Scheepsramp Harwichhoot.
Binnenland.
Gered.
Stads- en (Jewestelyk Nieuws.
Men vermoedt nu, dat de ontevredenheid onder
de studenten daardoor nog grooter zal worden
Uit San Francisco meldt men, dat daar weer
twee vermeende Japansche verspieders in hechte
nis zyn genomen, die verrast werden by het ver
kennen van de voornaamste battery van het fort
Stevens (Oregon). Men vond by hen niets ver
dachts.
De «Times" verneemt uit San Francisco, dat
daar opnieuw valsche geruchten de ronde doen
dat de Japansche reservisten uit de Vereenigde
Staten worden teruggeroepen. Die geruchten ont
staan door het vertrek van een groot aantal Ja
panners uit Canada en de Vereenigde Staten.
Vraagt men hen naar de reden van hun terug
keer, dan antwoorden zij ontwykend. De Japan
ners, zegt de correspondent, zyn blykbaar erg
zenuwachtig. Velen, die zaken hebben, ruimen
hun voorraad op.
De vergadering van de Arbeidersparty te
Huil heeft gistermiddag met een meerderheid van
45.000 stemmen, besloten, het socialisme tot
hoofddoel der Arbeidersparty te maken.
Dit is een verrassend besluit, nadat dezelfde
vergadering den vorigen dag juist het tegen
deel besloten heeft, hetgeen de meeste bladen
toejuichen. Heden daarentegen jubelen de socia
listen.
Op de vergadering gaven vele leden, die geen
socialist zyn, o. a. de bekende Shackleton,
hun teleurstelling over de overwinning van
het socialisme in de partij te kennen. De
Arbeidersparty, zeiden zy, zou er door ten gronde
gaan.
De Crisis.
Het Correspondentiebureau zendt het volgende
communiqué
«Sedert mr. Heemskerk de Kabinetsformatie
aanvaard heeft, bevindt hy zich bijna voortdurend
hier ter stede, ook in verband met de voorgaande
raadpleging van den samensteller door H. M. de
Koningin en het overleg met de partygroepen
Nog gisterenmiddag had de heer Heemskerk een
onderhoud met H. M.
Van meer dan één goed ingelichte zijde wordt
intusschen verzekerd, dat de heer Heemskerk nog
niet met de samenstelling gereed is".
Het Kabiuet-Heemskerk Jzn.
Het »N. v. d. Dag" verneemt nog, dat de heer
Micbiels van Verduynen bestemd is om als minister
van Buitenlaudsche Zaken op te treden in het
kabinet Heemskerk.
Dr. Kuyper.
Volgens den schrijver der «Haagsche Brieven"
in de «Zaanl. Ct." zal dr. Kuyper niet in het
Kabinet zitting n^men, maar in de plaats van den
heer Heemskerk in het district Sliedrecht Kamer
candidaat gesteld worden en daar vermoedelijk
ook wel gekozen worden, daar Sliedrecht behoort
tot wat men noemt de vaste rechtsche Kamerdis
tricten. Dr. Kuyper zou dan weder de leider der
a.-r. party in de Tweede Kamer worden.
Hr. Ms. „Gelderland".
Hr. Ms. «Gelderland" is gister vertrokken van
Gurapao, tot het maken van een reis, van Panama
en Columbia, om te dokken in New Orleans. Op
reis zuilen eenige plaatsen in Mexico worden aan
gedaan. Op de terugreis heeft de commandant
kapitein ter zee Van Asbeck, het voornemen Haïti
en Cuba aan te doen.
Geheimhouding.
Naar de »Tyd" meldt, is voor rykswerklieden
by de inrichtingen, behoorende tot de landmacht,
het volgende bepaald
«Het is den werkman verboden om, zonder ver
gunning of machtiging, vanwege het hoofd, mede
deelingen te doen nopens zaken, hem uit hoofde
van zijn dienstbetrekking bekend. Dit verbod geldt
niet ten aanzien van het doen van mededeelingen
aan personen, die krachtens hun betrekking of op
grond van eenige bepaling, kennis van die zaken
moeten dragen, of kennisneming daarvan kunnen
vorderen."
Aankoop van gebouweu.
In den gisteravond te's-Hertogen bosch gehouden
raadsvergadering zyn o.m. goedgekeurd door B. en
W. ingediende voorstellen tot aankoop van ge
bouwen en terreinen ad f40,000 en inventaris
daarvan ad f 9,300, teneinde deze in te richten
voor gemeentelijk slachthuis.
