Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
30ste Jaargang.
Donderdag 31 October 1907.
No. 8949.
EERSTE BLAD.
Dit nummer bestaat uit twee
bladen.
Buitenlandsch Nieuws.
Verspreide berichten.
Staten-Generaal.
Binnenland.
ABONNEMENTSPRIJS?
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden ƒ1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland ƒ2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter-
straat 50 en by alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
PRIJS DES ADTERTENTIëN?
Van 16 regels ƒ0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst
lijke overeenkomsten aangegaan.
BureauBOTERSTRAAT 50.
Telefoonnummer 85.
Postbus no.
ÏW" Wegens den feestdag van ALLERHEI
LIGEN zal de NIEUWE SCHIEDAMSCHE
COURANT, Dagblad voor Schiedam en Om
streken, V r y d a g-a vond niet verse liy-
n e n.
DUITSCHLAND,
De «Köln. Volkszeitung" bespreekt de politieke
zyde van het proces Moltke—Harden.
Nadat de Eulen burger tafelronde ten val was ge
bracht, zegt het blad, is in de «Nordd. Allg. Ztg."
herinnerd aan de uitspraak van vorst Bülow over
de verderfelijkheid der camarilladat woord werd
gesproken den 14en December 1906. In dien tjjd
was feitelijk de Eulenburger tafelronde sterk aan
het agiteeren tegen vorst Bülowde dagen van
den rijkskanselier waren toenmaals geteld.
De Eulenburgers zoo noemt het blad de
groep van Bülow's tegenstanders hadden drie
doodeljjke pijlen in hun koker lo. het vruchte-
looze der Polenpolitiek, 2o. de reis des keizers
naar Tanger en het latere zwenken van vorst
Bülow3o. zijn samenwerking met het Gentrum-
De rijkskanselier wist heel juist, dat hij door die
pijlen nog vóór Kerstmis 1906 neergeschoten zou
wordenhet kwam er nu op aan, zich daartegen
te wapenen en nu werd onder het luidste ge
schreeuw de aanval op de Centrum gedaan.
In plaats van zich rechtstreeks tegen zjjn vjjanden
te verweren tegen punt 1 en 2 viel trouwens
niets streekhoudends in te brengen heeft hjj
zich onder verloochening van het heele verleden,
om zoo te zeggen aan de spits der Eulenburgers
gesteld, den strjjd tegen het Centrum ondernomen
en zoo den gevaarlijken pijl gebroken, tot in de
eerste Meidagen van 1907 de schutters van najaar
1906 door hun eigen schuld ten val gebracht
werden.
Het Centrum heeft geen reden om uit politiek
oogpunt het proces te betreuren want het zjjn
juist de kringen der gevaarlijkste tegenstanders
van het Centrum, die voor het gerecht aan de
kaak gesteld werden.
Maar door de zwenking der binnenlandsche
politiek in December 1906 is de Rijkskanselier
in politieken zin om zoo te zeggen ook in dat ge
zelschap gekomen; hjj heeft ze toen niet politiek
bestreden, doch ze maar overtroefd. Thans kan
zich het Centrum meer dan ooit tot eer rekenen>
dat het van zulke tegenstanders als de omgeving
van Eulenburg is bestreden geworden, maar ook
dat in de heele camarilla-geschiedenis geen enkel
Centrumsman verwikkeld is.
Waarom betrad Harden dit gebied Of was men
daar misschien toch op gekomen, als de bewijs
voering niet zoo kort afgebroken was
MAROKKO,
De Duitsche gezant voor Marokko, dr. Rosen,
die thans te Rome vertoeft, verklaarde tegenover
een vertegenwoordiger van de «Tribune", dat hjj
Dog niet met zich zelf eens was of hjj, evenals de
gevolmachtigden van Erankrjjk en Spanje, naar
Rabat zou gaan om den sultan van Europa's wil
in kennis te stellen.
Beslist noodig is zjjn reis niet, want de sultan
kan er niet aan twjjfelen dat Duitschland naar
eene loyale toepassing van het Algeciras-verdrag
streeft. Zeer zeker wordt te Rabat iets voorbereid
dat geheel Europa zal verrassen. Marokko zal der
diplomatie nog groote moeilijkheden veroorzaken,
die men ten slotte echter moet overwinnen.
Het feit dat Europa zich genoodzaakt ziet tege-
goljjkertjjd nog moeieljjker kwesties op te lossen
18 oorzaak dat de zaken in Marokko niet vlugger
Van stapel loopen. Ten slotte verzekerde Rosen
den journalist, dat hjj het met den Franschen
gezant Regnault volkomen eens is.
van Reuter mede, dat hjj persoonljjk uit 's Ko-
nings mond wilde hooren welke voorwaarden* bjj
de nieuwe overeenkomst waren toegestaan. Niet
dat hjj ontevreden was over den loop der zaken,
maar hjj was er op gesteld het zelf te hooren.
