Binnenland.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Gemengd Nieuws.
By art. 120bis spreekt de heer V e r h e y over
de toelage van de met politie belaste militairen,
waarvoor een memorie post is uitgetrokken en
bei-preekt daarby de samenstelling en inrichting
der bezetting. Spr. keurt de gansche organisatie
volkomen af, waarvan hy het systeem trouwens
niet volkomen begrijpt.
De heer Van Kol verzet zich tegen de "plan
nen van den heer Verhey. Hy ziet geenerlei be
zwaar in een vermindering der bezetting welke
toch altyd slechts gering in omvang is.
De Minister verdedigt de voorgestelde
plannen, die het groote voordeel hebben, dat zjj
tenminste de menschen hun bezigheden regelen.
e algemeene beschouwingen worden gesloten,
en de begrooting van Curaqio aangenomen.
Thans komt aan de orde de
Begrooting van Suriname.
D heer Van Doorn stemt volledig in met
het program van den gouverneur en is tevreden
met de houding der Koloniale Staten, die den
gouverneur in zyn plannen steunen. Overigens
moet men afwachten. Hoe het met de bacoven-
cultuur zal gaan. De opbrengst van de cacao is
lang niet ongunstig en heeft in de 7 eerste maan
den van dit jaar reeds meer opgebracht dan in
gansch een vorig jaar. Het uitzenden van tijdelijke
ambtenaren naar de koloniën zou wellicht nuttig
kunnen zyn. Een zwarte stip bljjft het opium
schuiven, dat weliswaar door de Staten aanstonds
is onder de oogen gezien, maar waaraan ook de
Byksregeering aanstonds haar aandacht dient te
schenken. De oprichting eener centrale suikerfa
briek door het gouvernement, wordt door spr.
sterk verdedigd als geenszins strydig met deBrus-
selsche Conventie. Volgens die Conventie mag de
Staat door fiscale wetgeving de concurrentie niet
bevorderenmaar dat is heel wat anders. Spr.
beroept zich tot staving zijner opinie op de ge
schriften van prof. D'Aulms, onzen gedelegeerde
te Brussel.
De heer P a t y n spreekt over de voorgestelde
geldleening op korten termyn, waarvan de gou
verneur maakt den sluitsteen zyner financieele
politiek, wat voor spr. een grief is. Er wordt
met allerlei vage termen over uitgaven gesproken.
Spr. ziet in de voorgestelde methode een gevaar.
Men schept zich een tydelyke verruiming van
middeleu, waarvan ten slotte een styging van het
budget het gevolg is. Die tydelyke leeningen
kunnen in het waarschijnlijkste geval niet dan
schadelyk zyn. Nog verschillende andere soortge
lijke bezwaren worden door den spreker opgesomd.
En vooral wordt eene begrooting moeilyk te be-
oordeeien, naarmate zy gecompliceerder is saam-
gesteld. Wat by wyze van uitzondering misschien
goed zou kunnen werken, is als regel geheel on-
gewenscht. Spr. is er allerminst van overtuigd,
dat we hier op den goeden weg zjjn. Toch wil
spr. voor deze wet stemmen. Als de minister
kan toezeggen, dat in volgende jaren zoo iets zich
niet herhalen zal.
Vanavond voortzetting.
Avondzitting van Maandag 18 Nov.
Begrooting van Suriname.
De beraadslaging wordt voortgezet over de
begrooting van Suriname en het leeningsontwerp
voor die kolonie, waarby de heer P i e r s o n,
zich ten aanzien van het laatste ontwerp aan
sluitend by den heer Patyn, de rede van den
heer Van Doorn bestreed, daarby betoogende, dat
ue suiter-conventie aan de oprichting van een
gouveruemeuts suikerfabriek in den weg staat.