De toestand gister-avond.
Gister-avond werd uit Hoek van Holland het
volgende gemeld:
Het is nu vijf uur in den middag. De mist, die
tegen 1 uur minder werd het wordt lichter
op zee, rapporteerde verheugd een der loodsen
is even dik als te voren. Slechts even heb ik
vandaag de schijf der zon gezien, bleek en wate
rig, overigens mist, mist, mist I En de barometer
stijgt nog altijd.
Geen kans op wind en zoo lang het stil blijft
als nu, is er geen verandering te wachten. De
toestand wordt met het uur pijnlijker, en de dag
in hoopvolle verwachting begonnen, eindigt droef
en naargeestig.
De oude zeelui schudden neerslachtig het hoofd
en steeds grooter wordt in hun oog de kans, dat
de zwaar bemande sloep tusschen de veertig of
vijftig schepen, die voor den Waterweg liggen,
door naar zee is gedreven.
De reddingsboot is van middag om 4 uur bin
nengekomen na een 18 schepen gepraaid te- heb
ben. Steeds kwam hetzelfde wanhopige antwoord:
niets gezien. De mogelijkheid dat de sloep is
afgedreven naar volle zee begint steeds waarschijn
lijker te worden: de sloep had anders allang,
hetzij in de buurt van Scheveningen, hetzij ergens
op Goeree geland moeten zijn.
koor gebrek aan leeftocht is men niet bang.
Ik heb op de „Dresden" in de sloepen het aan
wezige proviand gezien en dit is voor een 30
tal personen ruimschoots gedurende eenige dagen
voldoende. De kompassen en de riemen en het
zeiltuig zijn eveneens in orde. Erger is het echter
gesteld met de kleeding. Uit de achtergebleven
bagage, die thans in de douaneloods is opgebor
gen, blijkt dat velen in hun nachtgewaad in de
boot moeten zijn gestapt.
Hoe de ongelukkigen het heel dien langen nacht
en deze beide dagen moeten gehad hebben, men
siddert bij het bloote denkbeeld. De hoop, dat
zij nog op een der vele schepen onder gebracht
zijn, moet nog niet worden opgegeven.
Een veeg teeken is het, dat hier in het station
alles in gereedheid wordt gebracht voor een even-
tueele ontvangst der ongelukkigen, Dr. Den Hou-
ter, hoofdinspecteur der volksgezondheid is over
gekomen, tegelijk met dr. Ruysch, eveneens inspec
teur, en samen met dr. Diamant, uit de dagen der
„Berlin"-ramp wel bekend, en dr. Van der Voort,
treffen zij de noodige maatregelen. Ook is er
reeds de groote ziekenwagen (automobiel) van
dr. Essers uit Amsterdam gearriveerd. Men is dus
op een noodlottigen afloop voorbereid.
Tegen 4 uur ben ik een uur de pier opge
wandeld. In den beginne ging -lat nog, doch bij
het „licht was het een hopeloos gezicht, die
droeve, grijze, ondoordringbare massa overal om
u heen en daar tusschen door het gedempte ge
luid der fluiten en bellen der voorgaats liggende
schepen; 't was te beklemmend, te huivering
wekkend dat kille gordijn, waarachter wie weet
hoeveel leed geleden wordt.
Tegen 6 uur ging een gerucht, dat de ver
miste boot gesignaleerd zou zijn, doch helaas,
er bleek niets van aan. In de stationswachtka
mer, het centrale punt van het leven hier, zit
nu een vader uit Utrecht, die de absolute ze
kerheid heeft, dat zijn zoon zich onder de ver
misten bevindt. Zijn bagage werd aan boord van
de „Amsterdam" gevonden. Ook zyn er een heer
en dame, die telkens in tranen uitbarstten. Ook
zij hebben een lieve betrekking onder de ver
misten. Vreemd deed het aan, toen wij tegen
6 uur hoorden, dat de „Gouwzee" zee zou kie
zen. Den heelen dag heeft het vaartuig gereed
gelegen en thans, nu de mist op zijn dikst is,
zal men zoeken gaan.
Georganiseerde onderzoekings
tocht.
De mist was om 7 uur nog steeds ontzettend
en de «Dresden", de gereedliggende «Harwichboot",
gaat niet uit. Zy zal wachten tot morgenochtend.