De zending was geen politieke. De Swazie's wa
ren er «opgetogen" over seint Reuter onder
heerschappij van Koning Edward te komen en
wenschten nu hun eerbied aan den Koning te be
tuigen.
AMERIKA.
De «New-York Herald" en de »Sun" ontvangen
telegrammen uit Washington, die aantoonen, dat
de Japansche kwestie nog steeds de Amerikaan-
sche regeering bezighoudt, ondanks de officieele
verklaringen, waarin stjjf en strak het tegendeel
wordt beweerd.
Volgens die telegrammen zou de regeering wel
degeljjk bang zjjn de Philippjjnen te verliezen. Zij
denkt er thans aan de verdediging van die eilan
dengroep te verbeteren. Een ontwerp dienaan
gaande moet reeds aan de staven der krijgsmacht
en der vloot zjjn toegezonden.
De advokaat Mattaroli, als vertegenwoordiger
van den koning van Saksen, en de ex-kroonprin
ses, hebben Maandagavond te Florence de over
eenkomst, waarbij prinses Monica aan den Koning
overgegeven wordt, geteekend. Eergisterochtend
zijn de Tosellis, Monica en Mattaroli in een au
tomobiel naar Bologna vertrokken, vanwaar Mat
taroli met Monica alleen verder gereisd is.
ZUIDAFRIKA.
Be Swazie-deputatie die op weg is naar Londen
"eeft Johannesburg Maandag verlaten.
Het voornaamste hoofd Onococo, een broeder
Mbadine, deelde aan een vertegenwoordiger
EERSTE KAMER
Zitting van Woensdag 30 Oct.
Goedgekeurd zjjn eenige kleine wetsontwerpen
als voor wjjziging der grens tusschen de kanton
gerechten no. 3 en no. 4 te Amsterdam en
voorts de internationale overeenkomsten betref
fende spoorwegvervoer en tot herziening van het
minimum der invoerrechten op alcoholistische
dranken in de conventioneele zone van Afrika.
Daarna is behandeld het wetsontwerp tot
wijziging van art. 28 4e der Drankwet.
De heer Van Wassenaer Van Rosan-
d e motiveerde zjjn stem tegen het ontwerp, dat
z. i. strjjdt tegen de bedoeling der Drankwet. Het
systeem der wet is, dat vergunning wordt gegeven
niet slechts voor een bepaalde localiteit, maar
tevens voor een bepaald persoon, die, behoudens
eenige uitzonderingen, zelf het bedrjjf moeten uit
oefenen. Nu gaat het niet aan, zetkasteleins ver
gunning te laten uitoefenen. Gevolg hiervan zal
bovendien zjjn, dat de vergunninghouder den zet-
kastelein, die voor eigen risico het bedrjjf uitoe
fent door bedreiging met het laten verloopen van
de «vergunning" zal kunnen brandschatten.
De heer 't Hooft bestreed eveneens het ont
werp, dat een bres schiet in het stelsel der be
staande Drankwet en niet alleen den weg baant
voor een nadere algeheele herziening, maar tevens
nu reeds oplegt de richting en de strekking eener
algeheele wetsherziening. In een breedvoerig juri
disch betoog stelde spr. in het licht, dat de mi
nister omtrent de bedoeling van den wetgever
vierkant staat tegenover de meening van den
Hoogen Raad, uitgesproken in het arrest van
December 1906.
Met een beroep op dit arrest betoogde spr., dat
de minister ongeljjk heeft. Wanneer de vergun
ning-houder werkeljjk in het algemeen bevoegd
was om door een zetkasteljjn het bedrjjf voor
eigen risico te laten uitoefenen, waarom zjjn dan
in de Drankwet genoemd eenige speciale gevallen,
waarin de vergunning-houder hiertoe bevoegd is.
Spr. achtte het oprechter, indien de Minister
had^voorgesteld de geheele Drankwet af te schaf
fen dan, zooals hjj nu doet, nl. te trachten door
allerlei achterdeurtjes de Drankwet minder doel
treffend te maken.
De heer Bevers verklaarde zich voor het
ontwerp; het kan nooit de bedoeling van den
wetgever geweest zjjn om aan B. en W. op te
dragen in geval van overdracht de vergunning in
te trekken. De strekking van art. 28 vier, is
slechts, dat de vergunning door B. en W. moet
worden ingetrokken als feitelijk gedurende 3 ach
tereenvolgende maanden niet is getapt.
De heer Hovy, zich hierbij aansluitende, mo
tiveerde zjjn stem voor het ontwerp, 't Was voor
spreker hetzelfde of een zetkastelein voor eigen
risico dan wel voor eigen rekening het bedrjjf uit
oefent. Bedreigingen zullen er zelfs door ondervan
gen worden.
