Binnenland.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Offlcieele berichten.
Bij K. B. is benoemd tot officier in de Orde
van Oranje-Nassau, de waarnemend referendaris
bii het Departement van Koloniën A. E. Winckel.
Bij K. B. is benoemdin de orde van Oranje-
Nassau, tot ridder, de kapelaan der St. Jacobus
Parochie J. Krook, directeur van de Roomsch-
Katholieke Militaire Vereeniging te 's Graven-
hage.
Het koninklijk echtpaar.
Men meldt uit 's-Gravenhage d.d. 21 Oct.:
Ret Koninklijk Echtpaar wordt in het laatst
dezer maand uit Dobbin terug verwacht op het
Loo.
Het bezoek van het Duitsche keizerpaar.
Baron Clifford en jhr. Van den Boscjb zijn
naar Berlijn vertrokken om met de hof-autori
teiten aldaar, schikkingen te treffen, in ver
band met het aanstaand keizerlijk bezoek, dat
zeer waarschijnlijk zich gedurende twee dagen
tusschen Amsterdam en Den Haag zal ver-
deelen. f
In het millitair eeregeleide, dat Z. M. den Duit-
schen Keizer, tjjdens diens verblijf hier te lande
is toegevoegd, heeft H. M. de Koningin aangewe
zen den gepensioneerden vice-admiraal jhr. Roëll,
oud-Minister van Marine, J. J. G. baron van
Voorst tot Voorst, kolonel-commandant van het
regiment Grenadiers en Jagers en adjudant van
H. M. in buitengewonen dienst, als adjudant, en
den eerste luitenant R. A. baron van Hardenbroek
van Lockhorsijfals ordonnans-otficier.
Huygens-gedenkteeken.
Men jptdt ons uit 's-Gravenhage
Varf^ïe gelegenheid, om de plaats voor het
Huygens-gedenkteeken te beoordeelen, is door
ongeveer 20 leden van den gemeenteraad gebruik
gemaakt, waarbij de heer Lindo, directeur der
gemeentewerken, tegenwoordig was en dr. Cuy-
pers, de ontwerper van het monument, inljqhtin-
gen verstrekte, naar aanleiding van geopperde
bezwaren en vragen.
De afgezanten van Mouley Hafid.
Men meldt uit 's-Gravenhage: 1
De afgezanten van Moeley Hafid, uit Marokko,
zijn hier gister aangekomen. Daar zij zich niet
anders konden doen voorstellen, dan als vertegen
woordigers of gevolmachtigden van den preten
dent-vorst, zijn zij daar Nederland nog steeds
in vriendschap verkeert met den wettig erkenden
sultan van Marokko die gezanten niet worden
ontvangen, door H. M. de Koningin noch door
eenigen regeeringspersoon.
De Ruyter-zegela.
De in het magazjjtn te Haarlem overgebleven
„De Ruijiter-zegels" zijn in portzegels veranderd
door middel van den opdruk „portzegel" met de
aanduiding van de waarde.
De aldus verkregen portzegels zijin aanwezig in
alle waarden, behalve in die van 20 cent.
Zij kunnen van 1 November a.s. af worden
aangevraagd en hehooren onmiddellijk na ont
vangst in gebruik te worden genomen om, zoolang
ze voorhanden zijn, te worden gebezigd in plaats
van de in omloop zijnde gewone soorten.
De portzegels met opdruk kunnen mede op aan
vrage aan het publiek worden verkocht.
Flores.
De correspondent van de »N. Crt.'. te Batavia
seint
In overleg met den resident van Timor gaat
kapitein Christoffel van Ai Mareh naar de Noord
kust om den weg te nemen over Nanggalai, Roso,
Rioem naar Ridoe, Endora en Nangga Pandan.
Dne brigades marechaussee blijven onder luite
nant de Vries in de Rokkastreek. Patrouilles
werden gezonden naar Bom ba en Sarah, waar 70
vijanden sneuvelden en veel buit werd gemaakt.
