Verspreide berichten.
Staten-Generaal.
Binnen] and.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Gemengd Nieuws.
Ook uit het noorden van Spanje komen nog
alarmeerende berichten. Het alarm begint weer
in het bekken van Llo bregat bij Barcelona,
waarvan het peil weer tot meer dan twee meter
gestegen is.
De nPetit Parisien" bericht, dat sedert Sep
tember herhaaldelijk aanslagen hebben plaats
gehad op de kruitkamers en wachtposten te Vin-
cennes. De daders zyn niet ontdekt. Thans heeft
zich te Verdun het geval voorgedaan, dat een
onbekende 's nachts tot de kruitkamer trachtte te
naderen. De schildwacht gaf vuur, doch werd
toen door drie man aangevallen. Toen er assisten
tie kwam, namen zij de vlucht, zonder dat men
ze kon achterhalen.
De Spaansche koning gaat een bezoek bren
gen aan de door de overstrooming geteisterde
provincie?.
Volgens berichten van de »Sun" hebben de
seismografen van Washington en Albany een
hevige aardbeving geconstateerd op Woensdag
morgen te halftien.
TWEEDE
Zitting van Donderdag 17 Oct.
De Amsterdamsche stelling.
De minister van Oorlog (de heer Van
Rappard) zet zijn rede over het wetsontwerp in
zake de stelling van Amsterdam voort. Hij be
toogt, dat de organisatie der levende strijdkrach
ten best kan samen gaan met de afwerking dei-
stelling. Spreker beschouwt, dit wil hy uitdruk
kelijk zeggen, het leger natuurlek als de hoofd
zaak, maar dat neemt niet weg, dat het leger
steun moet vinden in versterkingende waarde
waarvan, door den minister in den breede wordt
betoogd. De stelling van Amsterdam zal een
machtig steunpunt zjjn voor ons leger, dat inmid
dels .toch kan worden verbeterd. Werden niet
het 9e en 10e regiment opgericht, terwijl aan
verschillende forten werd gewerkt. Door dit alles
bevordert men een harmonische samenwerking
tusschen leger en versterkingendat heeft ook De
Roo van Aldewereldt gewild, wat spreker nader
uiteenzet.
Een ander bezwaar van de tegenstanders is, dat
aan het nut der stellingen met meer geloofd moet
wurüen. De minister kon ook dit met toegeven
heel Europa bewijst het tegendeel. Het nut der
Hollaudsche waterlinie wordt door spreker volko
men erkend en zoo die linie er niet was, zou hij
ze er willen maken. Maar toch blijft de stelling
van Amsterdam hoofdzaak en die moet eerst wor-
uen vuiiooid, al wil spreker ook aan de waterlinie
wat ooeu, en, wat nu de kustdefensie betreft, die
he hoen zeer zeker groote beteekems. Als de stel
ling van Amsterdam hoofdzaak is, volgen de kust-
versterkingen op haar in belangrijkheid, en daarop
komt dan eerst de waterlinie. De verdediging
der kustversterkingen moet komen in één hand,
hetzy t>y ue marine, hetzy by de landmacht. Wat
doet nu de minister van Marine op dit oogenblik,
Hg onderzoekt. (Gelach.) Hjj onderzoekt
in welse hand de verdediging der kustversterkin
gen moet komen. Spreker gaat vervolgens de be
zwaren na, tegen de inrichting der stelling aan
gevoerd.
