Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
30ste Jaargang.
Vrijdag 20 December 1907.
No. 8991.
Atom eert U op ie
Gelouterd.
Nieuwe Sclieiaisclie Courant
met gratis Geïllnstreeri Zoniansllai
Wik p. weet, 0.45 p.nfl, fl.35p.3w0.
Offieieele berichten.
Kennisgeving.
Buitenlandsch Nieuws.
FEUILLETON.
Staten-Generaal.
ABONNEMENTSPRIJS!
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden ƒ4.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland ƒ2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
PRIJS DER ADVERTENTIëN,
Fnf»1~6iragell/f°'92^met inbeSriP van bewijsnummer,
mke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren wórden uiterst
lyke overeenkomsten aangegaan.
bil-
BOTERSTRAAT 50.
Bureau
Telefoonnummer 85.
Postbus no. 39
Inrichtingen welke gevaar, schade of
hinder kunnen veroorzaken.
Geven kennis aan de ingezetenen dat op heden
aan W. A. Hoek te Rotterdam en zijne recht
verkrijgenden vergunning verleend is tot oprich"
ting van een machinefabriek en een ketel
makerij en plaatsing van een gasmotor van 12
paardenkracht, in het pand staande alhier aan den
Buitenhavenweg no. 134, kadaster sectie L. no.
145.
Schiedam, den 20sten December„1907.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. A. BRANTS.
11 De Secretaris,
V. SICKENGA.
alleen de sterke van den vrede zeker is, gaat by
zyn land- en zeemacht versterken.
Verder zeide de minister, dat, aangenomen, dat
de Engelsche vloot verschalkt en een vijande
lijk leger van 100.000 man geland werd, die
vijand het territoriale leger van 300.000 man
tegenover zich moest vinden, ook wanneer Enge-
lands geregelde troepen over zee waren.
BELGIë.
De liberale partij uit de Belgische Kamer heeft
eenstemmig een besluit aangenomen, waarin zij
voor België de aanvaarding van den Kongostaat
onder de voorwaarden, in het wetsontwerp neerge
legd, onaannemelijk noemt. Men acht nu de ver
werping van het wetsontwerp zoo goed als zeker
en een ministerieele crisis aanstaande.
RUSLAND,
Filossoffof, minister van handel, overleed
gisteravond plotseling, tijdens hij de galavoorstelling
in den Marien-schouwburg bijwoonde.
Bij het Port Arthur-proces kwam eergisteren de
beschuldiging, dat S'öisel wederrechtelijk als
commandant van Port Arthur was opgetreden, ter
sprake. Koeropatkin sprak ten gunste van Stössel.
Na den slag bij Kin-Tsjau kreeg Stössel last zich
naar het Mantsjoersche leger te begeven. Hjj ver
zocht echter in Port Arthur te mogen bljjven.
Daar Stössel het gansche Kwantoeng-gebied voor
treffelijk kende, had Koeropatkin hem toen in
Port Arthur laten bijven. Koeropatkin legde
verder een gunstig getuigenis af omtrent de mili
taire verdiensten van Stössel.
Men weet, dat Koeropatkin een oude schoolka
meraad van Stössel is. Wellicht dat een en ander
van invloed is geweest op Koeropatkin s gunstig
getuigenis. Hetgeen men van andere zyde over
Stössel's gedrag en verdiensten opmerkt, luidt
aanmerkeljk anders en heel wat ongunstiger dan
Koeropatkin's verklaringen.
Ook omtrent Fock liet Koeropatkin zich overi
gens gunstig uit.
ENGELAND,
De Engelsche schout-bj-nacht Sir Percy Scott
heeft in een toespraak den toestand der Engelsche
vloot geprezen, en geroemd in de ^Dreadnought
het machtigste linieschip ter wereld, en het
groote linieschip is z. i. het oorlogsschip van de
toekomst. De zware kanonnen van de »Dreadnought
dragen 24 K.M. ver, zeide hj.