De gewapende politiedienaren uit de Endehstreek
namen de vjjandig gebleven kampongs, waarbjj
de vjjand een verlies leed van 16 dooden en 33
geweren werden buitgemaakt.
in het licht dat de verklaring van den heer Ver
steeg voor algemeen kiesrecht het eenige is wat
hier de meest uiteenloopende groepen ter linker
zijde bijeenhoudt. Vraagt men dan of er alleen
links verdeeldheid heerscht, dan. antwoordt hjj,
dat er ook ter rechterzijde diepgaande verschillen
zijn, maar op een bodem van ons verschillend
denken, ligt toch de levensbeschouwing, die ont
leend is aan de eeuwige waarheid, ons door Chris
tus Jezus zelf verkondigd. Wjj staan op den grond
slag van de banier van het Kruis en bij dat Kruis
zoeken wij wijsheid licht en kracht voor ons ker
kelijk, maatschappelijk, persoonlijk en huiselijk
leven. Dat doet men niet ter linkerzijde; daar
houdt men geen rekening met de openbaring
Gods, maar wil men alias verklaren door de men-
scheljjke rede.
Na deze uiteenzetting komende tot den verkie-
zingstrjjd, zegt spr., hij mèt den heer Von Briel
Sasse den heer Versteeg slechts even te Zaandam
heeft leeren kennen, maar hoe kerksch die zij,
toen spr. predikant aldaar was, heeft hjj den heer
Versteeg daar nooit in zjjne kerk gezien, doch
slechts eenmaal in de doopsgezinde kerk. Toch
wil hij niet tornen aan 's heeren Versteegs chris
telijke beginselen, maar zeker wil die mèt de par
tij waarmee hij staat, die beginselen niet doen
doordringen in het openbaar maatschappelijk leven.
Daarin ligt juist het verschil tusschen de liberalen
en christelijke partijendat de eerste het geheele
leven willen baseeren op de menschelijke rede en de
laatstendat leven willen doen rusten op de openbaring
Gods. De antithese, die de liberalen dood en begraven
verklaarden, is dan ook volstrekt niet dood de
liberalen zorgden zelf, dat zij in al hare scherpte
naar voren trad.
Van dat principieel betoog komende tot de prac-
tische politiek, hier (dus weer nader bij het verkie
zingsterrein) een huidewoord invlechtend aan den
afgetreden afgevaardigde, graaf van Limburg
Stirum, toonde spr. aan, dat al de verkiezingsbe
loften bij de stembus van 1905 door de vrijzinni
gen gedaan, onvervuld zjjn gebleven, dat de volks
misleiding, toen zoo grootsch opgezet, in het volle
licht is getreden, dit ministerie niets heeft ge
daan, en vele fouten bedreef, die men aan het
vorige ministerie in dubbele mate zou ten laste
gelegd hebben, Duidelyk zette spr. uiteen, dat
waar wij bjj al de maatschappelijke vraagstukken
die zich vertienvoudigen, licht en kracht zoeken
aan den voet van Christus' Kruis, bij Hem,Wiens
medelijdend oog zich ontfermt over de schare
onze tegenstanders slechts licht in de sociale
kwestie zoeken bij de menschelijke rede. Daarom,
al kunnen wij enkele zaken het maatschappelijk
leven rakend, op de neutrale zone behandelen, in
tal van andere maatschappelijke vraagstukken die
zich opdoen, gaan wjj spoedig uiteen. In dit ver
band schetste spr. den vruchtbaren socialen ar
beid van het ministerie—Kuyper en de onvrucht
baarheid van het Kabinet—Oe Meester vooral op
sociaal gebied.
Wat de linkerzijde te zamen houdt, is alleen
vrees voor het clericale blocter rechterzijde
staat men echter op den gemeenschappelijken
bodem van het Woord Gods. Want ook de Ka
tholieken erkenden in hun Vaticaansch concilie
de H. Schrift als het Woord Gods, geschreven
onder ingeving des H. Geestes, al loopt ook de
beschouwing van den Bijbel tusschen Katholieken
en Protestanten, waarvan de laatsten de apocrieve
boeken niet erkennen en minder waarde aan de
traditie hechten, nogal uiteen. Maar de strijd
in onze dagen niet tusschen katholiek
De Kamerverkiezing te Schiedam.
