Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
A boomt op is
Nieuwe SeiieJaisete Cam
met
in 10 c i mei. 0.45b mi. f 1.35 j. 3 mi.
31ste Jaargang.
Vrijdag 7 Februari 1908
No. 9029.
Gelouterd.
Officieele berichten.
Kennisgeving.
Biiitenlaiidsch Nieuws.
FEUILLETON.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden f 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland f 2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Boter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauR0TER8TRAAT 50
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 16 regels f 0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst bil-
lijke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 89,
Inrichtingen welke gevaar, schade ol
hinder kunnen veroorzaken.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam,
Gelet op de bepalingen der Hinderwet,
Geven kennis aan de ingezetenen dat op
heden
lo. de proeftijd van de aan G. W. J. Van
der Iturg en zjjne rechtverkrijgenden verleende
vergunning, tot uitbreiding zqner scheepstim
fflerwerf, gelegen 's-Graveland No. 75, kadaster
sectie H. No. 63, door deze in te richten ook
voor den bouw van ijzeren schepen, is verlengd
tot 31 December 1908.
2o. aan B. A. J, VVittkampI' en zjjne recht
verkrijgenden vergunning verleend is tot uitbrei
ding zijner branderij staande aan de Westerkade
no. 18, kadaster sectie M. no 36'2, met een stoom
waterketel van 8 M2 verwarmingsoppervlak
Schiedam, den 6den Februari 1908.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. A. BRANTS.
De Secretaris,
V. SICKENGA.
DE KONINGSMOORD IN PORTUGAL.
De correspondent van de Parjjsche sMatin" heeft
een bezoek gebracht aan het koninklijk paleis te
Lissabon en geeft daarvan de volgende beschrijving
Na eerst de binnenplaats met prachtige palmen
overgestoken te hebben, komt men aan 'n trap
met een rooden looper belegd. De muren zjjn met
krip bekleed. Boven hebben hellebaardiers de
wacht betrokken. In twee antichambres liggen de
registers, waarin gedurende de laatste dagen tal-
looze handteekeniDgen geplaatst zijn.
Van uit deze kamers leidt een deur naar de
vestibule, waarop het koninklijk vertrek uitkomt.
In het midden hiervan staat de kist met het lijk
van Dom Carlos; daarnaast de stoffelijke overblijf
selen van den kroonprins, beide in een vlag ge
huld waardoor men ternauwernood de gezichten
onderscheiden kan.
Een wacht, bestaande uit twee officieren en twee
hoogwaardigheidsbekleders, vertoeft voortdurend
in de kamer, terwjjl aan het altaar door zes zil
veren kandelabers verlicht, de hofdames zitten
te bidden.
In de koninklijke stallen bezichtigde de corres
pondent vervolgens het rjjtuig, dat op den onge
luksdag gebruikt werd. Twee kogels drongen in
het hout, vlak bij de kristallen ruiten, die ver
brijzeld werden. Eén der kogels kon in zjjn geheel
er uit verwjjderd worden.
In de morgue zag hij vervolgens de ljjken der
koningsmoordenaarsBuissa maakte op hem den
indruk van een beschaafd manDa Silva zag er
minder gesoigneerd uit.
Algemeen bewondert men den moed, de onbaat
zuchtigheid en de tegenwoordigheid van geest van
Naar het Hoogduitsch van KARL. ED. KLOPFER.
49)
Maar gelukkig hield zijne zedelijke kracht hem
slaande en die hielp hem ook zijn lichamelijke
kracht behouden, in zoo verre, dat hij1 volkomen
meester over zijn denken bleef. Hij weid in
oen klein bureau gebracht. Daar zat niemand
dan de Ispravnik van Wilna. Deze liet hem
naderbij komen en keek hem met een paar
oogen aan, die tot in het binnenste van zijn
ziel schenen te willen doordringen.
„Wij weten alles," zeide hij toen met een
gebaar dat den gevangene eiken troost en elke
aoop ontnemen moest. „Gij kunt uw lot slechts
or een volledige bekentenis verbeteren."
nlnr, TS haalde dieP adem. Hiji was reeds van
plan toe te geven, dat hij de gezochte mo or
denaal was en daarbij het verzoek te voeden,
dat men hem maar zoo spoedig mogelijk 'zou
veroordeelen, toen zijn oog viel op de voor
werpen, die voor den Ispravnik lagen. Daar-
onder bemerkte hij boven, alios zijne kleine le-
deren reistasch, de beurs en de sieraden, die
Elli Strömholt hem twee dagen vroeger gege-
(cfc bed. Dit gezicht sloot hem den mond en
koningin Amelia, die zich door hare grenzelooze
smart niet laat overheerschen. Zij ontvangt talrijke
bezoekers en denkt niettemin aan alles. Zelfs
vergeet zjj de bedienden niet aan te sporen, goed
te zorgen voor de zieke leden der Koninklijke
huishouding.