Haldane, de Engelsche minister van oorlog,
heeft te Hull in een redevoering gezegd, dat on-
twjfelbaar niemand meer dan de Duitsche keizer
den vrede wil, maar omdat hj overtuigd is, dat
Naar het Iloogduitsch van KARL. ED. KLOPFER.
15)
Oscar brak de welmeenende woorden van den
goeden oude met een ongeduldig gebaai af.
„Laat mij met rust met uw gelamenteer. Ik
heb volstrekt geen tijd. Gij hebt mijne kwi
tantie; het is mijn eigen geld ik ben meer
derjarig. Gij hebt niets anders te doen, dan
de som uit te betalen, ze in het boek aan te
teekenen en daarmede basta!"
„Maar weet gij wel, dat gij de som, die gij
daar geschreven hebt, volstrekt niet meer be
Zit?"
„Wat?" ging Olfers voort, alsof hij een slag
voor het hoofd had gekregen.
„Er staan juist 1500 roebels te veel
„Onmogelijk," riep de jonge man bru
taal.
„Welnu, overtuig u zelf!" De oude heer
haalde een dik boek uit den lessenaar, wierp
het hem toe en sloeg met geoefende hand eene
bladzijde op, waarop hij met onverbiddelijken
vinger eenen regel aanwees. Oscar boog zich
°Ver den foliant, alsof hij een oogenblik niet
Seed zien kon. Toen hij zich na een poosje
^edei oprichtte, was zijn gelaat krijtwit en de
OOSTENRIJK-HONGARIJE.
Het Oostenrijksche Heerenhuis nam gister het
vergeljk met Hongarje in alle lezingen aan.
PERZIë.
De nationalisten te Teheran hebben eergisteren
een groote betooging gehouden. Hun aantal groeit
steeds aan, terwjl de reactionairen aanhangers
verliezen. Het paleis is omringd door een sterk
kordon troepen en door de reactionnairen.
De nationalisten hebben besloten niet te vech
ten voordat men hen aanvalt. Op een der pleinen
van Teheran hebben twee Perzen geschoten op
priesters, die het volk toespraken. Zj werden door
de woedende menigte gelyncht.
De Turksche en Oostenr jksche gezanten hebben
een onderhoud gehad met den Sjah. De eerste
drong er op aan, dat men bloedvergieten zou
voorkomen en een schikking zou treffen, die beide
partjen bevredigt
Men zegt, dat de Sjah zal toegeven.
In het binnenland moeten ernstige ongeregeld
heden zjn voorgekomen.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Donderdag 19 Dec.
Begrooting Binnenlandsche Zaken
afdeeling kunsten en wetenschappen.
Na intrekking van een amendement van Ter
Laan is goedgekeurd de verhooging van het trak
tement van den directeur der Normaalschool voor
Teekenonderwjs te Amsterdam van f4000 op
f5000. Ook is goedgekeurd, na verdediging door
de heeren Dolk en De Stuers en den mi
nister de subsidie-verhooging van 116.000 tot
f24.000 voor het koninkljke conservatorium voor
muziek te 's Gravenhage, voor lotsverbetering van
den directeur en het onderwijzend personeel. Bij
het uitvoerig debat dat aan het goedkeuringsbe
sluit voorafging, trok de Commissie van rappor
teurs haar amendement in om deze subsidiever-
hooging, waarin zj bljkens des heeren Van
Vuuren's toelichting een vermomde ondersteu
ning aan het Residentie orkest zag, niet toe te
staan. De begrooting voor Binnenlandsche Zaken
is aangenomen.
Daarna is aangevangen met de behandeling der
Oorlogsbegrooting. Het algemeen debat is ge
opend door den heer Thomson, die in 's mi
nisters beleid te veel brokwerk zag. Spreker was
op verschillende punten teleurgesteld. Voor de
verbetering der hoedanigheid van het leger voor
betere keuringeischen wordt nog steeds niets
gedaan. Evrnmin als voor de dienstverkorting.
