en enkele radicalebla- en wisten zelfs dat de onderhandelingen verbro ken waren. In den ministerraad, Maandag gehou den en waarbij de minister-president na zijn on gesteldheid weer voorzat, schijnt de verschrikke lijke Clemenceau al zijn trawanten opnieuw ver baasd te hebben en in plaats van een herhaalden aanval op zijn confrater Briand zich als een inder daad zieke man te hebben gedragen. De oude ministeries-verslinder, de onoverwinlijke temmer, de tegenstander van de overeenkomsten met de geestelijkheid, de vyand van het onsamenhangende, de onverbiddelijke, die, zooals beweerd werd, een vernieuwd beroep op het geweten der j-epubli- keinsche partijen ging doen, was eensklaps tot bezinning gekomen, zoo ten minste werd van alle zijden Dinsdagmorgen de toestand weergegeven. En inderdaad de lang verwachte zitting van 19 dezer heeft alleen de vrienden van Clemenceau teleurgesteld. Briand is er als zyn overwinnaar en beheerscher opgetreden en heeft den grooten minister onerbarmelyk in zijn hoek teruggedron gen, zoodat hij geen woord gesproken heeft. De tribunes zyn overvol. Het debat is niet op beurend, de vervelende heer Buisson leest een voorstel voor waarin gevraagd wordt de wet van 2 Januari 1907 te completeeren door aan de ge meenten toe te [staan de pastoriën, waarover zij de vrije beschikking krijgen, tot scholen te mogen inrichten Op verzoek van den minister wordt het naar de Commissie van Eerediensten verwe zen Met den interpeliant Paul Meunier veran dert eensklaps de voorstelling. Clemenceau zit op zijn beurt op de bank der beschuldigden Een malaise hangt over de godsdienstige politiek der regeering, zoo vangt hij aan. De heer Briand wil, hoe dan ook, de Kerk in de legaliteit plaatsen Onderhandelingen zyn tengevolge van het manifest der bisschoppen, tusschen den prefect van de Seine en den aartsbisschop van Parijs gevoerd Dit manifest is hier door den heer Clemenceau met den voet afgewezen, zeggendeAlles of niets Clemenceau verbetert en roeptAlles of niets, dan de vrijheid Paul Meunier. Na deze verklaring konden wij toch niet denken dat de onderhandelingen zouden worden voortgezet? De heer Briand heeft met eene wondervolle scherpzinnigheid getracht onze verlangens met die van den Paus te doen over eenstemmen. De heer Clemenceau had deze capi tulatie voorzien. Als senator schreef hij in de »Aurora" «Gij gaat al de kerken niet aan de ge- sloovigen, doch aan eene geprevilegeerde corpora tie overleveren welke geen monarchie, zooals wij, »ooit zoo beschermd heeft. »In April 1905 schreef hij nog sik heb de schitterende pleidooien van «Briand over de Romeinsche orthodoxie bij ge- swoond, waarbij het talent de slechtste der zaken sgoed moest maken. Indien ik ooit terecht moet sstaan, dan kies ik Briand als myn verdediger." De heer Lasies Heeft de heer Clemenceau hem ook vandaag als verdediger genomen Paul Meunier. Verder schreef de heer Clemenceau: slndien ik de heer Briand eene sjcheiding wil maken, welke de Kerk aan- «nemelijk oordeelt, dat kan ons verleiden. Nu moet sde strijd tegen den clericalen geest worden voort- sgezet, dat is onze politiek en ook die van den «president van den ministerraad. Ik smeek U er smede door te gaan: Geheel de linkerzijde zal U «volgen slechts magere toejuichingen kwamen suit den uitersten linkerhoek op deze "verplette rende aanhalingen. Nu verscheen de type der sectarissen, een zekere Guieysse en las de volgende nonsens voor: sliet is van meer belang den overheerschenden geest r Kerk te verbreken dan haar hare goederen ste ontnemen. Laten wy de priesters, van welke «richting ook, vry laten in hunnen dienst. Het is shet volk, dat kiezen zal tusschen den Roomschen sof schismatieken eeredienst. De heer Lasies. sik wachtte al een uur op dien uitval. Gij zyt alleen daarom op de tribune verschenen." De heer Binder. Zyt gij bij de troep van Vilatte geëngageerd De heer Guieysse. - Ik vraag den minister van «eeredienst, die te veel onderhandelt. Zijt gij voor sde Republiek met of zonder het Vatikaan Eindelijk kregen wij nog den collectivist Allard, welbekend. Ik had mij, zeide