Groote Propaganda-vergadering.
De zaal van de Officieren-Vereeeniging was
gister-avond bezet door een groot publiek, be
staande meerendeels uit geestverwanten van de
christelijke partijen, toen daar ds. Postma en mr.
baron van Wijnbergen als sprekers optraden.
De heer T. S. Goslinga, bestuurslid der anti
revolutionaire kiesvereeniging, richtte allereerst
een welkomstwoord tot het publiek, vooral ook
de beide sprekers van dezen avond en betoogde
de noodzakelijkheid van deze vergadering als
laatste opwekking tot den verkiezingsstrijd die ge-
reep stond volstreden te worden. Hjj deelde mede,
dat eerst ds. Postma zou spreken, daarna baron
van Wijnbergen, na een korte pauze, waarna ge
legenheid zou worden gegeven enkele vragen tot
tie sprekers te stellen. Alvorens daartoe over te
gaan wilde voorz. echter de vergadering door ge
bed wijden.
Ds. D. Postma.
Ds. Postma, daarna het eerst sprekend, stelde
gaat
protestant, maar tusschen geloof en ongeloof. De
lijn die men de antithese noemt, is niet door
ons, maar door de vrijzinnigen getrokken maar
wij zullen die verder doortrekken, zoodat 't voor
hier duidelijk blijkt, dat aan eene zijde van die
lijn staan, zij die het leven doen berusten op de
geopenbaarde Wet Gods en aan den anderen
kant zij die hun bestaan slechts gronden op de
menschelijke rede.
Daarom, zegt spr. ten slotte: kiest morgen
beslist rechts. Wij huldigen in de staatkunde niet
den souvereinen mensch en verwerpen daarom het
algemeen stemrecht, maar erkennen ook in de
politiek den geopenbaarden Wil Gods, ons ken
baar gemaakt in Zijn Woord. Wij willen de chris
telijke beginselen doen doordringen op alle ter
reinen, op ieder terreinzoowel in het kerkelijk
huiselijk als maatschappelijk leven Christus Jezus
als onze koning huldigen. In dit verband zegt spr.
met vrijmoedigheidstemt De Geer en versterkt
niet door uwe keuze op Versteeg het zittend
ministerie, dat die versterking volstrekt niet ver
dient. Aan een man als dr. Kuyper vooral, dien u
liefhebt, zijt gij, anti-revolutioniaren, het verplicht
op De Geer te stemmen. Spr. deelt hier nog
bijzonder mede, dat het naar den wensch van dr.
Kuyper zelt is, dat hij heden-avond hier komt
spreken. Zjjn laatste woord is dusanti-revolutio
nairen, christeljjk-historischen en roomsch-katho-
liekec, stemt als éen man op De Geer (applaus).
Nadat ds. Postma, aldus zjjn rede geëindigd had,
bracht de heer Goslinga hem, die niet de verga
dering ten einde kon bijwonen, hartelijk dank
voor zijn principieel woord ter aanbeveling van de
candidatuur—De Geer, voor den geachten spreker
een dankbaar applaus verzoekend, waaraan geest
driftig werd voldaan.
Mr. A. baron van Wijnbergen.
Na de pauze, den- katheder innemend, begon
baron van Wijnbergen met een eere-saluut aan
de christelijke kiezers, die zich bij de Staten-ver-
kiezingen zoo goed hebben gehouden. Toen dan
ook de Kamer-verkiezing voor Schiedam was uit
geschreven, was bjj daar aanvankelijk zeer gerust
op, maar 't is niet zoo gemakkelijk gegaan als we
dachten; daarvoor heelt Vlaardingen gezorgd. In
de betrokken kwestie stelt spr. zich geen partij
zij is trouwens niet meer aan de orde; als hij
iets zou mogen zeggen tot de bondgenooten anti
revolutionairen en christelijk-historiscben, dan zou
't zijnneemt een voorbeeld aan de Katholieken
als staatspartijhun beginsel leidt hen er toe
offers te brengen, offers in ruime mate. Maar de
kwestie is onverbiddelijk uit't staat nu slechts
rechts of linksDe Geer of Versteeg, en die nu
nog voorbehoud zou maken of voorwaarden stellen,
zou toonen niet het juiste inzicht te hebben, den
ernst van het oogenblik niet te beseffen.