Niettegenstaande 't vrjwel een algemeene opinie
in het leger is, dat de manschappen na de groote
manoeuvres naar huis kunnen worden gezonden.
Ook 's ministers plannen ten aanzien der uitbrei
ding van het beroepskader gaan 1 jnrecht in tegen
het beginsel van hen, die willen gaan in de rich
ting van het volksleger. Spreker protesteerde er
tegen dat, hoewel de minister zich omtrent het
gebruik van het leger door overlegging van ge
heime nota's in geheimzinnigheid hult en daar
door het debat afsnjdt, toch reeds op deze be
grooting posten uittrekt, verband houdende met
zjn stelsel van legergebruik.
Ook s ministers houding in zake de derde ploeg,
keurde spr. af. Geheel in str jd met den geest der
Miiitiewet is voor die ploeg het met groot verlof
gaan twee maanden verschoven. Voorts betoogde
spr. dat de geest in het leger beheerscht wordt
door de legervorming. Gaande in de richting van
een volksleger,zal die geest verbeteren. Spr. criti-
seerde verder het klaarblijkelijk monopolie van
Krupp voor de geschutlevering en vroeg of het
courantenbericht, meldende dat een hoofdofficier
op zjn ontslagaanvrage is teruggekomen op grond
van 's ministers voornemen, om den leeftijdsgrens
voor de bevordering tot den generaalsrang af te
schaffen, juist is. Waar op alle punten sprekers
opinie omtrent het beleid van den minister on
gunstig was, behield hj zich zjn stem over de
de begrooting voor.
Regeling van werkzaamheden.
De Voorzitter deelt mede, dat hj van zjn
plan, om het ontwerp betreffende de hoogere be
velvoering aan de agenda toe te voegen, heeft
afgezien, op verzoek van den minister van Oorlog,
die in deze geen overjlde, niet ernstige debatten
wenscht.
Besloten is nog verschillende ontwerpen op de
agenda te plaatsen, o.a. de instelling van een fonds
ter uitvoering der Tiendwet en tot goedkeuring
van het nieuwe handelstarief met Noord-Amerika.
De heer Van Citterswil met dat laatste
ontwerp nog wachten.
De heer Van Nispen sluit zich daarbij aan
en zal zjnerzjds niet meer kunnen medewerken
tot een onderlinge regeling van werkzaamheden,
als men dan zulke dingen maar snel afwerkt.
De Voorzitter betoogt, dat de afspraak
allerminst is geschonden. Voor de likeurstokers
is het van groot belang, dat dit tractaat spoedig
bekrachtigd worde.
De heer Van Nispen stelt voor het tractaat
niet in behandeling te brengen.
Daarover wordt gestemd. Het voorstel wordt
aangenomen met 48 tegen 23 stemmen en het
tractaat wordt dus niet op de agenda geplaatst;
geplaatst 660 onteiBeninSswetje °P de agenda
Oorlogsbegrooting.
De heer Duymaer van Twist zegt onge
rust te zyn over onze defensie wegens de onvast
heid van beleid en den slechten geest in het leger.
vingers, die aan zijn knevel trokken, sidderden
een weinig. Hij scheen een oogenblik na te
denken.
„Nu goed," zeide hij toen met een geheel
natuurlijke bedaardheid, „dan zal ik u eene
nieuwe kwitantie schrijven. Geef mij een for
mulier en eene pen." De oude man reikte hem
het begeerde slechts aarzelend en met een
nieuw hoofdschudden over. Oscar schreef vlug
en met koortsachtige hand.
„Daar!"
„Dus werkelijk alles?
„Ja. En laat voor den drommel dien omhaal
van woorden en die uitvoerigheden achterwege.
Ik zeg u immers, ik heb geen tijd."
