Dagblad mor Schiedam en Omstreken.
m. martens.
De nieuwe kiezerslijst.
31ste Jaargang.
Zaterdag 8 Februari 1908.
No. 9030.
EERSTE BLAD.
Officieele berichten.
Kennisgeving.
Afsluiting Beursbrug.
Stads-Ziekenhuis.
Buitenlandsch Nieuws.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden f1.35, por maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland f 2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 16 regels ƒ0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent. j j L j J' i"
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voorherhaaldelijk adverteeren worden uiterst bil
lijke overeenkomsten aangegaan. :j
Telefoonnummer 8a.
Pomdus no.
Dit nummer bestaat uit twee bladen en een
Oeillustreerd Zondagsblad.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam.
geven bq deze kennis dat de aangifte ven leer
lingen
voor de openbare school C, hoofd de heer
C. KERüEL.
voor de openbare school D, hoofd de heer
J. HaGE.
voor de openbare school E, hoofd de heer
voor de openbare school F> hoofd de heer
B. VAN BOCUOVE.
voor de openbare schooi G, hoofd de heer
J. VaN DER tlOUT.
kan geschieden bjj de hoofden dier scholen tot
den 29sten Februari a.s. en herinneren er tevens
aan, dat de leerlingen om toegelaten te kunnen
worden, moeten Voorzien zqn van een verklaring
van'een geneeskundige, dat zq met goed gevolg
of meer dan eens de inenting der koepokken
hebben ondergaan of aan de natuurlijke kinder
pokken hebben geleden.
Schiedam, den 8sten Februari 1908.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. A. BRANTS.
De Secretaris,
V. SICKENGA.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam,
brengen ter algemeeue kennis, dat van Maandag
10 Februari a.s., tot nadere aankondiging, de
Beursbrug voor het verkeer met rq- en voer
tuigen zal zqn afgesloten.
Schiedam, 8 Februari 1908.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. A. BRANTS.
De Secretaris,
V. SICKENGA.
Allen, die nog iets over 1907 van het Stads
ziekenhuis te vorderen hebben, worden dringend
verzocht hunne rekeningen vóór 15 dezer aan de
adjunct-directrice in te zenden,
De Commissie van Administratie
M. A, BRANTS, Voorzitter.
W. A. v. DOLDER Dz., Secr. Pennm
Schiedam, 3 Februari 1908.
De nieuwe kiezers die in Mei definitief op de kie
zerslijsten zullen voorkomen, moeten in deze dagen
worden gekweekt. Vóór 15 Februari moeten na
genoeg allen, die niet als belastingkiezers ambts
halve op de lqsten worden geplaatst, zich door
middel van de bekende formulieren ten raadhuize
voor het kiesrecht opgeven.
Nog slechts weinige dagen scheiden ons van dien
fatalen ternaqn, waarop het verkrqgen van
het kiesrecht voor velen weder onherroepelijk, al
thans voor dit jaar, afgesloten is. Velen zullen
zich afvragen, waartoe die herhaalde opwekkingen
in de courant dienen, öf de adspirant-kiezers dan
niet zelf er aan denken, dat zq zich voor het
kiesrecht in deze eerste helft dezer maand moeten
aangeven. Och, neen 1 Herhaaldelijk is gebleken,
dat de bedoelde personen dat geheel vergeten, de
formulieren blqven oningevuld en de kiezers ko
men niet op de lqst.
Waartoe dan die herhaalde oproepingen in de
courant Omdat er voortdurend christelqke
kiezers op het appèl ontbreken omdat herhaal
delijk bq verkiezingen bleek, dat er personen niet
aan de stembus waren gezien, die er hadden
kunnen komen, als zjj intijds voor het verze
keren van hun kiesrecht hadden gezorgd omdat
er voortdurend, personen waren, die gaarne hadden
wille n stemmen, maar 't niet konden doen
omdat zq zich met intijds voor het kiesrecht had
den opgegeven.
Nu echter is 't nog tqd, maar 't is kort dag
Weldra is de fatale termqn daar waarop de wet
gever velen niet meer tot het kiesrecht toelaat. Dan
zal de jaarlijksche vaststelling der kiezerslijsten
Weer een aanvang nemen. Allen, die den vereisch-
ten leeftqd van 25 jaar hebben bereikt, een of
anderen titel van kiesbevoegdheid kunnen aan
voeren en niet om wettige redenen worden uitge
sloten hebben recht op die lqsten geplaatst te
worden.
