Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
31ste Jaargang.
Zaterdag 1 Februari 1908.
JNo. 9024
TWEEDE BLAD.
(temengd Nieuws.
Kerknieuws.
d!!Ï]elr de grond was hier en
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland 2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT 50
ïiwgwni^
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 1—6 regels ƒ0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent.'
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voorherhaaldelijk adverteeren worden uiterst bil-
lijke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer »5. Postbus no. 39
De aanvaring van de „Amsterdam".
Aan de scheepsverklaring voor het tweede kan-
Ion te Rotterdam afgelegd door kapitein Edwin
Thomas Clark van het stoomschip „Axminster",
van New York naar Rotterdam, over de aanvaring
door het stoomschip „Amsterdam" van de Har-
Wichlijn, ontleenen wij het volgende
Het schip vertrok 30 December uit New-York
en had veel met stormweder en liooge zeeën
te kampen. Des voormiddags van den 20sten dezer
Passeerde het Dover.
„Even na middernacht op den 21sten ver
volgt. het rapport werd het dik van mist,
weshalve wij, na bij het Maasvuurschip tevergeefs
°P een loods te hebben gewacht, des morgens
8.45 ten anker kwamen voor het stuurboordsanker
met 45 vadem ketting. Wij deden steeds liet voor
geschreven mistsignaal, doch werden desniette
genstaande des morgens te 4.45 op den 22sten
aan onzen stuurboordsboeg aangevaren door een
met groote snelheid naderend stoomschip, later
gebleken de „Amsterdam" te zijn. Door die aan
varing brak onze ankerketting, kregen wij groote
schade aan steven en boegplaten en brak ons
bakboordsanker, dat voor de kluis was gehieuwd.
De voorpiek liep vol water, doch' de kimmen
on ruimen bleven droog. Wij lieten den bakboords
ankerketting uitloopen, om niet driftig te worden,
"m namenpassagiers van de „Amsterdam" over.
„Ten 6.50 hieuwden wij den ketting op en
stoomden langzaam in de richting van den Wa
terweg, waarbij wij ten 8.15 de stoomloodsboot
praaiden en aan deze de passagiers overgaven.
„Wij maakten een waarloos anker op de bak
boordsketting vast en kwamen daarmede wegens
dikken mist ten anker."
Het bleken van telegraaf- en tele
foondraden. Wij lezen in het „Vaderland".:
In verband met de oorzaak van het breken
van tallooze telegraaf- en telefoondraden, zijn wij
thans in de gelegenheid een en ander mede te
deelen omtrent de ijsafzetting op deze draden.
Door een stadgenoot werden gedurende eenige
dagen in de vorige week metingen gedaan van
do hoeveelheden gevormd ijs op telefoondraden,
bevestigd aan het dak van een villa aan den
Van Stolkweg en de gegevens dezer waarnemingen
werden ons welwillend afgestaan.
De telefoondraden waren onbelemmerd bloot
gesteld aan winden van verschillende richtingen
en dus geschikt voor bedoelde metingen.
Donderdag-, Vrijdag- en Zaterdagnamiddag (23
Tan.) werd telkens over een afstand van 4
peters zorgvuldig de ruigvofst van de draden
a geveegd en verzameld en daarna gewogen. De
oeiste maal, dus Donderdagmiddag, bleek op 1
telefoondraad 20 gram ruigvorst te zitten.
nJ(lagnamiddag werd de waarneming herhaald
°P een ander eind van 4 M. draad en bleek de
a zetting tot 40 gram per M. geklommen te zijn.
P den draad, welke den vorigen dag schoon
gemaakt was, had zich 8 gram ijs per M. afgezet,
U's belangrijk minder dan op de reeds begroei
den draad. Dit is verklaarbaar, daar de begroeide
laad natuurlijk veel meer oppervlakte aanbood.
a erdagnamiddag was de ijsafzetting op den be-
iK'0ei\en draad reeds geklommen tot 51 gram
Pe' 1. en op den schoongemaakten draad be-
roeg de afzetting 6.5 gram. De toeneming in
weede etmaal was beduidend minder dan
y,en ''lrnaal te voren. Het schijnt dat omstreeks
onclerdag de ijsafzetting het sterkst was. De
is icgon Zaterdag 18 Januari in den namid
dag. Zondagmorgen d. a. v. vielen in den zonne-
c ujn (het was dus weer helder geworden) ijs-
l e oil het f|'! ll<st vroor licht. Zondagnamiddag
begon het dik te misten, doch kwamen nog op
klaringen voor en tot Donderdag is de ijsafzet
ting met zoo groot geweest, nl. 20 gram per
M„ in doorsnee ongeveer 6 gram per etmaal per
M., wellicht nog het grootste gedeelte van Woens
dag op Donderdag, toen het ook dik mistte. In
dien de Zaterdagavond (15 Jan.) ingevallen dooi
een plotseling einde aan de ruigvorst had
gemaakt en de draden en boomen wonderbaar
snel (de natuur is vaak zeer hulpvaardig) had
leeggeschud, zou hoogstwaarschijnlijk ons geheele
telefoonnet bezweken zijn.