Ue neer Van Vuuren verdedigde het lee
ningsontwerp, blyk van practische financieele
poliuek van gouverneur Idenburg, wien hy hulde
bracnt. Dank /.y dit nieuwe stelsel, zal men in de
kolonie de tering naar de nering weten te zetten
en al accepteert spreker dit voorstel niet ais het
goede, hy neemt het aan als het beste wat te
arygen is.
De heer Van Kol, betoogende dat de Kolo
niale Staten zich loyaal tegenover den gouver
neur gedragen, wees op de styging der pryzen
oer eerste levensbehoeften, gevolg van opdrijving
der indirecte belastingen, waarover de bevolking
terecht ontevreden is. Hulde brengende aan den
gouverneur voor de krachtige doorvoering van de
opiumwet, hoopte hy, dat desgelijks gehandeld
zou worden by de alcoholbestryding. Spreker
cntiseerde krachtig de houding der regeering, die
aan de Koloniale Staten ten onrechte het recht
van amendement onthoudt en drong voorts aan
op maatregelen in het belang der hygiëne en op
steun aan de zending, zoomede op bevordering
van den spoorwegbouw in het Saramanca-district.
Hy drong alsnog aan op de voortzetting van
proeven voor de boschcultuur, op maatregelen
tegen de groote sterfte en op verbetering van
den veestapel.
De Minister van Koloniën stemde in
met' de hulde aan de Koloniale Staten gebracht.
Getracht wordt den leden vergoeding voor reis
kosten te verleenen. Aan de ontwikkeling der
nijverheid (lucifers- en goudindustrie) wordt
aandacht gewjjd,- zoomede aan boschcultuur. Met
den hier te lande aanwezigen chef van den ge
neeskundigen dienst in Suriname zullen maat
regelen ter verbetering der hygiëne worden be
sproken.
Ut- tneoretische bezwaren daartegen erkennende,
veidedigde de minister breedvoerig, als praciisch
doeltreffend voor Suriname, 't leenmgs-ontwerp.
Subsidie voor een suikerfabriek bleef de minister
onmogelijk achten, maar hij deelde mede, dat de
kans groot is, dat de fabriek te Paramaribo wordt
opgericht, zonder steun van regeeringswege.
Het leeningsontwerp werd daarna aangenomen.
£1 Hierna werd overgegaan tot de behandeling der
artikelen van Surinaamsche begrooting, waarby
de heer Van Kol tegenover den heer Van
Deventer verdedigde de noodzakelijkheid van
de bestraffing van ^afgoderij", terwijl de heer
Schaper protesteerde tegen de schending van
briefgeheim door den procureur-generaal in
Suriname.
De minister verdedigde de bestraffing der
»afgodery" door rechters, die de toestanden in de
kolonie kennen. Terzake van het briefgeheim gelden
in de kolonie andere regelen dan onze Grondwet
ten deze stelt. Er is intusschen verschil van
meening ontstaan of in casu tegen de wet is ge
handeld. Er zal getracht worden aan dit dubium
een einde te maken.
De begrooting van Suriname werd daarna a a n-
g e n o in e n, evenals het «wetsontwerp tot het
aangaan van een leening voor de doortrekking van
den spoorweg tot Dam" en dat betreffende het
slot der Curafaosche rekening over 1903.
Heden voortzetting van de behandeling der
Staats begrqqüng.
Officieele berichten.
Bij Kon. Besl. is verleend de zilveren eere
medaille, verbonden aan de orde van Oranje-
Nassau, aan J. F. HaVermans, bode bijl den Hoo-
gen Raad der Nederlanden.
De komst van Keizer Wilhelm.
Naar wij vernemen, wordt de Duitsclie Keizer,
uit Engeland komende, den 6n December hier
te lande verwacht.
De Duitsche Keizerin.
Men meldt uit Apeldoorn
De trein, waarmede de keizerin vanavond naar
Postdam vertrekt, zal van het station Apeldoorn
vertrekken, zoodat de stoet zich in rytuigen van
het Loo naar Apeldoorn begeeft.