De minister van Binnenlandsche
Zaken (de heer Rink) wil met nadruk verklaren
dat dit ontwerp niet is de voorlooper van een
generale herziening, daarom wjjst spreker de
beschuldiging van onoprechtheid af. De bedoe
ling der wjjziging is eenvoudig. Zjj wil een
onduidelijke bepaling verduidelijken, zjj wil
het bestaand verschil in interpretatie opheffen
en conflicten voorkomen, anders niets. De op
vatting^ van spreker is reeds van 1881 af gehul
digd. Eerst in de laatste jaren zjjn sommige col
leges een nieuwere strekking aan art. 28 gaan
geven. Tot dusver is nog niet betwist, dat een
vergunninghouder het recht had een zetbaas drank
te doen verkoopen. Dat kan trouwens niet, want
meerdere vergunningen stonden vaak op één naam.
De heer 't Hooft is afgedwaald op zjjwegen,
geljjk spreker tracht aan te toonen. Het recht van
vergunning zelf is niet overdraagbaar aan vreem
den of erfgenamen, maar dat sluit niet in, dat de
vergunninghouder den drank niet mag laten ver
koopen. Een andere opvatting was o.a. het gemeen
tebestuur van Amsterdam toegedaan, maar hon-
derderd besluiten in dien geest werden door Gede
puteerde Staten vernietigd. Daarop richtte het
gemeentebestuur zich tot H. M. de Koningin en
zoo werd spreker genoodzaakt zich met de kwestie
bezig te houden. Daaruit kwam het onderhavige
wetsontwerp voort en nu heeft de heer 't, Hooft
wel afbrekende critiek geoefend, maar opgebouwd
heeft hjj niet.
De heer 't H o o f tAfschaffing van art. 28
sub. 4.
De m i n i s t e r zet uiteen, dat dit artikel in
de wet niet kan worden gemist. Hjj verdedigt
verder het ontwerp. De kwestie moest uitgemaakt,
omdat van verschillende kleinere gemeentebestu
ren niet kan worden geëischt, dat zij de moeilijke
zaak geheel zullen behandelen. De minister heeft
art. 28 mild willen toepassen en zoo de Kamer
het ontyverp afstemt, bljjft een onhoudbare toe
stand voortbestaan.
De heer 't Hooft repliceert.
De minister dient nogmaals van antwoord.
Daarna wordt het wetsontwerp met 21 tegen 14
stemmen aangenomen.
De vergedering gaat uiteen tot nadere bjjeen-
roeping
Hofberichten.
H. M. de Koningin-Moeder, die 1 Nov. naar
Montreux vertrekt, zal tjjdens het bezoek van het
Duitsche keizerpaar te Amsterdam tegenwoordig
zijn.
Vacature Eerste Kamer.
Ter vervulling van de vacature in de Eerste
Kamer, ontstaan door het overlijden van den heer
mr. Sassen, te Breda, wordt, naar de N.-Brab.
meldt, ook nog genoemd de heer mr. N. H. Hengst,
kantonrechter te Veghel; van andere zjjde
hoort men evenwel dat de keuze zich concen-
treeren zou op een bekende uit de Baronie van
Breda.
gemeene Diensten worden gemaakt, waar de offi
cieele begroeting zal plaats vinden.
Tergeljjkertjjd met het Duitsche eskader zullen
wanneer althans aan het nu bestaande voor
nemen gevolg wordt gegeven - de Nederlandsche
oorlogsschepen «Noord-Brabant", «Friesland",
«Koningin Regentes" en «Piet Hein" in de haven
aanwezig zjjn.
De «Scharnhorst" is een gepantserde kruiser
van 11.500 ton, bewapend met vier kanonnen van
30.5 c.M. en 10 van lo c.M., de Koningsberg" is
een beschermde kruiser van 3250 ton, bewapend
met 10 kanonnen van 10 cM., terwyl einüelyk
ook de «Sleipner" een van de nieuwste kruisers
is, die in dit jaar aan de Duitscne marine werd
toegevoegd,
Zooals wjj hebben medegedeeld, arriveeren de
keizer en de keizerin tegen 12 uur op het Paleis,
op den Dam te Amsterdam. De «Deutscne Wo-
chen Ztg." verneemt verder, dat, nadat in inne
men kring t^e lunch gebruikt zal zyn, aud.ëutie
wordt verleend aan de ministers en andere hoog-
waardigheidsbekleeders. Na afloop wordt het Ryas-
museum bezocht. De te volgen weg is nog niet
vastgesteld.
Tegen zes uur vindt het gala-diner plaats, waar
bij eenigen der voornaamste, van de civiele en
militaire autoriteiten, zullen aanzaten, terwyi na
afloop door het keizerpaar cercle zal women ge
houden.