Uit bovenstaande opgaven blijkt wel, dat Lij
langdurig mistig vriezend weer de ijsafzetting op
luchtleidingen zeer belangrijk kan worden, zoo
groot, dat deze overbelasting noodlottig voor de
draden wordt. De bovenbedoelde in observatie
genomen draden braken niet, zoodat bij niet te
groote spanningen nog wel 50 gram per M. ge
dragen kan worden, maar daar waar groote span
ningen z(jn (wij meenen dat spanningen van 75
M. voorkomen) en de draden aan den wind zijn
blootgesteld, waardoor de ijsafzetting bevorderd
wordt, zullen de overbelastingen door ruigvorst
veel grooter worden. De talrijke storingen in het
telefoon- en telegraafverkeer behoeven ons niet
te verbazen als wij zulke cijfers als de boven
staande zien.
Een zeehospitium? Men schrijft uit Dom
burg aan de „N. Cr.:" Alhier is door den burge
meester een comité gevormd, dat zich ten doel
stelt de bestrijding van het plan, om in do on
middellijke nabijheid der badplaats een zeehospi
tium op te richten, waar ook lijders aan tubercu
lose zouden worden opgenomen. Dat gevaar voor
besmetting niet denkbeeldig is, bewijst het feit,
dat dr. Mèzger, naast wiens villa het ziekenhuis
zou verrijzen, heeft bericht, dat hij des zomers
Domburg niet meer zal bezoeken en zijn villa
Irma verkoopen, indien liet plan doorgaat. Dit
zou voor Domburg, en voor Nederland, een on
herstelbaar verlies zijn.
Het comité hoopt dan ook, dat de ontwerp
ster van het plan, mej. E. D. van den Eroecke
te Middelburg, zich door de publieke opinie zal
laten bewegen, haar op zichzelf zeker edel, maar
voor een badplaats hoogst verderflijk voornemen
te laten varen, of het uit te voeren op een ter
rein, ver van Domburg verwijderd.
Haar is reeds, door bemiddeling van liet co
mité, een daartoe strekkend verzoekschrift aange
boden, geteekend door 81 inwoners van Dom
burg, waaronder bijna alle notabelen, waarop nog
geen antwoord is ingekomen.
Gevangen genomen.
Gister is te Heerenveen gevankelijk binnenge
bracht G. K. K., uit Noordwolde, wegens een
aanslag op de veldwachters Heidoorn en de Gier.
De Gier werd een vinger afgesneden. De dader
verwondde zich zelf ernstig met zijn mes. Zijn
hoofd zag er als getatoueerd uit. Zijn gevangen
houding werd bevolen.
«Wanneer is het rooken begonnen,
en sinds wanneer is het in ons land gewoonte
vraagt een lezer van het »N. v. d. D.".
Het blad antwoordtAl tamelijk lang geleden
ofschoon misschien niet zoo lang als de vrager
waarschijnlijk denkt. De tabaksplant werd het
eerst genoemd en beschreven door een Spaanschen
monnik in 1496, dus zeer kórt na de ontdekking
van ^merika, waar zjj gevonden werd op de
eilanden Tabago, Cuba en Haïti. Na het overbren
gen van de plant naar Eurepa heelt het echter
nog zeer lang geduurd eer men overging tot, het
geen wjj «rooken" noemenhet aanvankelijk ge
bruik was als geneesmiddel, door middel van het
uitgeperste sap. Eerst in den tijd van Lodewjjk
XIII in Frankrijk (alzoo tusschen omstreeks 1620
en 1640 begon men daar tabak te rooken, als
genotmiddel, en onder Lodewijk XIV was het
gebruik reeds vrij algemeen. In Engeland deed
men het al vroeger, op het voorbeeld van sir
Walter Raleigh, in den tijd van Elizabeth de
twee volgende koningen, Jacob I en Karei I, wa
ren tegenstanders van de tabak, maar konden niet
beletten dat hunne onderdanen ze meer en meer
gebruikten. In ons land begon het rooken, destijds
«toeback suyghen" genoemd, niet voor het begin
der 17e eeuw; de nieuwe gewoonte vond felle
bestrijding bij verscheidene predikanten, die het
«een naaperij van wilde volckeren" noemden, en
«een werek ende inventie des satans". Aanvanke
lijk werd alleen gerookt in daartoe bestemde hui
zen, tabagieën, doch allengs deed depijo tabak haar
intrede in de woningen onzer 17e eeuwsche voor
vaderen. Maurits verbood het rooken aan zjjn leger
en Piet Hein aan zijne vloot maar hunne opvol
gers hebben weldra hun tegenstand opgegeven.