Varen by dit weer is gekkenwerk. Ik sprak zoo
juist kapitein Jansen in de reddingsboot. Hy is
nog vol goeden moed en gelooft wis en zeker, dat
de vermisten op een de schepen zitten.
Morgenochtend wordt een goed georganiseerde
onderzoekingstocht ondernomen. Dan gaan tege-
ljjk een viertal booten in zee, die elk een gedeelte
van het terrein voor haar rekening nemen
Een leidende gedachte schynt er bij het red
dingswezen hier tot dusverre niet geweest te zijn.
Iedereen werkt op eigen verantwoording.
Gemeld wordt, dat met de eb een lyk is voor
bij komen dryven. Het blijkt waar te zyn er
is werkelijk een mannenlyk voorbijgedreven, doch
men is er niet in geslaagd, her op te visschen.
Vermoed wordt, dat het 't lichaam is van een
hier eenige weken geleden te water geraakten
stoker van de Holland-Amerika-lyn.Laat ons het
beste hopen.
Van de namen der vermisten is nog weinig met
eenige zekerheid te zeggen. Op de meeste kof
fers en tasschen staan slechts voorletters en tot
de opening ervan kan men ndtuurlyk nie t over
gaan.
Het plan bestaat, om hedennacht tegen 2 uur,
als het opklaart, zee in te gaan.
Op zee.
De «Tel." had aan het Centraal-station te Am
sterdam een der passagiers opgewacht, die in den
dikken mist gistermorgen met de Harwichboot
«Dresden" is gearriveerd. De nachtboot komt in
gewone omstandigheden te ongeveer 5.15 uur aan
den Hoek van Holland. Gister-morgen echter was
het 10.40 uur, dus ruim 5 uur over tyd op het
bei rekkelijk korte traject Harwich-Hoek van
Holland. «Maar" aldus vertelde de jonge Eugelsch-
man ons«er was ook somwylen geen hand voor
oogen te zien. De mist was zoo dik, dat je 'm
wel kon knypen 1
«Reeds kort nadat we vannacht waren uitge
varen, kwam de mist zóó geweldig dik opzetten
dat de vaart sterk verminderd en eenige tyd geheel
gestopt werd".
Waren de menschen onrustig
«Neen, dat was niet bepaald het geval. Er
waren 112 passagiers aan boord, maar niet velen
zyn zich bewust van het gevaar voor aanvaren,
dat zoo'n mist veroorzaakt. Wel werkten voor
durend de mistsignalen, maar 'r was op je eigen
schip zelfs niets te onderscheiden, zoodat een ander
vaartuig slechts op gehoor kon worden waarge
nomen.Maar als men bij zulk weer eenmaal in elkahrs
vaarwater zit, ontloopt men de aanvaring niet 1
«De kapitein begreep natuurlyk de zaak wel.
Want alle voorzorgsmaatregelen liet hy nemen.
De booten gereed voor 't uitzetten enz.
«Den benauwdsten tyd hebben we tegen bet
binnenloopen doorleefd. De mist dik, om te sny
den. Over boord kijkende kon men zelfs de zee
niet zien en op het voordek zag ik by wylen de
brug niet. Vandaar kon men dus ook niet vooruit
zien. Gedachtig aan het gebeurde waren toen
wel velen onzer angstig. We stonden reeds vroeg
in den ochtend by clubjes aan dek, waar
de mist zelfs de geluiden onzer gesprekken dempte.
«Langzaam voorwaarts, dan weer stilliggende
en luisterende naar andere mistsignalen is het de
«Dresden toch gelukt veilig binnen te loopen.
We moeten, volgens zeggen, vele voor anker lig
gende schepen gepasseerd zyn, maar de mist liet
ons maar één romp zien 1 Toen we aan land
stapten, was het een heele opluchting en dan is
de zorg weer spoedig vergeten. Maar 't was be
nauwd op zeel".
De toestand voor den N. Waterweg
Kapitein John Scobbie, gezagvoerder op het s.s.
«Rotterdam", van de geregelde vaart van Rotter
dam op Grangmouth, schryfc, naar «Scheepvaart"
meldt, het volgende aan de heeren D. Burger
Zoon.
«Zooals de zeelieden weten, is een misthoorn
geplaatst op het lichtschip «Maas", en eveneens
een aan den Hoek van Holland.