De kassier zag misschien in, dat het vergeef
sche moeite zou geweest zijn dezen lichtzinnigen
knaap nog verdere aan- en opmerkingen te
maken. Hij zette een strak gezicht en deed
zijn plicht alsof het tegenover een vreemden
kliënt ware geweest. Oscar nam de uitgetelde
som op en stak ze met eene achtelooze bewe
ging in zijn zak, alsof hij slechts de renten van
zijn kapitaal ontvangen had.
„Alles in orde, goeden avond."
De kassier kon zijnen groet niet beantwoor
den. Hij zou met het eerste woord reeds de
verbittering hebben laten hooren, waarmede
hem dit onvergeeflijke handelen vervulde. En
hij wilde zich niet aan - eene nieuwe trot-
sche terechtwijzing blootstellen; hem ging
de zaak inderdaad ook eigenlijk niets aan.
Oscar ging naar het heerenhuis terug, of.
De rechtspositie der minderen wordt verwaarloosd
en de consciëntie der godsdienstigen geweld aan
gedaan. Het leger is de offers niet meer waard,
die wj daarvoor brengen. Een volksleger zou
ons niet verder brengen. Er moet vastheid komen
in het beleid en de organisatie van het leger.
De heer Eland bepleit verschillende verbete
ringen van militie- en land weer wet. Hj keurt de
wjze af waarop de keuring geschiedt en wil het
instituut der 4-maanders afgeschaft zien, dat de
geoefendheid van de gansche troep belemmert,
4-Maanders en S|-maanders moeten tot éen korps
van zevenmaanders samenvloeien. In zake do
kaderkwestie moet de opleiding tot militie-officier
worden verlengd en de intellectueele jeugd daartoe
gedwongen worden.
De heer Van Vljmen vermaant tot kalmte,
maar heeft ernstige bezwaren tegen dit ministerie
en vooral tegen den minister van oorlog, wegens
het vooruitloopen op de beslissingen der Karner.
In onze weerkracht heeft hij het vertrouwen
verloren, zoo ernstig is 't geschokt.
Bj een enquete naar de slagvaardigheid van
ons leger heeft spr. zonderlinge antwoorden be
komen. Wj moeten geoefende troepen hebbea,
dat wil zeggen veeleer een kader dan een olyveun
gedeelte, zooals minister Kool zoo talentvol zeuie.
De opleiding der jonge officieren is van groot ge
wicht. Met de weerkracht der cavalerie is 't al
niet beter. Men moet de vaklui raadplegen.
De heer Ter Laan: Miliciens zjn oor vaklui,
(gelach).
De heer Van Vljmen niet antwoor lend op
interrupties, zegt, dat de veldartillerie in ouitëu-
gewoon ongunstigen toestand verkeert, Spr. con-
cludeert: Ons leger is in verval. vVu Ui, ivabmei,
zjn beginsel zooals 't zegt volgen, uuu zal er
niets van terecht komen (gelae.i). De minister
haalt alles overhoop en maakt e> een en-os van.
Daarentegen is t zjn plicht te zorgen oor een
behoorljke weermacht.
De heer Bos neemt 't tegen deu heer Duy
maer op voor het vrjzinnig-demociati»che leger-
program, dat den Zwitserscben geest in ons Hul-
landsch leger wil brengen en -ie gedacute van
het volksleger populair wil maKen. Het rapport
der commissie, die onze artillerie-inrichtingen
heefs onderzocht, is zacht van woorden, maar
hard van cjfers. Het beleid nier innemingen
wordt gevoerd op eene wjze, die eene particu
liere inrichting reeds lang zou hebben doen fail-
leeren. Ook het bestuur dier inrichtingen onder
werpt hj aan ernstige kritiek. Ue piaunen voor
een goede bedr jfsboekhouding juicht ny toe, maar
dan moet een flink accountant op die boeknou-
ding toezienaan het burgerelemem moet een
grooter plaats in de leiding van het bedrjt wor
den toegekend. Spr. concludeert tot unificatie van
het ministerieel beleid in den vorm van een mini
sterie van landsverdediging.
