Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
eerste blad.
ssr jts aw 2526
Bestevaer Michiel.
1T.kteduk„"Sr <".B"beThe
30ste Jaargang.
Zaterdag 23 Maart 1907.
No. 8766.
v-sXtr Maauda^™" -ft
w
SUEr.f fe#stda& ™n~MARIA
Officieele berichten.
Burger-Avondschool.
Buitenlandsch Nieuws.
«o™ k.„ !ooIt lk
n Ki AB°NNEMENTSPBIJS:
kost voor ScWedarn nnpra§6'^S' ^^^onderd Zon- en Feestdagen, en
week 10 cent Frm™ maanden ƒ1.35, per maand 45 cent en per
geheel Neder,»"d f-- p"
straat 50 elaTii6nfTudafe}^s aangen°men aan ons Bureau: Boter-
- ekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
Bureau: BOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 1 6 regels ƒ0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren wórden uiterst
lyke overeenkomsten aangegaan.
bil-
bestaat en een
Geïllustreerd Zondagsblad.
S llZ!iie NIEUWE SCHIEDAM-
en Omst m' Dayhlad voor Schiedam
De Directeur voornoemd
HINGMAN.
J007
^4 Maart 1907.
Rrwt^kan6 10 SlleS Waari" °°k een klein land
fnzonderhL T het hM Van Rembrandt
WeRci voorbehouden. Nauwelijks hebben
iaar B.Th HDt S?Vierd en met hem in hetzelfde
sïaat gehu,digd ot een ander eeuwfeest
Ruvter's r k Het derde eeuwfees' van De
een» geboorte wordt vooral in de stede waar
eens zyn wieg stond en in de veste die znn praal
graf vertoont, met opgewektheid gevierd
hirf6 Uyt6rWelk rechtgevoelig Hollandsch
kD*ppen'ais die cd"» "",m
seheiHoi"! e naarn 1S toch onafschei
onzer hT met bet glorietijdperk
Hodandsche geschiedenis. De Ruyter, die
de zeeen schoon veegt, die Hollands Statenvlag
De n 6efren j-n de 0ude en de Nieuwe Wereld
den VR a Hollands v«aaden ter zee bestrijdt,
n Bnt doet sidderen en het Vasteland doet
erstomd staan over het kloeke volk tusschen
o ard en Schelde dat Europa de wet voorschrijft.
Toonde zich ook dat volk, dat land groot in het-
geen, waarin ook een klein land groot kan zijn
dan was t zeker in dezen vierden zoon van den'
hssingschen bierdrager met twaalf kinderen
Want deze eenvoudige burgerzoon was niet alleen
een groot vlootvoogd, maar ook een edel mensch
een voorbeeldig christen. Daardoor neemt hij een'
eereplaats in onder de groote mannen van Hol
lands roemrijk verleden.
In dezen eenvoudigen bierdragerszoon, die in
de lynbaan te Vlissingen het wiel had gedraaid
m jeugdige onbesuisdheid niet schroomde tot
aan de spits van den toren te klimmen, bleek
L~r e.ernst des levens zóo te zjjn gevaren, dat
eeheel zyn leven was een verloochening van zich-
Va?n.' e.n "ch geheel geven aan de zaak des
trêff h u geroePen was dienen. Zjjne
treffende onbaatzuchtigheid, zjjn wars zjjn van
alles wat naar faam en bluf geleek, zijne kinder
l«ke vroomheid en edele deemoed zich gehSl
onderwerpend aan het over hem gestelde tezaT
zou met alleen velen in onzen tjjd ten voorbeeld
kunnen zyn, maar ook velen die deze deugden
rfdlbgen Van °DZen aCht6n' 6en glimlach
Groot was deze De Ruyter, die de zeeën be-
beerschte als mensch en als christen. In de harde
-c ïoo es levens werd hy gevormd. Nadat bjj
dienHp6,- aani.na" h6t Zeegat was getogen,
hep 6 aan °rd VaD de schePen derzelfde
ren Lampsens, aanzienlijke reeders te Vlissin-
gen, m wier touwslagerjj hij als knaap het wiel
gedraaid. De schepen waar hjj van boots-
neT^f"!86" opklom t°t matroos, stuurman, schip-
maar°k-nnaPlteij' Ware" t0ch geen 00rlogsschepen,
dien tiiH Pvaa^ ers' koopvaarders intusschen, die in
de Duinkerk hadden te voeren tegen
Aan boord van deze 266611'g maakten"
werd De Ruyter aev ge™apende handelsschepen
tijdgenoot en nakoiJelinTT h6tge8n hi? d°°r
grootste zeeheld die Eui-rT*50 .genoernd 13 de
een die nog staat boven H^ K°lt gekend beeft,
j. oven den beroemden Nel«nn
4* ha naar he. oot de
dige autoriteiten op marine-gebied nog in menig
opzicht overtreft.