Sommigen worden ambtshalve op die lijkten
geplaatst en behoeven zich dus niet meer aan te
geven. Anderen, die niet op titel van personeele
belasting enz. ambtshalve op de lqsten worden
gebracht, maar op grond van huur, loon, pensioen,
examen, spaarbank, grootboek of aandeel grond
belasting op het kiesrecht aanspraak kunnen ma
ken, moeten zich uiterlijk op Zaterdag 15 Fe
bruari met overlegging van de noodige bewijs
stukken en het gevorderde formulier ten raadhuize
daartoe aangeven.
Tegen het einde van Maart wordt de voorloopige
kiezerslijst gepubliceerd en eenigen tqd ter inzage
gelegd. Dan moet men op het gemeentehuis gaan
zien of men niet op de lqsten vergeten is en,
zoo noodig, gaan reclameeren.
De nieuwe kiezerslijst treedt met 15 Mei a.s.,
in werking en geldt dan een vol jaar. Alleen zq,
wier namen op die lqst voorkomen, worden bij
de komende verkiezingen in het nieuwe kiezers
jaar tot de stembus toegelaten.
Wie den tqd van aangifte (115 Februari) ver
zuimd heeft, of als bjj op de lqst vergeten is,
niet bjjtjjds (einde Maart of begin April) zich be.
klaagd heeft, blqft van het kiesrecht verstoken
tot 15 Mei van het volgend jaar.
Overweegt men dit alles wel en beseft men
goed welke beteekenis het kiesrecht in onze dagen
heeft, dan zal zeker niemand de gelegenheid laten
voorbijgaan om zich dat recht in de eerstvolgende
dagen voor of op Zaterdag te verzekeren. Het
kiesrecht is in onzen tqd toch de drjjvende kracht
die tal van machines doet werken, die over den
gang van heel het maatschappelijk bedrqt beslist»
en wier uitwerking ten goede of ten kwade men
redelijkerwijze niet ontkennen of loochenen kan.
Voor ieder, die dit wel begrqpt, is 't aan geen
twqfel onderhevig ol 't niet zijn dure, gewetens
volle plicht is, er voor te zorgen, dat hij op de
kiezerslijsten komt, zoodra daartoe eenigszins
mogelijkheid bestaat. In ons eigen en in een na
burig land is 't reeds gebleken, dat het aannemen
van een wet soms van een enkele stem en die
enkele stem in de Kamer soms van een enkelen
kiezer afhing. Zou iemand 't dan op zqn geweten
durven nemen het kiesrecht, te verwaarloozen et
de weienschap 't zou -kunnen gebeuren, dat
later deze of gene diep ingrijpende wettelijke
maatregel aan zqn stem heeft gehangen
Katholieke adspirant-kiezers van Schiedam, is
er meer noodig om a van de noodzakelijkheid
van het kiesrecht te overtuigen Indien u daar
van nog niet overtuigd zqt, zoo u een of ander
niet duidelijk is, u twqfelt aan uw kiesrecht of
de noodige formulieren niet goed weet in te vul
len, gaat dan morgen (Zondag) tusschen 12 en 2
uie, Donderdag, Vrijdag of Zaterdagavond
tusschen 7 en 9 ure, naar een der volgende gebou
wen
Bondsgebouw Lange Haven,
Zustersschool (Aurora), Oversch. straat,
Zustersschool (Uorze), Dwarsstraat.
Daar zult gjj enkele leden van de R. K.
Propagandaclubs vinden, die u de gewenschte
inlichtingen zullen geven en de formulieren voor
u zullen invullen.
Maakt van die gelegenheid in de laatste, nu nog
voor den fatalen termijn te verloopen dagen, een
goed gebruik! Moge toch geen enkel Roomsch-
Katholiek, die het kiesrecht verkrqgen kan, op
de nieuwe kiezerslijst ontbreken
DE KONINGSMOORD IN PORTUGAL.
De Portugeezen zijn toch eigenaardige menschen.
Toen de moord op hun koning en den kroonprins
bekend was geworden, verwekte dit groote ontroe
ring te Lissabon. Nu schijnt die ontroering al
zoo goed als verdwenen te zijn. Uiterlijke teekenen
van rouw ziet men in de hoofdstad al heel weinig.
Deze onverschilligheid treft alle vreemdelingen.
Om de ramp, die de Portugeesche natie heeft
getroffen, schijnt de bevolking zich dus weinig
te bekommen. Een volk, dat zoo koud en onge
voelig i§ voor het verlies van zijn vorst, toont
dan ook al bizonder weinig met een monarchale
regeering op te hebben.