hij, voor deze dis scussie laten inschrijven, toen er slechts over on seenigheid in het Kabinet sprake was. De heer «Briand vond alles in orde met zijne tegenstrijdige «circulaires. De heer Clemenceau, dat men in «vollen onsamenhang zwom. Sedert schijnt men »'t eens geworden te zijn. Hoe is dat in zijn werk sgegaan Zullen wij het eens hooren De heer sBriand moet van Canossa teruggekeerd of de sheer Clemenceau moet hem wat op den weg «welke er heen leidt, tegemoet gegaan zijn Wij «zullen nu hooren op welk punt zjj elkaar ont- smoet hebben en ik bewaar mjjne bemerkingen stot zjj gesproken hebben. Niettegenstaande deze uitlegging blijft Clemen ceau op zjjn bank en het is Briand, die zich ge heel meester, de tribune bestijgt. Zonder lange inleiding biedt hij zijn gevaarlijke tegenstander dadelijk repliek. Ik kom, zoo ving hij aan, den heer Allard de verlangde uitleggingen geven. «Men heeft ons nooit over onze daden geïnterpel- «pelleerd; men bepaalt zich onze woorden uit te «leggen. Dat is niet zeer welwillend zijn. Ik «zoude willen dat dit debat het laatste ware en «men tot afdoende verklaringen kon komen". «Hier herinnert de spreker aan de verschillende «interpelaties van de uiterste linkerzijde welke hij «beantwoordde en zyne inzichten werden door de «Kamer goedgekeurd. Wat ik gedaan heb, was «in de gedachte dat de scheiding nooit op een «religie-oorlog mocht uitloopen. De scheiding «moest aan de priesters hun officieel karakter «ontnemen, maar achter de bisschoppen en de «priesters der Katholieke Kerk staan millioenen «Franschen, die het recht hebben te gelooven en «een eeredienst uit te oefenen in harmonie met «hun innige overtuiging. De Katholieken zyn «evengoed burgers, als gij en zoo zij er een andere «wijsbegeerte op na houden/ kunt gij mij niet «vragen hun wetten en regeeringsdaden op te «leggen, welke hun geweten kwetsen. Onze be- «doeling is geheel anders. Wij hebben gewild, «dat de Republiek niets aan de vrijheid van gods- «dienst in den weg zal leggen. Maar het is met «genoeg het te zeggen, doch men moet handelen. «Van den aanvang af hebben de president van den «ministerraad en ik gezegdDe Kerken zullen «open blijven. Het gold hier niet de pogingen te «steunen van den eenen of anderen godsdienst» «Zij bleven voor den katholieken godsdienst geopend". De heer Lagasse roept: De Pauselyke. «De heer «Briand". Zjj, die zoo beangst zjjn «voor den Paus, staan er dichter bij dan ik". «Aan hen die hem beschuldigen met Rome te «onderbandelen antwoordt de minister dat zij «hem de concessies moeten noemen welke ons «naar Canossa leiden", en hij noemt al de voor deden op welke de Kerk heeft prijsgegeven, zoo zelfs dat zy moet aanvragen om die kerken te mogen huren, welke zij drie maanden geleden volgens de scheidingswet van 1905 in eigendom zoude bezeten hebben, indien zij de cultuelles niet verworpen had. De meerderheid kan zich dus vleien overwonnen te hebben. Doch zij moet er aan denken de behaalde overwinningen niet noodlottig te maken. «Wy hebben, zoo zegt hij, «millioenen katholieke medeburgers, en wij, re- «publikeinen, en vrijdenkers, kunnen hen metuit- «stooten en, zooals er enkelen zouden willen, bui- «ten de wet stellen; zij hebben het recht de vrjj- «heden te eischen en ons nabjj te komen, vooral «wanneer deze vrijheden haren oorsprong in het- «geen het hoogste is, het geweten, vinden." «Hier spreekt hjj even over zijne circulaires en «men roept rechts De verwarring 1 waarop Briand «antwoordt: De minister-president heeft dit woord «gebruikt, doch 't had op deze kwesties geen «betrekking en Clemenceau, roeptIk deel «er met u de verantwoordelijkheid voor: Briand «De president van den ministerraad is de man «niet om zijn eigen werk belachelijk te maken. Een algemeen gelach volgt op dezen zet en Clemenceau bljjtt stom met hangende ooren zitten alsof hij het niet begrepen had en Briand ver volgt Na het manifest der bisschoppen, waarin zij den eersten stap deden om te onderhandeier, zijn de besprekingen aangevangen; ook hierbij zijn wij niet naar Canossa gegaan. De heer Meunier zegt wel, wij er