De nieuwe Koninklijke stallen.
Men meldt van 't Loo aan »Het Vad."
Gister had de aanwijzing van den bouw der
nieuwe Kon. stallen op 't Loo plaats. Er was veel
belangstelling. Aannemers uit alle oorden des lands
vereenigden zich in het hotel »De Nieuwe Kroon",
waar teekeningen waren geëxposeerd. Wy waren
in de gelegenheid gesteld een en ander te bezich
tigen. Het wordt een zeer fraai gebouw in carré-
vorm, het hoofdgebouw met 15 meter hoogen
toren met klok, alles met drie verdiepingen. Aan
de voorzijde van het front zijn gelegen de rijtuig-
stallen en aauspanplaatsen. In het hoedpaviljoen
is gelegen de voorzyde der koetshuizen, zadel
makerij, tuighuizen, in beide zijvleugels de paar
denstallen. Er is plaats voor meer dan 100 paar
den. Het gebouw wordt opgetrokken in klassieken
styl, eenvoudig wit met banden in rook steen,
met eigenaardige antieke poortjes met jaartal in
Romeinsche cyfers. Tusschen de drie vleugels is
een ruime binnenplaats, grenzende aan het Kon.
Park. Vrydag waren reeds alle bestekken uitver
kocht, terwyl nog een massa postwissels inkwamen.
Audiënties.
De gewone audiëntie van den minister van
Financiën zal op Donderdag 21 November a.s. niet
plaats hebben.
De gehuwde ambtenares.
Nu de bepaling, dat vrouwelijke ambtenaren
van den post- en telegraafdienst by huwelijk
entslagen worden, opgeheven is, is, naar de »Echo"
verneemt, aan de vrouwelijke ambtenaren, die
tegeu haar wil werden ontslagen toen zy in het
huwelyk traden, de vraag gedaan of zy vóór 12
December willen mededeelen of zy by voorkomende
vacatures in aanmerking wenschen te komen om
in haar vroegeren rang weder in dienst te treden.
Staatscommissie voor den Landbouw.
By Kon. besluit van 15 November 1907 zyn
benoemd tot leden van de by Kon. besluit van
20 Juni 1906 ingestelde Staatscommissie voor den
landbouw, de heeren J. P. Wiersma, te Ferwerd
(gem. Ferwerderadeel), en mr. P. A. Diepenhorst,
te Amsterdam. (St. Ct.)
Bestrijding der tuberculose.
Naar uit goede bron wordt medegedeeld, hebben
Ged. Staten van Noord-Holland geen termen kun
nen vinden om goedgunstig te adviseeren op de
verzoeken van de vereenigingen te Amsterdam,
Haarlem en Den Helder tot bestrijding der tuber
culose, om steun van de Provincie.
In de najaarszitting van 1906 werd een verzoek,
toen door Haarlem alleen gedaan, afgewezen, om
dat prof. Jos. van Hamel een gecombineerd optre
den der vereenigingen in Noord-Holland in het
vooruitzicht stelde.
Verkeersveiligheid.
Op uitnoodiging van dr. C. P. C. Bosch kwa
men Zaterdagavond te 's-Graveahage eenige be
langstellenden en deskundigen bijeen, om te be
ramen, hoe men zou kunnen geraken tot meerde
re veiligheid tegenover het toenemend verkeer,
in het byzonder dat der automobielen. Uit de
besprekingen bleek, dat men het vrjjwel er over
eens was, dat vele auto's zooals zy vaak bestuurd
worden, een gevaar opleveren, dat voorkomen moet
en kan worden. Men drong aan op het eischen
van een kundigheidsrybewys en op betere aanpas
sing der politie aan het moderne verkeer. De in
voering van een maximumsnelheid vond verdedi
ging, doch vele andere sprekers verzetten zich ten
sterkste hiertegen en tegen elke wijziging van
art. 15 der Motor- en Rywielwet.