Reeds toen hij nog koopvaardijkapitein was,
ging een groote roep op van zijn kunde als zee
man en kloekheid als bevelhebber. Toen dan ook
de Algemeene Staten in 1640 besloten hadden
een eskader ter hulp te zenden aan Portugal, dat
tegen Spanje in opstand was gekomen, werd aan
De Ruyter het bevel aangeboden met den rang
van schout-bij-nacht. Hij volvoerde de hem opge
dragen last tot volkomen tevredenheid van Heeren
Staten en den Koning van Portugal, die hem als
blijk daarvan met een gouden eere-medaille met
ketting begiftigde; doch in militairen dienst bleef
hjj niet. Van 1643 tot 1651 voer hij weer ter
koopvaardij.
Toen de Ruyter den leeftijd van 45 jaar had
bereikt, waarvan hij er 35 goeddeels op zee had
doorgebracht, verlangde hij naar rust. Hij dacht
weldra te midden van zjjn aangroeiend gezin aan
den wal zjjn verdere levensdagen door te brengen,
maar 't liep anders dan hjj zich voorstelde. De
eerste zeeoorlog met Engeland brak uit en de
Staten wisten aan niemand beter hunne vloot toe
te vertrouwen dan aan hem, die hun reeds voor
vele jaren zulke goede diensten had bewezen.
Na eenig tegenstribbelen, aanvaardde De Ruyter
het bevel, en zoo ging 't bjj iederen oorlog. Wan
neer op zijn vaderlandsliefde en plichtgevoel een
beroep werd gedaan, bleef hij niet in gebreke.
Met slechts korte tusschenpoozen aan wal in den
schoot van zijn gezin doorgebracht, bleef hij van
1652 's lands vlag voeren op bjjna alle zeeën
hjj stevende naar Groenland, om Alrika, om de
zuidpunt van Zuid-Amerika, overal heen werwaarts
hjj gezonden werd. In veertig gevechten, onder
welke zeventien groote zeeslagen, bleef hij nage
noeg ongedeerd. Op den eersten Engelschen oorlog
volgde de zee-oorlog met Zweden, dan de tocht
naar Afrika tot het heroveren onzer bezittingen
op de kust van Guineavervolgens de tweede
Engelsche oorlog met den vierdaagschen zeestrijd,
de geheele reeks van groote en merkwaardige
gevechten ter zee, de immer beroemde tocht
naar Chattam, eindelijk de oorlog in 1672, waar
in ons land zijn behoud naast Oranje allereerst
te danken had aan De Ruyter, die de vereenigde
Franscbe en Britsche vloten zegevierend het hoofd
bood in de slagen van Solesbay en Schooneveld.
En de held die in zoo vele zeeslagen overwon,
die door vorsten en staatshoofden met adeldom
en eerbewjjzen overladen werd, was tehuis de
eenvoudigheid en nederigheid zelve. Voorname
reem elingen, die hem te Amsterdam in een
pa eis zoc ten, vonden hem in een burgerlijke
woning aan den Buitenkant, waar hjj zich geheel
g aan zijn gezin, want deze groote vlootvoogd
christen0 °°k metlSCb en voorbeeldiS
Hoe groot was hjj als mensch en als christen,
toen hy na door Cornells Tromp in den zeeslag
an 4 Aug. 1667 uit najjver in den steek te zijn
ge aten, en daardoor gedwongen te zjjn tot een
terugtocht, die hem bitterder viel dan de dood,
m benader zoodra 't 's lands belang vorderde,
^uwbartig de hand toestak en hem zijn vijan
delijke handelwee vergold door in den slag bjj
vüandoPk K°en Tr°mp °P Z*ae «""I door
te hul! I' S?ePe" °mringd Was> ™t allen ijver
Taderen 1 Z00dat Tr0mP> ziende
roenen moedel°ö3 geworden "volk kon toe-
wroot als mensch en
chiisten was hij zjjn ernstlg eenvoudig be
scheid aan de Staten die hem ondanks zijn afwij
kende inzichten verzochten toch met zjjn zwakke
vloot naar deMiddellandsche zee te gaan: »De Heeren
hebben m<j niet te verzoeken, maar te gebieden,
en al wterd mij bevolen, 's Lands vlag 0p een en-
-xmp te voeren, ik zou daarmee in zee gaan
en waar de Heeren Staten hunne vlag betrouwen,
zal ik myn leven wagen."
Die (laatste) tocht naar de Middellandsche Zee
was dan ook onzen groeten zeeheld noodlottig. De
dood meerma en onder de oogen gezien, soms in
oeilqke gevallen een oogenblik begeerd, kwam
em ler overvallen, maar niet verrassen want
de vrome christen was sinds lang tot sterven be-
rei t VVas in den slag geleverd in het gezicht
van de Etna tegen de veel sterkere Fransche vloot
onder admiraal Duqptesne. De Ruyter stond op
Telefoonnummer 85.