Up lechnisch-militaire gronden wordt de inrich
ting en de constructie der stelling door spreker
zeer in den breede verdedigd. De minister noemt
verschillende voorbeelden van bekende buitenland-
sche stellingen, waarvoor millioenen en millioenen
zjjn besteed. Van de door hem aangevraagde 8
millioen zjjn er 5 millioen bestemd voor forten,
die zjjn noodig. Het zou verkeerd zyn met de
afwerking der stelling te wachten, tot we een
zeer goed leger hebben. Volgens den heer Thom
son is het leger niet goed en moeten we dus ook
maar de stelling onvoltooid latenwaar moeten
we ons dan verdedigen Spreker begrijpt het
niet. Hy verdedigt de in zjjn zjjn nota
genoemde jaartallen en beroept zich nog op de
krygskunëe van prins Maurits. Nu is een en an
der gecritiseerd, maar dat doet spreker denken
aan een anecdote. Daar zei eens iemand tegen
een staatsman, dat Cesar niet goed had gemanoeu
vreerd, hjj had dit en dat moeten doen, en toen
antwoordde die staatsman: »Wat jammer, dat
gij niet vóór Cesar hebt geleefd, dan had dien er
zjjn voordeel mee kunnen doen". (Gelach).
De heer Van Kol: We zouden dat ook voor
den heer Thomson kunnen wenschen. (Luid gelach).
De minister kan zich hierbjj niet aansluiten.
Hij is veel te bljj, dat de heer Thomson nog in
ae Kamer is (gelach), maar met het oog op diens
voorspellingen zegt hjj tot hem: »Wat een ge
luk, nat gjj niet in de middeleeuwen hebt geleefd,
want dan werdt gjj verbrand". (Luid gelach).
Spreker blylt zich tegenover den tegenwoordigen
afgevaardigde van Leeuwarden beroepen op een
vroegeren, den heer De Roo van Aldewereldt, die
het voor een klein land, als het onze, zeer ver
keerd zou vinden, wanneer niet alle pogingen
werden aangewend om Amsterdam zoo sterk mo
gelijk te maken.
De heer van Kol wil een commissie van onder-
derzoekmaar, vraagt de minister, wat moet zulk
een commissie nu eigenlijk doen- De heer van Kol
beriep zich op generaal Knoop, maar deze verzette
zich ook tegen dergelijke commissies. Spreker is
het hiermede eens een commissie is niet noodig
Hjj tracht de bezwaren van den heer Van Kol
tegen de stelling te weerleggen, een daarvan was
deze, dat de koepels zoo klein zjjn, maar daarin
moest de heer Van Kol zich geheugen, want hoe
kleiner koepel, hoe kleiner mikpunt en hoe min
der trefkans. Vindt de heer Van Kol dat niet goed.
By al zjjn bezwaren heeft de heer Van Kol abso
luut geen rekening gehouden met het terrein,
maar dat doet onze genie wel en die legt geen
forten aan, waar ze niet noodig zjjn. Door het
aanwezig zjjn van groote plassen als de vijand in
Haanem is, is de stelling verloren, zei de heer
Van Kol. Spreker ziet dat niet in, het rooeilyke
oegini dan pas voor hem. Ook in het doorsteken
an üen Lekdijk ziet de minister geen groot ge
vaar, tenminste niet als het gedaan moet worden
door den aanvaller, want voor dien zal het zoo
gemakkelijk niet vallen.
Ook de rede van den heer Marcbant bestrydt
de minister uitvoerig.
1 Hij had o.a. gezegd, dat er te veel gesehut in
de forten isdat moet een vergissing zijn, want
er is juist geen geschut in de forten. Hij weer
spreekt, dat, wanneer de stelling zoo sterk is, het
leger er zich te spoediger in zal terugtrekken.
Het feit, dat de zaak twee jaar lang heeft gerust,
moet een aansporing zijn om het nu des te sneller
te doen. Zou het wel practisch zjjn om de kust-
versterking en de stelling Amsterdam in één
fonds te brengen Spreker meent van niet. We
zitten in een moeras, zei de heer Tydeman. Zoo
dat waar is, kunnen we er best uit, dat ligt aan
u. En dat ligt aan mjj, zegt de ministerdat ligt
aan onze samenwerking.
Spreker zegt nog, dat het volkomen zeker is,
dat hy over eenigen tjjd zal komen met een voor
stel tot aanschaffing van houwitsers.