Onder den stroom van berichten uit Portugal
trekt een hoogstbelangrijk telegram van den Li-
zonderen berichtgever te Lissabon van de „Lokal
Anzeiger" de aandacht. Hij ontkent, dat Franco
bq de koningin-moeder en koning Manuel in onge
nade was gevallen. Koningin Amalia heeft integen
deel in een afscheidsgehoor Franco, in naam van
haren dooden gemaal, van alle schuld aan het
gebeurde ontlast en hem verzekerd, dat de tegen
woordige Koning hem voor zijne diensten dankbaar
was. Dat was, zegt de correspondent, niet minder
edelmoedig dan rechtvaardig, want ondanks alle
verzekeringen van het tegendeel heulden de ko
ningsmoordenaars met de twee partijen, die Franco
bestreden en hem steeds tot nieuwe gewelddadige
maatregelen noopten. Ook die partijen hebben
altijd slechts door dictatoren geregeerd. Daarom
was het geenszins de dictator, dien zij in Franco
haatten, maar de rechtvaardige, onkreukbare en
onbuigzame man, de eenige man van dat slag in
dit land misschien, al mogen dan Franco's laatste
regeeringsdaden de uiterlijke aanleiding tot den
aanslag geweest zijn. I
Hij had op den dag voor de ramp niet alleen
verijdeld, dat de politie overrompeld werd, maar
de reeds met de troepen onderhandelende samen,
zweerders hadden ook moeten vernemen, dat het
leger voor hun plannen niet te winnen was. Het
is niet een van de geringste verdiensten van
Franco, dat hij door verwijdering van twijfelachtige
bestanddeelen de infanterie trouw aan de regeering
had geqiaakt. In hoever zijn aftreden gevolgen
u 1 hebben voor de betrouwbaarheid van de trne.
pen, blijft in het midden. Het lijkt bijna, alsof de
overheid nu gelooft, dat zij zich evenals vroeger
alleen op de ruiterij kan verlaten, want alleen
deze wordt voor den dienst op straat gebruikt.
De regeering zal misschien spoedig genoeg ge
legenheid krijgen, om, evenals Franco, alleen op
de bajonetten te vertrouwen, want de samenstel
ling van het nieuwe ministerie uit de twee par
tijen is, naar de meening van hen die de Portu
geesche politiek kennen, een misslag, die alleen
tot een militaire dictatuur of een omwenteling
kan leiden. Ja, er zijn menschen, die beweren,
dat reeds bij de begrafenis van den Koning de troe
pen gelegenheid zullen hebben, om hun betrouw
baarheid te toonen. j
Volgens een telegram uit Lissabon aan de „Daily
Mail" zal er een openbare inschrijving worden
geopend ten bate van de kinderen van den onder
wijzer Brucca, den voomaamsten koningsmooirde-
naar, die naar men weet, na den aanslag werd
gedood. f
Teekenend voor de publieke opinie!
Franco is bij zijn aankomst te Madrid aan het
station opgewacht door een Spaansch politie
ambtenaar. Hij werd echter in zijn vrijheid van
bewegen niet belemmerd. Nadat hij een stil
oogenblik had afgewacht, reed bijl met zijn vrouw,
zijn zoon en een vriend naar een hotel, waar hij
zich onder een aangenomen naam liet inschrijven.
Het incognito was zoo streng, dat het hotelper
soneel de aanwezigheid van den sedert een week
aldaar verblijvenden beroemden gast ontkende.
Alle pogingen van journalisten Franco te spre
ken waren vergeefsch. Slechts biet hoofd van de
geheime Spaansche politie en de Portugeescihe
gezant werden toegelaten. Toch meent een
correspondent van de „Köln. Ztg."- te kunnen
verzekeren dat Franco niet zoo door zijn geweten
geplaagd wordt, als men wil doen geiooven.
Ook nu nog, zoo verzekert hij1, is Franco over
tuigd, dat slechts beperking van zekere vrijheden
Portugal van zijn verdorven toestand kan redden.
Hij verzekert verder, dat Franco niet gelooft aan
een republikeinsche samenzwering, die den aan
slag ten uitvoer zou hebben gebracht, maar veeleer
aan een daad van waanzinnigen, waarbij geld
een voorname rol speelde.
Spaansche bladen beschrijven het vertrek van
Franco uit Madrid als volgtHij verliet 's avonds
door een achterdeur zijn hotel, terwijl het publiek
ervoor hem stond op te wachten. In een rijtuig
reed hij naar het Noorderstation en bereikte daar
door de dienstlokalen een slaapwagen, die ge
scheiden stond van den trein en waarvan de gor
dijnen waren neergelaten.