De hertog van Oporto, de vermoedelijke troon
opvolger, is onvermoeibaar in het bijstaan van zijn
neef, den jongen Koning, en van de Koningin.
De nieuwe Koning is in zjjn omgeving zeer
populair, om zjjn levendigen geest en verdere
aantrekkelijke eigenschappen. Eemge jaren geleden
zeide iemand, die hem goad kende Het is jam
mer, dat Dom Manuel nooit koning zal worden,
want bij heeft het verstand en de goedhartigheid
van Dom Pedro V. Deze laatste Koning, die den
bjjnaam van den rechtvaardige had, was in Por
tugal zeer bemind.
Gister heeft het Staatsblad een brief van den
Koning aan den minister-president openbaar ge
maakt, waarin Z. M. kennis geeft, dat hg wenscht,
dat de thesaurie van het koninklijk paleis slechts
zal beschikken over de door het parlement toege
stane middelen.
Ferreira Amaral, de president van het Portu-
geesch kabinet, heeft, naar aan de Matin" wordt
bericht, de volgende verklaringen afgelegd: »Wij
vragen eerbied voor de wetten de handhaving
van de openbare orde. We zqn er zeker van, dat
de tegenwoordige constitutioneele wetten voldoende
zjjn, om de orde te doen eerbiedigen. Dat is ons
geheele program. Ik ben geen politicus, behoor
tot geen enkele partjj, tot geen politieke groep
en heb geen politiek program. Ik ben een zee
man, er aan gewend, te weten waar gevaar
schuilt en wanneer wjj bevel krjjgen, er heen te
gaan, zullen we dat doen."
uSeculo", een belangrijk dagblad, dat te Lissa
bon verschijnt, waardeert in de volgende woorden
het besluit vau de regeering, met betrekking tot
de vernietiging van de dictatoriale verdragen
»Dit alles is mooi en goed, maar bet voldoet
niet aan den algemeenen wen*ch van het volk.
Men moet den koning met tot halve goedheid en
halve genade aansporen. Men moet gebruik maken
van de gelegenheid, om het volk en de monarchie
weer met elkaar te verzoenen. Die verzoening
kan niet volkomen tot stand komen, dan op het
gebied der grootste vrijheid.
Te Lissabon is het volkomen kalm. De troepen,
die het plein en de straten in het midden van de
hoofstad sedert den aanslag bezet hielden, zijn
geheel teruggetrokken. De republikeinsche en re-
volutionnaire agitatie is op het oogenblik tot staan
gekomen. De regeeringsbesluit gratie te verieenen
aan de matrozen van de kruisers sVasco de Gama"
en »Dom Carlos", die in 1906. na hun muiterij
tegen de belofte van den koning in om hen te
begenadigen, naar het bagno in de Afrikaansche
koloniën werden gezonden. Bovendien zullen allen,
die onder de regeering van Franco werden gevan
gen gezet, worden vrijgelaten, behalve zij, die den
koningsmoord bewerkten, of er medeplichtig aan
zijn gelaat nam een rustige uitdrukking aan.
Hij was vast besloten zich noch te laten over
bluffen, noch te laten overrompelen en traps
gewijze slechts datgene te bekennen, wat on-
wederlegbaar bewezen werd.
„Gij zijt Gregor Dimitrijewitsch Koloff, de
vorige secretaris van zijne Excellentie, Vorst
Leo Nicolajewitsch Murawin. Tot voor korten
tijd waart ge te Petersburg zonder middel van
bestaan tot op het oogenblik, dat uwe kame
raden u van geld voorzien hebben, om aan het
verfoeielijk werk deel te nemen, dat, God zij
dank! gelukkig mislukt is."
Nu luisterde Olfers goed toe. Ware zijn li
chaam niet zoo erg verzwakt geweest, dan zou
hij misschien eene beweging gemaakt hebben
die aan den Ispravnik zijne buitengewone ver
bazing over deze onverwachte aanklacht zoude
verraden hebben. Nu was hij: nog te verward,
om op verstandig© wij'ze over de zaak te spre
ken.
„Nog meer!" ging de beambte met luider
stem voort, triomfeerende over de houding van
den gevangene, die hij voor stomme onderwer
ping hield. „Bovendien gaat gij van het plan
zwanger om uwen weldoener den Vorst te over
vallen, en aan hem uwe wraak te koelen, om
dat hij bijtijds uwe verraderlijke gezindheid door
zien en u uit zijn huis gejaagd heeft. Ge ziet,
dat ik alles weet."