Het verdere gedeelte zyner rede wenscht de
minister uit te spreken in geheime zitting.
De vergadering werd niet meer heropend en
wordt heden voortgezet.
Het Kon. Echtpaar Mecklenburg.
Men meldt uit Schwerin:
Prins Hendrik is eergisteren uit Dresden te
Dobbin teruggekeerd.
Gister is daar de groothertog van Mecklenburg-
Schwerin aangekomen, die met prins Hendrik op
het meer van Krakow ging jagen.
Gisteravond kwamen de groothertogin van
Mecklenburg en de groothertog van Saksen-Weimar
voor twee dagen op bezoek.
Mr. H. r. d. Hoeven.
Naar men verneemt heeft de hoogleeraar in het
strafrecht te Leiden, mr. H. van der Hoeven, het
besluit genomen, zjjn ambt met het begin van den
volgenden cursus neder te leggen.
Dr. Leyds.
Dr. Leyds zal op raad van zjjn medicus eerlang
wederom een zachter klimaat moeten opzoeken,
om daarin geruimen tjjd te verblijven.
(»Z.-Afr. Post".)
Flores.
Bljjkens een uit Nederlandsch-Indië ontvangen
regeeringstelegram hebben op Flores onze troe
pen veel verzet ondervonden. In Rokka en de
aangrenzende landstreek werden vele versterkte
kampongs genomen en hadden aanvallen van
den vijand met blanke wapens en te paard plaats.
By verschillende ontmoetingen zijn in onze nan.
den gebleven 198 gesneuvelden vyanden en groote
hoeveelheden wapens. Onzerzijds werden gedood
4 inlandsche marechaussees.
Alle hoofden van de Rokka-streek hebben zich
onderworpen en den eed van trouw afgelegd. Het
verzet aldaar is geëindigd.
De Deputatenvergadering.
Naar ons onder alle reserve uit Amsterdam
wordt medegedeéld, moeten in de gister aldaar
gehouden, niet voor de pers toegankelijke Depu-
tatenvergadering zeer scherpe debatten zjjn ge
voerd, waarbij zich het meeningsverschil in hoofd
zaak voordeed tusschen de heeren Kuyper en
Fabius.
Prof. Fabius moet daarin aanleiding hebben
gevonden zich aan de verdere discussies te ont
trekken en de vergadering hebben verlaten.
Het meeningsverschil liep over het Huismans
kiesrecht. (»Vad.")
De «Standaard" meldt nog
In de gister gehouden Deputatenvergadering
werd dr. Kuyper tot voorzitter gekozen in de
plaats van dr. Bavinck, diejbedankte. Tot assessor
werd dr. Bavinck gekozen.
Eenheid van tijd.
In de laatste te Leiden gehouden vergadering
van de Kamer van Koophandel werd, naar aan
leiding van het door de commissie van den graan
handel te Amsterdam aan de Tweede Kamer in
gezonden adres, houdende het verzoek den Am-
sterdamschen tijd als wettelijken tijd in te voeren,
besloten dit adres voor kennisgeving aan te ne
men maar in verband daarmee tevens besloten
zich tot alle Kamers van Koophandel in Neder
land te wenden met verzoek te willen meedeelen,
of, afgescheiden en onafhankelijk van de vraag,
welke tijd het wenschelijkst wordt geacht, het
niet ernstige overweging verdient, zich gezamen
lijk tot de Tweede Kamer te wenden, met krach-
tigen aandrang het daarheen te leiden, dat, welke
tijd door een ieder op zichzelf ook mocjhit gewenscht
worden, in elk geval eenheid van tijd kome en de
Kamers van Koophandel uit te noodigen mededee-
ling te doen, of zij bereid zijn daartoe mee te
werken en op welke wijze zij meunen, dat aan
dit denkbeeld uitvoering zal kunnen worden ge
geven. I
Wijziging Briefporttarief.