Postbus no. 89.
het zonnedek, zijne orders gevende en de zjjr,en
tot dapperheid vermanende, toen een vijandelijke
kanonskogel het grootste deel van zjjn linkervoet
wegnam en zijn rechterbeen een handbreed boven
den enkel verbrijzelde. Hij viel daarbjj, van het
zonnedek af, zeven voeten naar omlaag, waarbjj
hij nog een wonde bekwam aan het hoofd.
Zjjn eerste woorden, nadat hij uit de bedwel
ming van zjjn wonden en zjn val was bijgebracht,
waren woorden om God te bedanken, daar Hjj
hem tot nog toe had bewaard en te bidden dat
de thans hem overgezonden tuchtiging" mocht
strekken tot zaligheid zijner ziel. Ondanks zijn
smarten bleef hij de zjjnen tot moed en volhar
ding in den strijd aansporen en zich voortdurend
op de hoogte houden van hetgeen er op de vloot
omging en bepaaldelijk orders geven in het be
lang der gewonde matrozen.
In stichtelijke overwegingen en gebed door
leefde hjj de laatste zware ljjdensdagen. De hevige
wondkoortsen, die hem den vierden of vijfden dag
aantastten, lieten geen hoop meer. Den 28u April,
den zesden dag na de verwonding, toonden zich
de voorteekenen des doods en in den avond van
den 29n tusschen 9 en 10 uur gaf hjj den geest
»met een zachten en gerusten uitgang."
Zoo stierf Hollands grootste zeeheld, niet alleen
een groot vlootvoogd, maar ook een edel mensch
een voortreffelijk christen, een heidenfiguur, die
met Hollands glorie in de zeventiende eeuw
nauw is sa&mgeweven. Nooit werd een Neder-
landsche held begraven met zoo groote eer en
plechtigheid. Zijn stoffelijk overschot, naar het
vaderland overgebracht, werd onder oprechte
deelneming van het geheele volk, van de aanzien
lijkste zoowel als de geringsten, in de Nieuwe
Kerk te Amsterdam ter aarde besteld. De dankba
re tijdgenooten bouwden boven zijne groeve dat
kunstvolle praalgraf, 'twelk nog aan landgenoot
en vreemdeling zjjn roem verkondigt.
En nu er drie eeuwen zjjn voorbijgegaan sinds
deze groote Hollandsche zeeheld nabjj het Zeeuw-
sche strand het levenslicht zag, is 't een nationale
P'icht hulde te brengen aan zija roemrjjke nage
dachtenis. Een volk dat heldenzonen teelde als
De Ruyter en hunne groote daden vergat, zou
niet meer waardig zijn in de rij der vrije volken
van Europa plaats te nemen.
Groot was Holland in de zeventiende eeuw,
groot in de oogen van heel Europa, dat met ver
bazing de snelle opkomst en den bloei van het
Hollandsche gemeenebest gadesloeg. Maar als wij
juichen bjj de grootheid van dien ons allen dier
baren naam, dan gedenken wij voor alles hen,
die dien unaam langs zee en strand (hebben) ge
dragen," in 7t bjjzonder den roemrjjken Viissinger
bierdragerszoon, die hem in de schitterende kleu
ren van Neêrlands vlag door heel de wereld heeft
gevoerd en alom deed eeren. Bestevaer Michiel
zal nooit vergeten worden, zoolang oud Nederland
bet Hollandsch hart op de rechte plaats draagt,
Ook hier spreekt 't, te sneller kloppend
^Holland, Holland, hooger stjjge uw roem I"
v.aar hongersnood heerscht om het volk in te
lichten over de verderfelijke politiek der Regee
ring.
IL.r< en (const, dem. partij) verklaarde., dat hat
werkelijk doel dat de sociaal-democraten had-
de t met het aandringen op een commissie slechts
was het voik op te ruien. Hij1 vroeg wie de verant
woordelijkheid zou willen dragen voor de maatre
gelen lot onderdrukking van een mogelijken nieu
wen opstand.
Bjj de voortgezette beraadslagingen gal
Stolypin toe, dat er een gebrek bestaat in de
wetgeving betreffende afdoende hulp voor hongers
nood en beloofde in meerdere mate dan toi dusver
geschiedde, de uitkomsten mede te doen deeièn
en openbaar te maken van de maatregelen, welke
naar aanleiding dezer interpellatie zullen getroffen
worden. Wat het voorstel-Roditscuef betreft,
daarmede gaat de regeering geheel mee (groote
beweging, en bijval, onder de afgevaardi^um, in
het bijzonder by de coustuutioneei-democralen
Vervolgens werden verscUeidene amendementen
ingediend betreffende veranderingen in het voor-
siel-Ridorcüef, welke echter met 28. si. tegen
168 st. weiden verworpen, waarna het voorstei-
Ridotchef met deze zeilde meerderheid van stem
men werd aangenomen.