Wjj hebben nu slechts principieel te beslissen
of wü met de linkerzijde den weg willen opgaan
dien men in ons goede vaderland al meer en meer
volgt, of dat wij in het openbaar staatkundig
leven ons willen richten naar Hem, Die de Weg,
de Waarheid en het Leven is, of wij Staat en
Maatschappij willen baseeren op de christelijke
grondslagen, het goddelijk recht. Vraagt men ons
dan of wjj weer de antithese stellen, dan ant
woorden wjjzeker wij erkennen de scheidingslijn
zoo goed als gijalleen dan wanneer algemeen
erkend werd, dat de christelijke beginselen ten
grondslag moeten gelegd worden aan het staat
kundig, maatschappelijk leven, zouden wjj tot een
andere parijgroepeering kunnen komen.
Maar zoover is 't nog lang niet gekomenals
nog op den vrijzinnigen partijdag te Gorinchem
een man als mr. Tydeman dat de Kerkvervolging
in Frankrijk, die niet alleen de katholieke Kerk
te na komt, maar eiken godsdienst aanrandt,
roeping en plicht der overheid aldaar was, dan be
grijpen we, dat we ook voor het eigen land op de
hoede moeten zijn, dat nu vooral elke Kamerzetel
er een is, en dat het behouden van dien zetel roeping
en plicht is (applaus). Jaren lang is er gewerkt
aan de emancipatie der christelijke partijen in
Nederland, en zouden wij nu dat werk weer in de
waagschaal stellen Door het verlies van dezen
zetel, het verloren gaan van dit district, zouden wij
een groote verantwoordelijkheid tegenover het land
op ons laden de christelijke coalitie zou daardoor
minstens geschokt worden.
Er zijn zoo ontzaglijk veel punten, die dat na
der in het licht zouden stellen. Slechts een enkel
wil spr. hier releveeren. In de vereeniging
^Volksonderwijs" zjjn dit jaar aan de leden een
aantal vragen gesteld; éen daarvan is ot men
meent dat 't den weg op moet gaan, dat er uit
de Staatsschatkist geen geld meer beschikbaar
zal worden gesteld voor het bijzonder onderwijs
Waar de onderwijswetten van Machay en Kuyper
ons dus een heel eind gebracht hebben op den
weg waar wij hopen te komen, zouden wij
werden de wenschen der radicalen vervuld de
vruchten van jaren strijdens weer verliezen. Voor
ieder die in de staatkunde op principieel chris
telijk standpunt staat, is 't beslist uitgemaakt,
dat hij bjj deze herstemming slecht den candi-
daat der christelijke partijen, jhr. mr. de Geer,
kan stemmen.
Maar hen die op principieele gronden nog niet
voldoende overtuigd zijn, dat zjj op den candidaat
der christelijke partijen moeten stemmen, zou spr
op practische gronden daarvan willen overtuigen,
willen aantoonen, dat zij uit het oogpunt van
eigen stoffelijke belangen dien weg moeten op
gaan. Daartoe zette spr. uitvoerig uiteen, hoe deze
regeering in gebreke is gebleven, de stembusbelof
ten van 1905 na te komen, het veelbelovend vrij
zinnig program uit te werken. Financiën gaf ons
een stuk belasting-ontwerpen, waarvan de kiezers
reeds bij de Staten-Verkiezingen deden blijken hoe
't hen in den smaak is gevallen. Van sociale
wetgeving kwam niets: de ziekteverzekering
werd ingetrokken, de invaliditeits-verzekering
van de lijst afgevoerd. Binnenlandsche zaken
doet niets en terecht deed dezer dagen iemand
den minister van Binnenlandsche zaken ironisch
tot dien van Oorlog zeggen vriend, doe zooals ik,
voer niets uit, dan zullen de menschen u wel met
rust laten. Marine is vervangen, zonder dat
de Kamerleden er officieel iets van wisten, en nu
Oorlog de fondsen voor de stelling Amsterdam
zag afgewezen, zal de Oorlogsminister wellicht
verdwijnen, maar het ministerie gaat niet heen.