Met stille trom is, 1 October een bij Kon. be
sluit van 30 Sept. (Stbl. nos. 260 en 261), vast
gestelde wijziging van ons posttarief met Indië
en het buitenland in werking getreden, een wij
ziging waarvan tot het publiek nog weinig is
doorgedrongen, en die niettemin van nog al groot
belang is voor het briefverkeer.
Deze wijziging is een uitvloeisel van het post-
congres te Rome. f
Zij komt daarop neer, dat voor het verkeer
met de Nederlandsche Koloniën en Bezittingen
en met. het buitenland, (het maximum briefge-
wicht voor enkelvoudig porto, dat tot dusverre
15 gram was, is gebracht op 20 gram. Het bedrag
van het porto is hetzelfde gebleven, maar men
kan voor hetzelfde bedrag 5 gram meer verzen
den. Desgelijks moet voortaan niet meer voor
elke volgende 15 gram, maar voor elke volgende
20 gram (of gedeelte daarvan) het bedrag van
het porto met het enkelvoudige bedrag worden
verhoogd.
Het buitenland'sch tarief kan gewijzigd worden
bij Kon., besluit. Voor wijziging van het binnen-
landscb tarief is een wet noodig.
Wij kunnen nu nog mededeelen, dat een wets
voorstel tot wijziging van bet binhenlandsclhi brief
port den Raad van State reeds verlaten heeft
en eerlang bij de Tweede Kamer zal worden
ingediend. 1 (Vad.)
R. K. Middenstand.
In 't Zuid-Hollandsch Koffiehuis te 's Gravenhage
werd Dinsdagmiddag ten twee uur een Centrale
vergadering gehouden van »De Hanze", bond van
R. K. vereenigingen van den Handeldryvenden en
Industrieëlen Middenstand in het bisdom Haarlem,
De vergadéring werd geleid door den voorzitter,
den heer J. A. A. Verheek van Rotterdam.
Precies 2 uur werd de vergadering geopend door
den voorzitter, die alle aanwezigen welkom heette
en zeide, dat hij een openingswoord achterwege
zou laten, om dr. Nouwens de gelegenheid te
geven, het oprichten van een Arbeidsbeurs te be
spreken. De notulen werden goedgekeurd.
Hierna kwam dr. Nouwens aan het woord. Spr.
wees op de groote nut dat een arbeidsbeurs stichten
kan, wanneer op alle plaatsen, waar vereenigingen
zijn, een correspondent werd aangesteld, die in
verbinding staat met den Directeur der opgerichte
Arbeidsbeurs der Hanze in het bisdom 's Hertogen
bosch, den heer Schoenmakers te Geertruidenberg.
Deze is bereid alle gewenschte inlichtingen te
verstrekken.
Het is niet alleen een voordeel voor den Mid
denstand, doch ook voor ondergeschikten om een
goede betrekking te verkrygen. Daarom wekte spr.
de aanwezigen op om spoedig met het stichten van
een beurs een aanvang te maken.
De voorzitter dankte dr. Nouwens en gaf de
verzekering, dat het bestuur het plan met warmte
zou aanbevelen waar het noodig was.
Vervolgens was aan de orde punt 4 der agenda
Vastgesteüing van het huishoudelijk reglement. Na
eenige redactiewijzigingen werd het aangenomen.
Nu bekwam de heer H. J. Visser het woord tot
het inleiden van punt 5 Bespreking van een
informatié en incassobureau. Zeer duidelyk werd
door den inleider aangetoond, hoenoodzake ijk een
dergelijke instelling is. Hij wees op het mtormatie-
en incassobureau te Haarlem, dat zoo uitstekend
en tot groote tevredenheid werkt. Spr. drong tot
oprichting van zulk een instelling aan.
De heer Jacobsen van Alkmaar stelde, voor de
vereenigingen vry te laten in de te nemen besluiten
hij wilde, dat iedere afdeeling de handen aan het
werk zal slaan, op welke manier dan ook. Na
eenige discussies werd hiertoe besloten.