Men weet hoe na de korte pijpjes der 17e eeuw,
later de deftige lange Gouwenaars gekomen zjjn,
die de heele 18e en nog een goed deel van de 19e
eeuw hebben doorgemaakt, en toen allengs vervan
gen zijn door de sigaar, de antipathie van Hilde-
brand men leze er zjjn «varen en rjjden" maar
eens over.
De vadermoord. In zake den moord op
den houtvester Scharzenstein, is de koetsier van
den vermoorde, de 19 jarige Ernst Mehlisch, aan
gehouden als verdacht de misdaad begunstigd te
hebben.
Verdronken. Te Altenessen viel een school
knaap, die zich niettegenstaande den dooi nog op
het ijs waagde, er door en verdween in de diepte.
Twee zijner kameraden snelden toe om hem te
helpen, maar zjj geraakten insgelijks door het ijs
en eer er hulp ter plaats was, waren alle drie
verdronken.
W e e n e n. lijdt gebrek aan water en aan
steenkolen. Het heeft sinds maanden met geregend
en sneeuw is er ook niet, zoodat de bronnen in
de bergen te weinig water hebben. Weenen heeft
dagelijks 950,600 hectoliter water noodrg, doch de
waterleiding kan bij dit droge vriezende weer
steebts 890.000 hectoliter per dag le.eren. Als de
nieuwe groote waterleiding klaar is, zal het beter
worden. Maar voorloopig zjjn de kranen in de huizen
atgedraaid en blijven er maar een paar open. En
met de steenkolen is het niet beter gesteld. Deze
komen hoofdzakelijk met den Noorderspoorweg uit
Silezië. Maar die ljjn heeft men een beetje ver
waarloosd de directie, ziende dat zij door den
staat genaast zou worden, heeft niet veel meer
aan het onderhoud van weg en werken gedaan.
En dit wreekt zich nu zeer, want op die lijn
kunnen nu slechts 450 wagens kolen dagelijks
vervoerd worden, en in Weenen heeft men dage
lijks een hoeveelheid van 600 tot 700 wagens
noodig.
Voor weduwen en oude vrijsters.
Een kantfabrikant te Nottingham, met name
Wilkinson Smith, in December overleden, heeft
zijn vermogen van nagenoeg vier millioen gulden
bestemd voor weduwen en oude vrijsters in het
graafschap Er worden hofjes voor haar gebouwd en
jaargelden ingesteld-
Eene bank geplunderd. Eène bende van
een honderdtal Alïridis overviel Woensdag-nacht
het huis van een rijk iolansch bankier te Pecshauar>
en ïoofde de kas en juweelen van groote waarde.
Twee politieagenten werden door hen gedood en
vier gewond.
Ziekten in de kazernen. Te Lunéville
in de kazerne heerscht de roode koorts. Er zijn
121 zieken. Te Versailles heerscht de typlms.
De toestand moet erg zijn. Er zijn reeds zeven
overlijdens.
Draadlooze telegrafie. „Daily News"
verneemt dat men in Februari aanstaande ten
dienst van draadlooze telegrafie zal openen tus
schen Londen en Montreal. Men heeft deze stad
boven New-York verkozen, omdat Canada eene
jaarlijksche ontvangst waarborgt van 400,000 fr.
Brutale roofmoord, Op het riddergoed
„Bielina", bij Tomaschow, hebben in den nacht
van eergisteren verscheidene gemaskerde en ge
wapende roovers het kasteel overvallen, den slot
heer Heinrich Werner, diens vrouw, en het drie
jarige zoontje vermoord, en daarna het kasteel
leeggeplunderd.
De bandieten ontkwamen. In de gansche streek
heerscht groote opwinding over dezen afschuwe
lijken moord; de bevolking verkeert van angst
in een ware paniek.