De Grondwetsherziening door dit ministerie voor
gedragen, doet ons vragen of t deze regeering
ernst is met den nationalen tijd, waar zjj een her
ziening voordroeg, die niets anders beoogt dan
het blanco artikel in zake het kiesrecht vast te
stellendwaasheid zou 't dan ook zjjn, dit zwak
ke Kabinet te steunen, door op den candidaat der
linkerzijde te stemmen.
Met een krachtige aansporing te stemmen op den
candidaat der rechterzijde besloot spr. deze uiteenzet
ting zij die hier tegenwoordig waren,zouden dit zeker
wel doen, maar zjj moesten ook anderen daartoe aan
sporen, allen voor een dag propagandisten zijn.
De Katholieken zouden dat zeker doen zjj zouden
zich de lessen herinneren hun door den grooten
Schaepman onder dat opzicht gegeven. Dank
baar dat God dieto man aan Nederland schonk,
zouden zij op op de groote lijnen door hem ge
trokken, voortgaan, zijn voetspoor volgend, stem
men op den candidaat der rechterzijde (hoera,
applaus). Hoe de christen-democraten zullen
stemmen, zal afhangen van de vraag of zij meer
democraten christenen zijn. De christeljjk-his
torischen zullen zeker allen tot den laatsten man
stemmen op den man, die hun eigen candidaat is.
De verschillende partijen aldus nagaand, richtte
spr. vooral een hartelijk opwekkend woord tot de
leden der anti-revolutionaire partjj. Als er éen
part» is, wier leden niet op Versteeg moeten stem
men en zeker ook niet thuis blijven, dan is t deze
partij, die haren grooten leider dr. Kuyper eert
geen grooter smaad zou men Kuyper kunnen aan
doen dan door middellijk of onmiddellijk mede te
werken tot de triomf van hem die het feltst
tegenover hem staat. Wat zou Goeman Borges'U»
toch lachen als door de nederlaag der christelijke
partjj in dit district den man werd getroffen tegen
over wien hjj het felst staatdie beleediging
men dr. Kuyper besparen aan Kuyper zjjn WJ
verplicht, de liberalen niet aldus te doen zege"
vieren, den eminente leider op diens 70sten ver
jaardag iets beters te doen wedervaren.
Eindigend zegt spr. nog, dat men o.a.Versteeg aan
beveelt als een man los van eiken coalitieband,
maar, mocht hjj gekozen zjjn, dan zal men hei»
dat in de Kamer wel afteeren en hem nopen zicb
bjj de linker coalitie-partjjen aan te sluiten. En
als de heer Versteeg zich voor algemeen kiesrecht
verklaart, zal wel niemand daarvan de dupe wor
den als oud-liberaal denkt hjj zeker't zal mjjn
tjjd wel uitdienen. Ten slotte hoopt hjj dat
dit korte woord er veel toe zal hebben bijgedra
gen, alle geschilpunten ter zjjde te stellen en
rechts te stemmen. Dan alleen zal niet be
waarheid worden de spotprentBorgesius Ver
steeg zegevierend Schiedam binnenvoerend op den
wagen, waarvoor kalm- loopen de anti-revolutio
nairen als allen de toepassing der christelijke
beginselen boven het uitvechten der partijgeschillen
stellen. Straks is Gods zegen over deze vergade
ring afgebeden, maar als wjj dien zegen willen
verkrijgen, moeten wjj ook zelf arbeiden, onze
uiterste krachten inspannen en met terzijdestel
ling van onze geschillen den heiligen strjjd kam
pen voor onze beginselen. Dan zal God onzen ar
beid zegenen en zullen wjj morgen-avond kunnen
zeggenGedankt zjj Gods hulpSchiedam is be
houden voor de rechterzijde (daverend langdurig
applaus).