Op Zondagavond 19 dezer, waren geen van deze
beide misthoorns in werking. Het is een betreu
renswaardig feit en een algemeene klacht van de
op deze haven varende schepen, dat de misthoorns
geplaatst, aan den ingang van den Nieuwen
Waterweg, niet betrouwbaar zyn. Ik stuurde
koers van het lichtschip «Maas" naar de Noor-
derpier, verwachtende, de misthoorn daar ge
plaatst, te zullen hooren, doch, niettegenstaande
den dikken mist, had deze opgehouden te blazen
dat zeer bedriegelyk is voer den zeeman en
hem doet twijfelen aan zyn positie, terwyl hy
door te stoomen, groote kans op ongelukken
krijgt.
Daar ik het raistsignaal niet hoorde, ankerde
ik ten 11 uur s avonds op een paar scheepsleng
ten van de boei, welke van hare gewofte
plaats weggenomen, nu geplaatst is op een
wrak, en het was eenigen tyd na middernacht,
alvorens de misthoorns weder gehoord wer
den.
Geregeld sedert vele jaren op de Hollandsche
kust varende, kan ik verklaren, dat ik zeer dik
wijls in dikken mist vlak by het lichtschip «Maas"
geweest ben, zonder dat daar mistsignaal gebruikt
werd. Men kan er niet op rekenen, dat de mist-
sienalen geblazen worden zooals dat behoort en
zooals dat geschied op alle andere my bekende
toegangen uit zee van het begin van mist of
sneeuw af, totdat het weder helder is. Aan den
Hoek van Holland schynt men bevreesd de mist
signalen te doen hooren.
Wy gebruiken, allen den welbekenden gids van
Dirkzwager voor den Niewen Waterweg, waarin
de automatische licht brulboei duidelyk is aange
geven en ik ben van meening, dat deze belang
rijke boei onder geen beding verplaatst mag wor
den, zooals nu geschied is, zonder behoorlijke
kennisgeving aan da kapiteins van de geregelde
lijnen die dikwyls toch zonder loods hebben bin
nen te komen.
Men zegt my, dat reserve-materiaal zeer kost
baar isen dat zulk een boei ongeveer f 12.00 0
kost, maar wat beduidt dit alles, vergeleken by
het wagen van menschenlevens, schepen en ladin
gen, zooals dit aan den Hoek van Hollan d
gebeurt.
Hoe spoediger deze toestand verholpen wordt,
des te beter",
Vorstel y ke belangstelling.
Gister-middag hield het rytuig, waarin H. M. de
Koningin en Prins Hendrik waren gezeten, voor het
bureau van het »Vad." te 's-Gravenhage stileen
lakei stapte af en vroeg om de laatste bulletins
van den Hoek van Holland, welke hy aan den
Prins overhandigde.
De vermisten.
Vermoed wordt, dat een 6 a 7 tal landgenooten
onder de vermisten zyn, twee bedienden van Fur
ness en Nephew uit Rotterdam, het echtpaar Kniver
van Engelsche nationaliteit, Harel mr. van Bristol
H. Muller uit Groningen, H. R. de Jong, student
te Utrecht, komende van Liverpool, W. Brotherson
op reis naar Berlyn, een zekere Levison Norman
dy. Salomonski, eigenaar van de boterfabriek Ba-
tava te Nymegen, en mr. Beacleek-
Verschillende berichten.
De autoriteiten te Hoek van Holland hebben
den minister van Marine verzocht, torpedobooten
van zoeklicht voorzien uit te zenden, om te helpen
zoeken naar de vermiste reddingboot met schip
breukelingen.
Te IJmuiden is een combinatie gevormd, om
als de mist optrekt, onmiddellyk boogsgewys
de Noordzee af te stoomen tot het Westgat en
de Zeeuwsehe monden, om de sloep met schip
breukelingen te zoeken.
Nader seint men uit IJmuiden
De sleepboot «Assistent" van A. D. en C. E.
Zurmühlen te Amsterdam is uitgerust tot onder
zoek naar de boot met schipbreukelingen van de
«Amsterdam". Dekens, medicijnen en opwekkings
middelen zullen worden meegenomen. Men vertrekt
tegen twee uur.
Indien de mist opklaart, gaan meer schepen
mee.
Dokter Rommeling van IJmuiden, heeft zich
bereid verklaard mee te gaan, en eveneens
de heer Van der Steur van de reddingsbri
gade.
De Prins aan den Hoek.
Prins Hendrik bezocht met de directie van het
vaartuig »P. Caland" de «Amsterdam" en ging
van daar uit langs de kust naar Scheveningen.