Algemeen was men echter van meening, dat een
eventueel te vormen comité zich niet uitsluitend
zou hebben bezig te houden met het automobilis
me, maar met de veiligheid van het verkeer in den
breedsten ziD.
Ten slotte werd besloten dat dr. Bosch namens
de vergadering zich zou wenden tot de besturen
der vereenigingen en lichamen, welke geacht kun
nen worden in het vraagstuk belang te stellen,
met het verzoek een of twee vertegenwoordigers
uit hun midden aan te wjjzen, die, aangevuld uit
het publiek, een comité zullen vormen, dat de zaak
in studie zal nemen. (Vad.)
Rijksmiddelen.
Do staat der opbrengst vair Rijksmiddelen over
de maand October geeft eëii afbeeldsel van de
economische toestanden in het algemeen, Gedd-
schfiarschte is er allerwege en het kan niet uit
blijven, dat de Staatskas, die enkel geldige munt
specie ontvangen wil, er onder lijdt. Bijna alle
onderdeden vertoonen een mindere opbrengst dan
in dezelfde maand van het vorige jaar, behalve
bij die, waar de ontvanger met z'n „waarschuwin
gen" en „aanmaningen" dwingt tot afschuiven.
Bij do vermogensbelasting heeft hem dit evenwel
niet eens geholpen. In 't geheel is bifna 3 ton
minder ontvangen, en nu leverde de wisselvallige
successiebelasting nog 3 ton meer dan in 'i906.
Over de 10 maanden is de totaal-ontvangst nu
nog 8 ton bij de raming achter, een tekort waar
over men zich niet behoeft te Verontrusten, «laar
de laatste maanden dit nog Wel zullen goedmaken.
Vergeleken met 1906 is er een surplus van 2 7
millioen, niettegenstaande liet successierecht nog
ruim 1 ton, de hypotheekrenten bijna 1 ton, het
zegelrecht 1/2 en het registratierecht 1-yma 41/2
ton ten achter is. Ook op accijnzen van wijn,
gedistilleerd en zelfs op bier en azijin is een min
der bedrag verkregen. Een en ander wijst zeker
op 'don ernst der economische gebeurtenissen.
Vereenvoudigde spelling.
Door de «Vereeniging tot vereenvoudiging van
onze schrijftaal" is een adres gericht tot de Eerste
en Tweede Kamer der Staten-Generaal, waarin,
onder verwijzing naar een vroeger adres aan den
minister van Binnenlandsche Zaken, (waarin werd
verzocht »het daarheen te leiden, dat aan het ge
bruik van de vereenvoudigde spelling geen bezwa
ren worden in den weg gelegd en de in
voering van bedoelde spelling niet worde belem
merd van de zijde der e verheid en der schoolauto-
riteiten), wordt medegedeeld, dat thans byna alle
onderwyzersvereenigingen aan bedoeld adres adhae-
sie hebben betuigd.
De bedoeling van het streven der vereeniging
wordt verder uiteengezet.
Nederlandsche Vereeniging van
Postzegelverzamelaars.
Onder presidium van den heer C. Wafelbakker,
te Amsterdam, hield de N. V. v. P. eergiste
ren in het Park, te Hoorn, haar algemeene ver
gadering. In zijn inleidend woord wijdde de
.r/itter eenige woorden aan de nagedachte
nis van den heer D. M. de Heer, van Rotter
dam. I f j j
Na goedkeuring van het jaarverslag en dér re
kening en verantwoording komt in behandeling
de begrooting over 1908. Deze wordt vastgesteld
ten bedrage in ontvangst en uitgaaf van f2175,
waarvan f 70.65 onvoorzien. De vereeniging telt
thans 10 afdeelingen, n.l. Amsterdam, Arnhem
en omstreken, DoesburgDoetinchem, Friesland,
Den Haag, Haarlem, 's Hertogenbosch, Twente,
Utrecht en West-Friesland, met 336 betalende le
den. 1 1 r
Tot bestuursleden worden Herkozen de heeren
P. J. van Harderwijk, Schiedam, en M. Wins,
Rotterdam, terwijl tot leden der financieele com
missie worden gekozen de heeren A. W. Polman
en J. N. Pisuisse. Amsterdam.