Olfers was werkelijk verbaasd, toen hij hoor
de, dat Koloff nihilist Was en zich vervolgd
waren. Alle kranten, die door Franco geschorst
werden, zullen weer mogen verschijnen.
Verschillende berichten.
Meerdere vorstelijke personen zjjn uit verschil
lende plaatsen afgereisd ter bijwoning van de
begrafenis van den vermoorden koning van Por
tugal en den Kroonprins.
Prins Eitel Friedrich, die keizer Wilhelm zal
vertegenwoordigen, vertrok gister uit Berlijn.
De graaf van Turjjn, vertegenwoordiger van
den koning van Italië, reisde gister af.
Uit Malrid wordt verder het vertrek gemeld
van Ferdinand van Beieren.
Volgens de Romeinsche sTribuna", is Dom
Miquel van Braganza, van Viareggio naar Napels
afgereisd, in gezelschap van een onbekende, die
aangezien wordt voor een afgezant vandeBragan-
zistische partjj in Portugal.
Een ander bericht zegt, dat Dom Miquel een
zeereis gaat ondernemen.
Gister-avond werden de republikeinen Almeida,
Santos en da Costa, die na den aanslag op den
Koning en den Kroonprins gevangen waren geno
men, weder in vrijheid gesteld. Incidenten deden
zich niet voor.
Verder wordt nog bericht, dat ook de republi
keinsche journalisten Borges en Chargas losgela
ten zjjn. Twee dissidenten-progressisten, Moniz en
Teixsira Brava, zouden gisteravond mede worde n
vrijgelaten.
Uit Madrid wordt gemeld, dat Franco, de ex-
president van het Portugeesche Kabinet, Donderdag
1.1. aldaar is aangekomen. Vermoedelijk gaat hjj
van Madrid naar Parijs.
Een telegram uit Lissabon verzekert, dat zjjn
collega's Martin Carvalho en Taxecra Abreu
Portugals hoofdstad verlaten hebben.
Zaterdag wordt in de katholieke kerk op
Spanish place te Londen een plechtige Mis van
R.-quiemopgedragen voor den vermoorden koning
en kroonprins van Portugal.
Koning Edward en koningin Alexandra zullen
die Requim mis bijwonen.
Ook wordt een groot aantal diplomaten en
leden van het hof bjj de plechtigheid verwacht.
De koning van Engeland zal zjjn Portugeesche
uniform dragen.
Zondagmorgen zullen de koning en de koningin,
de prins en de prinses van Wales en prinses
Victoria den dienst voor de slachtoffers in St.
Paul Cathedral bijwonen. Vele ministers, oud
minister, de Lord Mayor, en Londensche raads
leden en tal van hooggeplaatste personen zullen
er mede tegenwoordig zijn.
ENGELAND.
In den loop van het gister gehouden debat over
het adres van antwoord in het Lagerhuis, betoogde
achtende, hem als plaatsvervanger in de handen
van het gerecht overgeleverd had. Nu viel het
hem weder in, dat de man zich verdacht ge
noeg had voorgedaan, juist alsof oiok hij had
willen vluchten en zich op1 geheime wegen be
vond. Natuurlijk was hem de bekentenis van
den vluchtenden moordenaar toen welkom ge
weest; hij had van de gelegenheid uitsteken!
gebruik gemaakt, door zich van dezen onge
lukkige te bedienen, en zich zelf te redden.
Nu was alles hem duidelijk. Weder lag het hem
op de tong om uit te roepen„Ik hen Koloff
nieti" doch andermaal bedwong hij zich met
de overweging, dat het voorloopig het beste
was, eerst te hooren, waarvan men den waren
Koloff beschuldigde. Daarbij keek hij weer naar
de geschenken van Elli, begeerig om te weten,
in welke verhouding de beambte voor het on
derzoek deze voorwerpen zou brengen tot Gre
gor Koloff en diens plannen van hoogverraad.
De Ispravnik ving dezen blik op en ging dade
lijk voort: „Die juweelen hebt ge natuurlijk in
het huis van Murawin gestolen, niet waar, honds
vot; zij behooren aan de Vorstin?"