Men seint ons heden uit Hoek van Holland
21 passagiers en de bemanning van de vermiste
sloep zyn gered door een Noorsche boot. De
«Gouwzee" nam ze over en bracht ze hier aan land.
Onze speciale verslaggever te Hoek van Holland
seint nader
De sleepboot «Gouwzee", die mede met nog an
dere vaartuigen, w. o. de reddingboot, naar zee
was vertrokken, om de vermiste sloep op te sporen
en de voor anker liggende schepen te praaien,
teneinde te vernemen of soms door hen iets van
de ongelukkigen is besmeurd, is heden-middag
tegen twaalf uur hier aangekomen. De «Gouwzee"
meldde dadelyk by het binnenvaren van den
Nieuwen Waterweg, dat zy de passagiers en be
manning, die in de vermiste sloep zaten, aan boord
had. Met groote vreugde werd deze tyding hier
vernomen. Dadelyk na het bekend worden van de
blijde mare begaven talryke personen zich naar
den kant om van het aan wal stappen der geredden
getuige te zyn.
Een interview.
Onmiddellyk na aankomst had ik een onder
houd met den geredden Nymeegschen boterfabri-
kant Salomonsky. Hy vertelde my, dat hy slechts
twee uren in de sloep van de «Amsterdam"
had gezeten. Wy werden opgemerkt, zeide hy,
door de Noorsche Stoomboot «Songa", waarop men
dadelyk aanstalten maakte om de schipbreukelin
gen aan boord te halen. Wy waren 23 in getal
en zyn zonder veel moeite op de Songa" ge
komen.
De bemanning van de «Songa" heeft al het
mogelyke gedaan om ons te helpen. We kregen
dadelyk volop te eten en te drinken; het ontbrak
ons aan niets. Veel angst hebben we op onzen
zwerftocht van twee uren niet gehad, omdat wij
vast overtuigd waren, dat een der vele booten,
die in onze onmiddellijke nabyheid moesten zyn',
ons wel zou opmerken.
Ik heb de menschen in de boot moed inge
sproken en het gevaar, waaraan wy blootstonden,
als zeer miniem voorgesteld. Toen wy eenmaal
op de «Songa" waren, dachten wy slechts aan
onze verwanten, die geheel zonder eenig bericht
zouden blijven. Wat waren we heden-ochtend bly,
dat het weer ophelderde en wy eindelijk gelegen
heid zouden krygen naar binnen te stoomen 1 Maar
toen we vanochtend de «Gouwzee" langszy kregen
om ons over te nemen, was het weer uog niet zoo
helder dat onze kapitein naar binnen durfde gaan."
Aan den Hoek heerscht eene algemeene vreugde
sedert de tyding, van de behouden aankomst der
schipbreukelingen meer en meer is bekend ge
worden.
Men kan zich wel voorstellen hoe bizonder ge
lukkig de familieleden en vrienden der geredden
zyn, die in angstige spanning hier sedert eenige
dagen verwijlden. Niet alle geredden vonden hier
hun verwanten; zy lieten echter dadelyk naar huis
seinen dat zy behouden waren. In den familie
kring zal men zeer zeker verbaasd hebben gestaan
zoo betrekkelyk onverwacht het heugljjk nieuws
te vernemen.
Met verschillende treinen vertrokken de gered
den naar de plaats hunner bestemming.
In den Hoek was het in den namiddag weer
doodstil daar nu ook de meeste journalisten der
binnen- en buitenlandsche bladen vertrokken zyn
Op het telegraafkantoor te Hoek van Holland
is het thans nog buitengewoon druk.
Om 3 uur lagen er vanmiddag nog een 50-tal
telegrammen, waaronder van 1000 woorden.
Bevolking tc Schiedam.
Loop der bevolking gedurende
het j aar.
Op 3i December 1906 bestond de bevolking der
gemeente uit
44507 15531 30038
Zy onderging in 1906;
vermeerdering door:
M. V. T.
geboorte538 502 1040
b. vestiging in
de gemeente 11731160 2333
1711 1662 3373
en vermindering
M. V. T.
sterfte. 242 231 473
vertrek uit
de gemeente 990 1056 2046
1732 1287 2519
Zoodat het aantal inwoners is
vermeerderd met
479 375 854
Op 31 December 1907 bestond 14986 15906 30892
Minnen. Vrouwen Totoil,