Als plaats voor de volgende Centrale Jaarver
gadering werd Haarlem aangewezen.
Bij de rondvraag vroeg o.a. de afgevaardigde van
Hoorn het woord. Deze stelde voor, een actie op
touw te zetten met het doel de regeering ,te ver
zoeken stappen te doena. tot verkrygen van
goed onderwys in de hoogste klasse der lagere
scholen in het enkel boekhouden, zoo noodzakelyk
voor zaken en bedryven, en tevens in de grond
slagen en beginselen van het dubbel boekhouden
b. onderwijs in de hoogste klasse van teekenen,
wat betreft projectielyn en perspectief, beide noodig
als grondslag voor vak- en bouwkundig teekenen.
Dit voorstel werd gesteund door den heer v.
Haren, afgevaardigde van Rotterdam. De voorzitter
zeide, dat het voorstel volgens zijn persoonlijke
meening prachtig was doch het bestuur kan op
het oogenblik niet beslissen, of het voor de
Regeering aannemelyk zou zyn. Het bestuur zal zich
in verbinding stellen met enkele leden der Tweede
Kamer om te vernemen of dit plan practisch uit
voerbaar is. Hiermede nam de voorsteller genoegen.
Nadat nog eenige zaken van huisboudelijken
aard besproken waren, sloot de voorzitter met
den christelijken groet de vergadering.
De Kamerverkiezing te Schiedam.
In de openbare vergadering Maandag-avond van
wege de Christelijke partyen in de Officieren-Ver-
eeniging te houden, zal met ds. Postma, uit
Voorburg, ook als spreker optreden baron van
Wijnbergen, lid van de Tweede Kamer der Staten-
Generaal.
Bioscope.
De aangekondigde bioscope voorstellingen in de
Officieren-Vereeniging hebben gister-avond een
aanvang genomen voor een publiek, dat zeker voor
het financieel succes dezer onderneming veel groo-
ter had kunnen zijn. Toch was hetgeen er gege
ven werd het gering entree, dat voor deze voor
stellingen wordt, geheven alleszins waard. Een
enkele voorstelling uitgezonderd, die beter achter
wege had kunnen blijven, waren over het geheel
deze voorstellingen voor een gemengd publiek wel
te zien. Komische en tragische tooneelen wisselen
elkaar voordurend af. Drama's en levensbeelden
en de bekende feeriën en tooverpantomimes, die
men in schouwburg en circus gewoonlijk te zien
krijgt, worden hier gegeven met zoo treffende
juistheid alsof het publiek van de voorstelling in
de bedoelde localiteiten getuige was.
Het publiek toonde herhaaldelijk zijne ingeno
menheid met de voorstelling, waarbij enkele
drama's door den heer Keyzer in een voordracht
nader werden verklaard.
Bij de verdere voorstellingen, die nog in de eerst
volgende dagen zullen gegeven worden, zal zeker
de bioscope-maatschappij zich in een grooter
publiek mogen verheugen dan nu bij deze eerste
voorstelling aanwezig was.
De kindervoorstellingen zyn 's middags 2 t,re
in plaats van 's nam. 5| ure, zooals aanvankelijk
was aangekondigd.
Verdronken.
Sedert gister-middag ruim 4 ure werd vermis'
de vijfjarige Tb. van Duikeren, wonende in een
hofje aan den Noordvestsingel.
Gisteravond omstreeks 11 ure werd het lijkje
van den knaap door een buurman met een haak
uit de Noordvestsingelgracht opgehaald.
Vermoedelijk is het kind al spelende aldaar te
water geraakt.
Gister-avond moest de politie op
het stationsemplacement assistentie verleenen,
teneinde van daar een persoon te verwijderen, en
diens naam op te nemen, die zonder plaatsbewijs
uit den trein kwam.
