Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
ÉÉRSTE BLAK
31ste J aar au».
Zaterdag 21 Maart 1908.
.No. 9066.
Officieele berichten.
Onderwijzer,
Buitenlandsch Nieuws.
Verspreide berichten.
Staten-Generaal.
£TLdienf^, het 'ager onderwijs 'met f50
twaaltiarfapn HVa 6D ka° worden verhoogd na
akte hn g!i eDst en voor het bezit der hoofd-
het laner" a na-15' 18 en 21 ->arige° «"enrt b*
duitschland.
de K- rmrf van h'rite'üandsche zaken uit
o»».. tjd k„„„ „s »eipj: 7'»knh.ed™
dienst toe onderricht Iijn ,|s d; 80d,.
ABONNEMENTSPRIJS:
IJU blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
^VVi°nr Schiedam P«r 3 maanden f 1.35, per maand 45 cent en per
cent Franco per post door geheel Nederland f 2 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
«t,-. !)0-.rnnemierU(m worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Boter-
1 oU en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT 50
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 1—6 regels 0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt Uveemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst b i 1-
lijke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no.
Dit nummer bestaat uit twee bladen en een
Geïllustreerd Zondagsblad.
Aan ieder der opettbare scholen D, E en G te
MiRTPvo"1 (I?oofdeD de heeren J. HAGE, M.
magd een VAN DER H°UT) Wordt ge"
met akte vrjje- en ordeoefeningen.
De aanvang jaarwedde van 1550 - wordt ver-
hoogdj voor de akte vrije- en ordeoefeningen met
VO0r de akte handteekeningen met f50-
voor de hoofdakte met f200; voor 2 4 6 i 7
t|dvJkg het°7« HrT mede m6t f5°— V00r lede^
hetzii hii hl? üCnSt ,n de ^meente of elders,
werd verricht.°Pen °f het b^zonder onderwjjs
Bu^£emepotën 'n 7 z®nden aan het adres van den
g-meester van Schiedam, voor 1 April a.s.
lor I!! b°t incident in den Rijksdag van eergis-
!'a,er word,en gemeld, dat de centrums-
lh£ S Erzberger toen hij over de onsterfe-
te drp6 V<!? Gn neger sPrak daarmede beoogde
s in d t T' dat het Qiet Sere°htvaardigd
veZ1 5 ?ale' P°litiek met de slechts
men 1 houden als met cijfers. Een volko
men jmste opmerking. i
Be socialisten en de vrijzinnigen moesten om
deze uitdrukking lachen en van de perstribune
werd mede door het geroep „hoho" daaraan
bi<*af meegedaan.
Be journalisten zijn nog steeds erg boos over
Vfr j ,UltVal »zwijnjakken." Gister hebben zij
hein Gn h8t geV°lg Was' dat ziJ het werk
hebben gestaakt. De ochtendbladen bevatten geen
verslagen.
FRANKRIJK.
RehcomlT hui d<3 beeren Pichon en Cruppi
Jen> goedgekeurd het ontwerp om
Ben n '*(S Und^e attache's aan de gezantschap-
°e voegen) hebbende voor respectieve
P a sen Engeland, de Vereenigde Staten, Zuid-
Ainenka, Gonstantinopel China en Japan en „in-
El,r°Pa zonder Engeland en afhankelijk van
net ministerie van buitenlandsche zaken.
Be Kamer heeft gisteren aangenomen het ont
werp bestraffende de schending van de goede
zeaen door middel van pornografische voorwer
pen en beelden met een kleine wijziging door
verschillende afgevaardigden gevorderd, die vrees-
en, dat de wet in sommige gevallen zou worden
toegepast om de vrijheid van denken te belemme-
Be heer Lafferre heeft de regeering geïnter-
peheerd over de maatregelen dfe z/dfnkt te
rumen om de toepassing van de wet op de smok
kelarij toe te passen, waaraan, naar men zegt,
het laboratorium te Parijs zich niet wil onder
werpen. De minister van Landbouw, Ruau, heeft
verzekerd, dat hij zich met het gemeentebestuur
van Panjs in verbinding zou stellen voor de
strikte toepassing der wet. Een dagorder strek-
U" 0111 vertrouwen in de regeering uit te spre-
óT't I Z1J zoowel te Parijs als overal elders
fraude zou bestrijden, is daarna aangenomen.
PARIJSCHE KRONIEK.
Van onzen Parijschen correspondent.)