heengingen, omdat wjj met den Paus sprekendoch hoe kan men tusschen twee personen een contract sluiten zonder samen te komen l De onderhandelingen werden tengevolge der parlementaire incidenten geschorst. Ziedaar hoe de toestand thans is. Wjj hebben u eerljjk, oprecht de zaken bloot gelegd en vragen u evenzoo te handelen. Nu had men verwacht dat Clemence.;u in het strijdperk zoude treden doch in plaats van hem verscheen de collectivist Allard op de tribune, om Briand van repliek te dienen. Hjj verweet hem geen rekening met de gebeurtenissen gehouden te hebben. Clemenceau heeft artikel 4 hevig be streden. De heer Clemenceau Gjj maakt onze inzichten altijd verdacht en verwijt ons geen enkele daad. De heer Allard. Briand blyft zieh-zelven gelijk, Clemenceau niet. De heer Clemenceau zegt, dat gy de kerken wil sluiten. De heer Allard. Neen De heer Clemenceau. Dan kunt ge er toch niemand anders dan een pastoor in plaatsen. De heer Allard. Ik wil de kerKen ter be schikking der gemeenten laten, welke er naar goed vinden mede zullen handelen. De heer Clemenceau. Dit verbiedt de wet. De heer Allard. Het komt er op een wet meer of minder niet aan. De scheiding zai dan eerst voltooid zjjn, wanneer gy aan de Kerk alle privilegies zult ontnomen hebuen. De heer Pion. Zy zoude zelf niet meer mogtn huren wat haar toebehoort 1 De heer Allard. De wet van 1905 bestaat niet meer. De heer Briand zegt, dat aan de Protestanten en Israëlieten I De heer Allard. De overwinningen door het gouvernement op Rome behaald, zyn net best bij die van Kouropatkine op de Ja/iai ners ie verge lijken. Wy zyn ook aliyd teruggetrokken. Ouder een hevift rumoer keert ue spieker naar zijn plaats terug en Clemenceau verklaar, deoider van den dag: De Kamer naar vertrou wen aan de regen» ring schenkende en hare verklanugen goeokeuonue, aan te nemen, wat met 384 tegen 33 a.euiuiea eindelgk gescniedde en het ministerie op de beenen hield, Clemenceau gevoelig verzwakt en Briand versterkt achterlatend. Wij geven van deze zitting wat breedvoeriger verslag, daar er veel kans bestaat de scheiding thans een laatste phase gaat intreden. Fidelius. ITALIë. Uit Rome wordt aan de Brusselscbe «Petit Bleu" gemeld, dat verscheidene afgevaardigden van de uiterste linkerzyde dezer dagen beraadslaagd heb ben over de opportuniteit om weer te behandelen een wetsontwerp in 1885 samengesteld door een parlementaire commissie, voorgezeten door den senator Cadorna, en dat strekte om de scheiding van Kerk en Staat voor te bereiden en de goede ren der Kerk onder een leeken-administratie (prototype der eeredienst-vereemgingen) te plaatsen. Aangemoedigd door het voorbeeld van Frankryk, zouden zy dit wetsontwerp aan de vergetelheid willen omrukken na het eemge noouzakeiyke wyzigingen te hebben doen ondergaan. ZUID-AF RIKA. De Johannesburgsche correspondent van de „Ti mes" seinde eergisteren dat de definitieve ui^siag van de Transvaaische verkiezing pus over en kele dagen bekend zal wezen, maar het staat reeds vast dat de partij van het Volk een meer derheid over de andere partijen zai hebben. De eerste-minister zal waarschijnlijk op 45 stemmen en op een meerderheid van 21 stemmen kunnen rekenen. De progressieven hebben §1 zetels gekregen en zullen vermoedelijk de medewerking van twee onafhankelijker! en een arbeidersafgevaardigde kunnen krijgen. Onder de progressieve candidaten hebben niet de kapitalisten, maar de professioneele en com- mercieele candidaten het afgelegd. Volgens den correspondent zijn onder de vier Boeren die in den Wetgevenden Raad zijn be noemd, een tamme Boer en vier „bittoreinders." Maar de Engelsche leden hebben niet voldoende gezag, om een overwicht te vormen. De besten zijn nogde goede mannen op de slechte plaats. J. de Villiers, die in Maraisburg is gekozen wordt waarschijnlijk attorney-general. Beyers van het Volk is in het district Tonffontein, generaal Botha voor Standerton gekozen. Advocaat Gre- gorowski (Het Volk), vroeger opperrechter van de Z. A. R., is voor Zuidwest Pretoria gekozen.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1907 | | pagina 1