Later in den nacht werd bedoelde persoon zwer
vende gevonden en werd hem door de politie nacht
verblijf bezorgd.
UIT OVERSCHIE.
Men meldt ons
De heer mr. D. J. De Geer zal Maandag
October, des avonds 8 uur, in »De vergulde
Koetswagen" spreken. Onderwerp»Nationale
politiek.".
UIT ROTTERDAM.
Gisteravond is heel het tramverkeer in de
binnenstad van elf uur tot kwartier voor twaal
ven gestoord geweest. Van alle lijnen bleet alleen
op lyn 4, die rond de binnenstad over de Singels
rijdt, de diens, gehandhaafd.
Alras bleek, dat men de oorzaak te zoeken had
in de omgeving van het Beursplein, want, zoodra
men met de tramwagens onder den rook daarvan
kwam, giugen plotseling alle lichten uit en de
wagens stonden, na enkele meters voortgereden
te zijn, als een paal.
De montage-wagen van de R. E. T. M. werd
gerequireerd. Men ging op zoek en toen bleek dat
kortsluiting was ontstaan in den bliksemafleider
aan een arbeidspaal, staande op het Beursplein,
tegenover het Poolsch kolfiehuis. Toen dit ver
holpen was, kwam er langzamerhand regel in het
gestoorde verkeer. Aanvankelijk haperde dit nog,
want veel stroom werd gebruikt, doordat een te
groot aantal motorwagens zich in den beginne
tegelyk op een voedingspunt bevonden, hetgeen
de automaat aan de electrische centrale deed uit
slaan. Maar ook dit redresseerde zich spoedig
vanzelf.
Doodslag. Men meldt uit Wijchen aan de
»'s-H. Ct.":
Woensdagavond ontstond met het huiswaarts
keeren tusschen Th. R. en N. N. hevige twist,
die zoover liep, dat Ifi. R. den laatste met 0
dennespar zoo toetakelde, dat hij levensgevaarlyk
gewond werd.
ib. R. is voorloopig in hechtenis genomen.
Gistermorgen circa 7 uur is N. N., gepension-
neerd militair, ten gevolge van zijn verwonding
overleden.
Een. verdwenen deurwaarder? Me»
bericht, dat bij (het parket der Tielsche Recht
bank de stukken, "welke aan den Drutenschc»
deurwaarder W. K. K. ter beteekening ware»
gezonden, terug ontvangen zijn met de tijding,
dat deze Drutenaar spoorloos verdwenen is, n»
oneonigheden te hebben "gehad waaraan zqlfs
revolver zou zijn te pas gekomen.
Een d y n a m i e t f a b r i e k. De sVenlosche
Ct." schrijft omtrent de oprichting eener dyna-
mietfabriek in de buurt van Venlo, het volgende
Eenige Nederlandsche met Belgische indus-
trieelen zyn voornemens in de gemeente Grub-
benvorst, ter plaatse genaamd Dennenoord", nabij
Horst, een fabriek op te richten tot vervaardiging
van dynamiet en zekerheids-ontploffingsmiddelen,
voornamelijk ten behoeve van het mijnwezen, en
doen reeds de noodige stappen ter bekoming der
concessie.
De fabriek, wier ontwerp aan de modernste
eischen voldoet, zal bestaan uit meer dan 30 ge
bouwen verspreid over een terrein van ruim 31
hectaren.
De noodige beweegkracht zal ontleend worden
aan stoom en electriciteit, welk laatste ook dienen
moet voor verlichting, terwjjl een centrale calo-
rifère, zorgt voor verwarming.
Deze interressante industrie zal veel arbeids
krachten vergen.
Op een veldwachter geschoten. Té
Annadaal onder de gemeente Echt (L.) was eer-
gisterennacht de veldwachter H. C. met twee col
lega's op surveillance. Op eenigen afstand ont
dekten zij stroopers met den z.g. lichtbak. Toen
eerstgenoemde beambte zich in de ricjhting der