Parijs, 7-20 Maart 1908
bevolk06 MUDp7 V°°r het Katho-
Jv Patronaten. Volks
ontwikkeling. Een goede kern
Van de hooge Katholieke persoonlhVu^a
Mun en er ah bij in dazaitd. ma,a d,„
beteekenis, loten w, zeggen ha, i„,«nc, '7
voelen. Dat vormt ,,„a s»pe,io,iteit, oi„ aWn
bnven dia ka,bobekan, welke men modern»,en is
gaan noemen, doch ook boven de liberale katho
lieken, optimisten van professie en onbekeerde
geloofs bedervers het is ook zjjn superioriteit zelf
boven enkele geestelijken.
In de actie, in de Kamer en in Bretagne heeft
de Mun gestes kunnen hebben, welke men niet
met hem deelde doch over het ware genie der Ka
tholieke Kerk, over haar grondstellingen, over de
eenige voorwaarden van baar bestaan, daarin heeft
bij nooit gewankeld. Even vlug als bij in de schei-
dingswet gezien had, dat artikel -4 baar voor een
Broot deel onschadelijk maakte, bemerkte hij ook
even onfeilbaar, de schade daaraan door artikel 6
toegebracht en sinds dit artikel gestemd was,
heeft hfj niet opgehouden de wet voor schisma
tiek en heiligschennend te verklaren.
Is zulk een man in alle tijden nuttig, in He zoo
bewogen dagen, welke het Fransche katholicisme
te doorstaan heeft, is hjj van een onschatbare
waarde. In hem heeft men een vasten gids, van
wien men vooruit weet, dat men het rechte draad
der leer en der innige gedachten van den Heiligen
Stoel niet zal verliezen. Vandaar de groote
■waarde zjjner raadplegingen en de gewettigde
belangstelling, welke zijn pas verschenen brochure
»la Conquê-e du Peuple", de Verovering van het
Volk, verwekt heeft.
Dat de Kerk in Frankrijk het volk te veroveren
of liever te heroveren heeft, wordt door niemand
bestreden, doch is men wel algemeen van gevoelen
dat het werk tot herstelling van het katholicisme
onvermijdelijk daarmede moet aanvangen Velen
richten bunne blikken naar den Staat, met ne
derige aanzoeken tot ontspanning of overeenkom
sten, alsof indien de Staat in een compromis
zoude toestemmen, de Kerk gered zoude zfjn Wij
vreezen dat niets gered zoude zijn en nog het
minst de eer.
De ontspanning hangt hier niet van de Kerk
af, het is de Staat, welke er het teeken toe moet
geven. Wat de overeenstemming betreft, welke
men hoopt dat eens komen zal, zq zal zooveel te
eervoller en voordeeliger zjjn, als de Kerk er zich
door de volhardende herstelling harer kracht toe
voorbereid heeft. Het betreft hier niet uitsluitend
hare geestelijke kracht; in de oogen van een ma-
terialistischen en atheistischen Staat, telt dit niet
mede. Maar dat zjj duizenden geloovigen aanspoort
en begeestert, dat zij tastbare talrijke georgani
seerde bataljons samenstelt en men zal zien dat.
voor de Kerk, evenals voor de andere associatiën
en syndicaten, de goede overeenstemming komen
moet. Vandaar voor baar de noodzakelijkheid
bare opbeuring door de verovering van bet volk
te beginnen en daarom komt de brochure van den
heer de Mun zoo wondervol op het juiste mo
ment.
Wjj zouden te ver gaan om al de redenen op
te sporen waarom de Kerk van Frankrijk langza
merhand sedert meer dan een eeuw haren ouden
invloed verloren heeft. Het is een feit dat zij hem
verloor vanaf de invoering der onderwijswet van
Jules Ferry, de echtscheiding welke zich steeds
uitbreidt. En alles wat de Staat heeft ingevoerd
vanaf de ontbinding der congregatiën tot de
Scbeidinpswet had alleen tot doel om haar onher
stelbaar te vernietigen. Het is niet het katho
lieke geloot wat men uit de volksziel beeft willen
rukken, thans handelt het, door middel van een
daartoe ingerichte wetgeving, om haar van de
zeden en overleveringen, welke er de verlenging
van uitmaakte te ontdoen; mes moet haar sluiten
voor het begrip van baren ouden godsdienst. Het
is dus nooit moeilijker voor de Kerk geweest om
weder met het volk in aanraking te komen dan
sedert de noodzakelijkheid er haar thans bepaald
toe dwingt.