Arnhem wordt aangewezen als de plaats, waar
het volgend jaar de algemeene vergadering zal
worden gehouden. Ook dan zal een tentoonstel
ling aan de Vergadering worden verbonden.
Aan de orde was thans het voorstel van het
bestuur, om ter beschikking van den bibliothe
caris te stellen een som, groot f50, om de ont
brekende tijdschriften aan te vullen. Het gevraag
de krediet werd toegestaan.
Besloten werd om in Mei 1909, ter viering
van het 25-jarig bestaan der Vereeniging, een
internationale tentoonstelling te houden. Na zeer
uitvoerige discussie, werd als plaats aangewezen
Amsterdam met 27 stemmen, tegen 14 op Den
Haag. - i
Het bestuur wérd machtiging verleend een
uitvoerend comité te benoemen en alle maatre
gelen te nemen, ten einde aan de tentoonstel
ling het welslagen te verzekeren. Tot dekking
der allereerste onkosten wérd aan hét bestuur
een krediet Verleend van f75.
Aangenomen werd het voorstel van het be
stuur om de N. V. v. P. te doen toetreden tot
den ,op te richten Nederlandschen Bond.
Hierna werd de vergadering mét de gewone
plichtplegingen gesloten. j 1
Volksbsdhuis.
In de week van 41—47 November 1907 werden
genomen 251 baden
lste kl. 2de kl.
kuipbaden 21 kuipbaden 34
regen 23 regen 166
school
kinder 5 ct 7
Gister-middag is door den heer J.
Pinster, aannemer alhier, aangifte gedaan, dat
zijn rywiel, dat hij een oogenblik onbeheerd
had laten staan in de Stryensche straat, hem
ontstolen is.
De politie stelt een onderzoek in.
Te Tunis is 15 dezer aangekomen
de stoomsleepboot «Sedjoumi", gebouwd op de
werf »Gusto" alhier.
UIT BOTTERDAM.
De elevator-maatschappy heeft besloten tot den
aanbouw van zes nieuwe elevators.
Het aandeelenkapitaal werd met f 1.200.000
vermeerderd.
De moord te Zeist. De correspondent van
de „Tel." te Zeist meldt dato 18 November om
trent de afschuwelijke moordgeschiedenis nog het
volgende
Den ganschen dag werd het onderzoek met
den grootsten ijver voortgezet, in den middag
door den rechtercommissaris Schepel van
Utrecht. 1
Vier personen zyn achtereenvolgens gearres
teerd, nl. de twee, wier namén ik reeds meldde,
een zekere Kors, en de looper van een kassiers
kantoor te Zeist, J. Overhorst genaamd.
En toen het gerecht al meer en meer ging
vorschen, en de verdachten al verder in het nauw
bracht, viel er één door de mand: de bierhuis
houder Velen bekende. i
En wat hij bekende, is zoo afschuwelijk, zoo
intens laag, dat men zich afvraagt, hoe vier men
schen, vier vaders nog wel, tot zoo iets kunnen
komen. f
De bekentenis komt hierop neer
Toen Zaterdagmiddag omstreeks een uur de
ongelukkige de kroeg aan den Van Reenenweg
binnen kwam, werd hij dadelijk door T. van Ee
aangegrepen en geworgd, bij welke daad Van
Velen het slachtoffer vasthield.
Hierop werd het lijk, na van alle geldswaarde
beroofd te zijn, in (den kelder geworpen, waar
het bleef liggen, tot des avonds half twaalf.