Hierop werd de zitting gesloten en verdaagd tot
Maandag a. s. in het Taurtscbe Paleis.
DUITSCHLAND.
Naar de bladen medeueeteu, ..al ie regentschaps-
raad Hertog Johann Aiurecht van vleckienburg
als regent voorstellen, tiet aiaatsmimsterie geelt
een verklaring in öet iictn, waarin a-zeyd Wurdl,
dat tot dusver nocu de rejjeutsc lapsraad, noch
eenig ander bevoegd regeermgsorsaan tieip-ffV-nde
de keuze vau een regent een definitief he-luit ge
nomen heeft. Op wien net voor-del of de keuze
zich bepalen zal, is nou geheel en al onzeker.
ENGELAND.
De Engelsche promotors berusten niet in
de verklaring der Engelsche regeering, dat zij
tegen dtn Kanaaltunnel gekant is. Zij zuilen den
veldtocht ten gunste van dien tunnel voortzetten,
al moeten de ingediende tunnelplannen v.irr de
tegenwoordige zitting door het parlement prijs
gegeven worden,
RUSLAND.
De Doema zitting.
Dij nel debat over een in te stellen hulpco-
mité tegen den hongersnood zeide Roditchef, dat
de Doema geen buitensporige eischen moest stel-
Rn rnaar de regeering dwingen haar goede be-
dcelingen, waarvan zij in de Doema blijk gegeven
heeft, tot werkelijkheid te maken. Hij stelde voor
de vraag over den onderstand aan den honger-
hjdonden te scheiden van de ondersteuning van
werkloozen.
Dit voorstel werd aangenomen.
Men verwachtte dat ook het hoofdvoorstel van
R' ditschef door de rechterzijde en een déél der
linkerzijde zal worden gesteund.
Roditchefs rede gaf den indruk van bedoeld
R" zijn als een program-ontwikkeling voor de uit
oefening van de rechten, die aan de Doema zijn
toogesfaan. Daarom waren aanwezig de minister-
P"s.dont, de minister van Justitie, Handel en
maneiën en de Rijkscontroleur en de directeur
van het Departement voor de hulpverschaffing.
De voortgezette debatten over het voorstel van
Rodichcf vulden de geheele verdere zitting.
Alle sociaal-democratische redenaars vielen de
Regeermg aan en verlangden de uitzending van
eeu commissie uit de Doema naar de gebieden
FRANKRIJK,
De „Figaro" geeft onder den titel „Ce qu'il
y a dans les papiers Montagnini" een over
zicht van de documenten, die op de nunciatuur
te Parijs werden in beslag genomen. Het blad
verklaart, dat onder die documenten zich be
vindt een telegram van kardinaal Merry del Val,
aan mgr. Montagnini, waarin dezen wordt gelast
den pastoors aan te bevelen, om de katholieken
volkomen vrij te laten zich te verzetten, bij do
invenfarisaties, zoo de pastoors daarvan goede
resultaten verwachten.
Het nlad maakt verder melding van een rap-
pert, geteekend door mgr. Gaspari, secretaris voor
buitengewone kerkelijke zaken bij het Vaticaan,
en gericht aan mgr. Montagnini, waarin inlich
tingen voorkomen omtrent een der Kamerleden,
tot het republikeinsche „bloc" beboerende, „die
wellicht geschikt zrjn om in den verkiezingstijd"
te gebruiken". j
A coils vindt men onder de documenten het
beruchte aanteekenboekje van mgr. Montagnini,
waarin hij melding maakte van zijn gesprekken
met politieke personen. Men zal voorts kannen
opmerken, dat het Vaticaan instructies gaf voor
de verkiezingen. En eindelijk zal men uit de do
cumenten zien, dat de encycliek ,,Gravissimo"
ii -t resultaat is van een raad, aan den Paus ge
geven door een katholiek rechtsgeleerde en door
den algevaardigde Grousseau.
ITALIS.
Volgens bericht uit Rome aan de „Hannov.
Kun'er zou er sprake zijn van het hervormen,
.un de wacht van den Paus. Men zou haar ver
vangen door een wacht van 100 man tnans zija
r 50 De nieuwe wacht zou bestaan uit vrij-
.villigers, zonen van aanzienlijke families. Italië
zou er 10 leveren, Frankrijk ook 10, Oostenrijk
i.ó, Duitschland 12, Spanje 7, Portugal 2 Bel-
,ië 3, Polen en Rusland 6, Noord-Amerika 10,
Zuid-Amerika 10 en andere landen 15.