De Mun, de bekende oprichter der werklieden
verenigingen, gelooft, dat een van de best te
gebruiken middelen, om tot het doel te geraken
de Sociale Actie zal zijn, omdat het de eenige
middelen zjjn, welke de katholfeken nog ter be
schikking staan.
Die Sociale Actie, zoude bestaan in het oprich-
en in alle parochiën van een patronaat voor
jongens en een voor meisjes, een mannen sociteit
of Cercle en eene vereniging voor moeders, een
volksbiblioteek stichten, studiebijeenkomsten
vormen, waar de arbeiders zich ontwikkelen, zich
tegen de aanvallen van buiten komen wapenen
en over hunne belangen spreken, gymnastiek- en
schietgezelschappen in 't leven roepen, de uitdee-
ling van goede dagbladen bevorderen, in de
streken van nijverheid of landbouw ook christe
lijke of ten minste onafhankelijke syndicaten
vestigen, pensioenkassen, verzekering tegen onge
vallen, familie mutualiteiten, boerenbanken, werk-
liedentuinen en volks-secretariaten oprichten. In
een woord doen wat sl'Action liberale populair"
reeds zoo lang doet, zegt De Mun.
Deze zoo eenvoudige en natuurlijke onderne
mingen, welke met zooveel succes in Duitschland
en België door de Katholieken zjjn gesticht en
en daar bloeien, worden in Frankrfjk niet gevon
den. Hoe hebben de Fransche Katholieken zich
?oo kunnen laten overvallen, vooral terwijl de
tegenstanders hunne revolutionaire syndicaten en
zoovele andere post- en schoolbonden vormden,
waar de haat tegen God wordt ingeprent en de
jeugd reeds vroeg naar de café's en kroegen
loopt om des Zondags bijeenkomsten bij te wonen,
die ware broeinesten der anti-christeljjke propa
ganda en vrijdenkerij? Op deze vraag ontwijkt de
Graat de Mun het antwoord niet. De priesters,
schrijft hjj, waren op de seminaries niet genoeg
tot die sociale werken voorbereid. In hunne
parochies, geïnstalleerd, leefden zjj daar te veel
in zich zeiven, door het soms moeilijk ambt bezig
gehouden of door onverschilligheid omringd, en
ontmoedigd. De Encycliek van Leo XIII over de
condities der arbeiders veranderde dezen toestand
in het begin wel wat, doch de geestelijkheid, niet
voldoende door de bisschoppen geleid, verviel
weder spoedig in hare vroegere koele werkloos
heid of verdwaalde in overdrevene utopiën zooals
sia Democratie chretienne" en het tSUlonnisme".
De hoogere klassen hebben buu sociale rol niet
'beter dan de geestelijkheid begrepen. Zjj verma
ken zich, of door de ongodsdienstigen en het
cosmopolitisme medegevoerd, ondergaan zij reeds
de langzame vergiftiging van het heidendom.
Onder de besten zelf zijn er die den moed verloren
of aan de suggestie van het egoïsme geen weer
stand hebben kunnen bieden. Weer anderen den
ken reeds genoeg te doen met tot het onderhoud
van den eerendienst en de school bjj te dragen.
Dit alles moet veranderen, zegt met recht de
heer de Mun. De geestelijkheid moet met de
sociale ideëen, in overstemming met de onder
richtingen van Leo XIII, doordrongen worden.
Vooral moet haar de lust geinspireerd worden
voor de sociale actie en de liefde voor de andere
werken. Het volk te veroveren, om het aan God
terug te geven, wat kan er edeler gevonden wor
den om de zielen, vooral in de eerste j uen van bet
priesterschap, te bewegen en de overwinning van
den godsdienst te verzekeren. De hoogere klassen
zouden meer voor de sociale actie'gevoelen, indien
zjj ze maar beter kenden. Daarom moeten ook zjj
de handen aan 't werk slaan. Wanneer het volk
die klasse meer voor hen zag doen, dan zouden,
het minder geneigd zijn de rjjken voor nutteloos
te houden of als zjjn vjjanden te bescbouweE.
Voor de verwezenlijking dezer ideëen gelooven
wjj, dat de aanvallen der bestrjjders minder
gevaarljjk zjjn dan de lauwheid der pessimisten.