Toen is het door de beide schelmen wegge
bracht, geassisteerd door den melkboer Kors, die
het op den rug moet hebben genomen en in de
moddersloot naast het kerkhof hebben geworpen,
terwijl Verschillende, re#ds genoemde voorwerpen,
daar wérden neergelegd. j
Het gestolen geld werd in Veiligheid gebracht
bij een familielid te Utrecht.
Alles is geschied op voorstel van Overhorst,
die als loon een bedrag van f 100 ontving.
Bij de afzending van dit bericht hebben de
drie overigen nog niet bekend.
Het „U. D." vermeldt o.m. het volgende om
trent den roofmoord te Zeist:
Bij een door de politie ingesteld onderzoek is
gebleken, dat de jongen Zaterdagavond ergens
gewurgd is, waarna het lijk des nachts naar de
plaats moet zijn gebracht, waar men het Zon
dagmorgen heeft gevonden. i
De twee aangehoudenen staan beiden ongun
stig bekend. De bier huishouder V. verklaarde Zon
dag aan de justitie, dat de jongen 's morgens
bij hem is geweest, binnenkwam door de voor
deur en het perceel verliet aan den achterkant.
V. droeg het rijwiel voor hem' door de woning
naar achteren. De vrouw Van V. verklaart daar
entegen, dat de jongen door de voordeur is bin
nengekomen en ook door de Voordeur is heen
gegaan. Deze verklaringen strijden dus met el
kander. Het bierhuis van V. staat op 100 h 150
meter afsfands Van de sloot, waarin h'et lijk werd
gevonden. Verder is tijdens het justitieel onderzoek
gebleken, dat beide verdachten Zaterdagmiddag
in Utrecht zijn geweest, waar zij zich hebben
opgehouden in de tapperij van Van Schaik aan
den Leidschen weg. De een beweert om kwart
over 5 weer te Zeist terug te zijn geweest, de
ander zegt over 9 pas terug te zijn gekomen.
Degeen, die het vroegst terug is gekomen, werd
omstreeks half 4 aan De Bilt gezien, loopende
terwijl beiden verklaren met de tram naar Utrecht
te zijn gegaan. r
Wat de een om half 4 aan De Bilt deed, is
onopgelost gebleven. Het voorloopige onderzoek
heeft, aangetoond, dat de jongen 8 10 uren
dood is geweest, toen men hem vond; hij moet
te water zijn geworpen, na vermoord te zijn.
Ongelukken. In de beetwortelsuikerfa
briek der firma De Ram Co. te Rosendaal is
gisternamiddag de werkman Ant. S. tusschen
eene machine bekneld geraakt en dermate ge
wond, dat de dood spoedig intrad. De overledene
laat eene weduwe met 6 jeugdige kinderen na.
Het driejarig kindje van den heer v. K. te
Hillegom, dat Zondag in aanraking kwam met de
brandende kachel, is in het Academisch Zieken
huis te Leiden aan de brandwonden overleden.
Slachtoffer van de «Berlin". Men
schryft van den Hoek van HollandOp ver
zoek der familie is het lyk van den heer Böhm-
lander gister naar Neurberg vervoerd om aldaar
in het familliegraf bygezet te worden.
Geen berooving. Men meldt uit Haarlem:
Het gerucht, dat de kruidenier S. die te Half
weg verdronken werd gevonden zou zyin beroofd,
is gebleken onjuist te zijn. Volgens de familie,
had hy niet meer geld by zich, dan Voor een dag
vertermgskosten. i j
Staking in de Houthaven te Amster
dam. Een vrij ernstig conflict is gisteren in de
Houthaven te Amsterdam uitgebroken. Officieelei
berichten daaromtrent konden wy tot nu toe bij
de werkgevers noch bij de arbeiders-organisatie
iri het havenbedrijf Verkrijgen, doch van andera
zijde vernemen wy hét Volgende:
Een der voormannon in de VakVereeniging der
bootwerkers men noemde ons den naam D.
Copier werd reeds eenigen tijd door de werk
gevers van hun booten geweerd, wijl bet dezeft.