De heer Lely betreurt het, dat deze minister
weigert den ouden maatregel op te heffen, dat
officieren een bewjs zjner toestemming moeten
overleggen aan den ambtenaar van den burger-
Ijken stand om hun huweljk te zien voltrekken.
Spr. concludeertschaf het verbod af, of ontsla
allen, die 't overtreden.
Heden voortzetting.
schoon hij door de nabijzijnde deur der beamb
ten de straat zou bereikt hebben. Hij stapte
door den tuin met eene houding, die volkomen
paste bij die, waarmede hij zich van den kassier
verwijderd had. Toen hij echter in de schaduw
van de breede poort kwam en de glazen deur
naar den tuin achter hem toeviel, toen ging
een eigenaardige beweging door zijn jeugdig,
slank lichaam. Zijn stap geleek nu een weinig
op dien, waarmede hij 's morgens naar huis
was gekomen. Eindelijk bleef hij staan en
droo gde het bleeke gezicht af. Langzaam stak
hij de hand in de broekzak, voelde naar het
geld daarin en keek met eenen strakken blik
voor zich uit. Het moesten zeer pijnlijke ge
dachten zijn, die hem door het hoofd gingen.
Zijne lippen trokken een paar malen samen en
een siddering ging door zijn leden. „Hoe nu?"
riep hij plotseling uit en richtte zich kaarsrecht
op. „Niet laf zijnWij staan nu voor eene
beslissing." En met nieuwen moed liep hij
verder. Toen hij evenwel reeds de pooit be
reikt had, draaide hij weder om, naar het
heerenhuis terug en sprong met vlugheid de
trappen der twee verdiepingen op zonder zich
rust te gunnen. Boven in zijne kamer ging hij
zonder dralen naar zijne schrijftafel, maakte
eene lade open, haalde een sierlijk met parel
moer ingelegd zakpistool te voorschijn en over
tuigde zich, dat dit behoorlijk geladen was.
„In allen gevalle," mompelde hij met een
lichtvaardig lachen. „Wie kan het weten?"
Toen ging hij, een liedje fluitend, de Happen
weder af.
Wie hem zoo op straat had zien loopen, zou
gezegd hebbenDat is een gelukki» man
wien alles blijkbaar goed gaat.
DERDE HOOFDSTUK.
Een
vr e e s e 1 ij k e nacht.
De avond was zeer heet. Olfers had behoefte
zich in den tuin van een restaurant aan de
lutschkowa Naberesclmaja wat op te ftiasche.i,
eer lnj op zijn eigenlijk dpel afging. Tijd had
hij immers in overvloed, want het clubgebouw
op het Kamenno-Ostrowsky-Prospekt werd eerst
levendig op veel later uur. De club was sedert
een jaar opgericht door eene groep jouge hee
ren, die meerendeels zoogenaamd tot den hoo-
geren koopmansstand behoorden, doch inderdaad
slechts leefden, om den rijkdom hunner vaders
te verkwisten. Vooral de toekomstige erfgena
men van Duitsche handelsfirma's,waren u desa
verzameling van levenslustige mannen s.erz.
vertegenwoordigd, zonen van fanjiliëti, uit no
Oostzee provincieön, als bijv. Oscar Olfers en Ie
jonge Willman, een Koerlander uit Mit.iadoen
ook enkele Russen van geboorte hadden zien
bij deze club aangesloten, se ie ia den tijd, dat
rjjukin, de zoon van een der rijicste grauunn-
delaars, den graafLudeskoyhad geïda'jnne^rd,
Qiï-or4t i«twin*},
Burgemeester en Wethouders van Schiedam,
Gelet op de bepalingen der Hinderwet,
i