Een sterke politiemacht was aanwezig, om glk
contact met het publiek te voorkomen. Een
inspecteur van politie begeleidde Franco naar de
grenzen. I
Het is een Madrileensch correspondent van „Le
Soir" gelukt, een onderhoud te hebben met een
Portugeesch staatsman, vriend van Franco, die de
zen laatste vergezelde naar het station van het
Escuriaal te Madrid, waar Franco den trein naar
Parijs zou nemen. 1 I
Deze staatsman, die verzocht, voorloopig zijn
naam te willen verzwijgen, zeide, dat Franco diep
getroffen is, maar in het geheel niet de man,
dien men door de gebeurtenissen vernietigd zou
wanen. Zoodra de kalmte in zijn land i3 weerge
keerd, denkt hij een memorie te publiceeren, waar
in hij znij gedrag rechtvaardigt. 1
Hij beklaagt zich volstrekt niet over de wijze,
waarop zijn vrienden en bevoorrechten van giste
ren hem hebben behandeld; hij is overwonnen
en de overwonnenen hebben steeds ongelijk. Wat
hij deed, dat deed hij in overleg met zijn koning.
Franco toont zich echter zeer pessimistisch.
Volgens hem zullen de concessies, sedert twee
dagen te Lissabon gedaan, de anti-monarchisti
sche propaganda niet stuiten. Wat sommige groe
pen der oppositie willen, is niet de vermindering
der civiele lijst, noch de bijeenroeping der Cortes,
of de vrijheid der pers; wat zij willen, is het
omverwerpen der monarchie, i
Franco vreest, dat de houding en de edelmoe
dige daden van den jongen vorst zullen worden
opgevat als een bewqs van zwakheid; hq besloot
met als zijn eenigen wensch te kennen geven,
dat hij zich op dit laatste punt mocht bedrie
gen, en dat de gebeurtenissen zijn sombere voor
spellingen te schande mochten maken.
Een der vele geruchten zegt dat Franco zich
naar Zwitserland zal begeven.
RUSLAND.
Het Pet. Tel.-Agentschap seinde gisteren, dat
een gerucht, als zou Tsaar Nicolaas vermoord
zijn, van allen grond ontbloot was. Het blijkt
nu, dat bedoeld gerucht te Berlijn, Frankfort,
Parijs en zelfs te New-York was verspreid. Niet
alleen bovengenoemd officieus agentschap, maar
ook een reeds gisterenmorgen aan de „Daily Chro
nicle" geseind telegram qualificeerde het gerucht
als van allen grond ontbloot.
DUITSCHLAND.
De keizer van Duitschland heeft zqn vertrek
naar Corfoe op 6 Maart vastgesteld. Op dien
dag zal de vorst, vergezeld van de keizerin en
zqne dochter, zich inschepen op het jacht »Ho-
henzollern", te Wilhelmshaven.
ENGELAND.
De Londenschsche correspondent van de »N.
R. Ct." meldde gister
Ofschoon de internationale stoomvaart-confe
rentie, welke hier ter stede gehouden is, geen
ambtelijke mededeelingen heeft verstrekt, gelooft
men in gezaghebbende scheepvaartkringen toch,
dat men bq de besprekingen in beginsel overeen
is gekomen om de vrachtprijzen voor drie jaar
vast te stellen.
Daartoe zal de goedkeuring van alle aan de be
spreking deelnemende maatschappijen worden ver-
eischt, doch men twqfelt er niet aan of de be
trokken ondernemingen zullen aan een dergelijke
regeling hun goedkeuring hechten. Vandaag is het
de laatste zittingsdag.
De voorzitter der conferentie, Ballin, moet gis
teren aan een feestmaal te Londen verklaard heb
ben, dat thans de vrede op den Oceaan voor een
aantal jaren verzekerd is.
Volgens het B. T. zeide de heer Ballin: »Wij
zullen ónze krachten en ons geld niet meer in
tarievestrjjden behoeven te verspillen, maar zullen
die in het vervolg kunnen wqden aan de verdere
uitbreiding van de verbindingen tusschen de beide
werelddeelen.
- De Tribune", het groote Londensche libe
rale ochtendblad, is gister voor het laatst ver
schenen. Het kapitaal dat twee jaar geleden m
de onderneming werd gestoken, bleek onvoldoende.
De financieele moeilijkheden van liet vorige jaar
waren oorzaak, dat het toegezegde nieuwe kapitaal
niet kon worden gefourneerd, ij