Nu speelde een medelijdend Jachje om de
bleeke lippen van den jongen man. Hij herkende
de taktiek van zijn ondervrager die tegen Koloff
slechts zware verdenking, doch in geen geval
bewijzen in handen had. De Ispravnik meende
daarentegen op den rechten weg te zijn en
bleef: niet in gebreke zich zeiven om zijne groote
slimheid te bewonderen en den oogenschijnlijk
Grey bij de bespreking van de kwestie der onschend
baarheid van den particulieren eigendom ter zee
in tijd van oorlog, dat indien de Engelsche vloot
slechts een verdedigend wapen was en de Engel-
schen zich beroofden van de middelen om op
andere naties druk te oefenen door hun koopvaar
dijvloot te bedreigen, zekere groote mogendheden
Engeland den oorlog zouden kunnen aandoen met
buitengewoon weinig gevaar voor zichzelf. Op het
oogenblik hebben wjj een wereld die het goede
wil, zeide Grey, en hjj geloofde niet, dat er
eenige groote mogendheid vijandelijke bedoelingen
jegens Engeland koestert (toejuichingen). Onder de
bestaande omstandigheden moest de regeering
echter haar zienswijze handhaven en kon zjj het
niet in overeenstemming brengen met de veilig
heid van het land, om het risico te aanvaarden,
dat in de voorgestelde verandering ligt opgesloten.
Na verdere beraadslaging werd het adres goed
gekeurd.
In het Engelsche Hoogerhuis hekelde Curzon
gisteren scherp de EDgelsch-Russische conventie,
in het bijzonder van het standpunt van den En-
gelschen handel.
Fitzmaurice ontkende, dat het verdrag schadelijk
was voor de Engelsche belangen en zeide, dat er
geen gevaar was voor verdere verergering van de
Perzische binnenlandsche troebelen en van de Turk-
sche Perzische grensgeschillen, nu Engeland en Ras-
land een gemeenschappelijke politiek volgen.
10 dezer wordt het debat voortgezet.
ITALIë.
De hertog en de hertogin van Connaught
en prinses Patricia bezochten gister het Vaticaan.
Zjj bezichtigde er de musea en kunstgalerijen als
eenvoudige touristen.
De hertog van Connaught verzocht mgr. Stonor
hunne groeten over te brengen aan den H. Vader
en hem tevens mede te deelen, dat het hun speet,
zjj Zjjne Heiligheid niet konden bezoeken, daar
hun verblijf te Rome slechts van strikt privaten
aard en van korten duur was.
OOSTENRIJK-HONGARIJE.
Berichten uit Weenen spreken ervan, dat de
Oostenrjjk-Hongaarsche minister van Buitenland-
sche Zaken ambtsmoede is. Als zjjn opvolger
wordt genoemd graaf Franz Thun, evenals mark
graaf Johan Pallavicene, thans gezant te Konstan-
tinopel.
JAPAN.
De regeering te Tokio heeft antwoord ontvangen
van de Amerikaansche regeering op haar nota in
zake de landverhuizingskwestie. De Japansche re
geering verzond haar nota den 31en December het
antwoord uit Washington kon dus niet zooveel vroe
ger te Tokio zjjn, dan bet geval is geweest. Maar
de inhoud is weinig bemoedigendmen is nog
niet tot overeenstemming kunnen komen, en het
heeft er bovendien allen schjjn van, dat de onder
handelingen niet tot een spoedig einde zullen kun
nen worden gebracht.
zoo flink aangelegden hefboom verder te ge
bruiken. i
„Te Petersburg 'durfdet gij het niet wagon
de kostbaarheden te verkoopen en daarom be-
waardet gij ze tot uwe aankomst in Duitsch-
land, nadat het andere, grootere werk zou vol
bracht zijn. Om dit laatste echter is het voor
eerst, te doen. Noem mij uwe medeplichtigen."'
Deze plotselinge wending zou naar zijn mee
ning den gevangene volkomen van zijn stuk
brengen en hem doen bekennen. Olfers was
ook een oogenblik in verlegenheid. Hij wist niet
wat hij zeggen zou. Tot eiken prijs moest hij
de waarheid verzwijgen ter wille van Elli. Stelde
hij zich evenwel op bet standpunt van Koloff,
die, schuldig of niet, voor den rechter van
Instructie toch in elk geval ontkend zou heb
ben, dan liep hij1 gevaar, dat men hem naar
Petersburg bracht om hem daar de bewijzen
van zijn schuld voor te leggen. Doch daar zou
men hem als den doodgewaanden Oscar Olfers
herkend hebben en zijn volhouden van de een
maal overgenomen rol van Koloff nutteloos ge
weest zijn. Het was een pijnlijk geval.
„Ik weet van geen medeplichtigen, antwoord-
d.6 hij I
,Dat wil zeggen, dat ge ze sparen wilt. Hoe
echter, als ik je zeg, dat we reeds het grootste
deel Van je kameraden kennen."- i
Wordt vervolgd).
