Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
p~Dr.
30ste Jaargang.
Dinsdag 29 October 1907.
No. 8947.
A1) o n n e e f t U oj Se
y
Nieuwe Sciietascis Courant
gratis Geïllustreerd Miapblat
Officieele berichten.
Kennisgeving.
Afsluiting Groenelaan.
1837 29 October 1907.
Buitenlandsch .Nieuw».
F E U I L L E T O N.
Donker Parijs.
ABONNEMENTSPRIJS;
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden ƒ1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland ƒ2.— per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter-
straat 50 en by alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT 50.
PRUS DER ADVERTENTISNj
EÏe\7geirErto™nM15™è„ï'begrif'
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per reel.
Voor herhaaldelijk adverteeren "wórden uiterst
Ijjke overeenkomsten aangegaan.
bil.
Telefoonnummer 85. Postbus no.
De Burgemeester van Schiedam
Drengt by deze ter kennis van de ingezetenen
Dat het kohier van de belasting op bedryfs-
en andere inkomsten No. 4 dezer gemeente,
!JVer het dieastjaar 1907/8, door den heer direc
teur der directe belastingen te Rotterdam op den
®st«n October 1907 executoir verklaard, op heden
?aa den ontvanger der directe belastingen alhier,ter
nvordering is overgemaakt.
Voorts wordt bij deze herinnerd, dat een ieder
erphcht is, zijnen aanslag op den bij de wet
ePaalden voet te voldoen alsmede dat heden de
ermy'n van zes weken ingaat, binnen welke
'3zwaarschriften tegen eenen aanslag, op genoemd
°hier voorkomende, behooren te worden ingediend.
En is hiervan afkondiging geschied, waar het
°ehoort, den 29sten October 1907.
De Burgemeester voornoemd,
M. A. BRANTS.
Dörqemeester en Wethouders van Schiedam,
aanieDgen ter °Penbare kennis, dat tot nadere
a«Kondiging de Groene laan voor het verkeer
et rij- en voertuigen zal zijn gesloten.
s c h i e d a m, 29 October 1907.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
-iL.! AI. A. BRANTS.
De Secretaris,
V. SICKENGA.
'Den wij heden beleven, is een zeer
'!:"kwaardig0 in de geschiedrollen van Neêr-
dj1 S kanc^ en V°lk. 't Is de dag, waarop een
re' grootste geniën waarop ons volk terecht trots
j 5 e«n Napoleon en Bismarck te gelijk op Neder-
^'dschen bodem, tot den ouderdom gekomen is,
PaaiUaar hot woord der H. Schrift de grens be-
bjjd f .Van 's monscberl leeftijd, maar die toch
'zonderingsmenschen, buitenmodelwezens,
°aIa er slechts weinigen zijn, niet den maatstaf
j bet oud-zijn geeft. j
Earr'*1 laatstbedoelden behoort zeker dr. Abra-
n E Hyper, oud-minister-president der Neder-
Parr11' de geniale leider der anti-revolutionaire
hou b(w'en °I' «jn zeventigsten verjaardag
bra >,alS 6611 reuzefiguur, in ongebogen, stoere
1% C Ver boven ons allen kleine woelende dwerg-
b^ter!'en uitsteekt Wat staat bij1 daar in on-
all(J ijke fierheid, de groote leider, die als een
Mozes zlJn volk geleid heeft uit de ver-
baa Gn slavem$ van bot liberalistisch Egypte
bunr de Srenzen van het beloofde land, het land
vaderen, waarin eens het christenvolk,
wanneer al zijne rechten gewaarborgd zijn, hoopt
binnen te gaan; de man met wiens leven een
groot deel onzer vadei'landsche nieuwere historie
is saam gewevenWerd onze diep betreurde
Schaepman gehuldigd als priester-staatsmau-dich-
ter, deze zeventig-jarige veelzijdig begaafde wovlt
ver over onze grenzen zelfs ais schrijver, journa
list, staatsman en redenaar door mede- en tegen
stander gehuldigd.
Hem wenschen wij dan ook in deze weinige re
gelen een eerbiedige hulde te brengen, een hulde
zeker den grooten man ver van waardig, maar
die toch beoogt een nietig veldbloempje te voe
gen bij het keurbouquet van heerlijke bloemen,
dat hem 'heden bij zijn roemrijk kroonjaar wordt
vereerd. Ver boven onze krachten gaat tocfh de
taak het juiste beeld te malen van den genialen
jubilaris, wiens groot-machtig woord en fijh ge
punte stift alleen in staat zou zijd de grootheid
van dat merkwaardig als dubbel menschenleven
dat hij te leiden wist, te schetsen.