Om half elf vertrekken de hooge gasten van
het Centraal-station. De uit 11 wagens bestaande
keizerlijke trein, die denzelfden dag uit Berljjn
aankomt, zal door twee sneltrein-locomotieven
van de Hollanasche IJzeren Spoor ,naar Rheine
worden gebracht, waar twee Duitsche locomo
tieven den trein verder naar Potsdam zullen voeren
en tegen 8 uur, 's morgens, aan het Wildparksta-
tion zullen arriveeren.
Verkiezing Tweede Kamer.
De Minister van Binnenlandsche Zaken
Overwegende, dat ten gevolge van het overlijden
van den heer mr. H. Okma een verkiezing moet
plaats hebben van een lid der Tweede Kamer
der Staten Generaal in het kiesdistrict Sneek
dat die verkiezing zal plaats hebben op Vrjjdag
22 November a.s., de stemming, zoo noodig, op
Woensdag 4 December a.s., en de herstemming,
zoo noodig, op Vrjjdag 13 December a.s.
Celebes.
Bljjken een bjj het Ministerie van Koloniën
van den gouverneur van Celebes en Onderhoorig-
beden ontvangen telegrafisch bericht zjjn bjj de
krijgsverrichtingen aldaar
zwaar gewond de sergeant J. Van Leijenhorst
(no. 44680), en
licht gewond de genie-soldaat Ch. H. van Eg-
mond (no. 58777) en de fuselier F. H. Lange (no.
57014).
Bezoek van het Duitsche Keizerpaar.
Naar het «Hdsbl." verneemt zal het Duitsche
eskader, dat het keizerljjk jacht de «Hohenzollern"
van Engeland naar Amsterdam vergezelt en den
19en November 's avonds te IJmuiden aankomt,
om dan den volgenden dag door het Noordzeeka
naal naar Amsterdam op te stoomen, waar het
des morgens omstreeks elf uur verwacht wordt,
bestaan uit de «Scharnhorst", de «Koaigsberg''
en de «Sleipner".
Van het keizerljjk jacht, dat in het verlengde
van de schepen der Mij. «Nederland" bjj de dertig-
tons-kraan aan de Handelskade zal worden gemeerd,
zal een overdekte gang naar het gebouw van Ad-
De nieuwe Duitsche gezant.
Bekend is, dat de tegenwoordige Duitsche ge
zant te 's Gravenhage een groot vereerder van
kunst en letteren is. Zijn opvolger, de heer Von
Müller is, naar de «Deutsche Wochenzeitung für
die Niederlande, und Belgien" meldt, heeft zich
ook in de kunstwereld een goeden naam verwor
ven. Hjj is eeu zeer goed vioolspeler. Vorst
Herbert von Bismarck noemde hem, toen hjj nog
in de diplomatie was, altjjd «unser Geiger".
Hulde aau mr. F. A. Bijvoet,
Alvorens de raad van Haarlem gister zjjn werk
zaamheden aanving, bracht de voorzitter huiüe
aan de nagedachtenis van wjjlen mr. F. A. By voet,
wiens ziekte door allen met zeer groote deelne
ming was gevolgd, wier aanvankelijke beterschap
met zoo groote vreugde was vernomen, omdat
men had gehoopt nog lang te kunnen genieten
van zjjn groote geestesgaven.
Het had niet zoo mogen zjjn, mr. Bgvuei is
ons voor goed ontvallen en zyn neiuere nu e.en
zullen den raad niet meer kunnen van nut zyu.
Door niemand zal vergeten worden, wat mr.
Bjjvoet voor de gemeente heeft gedaan en allen
zullen de diepbedroefde weduwe toebidden, de
kracht te vinden, om dat zware verlies met haar
zes kinderen te dragen.
De raad hoorde deze toespraak *taa; de aan.
De burgemeester van An. .teruaiu.
Burgemeester van Leeuwen, dn eeu giooi ute.
zjjner vacantie iu Italië doorbrengt, vertoeft sedert
Donderdag in Napels.
Dezer dagen is bij de familie te Amsterdam
bericht ontvangen, dat de vacantie een gunstigen
invloed heeft uitgeoefend op zjjn gezondheid. De
burgemeester hoopt vóór het bezoek van den
Duitschen Keizer terug te zjjn.
De Nationaal-Historische.
In «Nederlandsche Stemmen" het orgaan der
nationaal-historische partij, bepleit de heer D R
Wjjckerheld Bisdom aansluiting bij de rechtsche
coalitie om het bestaan der partij niet nutteloos
te doen zjjn en als eersten stap geeft hjj aan
vereeniging met de Christeljjk-hische pari-ij. Hjj
waarschuwt, dat de party niet bevangen wurue
door het machtwoordAnti-Ciericalisme en al
den aankleve daarvan.
De redactie stelt het orgaan beschikbaar om