Vragen.
Van de gelegenheid tot het stellen van vragen
werd alleen gebruik gemaakt door den heer W.
van der Most Phzn., die opmerkte dat waar baron
van Wijnbergen onder het vele door hem aange
voerde zich ook vooral gericht had tot zjjne groepj
de anti-revolutionairen, hjj hem daaromtrent de
meest geruststellende verzekeringen kon geven.
De vorige maal bjj de Staten-verkiezingen
hadden de anti-revolutionairen geen eigen candi
daat en toch hebben zjj op de coalitie-candidaten
gestemd. Als mannen van dezelfde beginselen,
zouden zjj éen weg .bewandelen en offers weten
te brengen. Alleen heeft het gebeurde hem pijn
lijk getroffen, waar 'tden vader der coalitie
partijen betrof. Waar de coalitie-partjjen uit drie
groepen bestaan, moet men eerlijk, voorzichtig,
tactisch samenwerken de liefde kan niet van éen
kant komen, ook niet in de coalitie-partjjen.
Intusschen zullen de anti-revolutionairen thans
als een man op jhr. De Geer en niet op Versteeg
stemmen, om dit Kabinet niet sterker te maken.
Daaromtrent bestaat voor hen geen vraag meer
en zjjn zjj 't volkomen eens met hetgeen overigens
door inleider wel wat scherp gezegd is.
Den heer Van der Most, wiens gezegde meer
een opmerking dan een vraag was, toch beant
woordend, zeide baron Van Wjjnbergen, met veel
genoegen gehoord had de mededeeling dat de
anti-revolutionairen als éen man op jhr. De Geer
zullen steramen. Daarvoor brengt hij hun besten
dank, als zjjn woord ingeslagen heeft, dan is zjjn
doel bereikt, waut wat hjj scherp gezegd heeft,
was ook scherp bedoeld. Een andere houding dan
de antirevolutionairen, voorstanders der candi
datuur Idenburg, nu aannemen; zou hjj voor de
eerste stemming nog eenigszins kunnen verklaren,
maar nu de kwestie geheel van de baan is, vol
strekt niet kunnen begrjjpen.
Na korte repliek van den beer Van der Most,
die nog zeide, dat men hier wel wat voor het
denkbeeld van het Idenburger-comité gevoelde,
maar nu wel geen enkel anti-revolutionair in
gebreke zou bljjven zjjn plicht te doen, besloot
baron Van Wjjnbergen, met de overtuiging uit
te spreken, dat het hoofdkiesdistrict Schiedam
wel degeljjk rechts zou houden (applaus).
De vergadering werd daarna met gebed gesloten.
Gemeenteraad.
Vergadering van den Raad der gemeente Schie
dam op Dinsdag 29| October 1907, 's namiddags
7 uur ten raadhuize.
Diefstal van prentbriefkaarten.
Gister-namiddag kwamen in den boekwinkel
van den heer J. A. Ullers, in de Hoogstraat, twee
als heer gekleede personen, die verzochten een
ansichtkaartenalbum te mogen zien. Toen aan hun
verlangen werd voldaan, maakte een van het twee
tal van de gelegenheid gebruik eenige honderden
van de mooiste kaarten te ontvreemden. Kort
na hun vertrek werd de diefstal geconstateerd-
De heer Ullers zond onmiddelljjk iemand uit om
de daders te achterhalen en hen aan de politie aan
te wijzen. Het bleek voorts, dat de behendige
dieven reeds een bezoek hadden gebracht bjj den
heer Henri Rebers en ook daar vele ansichten
hadden weggenomen. Toen zjj op het punt waren
met de gereedstaande electrische tram naar Rot
terdam te vertrekken, werden beiden door de
politie gearresteerd. De gestolen ansichten had
den zjj nog in hun bezit, terwjjl zjj een gedeelte
ervan in de tram achter hadden gelaten.
In het bureau van politie werden zjj ondervraagd,
waarna procesverbaal werd opgemaakt. Later in
den avond zjjn zjj weder op vrjje voeten gesteld.
eü_!L ^_L. H