Abraham Kuyper, den 29n October 1837 te
Maassluis geboren, waar zijn vader predikant was,
promoveerde in 1862 te Leiden aan de universi
teit tot doctor in de theologie en werd in 1863
Neder. Hervormd predikant te Beesd, in 1867
te Utrecht en in 1870 te Amsterdam, waarop
hij in 1874 zijn emeritaat verkreeg. In 1880 werd
hij benoemd tot hoogleeraar aan de Vrije Univer
siteit te Amsterdam welke in dat jaar onder zijn
invloed was opgericht. Van het jaar 1874 tot
1877 was hij lid der Tweede Kamer voor Gouda,
van 1894 tot 1901 voor Sliedrecht en van 1901
tot 1905 minister van Binnenlandsche zaken en
president van den ministerraad.
Binnen de laatstbedoelde jaartallen, die van
zijn openbaar maatschappelijk leven, ligt een merk
waardig stuk van onze nieuwere vaderlandsche
geschiedenis; van den dag toen hij behoorde tot
hen die thet reuzepetitionnement tegen Kappey
ne's Schoolwet koning Willem III gingen aan
bieden den dag waarop hij reéds de opkomst
der christelijke partijen voorspelde tot het
oogenblik waarop hij met reehtmatigen christelij
ken trots in de Kamer mocht getuige zijn van
zijn aangenomen Schoolwet, die, het rampzalig
werk van Kappeyne vernietigend, een nieuwe aera
vooi hot christelijk onderwijs opende.
Groot wa# deze eenige taan, toen hij' bij de verdedi
ging zijner onderwijswetten, in het volle en levendig
besef van zijn diep gevoelde overtuiging, de chris
telijke wereldbeschouwing stelde tegenover de
moderne levensopvatting; groot was hij toen hij
het goed recjht der christelijke partijen ook in
zaken van hooger onderwijs bepleitte, en /het recht
tot promotie ook voor de vrije christelijke univer
siteiten met klemmend betoog opeischte. Maar
gróót, machtig was deze man ook vooral, toen
in de noodlottige stakingsdagen met ijzeren hand
het gezag 'hoog hield en de misdadige woelingen
met beslistheid en kracht bezwoer, zoodat er kre
ten van bewondering zelfs uit het vijandige vrij
zinnige kamp opgingen.
'En toch had deze geweldige, deze sterke, dagen
van kleinheid en zwakheid gekend. Aan 'het anti
papistisch denken zijner opvoeding en omgeving
was hij niet vreemd gebleven; het liberalisme
had voor een wijl zijn geest beneveld; de onge-
loovige twijfelzucht der eeuw had hem in zijne
eerste studiejaren voor een tijd bevangen. Maar
onder dien machtigen breeden scfaedel is heel die
geestestrijd reeds lang uitgestreden. Na rastelooze
volhardende worsteling kwam hij als een andere
Sautus tot het licht en volgde het met een geest
drift; en toewijding, die al zijne vroegere zwak-
hedrn te niet deed en uitboette.
Wat heeft deze groote bekeerling niet met woord
en schnft vüor 'het Nederlandsche christelijke volk
gearbeid en gezwoegd! In zijn politiek orgaan
„De Standaard" en in zijn kerkelijke spreekbuis
„De Heraut" heeft hij jaren lang de openbare
meening bewerkt en beploegd en het zaad uit
geworpen, dat zoo welig ontkiemde en vruchten
droeg. Hoevele vlugschriften 'heeft hij niet gepu
bliceerd! Wat tal van theologische en historische
werken deed hij niet het licht zien!
Leider was hij in den vollen zin des woords
en is hij dan ook alleszins geworden op kerkelijk,
staalkundig en letterkundig gebied, waar mede-
en tegenstander zijn groote gaven huldigden.
Deze groote, machtige man is ook vooral de
man der „kleine luyden". Hij is democraat in
den besten zin des woords. Recht wil hij gedaan
Men aan het Nederlandsche volk in al zijne ge
ledingen. De sociale kwestie, die heel het volk
omvat, wil hij in den besten zin des woords
dat bij deed voor ons land, ook feitelijk voor
ons katholiek onderwijs, maar verhopen we ook
nog veel van de ongeschokte werkkracht zijns
geestes. Waar wij ons dankbaar verheugen in dit
„geschenk Gods aan het christelijk Nederland",
bidden wij Gods goedheid, dat geschenk nog tal-
looze jaren voor ons te bestendigen.
oplossen. Daarom is onder zijn bestuur dat stelsel
•J
(Uit het Fransch
10))
weerklonken de stappen van den bewa-
f®kènjle dd g^.eelte van den muur voor zijne
P 1'ia<k Dij berekende hoeveel tijd er ver-
tvvG> ,,f,schien de oogenblikken, dat hij aan de
01 lnden kwam. Deze bedroeg 10 minuten
d°endn kwartier- Deze tijd was desnoods vol-
GJ1 Raulhac aarzelde dan ook niet.