Een trein te water. Bij het station Vils-
hoven (Beieren) is eergisteren de over het riviertje
Vils voerende brug ingestort, op het oogenblik,
dat er een goederentrein overreed. De gansche
trein geraakte te water.
De machinist brak eenige ribben en een remmer
werd door den stroom meegesleept en is spoor
loos verdwenen. Als oorzaak van het ongeval
wordt genoemd het feit, dat een van de peilers
van de brug door het lage water wrak geworden
was.
Hoogverraad. Een beambte van de fabriek
van Krupp te Essen is aangehouden, onder ver
denking zich schuldig gemaakt te hebben aan ver
raad van militaire geheimen. Hjj zou nl. teeke-
niDgen van het Italiaansche geschut verkocht
hebben.
Diefstal opeen spoorweg. Aan mej.
Lender, een kunstenares, die in gezelschap eener
vriendin naar Monte-Carlo trok, waar zjj moest
optreden, is tusschen Marseille en die stad een
zakje met drie duizend francs ontstolen, in tame
lijk geheimzinnige omstandigheden. Geen van
beide dames heeft een oogenbhk den slaapwagen
verlaten, waarin zjj reisden. Het zakje met geld
lag in het net naast een ander, dat juweelen be
vatte. Bjj de aankomst te Monte-Carlo bemerkten
z(j met verbazing, dat het zakje met 3000 francs
verdwenen was. Men kan niet begrepen hoe het kan
weggenomen zjjn. Er is een onderzoek ingesteld.
Een ingeslikte veiligheidsspeld. In
een van de ziekenhuizen in Edinburg werd on
langs een kind van vijf maanden opgenomen, dat
een veiligheidsspeld had doorgeslikt, en door mid
del van Röntgen-photographie werd aangetoond
dat de speld, open, midden in den slokdarm
zat, met de punt naar boven. Het was dus onmo
gelijk ze te voorschijn te brengen, en het eenige
wat er opzat, was ze nog verder naar beneden
te duwen en dan te hopen dat ze langs den
natuurlijken weg het lichaam weer vérlaten zou.
Dit geschiedde en op een volgende photo kon
men zien dat de speld in de maag terecht was
gekomen. Het kind werd nu zoo rustig mogelijk
gehouden en na vier dagen kreeg het Yvat won
derolie. Op den zesden dag kwam de speld goed
en wel van zelf te voorschijn.
Pater L. P. H. Re go ut. f Te Utrecht
is tn de Pastorie der E.E. P.P. Jezuïten aan
den Abstederdijk, de zeereerw. pater L. P. H.
Regout S. J. uit 's-Gravenhage, socius van den
provinciaal der E.E. P.P. Jezuïten, overleden. Pa
ter Regout was met den hoogeerwaarden provin
ciaal op visitatie te Utrecht, alwaar hij voor
eenige dagen plotseling door een hevige longont
steking werd aangegrepen, waarvan hij niet meer
zou genezen.
Pater Regout, 7 Sept. 1855 geboren, zou aan
vankelijk worden opgeleid voor de industrie. Na
gestudeerd te hebben aan het athenaeum te Maas
tricht, ging hij dan ook naar het technicum te
Aken. Bij den jonkman werd echter het verlangen
om priester te worden steeds sterker en zoo trad
hij 20 September 1876 in de orde der Jezuïeten.
In '88 ontving hij de H. Priesterwijding en was
eenigen tijd o.a. te Nijmegen en te Amsterdam
als zielzorger werkzaam, tot hij in '97 benoemd
werd tot secretaris van den provinciaal te 's-Gra
venhage. Hij was een ijverig medewerker aan
de „Studiën", waarin hij veel over Kant en te
gen Bolland schreef.
J u b i 1 Den lOen Februari a.s. hoopt de
eerw. Br. Nepomucenus den dag te herdenken,
waarop hij voor 25 jaar lid werd van de congre
gatie der Broeders van den H. Aloysius (insti
tuut St. Louis te Oudenbosch). Den 12en d.a.v.
viert de welbekende Br. Clemens zijn zilveren
kloosterjubilé.
Het Gouden Jubilé van Lourdes.
Gedurende de geheele volgende week van 3 tot
11 Februari zal in de St. Catharina-Kerk te Am
sterdam op plechtige wijze het gouden jubelfeest
der verschijning van O. L. Vrouw van Lourdes
worden gevierd. lederen dag zullen door bekende
gewijde redenaars de predicaties worden gehouden
terwijl op Dinsdag 11 Februari met een pontificaal
lof door Z. D. H. Mgr. A. J. Callier, Bisschop van
Haarlem, de plechtige viering zal worden gesloten