Jrr ?ich van verzekerd te 'hebben dat de
j er i aan ^en muur bevestigd was, klom
a(nSs °P met eene aaneenschakeling van
van sociale wetten in ontwerp gebracht, waarbij
men hem slechts tijd gelaten heeft, er enkele
in het Staatsblad te brengen.
Meer echter nog dan van goede sociale wet
ten verwacht hij van een terugkeer tot goede
christelijke zeden. Als een hersenschim en mis
leiding der schare verwerpt hij de gedachte dat
de ongelijkheid van bezit ooit zou kunnen worden,
weggenomen; slechts regeling en verzachting van7
de door de zonde ontstane ongelijkheid en niet
weg te nemen tegenstelling, is zijn streven; be
scherming der zwakken acht hij der overheid
zwaarwichtige taak. f
Als wij aldus in deze weinige regelen getracht
hebben, althans een zwakke schets te geven van
het rijke, veelbewogen leven van dezen jubilee
renden zeventig-jarige, beoogden wijl daarmede
slechts een woord van hulde te brengen aan
den genialen leider ook uit deze plaats, waar
hij niet alleen bij zijn anti-revolutionaire partij-
gangeis, maar ook onder onze katholieke geloofs-
gc-nooten, in zoo hooge achting staat.
Bij de aanbieding van onze eerbiedige geluk-
wenschen op dr. Kuyper's zeventigsten geboorte
dag herdenken wij niet slechts het ontzaglijk vele
NOORWEGEN.
Gister heeft te Christiania een bijeenkomst van
den ministerraad plaats gehad, waaraan ook. koning
Haakon, zoo juist uit Kopenhagen teruggekeerd,
deelnam.
De minister-president Michelsen, die wegens een
vry ernstige hartkwaal absolute rust noouig tieeii,
heeft in deze bijeenkomst zyn ontslag aangevraagd.
Met hem verdwijnt één der populairste personen
van de Noorsche regeeringsautoriteaen. Voorloop,g
gaat de premier naar Bergen, na Nieuwja menu
hij in de Duitsche badplaats Nauueim ge. ezmg ie
zoeken.
Nog twee andere portefeuilles in het Noorsche
kabinet werden ter beschikking gesteie. m. on
van Eeredienst en Justitie. Minister Jen n voelt
zich niet opgewassen tegen de moeilyke we. ue»,
ontstaan over de positie der staaisker». ei op
zichte van Jde conlessioneeie dissidenten, jbe po
sitie van minister Bothner is reeds stoeit tang
verzwakt, door zijn vijandelijke houding tegenover
de buitenlanders, die in Noorwegen eigendommen
aankoopen.
frankrijk.
In een tot den koning en de koningin van
Spanje gerichte toespraak, wenschte president Fa,,
lières zich gister geluk met het nauwer aanhalen
dei tanden van solidariteit en innige vrieiidscnap
tusschen de twee landen. Hij drukte verder zijn
voldoening uit over de overeenstemming, die zich
voegt bij die welke Frankrijk en Spanje vereenigt
in het werk der beschaving, waar het vertrouwen
en de wederkeerige steun aan den dag komen.
De koning dankte den president en gaf de
verzekering, dat de gevoelens der Franschen in
Spanje met diepe erkentelijkheid zullen worden
begroet Z. M. verklaarde verder, dat hij deelde
in de voldoening over de nieuwe banden, welke
de twee landen vereenigen.
De vorstelijke bezoekers zijn gisteravond om
11 uur naar Londen vertrokken.
Er loopen geruchten dat Iswolski te Parijs
moeite doet, om de met het Franschi-Russische
bondgenootschap verbonden miiitaire overeen
komst welke Rusland verplicht een zeker aantal
soldaten in het Westen bij de hand te houden,
te niet gedaan te krijgen.
--aai-d^11' waartoe slechts een zeeman
den i/S' en plaagde uriii zijne voeten
fi*ntirne( k0°gsten rand te plaatsen, die eenige
ho
breed was.
zjjne hand, zelfs ver uitgestrekt, kon
h S nipi rvei uugesireiu, Kon
t°t 4 bovengedeelte van den muur, die
Een f g ^s> hereiken,
re, hem nd van Xorscheiden voeten scheidde
^eid v°g V-an' ongötwijfeld de moei-
0r uit nrfen' want hiJ scheen er geenszins
den™ eenigen tijd streek hij met de Ihand
tauuri ongetwijfeld om er een geschikt
steunpunt te vinden. i
Toen hij het ontdekt had, plaatste hij er een
van zijne voeten in, met eene* zenuwachtige,
biyia krampachtige beweging, waarin hij alle'
kracht en energie die hij bezat, scheen te ver
zamelen.
Hij ging er dus met een voet in staan en
klampte zich toen, na een vervaarlijken sprong
vast aan het boveneinde van den muur Fenige
seconden later zat hij er schrijdelings' op.
De bewaker, die hem daar, zelfs al stond
hij beneden, onmogelijk kon zien, kwam naar
de plaats waar hij zoo juist gestaan had, en
keerde hem toen den rug.
Toen maakte hij het touw, door met zijn mes
en de meegenomen boor te werken, aan den
muur vast, terwijl hij berekende, dat het op
eenige voeten afstand van den muur hing. Toen
hij het teneinde toe afrolde, kwam de bewaker
weer aan.
Hij ging plat op het boveneinde liggen, en
helde met het hoofd naar den anderen kant.
Hij drukte er zich zoo vast tegen, dat hij in
den donkeren nacht een uitstekend gedeelte
scheen te zijin. f
Door met een oplettenden blik de lijn van
het boveneinde van den muur na te "aan zou
hem de, bewaker wellicfht ontdekt hebben
Maar daar dacht hiji niet aan.
Daai hij wist, dat de ontkoming uit Alazas
op zeer weinige uitzonderingen na, geheel on
mogelijk is, vervulde hij zijne taak nalatig en
zonder ergens acht op "te slaan.
Het geweer onder den arm, liep hij met lang
zame stappen en zwaar voort, zoodat er een
dof geluid ontsnapte aan de vochtige aarde.
Het was ongetwijfeld een boer, midden uit
de provincie gekomen. Zijne oogen, wier doffe
blik zonder uitdrukking rondstaarde, zagen niets
in den somberen nacht.
Hij ging weer terug, zonder den gevangene
bemerkt te hebben. r
Nauwelijks had hij den rug gekeerd, of Raul
hac was weer opgestaan. i
Terwijl hij voorover lag, had hij behendig het
tweede louw losgewikkeld. Een der uiteinden
hield hij m zijne hand. Dit hield hij vast aan
een zwaar stuk ijzer. Toen de bewaker op een
twintig meter afstand was, stond hij overeind
op den muur en wierp het ijzer, met eene
berekening als van een visscher, die zijne lijn
uitwerpt door de lucht. Het touw, met krach
tige nand geworpen, ging over den muur, en
toen met eene groote snelheid naar beneden;
toen het opfhield met dalen, had hij noch twee
k drie ellen in de hand.
Hij bleef vervolgens eenige seconden onbe
wegelijk wachten, vol spanning.
Toen drukte zich eene onuitsprekelijke vreugde
op zijn gelaat uit. V
Het koord bewoog zich even in zijne handen.
Het weid in beweging gebracht door eene
lichte trekking, veroorzaakt aan het andere
sta% V
SPANJE, rel re
De heer Salmeron, hoofd der republikeiusche
party in Spanje, is ernstig ziek. Telegrammen uit
Raulhac trok het op zijn beurt even naar
zich toe. Toen weigerde het verder te gaan
Aile twijfel was opgeheven, de door Mazamet
beloofde hulp was er.
Van den anderen kant van den muur b re
zich vrienden, die het touw ges, mmóu L
Raulhac was zoo ontroerd, d„, h., o.
geheel lidhaain beefde.
Maar weidra werd hij weer „aim. inj gmg
weer op den muur liggen, totdat ue wacreiex
hem wederom genaderd en den rug geaeeru
zou hebben.
Maar nauwelijks had hij zich tien schreueu
verwijderd, of Raulhac greep het touw, maakte
het vast aan een .soort van breekijzer, dat zidh
eveneens in het pakje van het touw, "etiteld
ringmuur bevonden had, en liep er lucres tot
aan het andere einde van den muur.
Hij kwam gelukkig over den eersten rimr
muur. Maar op den tweeden beging hl eene
groote onvoorzichtigheid. Hij was opgericht, toen
de wachter hem naderde.
Een geweldig „qm-vive"' weerklonk.
a aa.r ,hel herhaald, geen antwoord kreeg,
schoot de wachter op de donkere massa vare
derscheiden.Wier nauwe]iJks kua
- i i1 (Woidt mvoniijt
O- V-V/11C CClAiAOOliOWHlCAIV'CIIilg van
n^UronS V6-ld geslagen-