Men hoort hier zoo vaak Daar is niets aan te
doen. Dat is een pretekst tot werkloosheid of de
huichelarij van den moedelooze, en hoewel wq
ronduit moeten bekennen, dat het Duitscbe, Bel
gische en Hollandsche volk niet met bet licht
zinnige, zoo oppervlakkige, door de slechte staat
kunde bedorven Fransche volk gelijk gesteld kan
worden, toch behoeft men niet aan de herleving
der goede princiepen bij hen te wanhopen, want
de meerderheid ervan is gelukkig nog een edel
moedig en ridderlijk volk gebleven.
Fidelius.
OOSTENRIJK-HONGARIJE.
Een belangwekkend proces is tegen het minis
terie van oorlog ingesteld door een ex-officier,
den heer Sidorowicz, Toen hij drie jaren geleden
zïta regiment door luitenant Kloss hoorde belee-
digen vroeg hij zijn kolonel welk gevolg hij aan
de uitdrukkingen van den luitenant had te geven.
Be kolonel beval hem op grond van de militaire
ecrebegrippen en voor den naam van het regiment
den luitenant uit te dagen wat hij deed. De ont
moeting had plaats en Sidorowicz werd ernstig
gewond en moest zich een arm Jaten afzetten,
tengevolge waarvan hij den dienst moest verlaten
met een elendig pensioen. Thans verklaart hij
de militaire overheid verantwoordelijk voor het
verlies van zijn arm en zijne loopbaan, omdat
hem langs hierarchischen weg bevolen werd te
duelleeren en aldus dit ongeluk te beloopen.
Zeker ligt er veel waars in dit beweren, 't Staat
echter te bezien of de gerechtshoven deze nétéligé
kwestie niet dóór een serie van imcompetentie-
bew ijzen uit de wereld zullen helpen.
ITALIë.
Ter gelegenheid van den feestdag van St. Jo
seph, celebreerde de H. Vader eergisterên-ochtènd
om 7 uur in de Sixtijlnsche kapel, een H. Mis
die werd bijgewoond door de zusters des Pau
sen, de leden van het pauselijke Hof en vertegen
woordigers van de Fransche en Belgische bede
vaarten. Ongeveer 2000 genoodigden. Van tal van
staatshoofden en hooggeplaatste geestelijke waar-
(h'gheidhekleéders over de geheele wèreld wer
den aan het Vaticaan gelukwenschen ontvangen.
MAROKKO.
Het stoomschip „Ionie", gecharterd voor het
vervoer van troepen uit Oran naar Casa-Blanca,
is Donderdagavond met 1900 man van verschil
lende wapens in zee gestoken. Deze troepen zijn
afkomstig uit de garnizoenen van Tunis, Bona
en Oran
HAITI.
Te Port au Prince zijn nog drie oorlogsschepen
aangekomen, te wetende Engelsche kruiser Crea
sy, de Amerikaansche kruiser Desmoines en de
Arnerikaansche kanonneerboot Paducah.
CHINA.
Uit de internationale Kamer van Handel te
Nioetsjwang (Zuid-Mandsjoerijej, zoo wordt uit
Sjanghai gemeld, moest een commissie gekozen
worden. De Europeesche en Amerikaansche koop
lieden hebben zich bij de verkiezing der verschil
lende leden tegen Japan verbonden.
Ten slotte werden twee Duitschers, twee En-
gelscheu en een Amerikaan gekozen. Een ander
Engelsch koopman, die op de hand der Japan
ners heette te zijn, werd niet verkozen.
JAPAN.
Japan heeft de Vereenigde Staten uitgenoodigd
de slagschepenvloot öp de thuisvaart een Japan-
sche haven te laten bezoeken. De uitnoodiging
bereikte eergisteren het Japansche gezantschap
en werd onmiddellijk ter kennis gebracht van
Boot, den minister van buitenlandsche zaken.
Het. kabinet heeft gister de uitnoodiging, die
naar men verneemt aangenomen zal worden, in
beraad genomen.
De voordracht van den prins van Monaco,
te Rome, is weer uitgesteld, omdat de gezond
heidstoestand van den conferencier geen buiten
gewone vermoeienissen toelaat.
Do „New York Herald" verneemt uit Buenos
Aires, dat de Argentijmsche regeering de firma
Schneider te Creusot verzocht heeft een bestek
op te maken voor de ontworpen uitbreiding van
de haven, waarvoor acht millioen dollar is uitge
trokken.
Generaal Fock spreekt, volgens een telegram
uit Petersburg, tegen, dat generaal Goerbatsjofs-
ki hem heeft uitgedaagd. Aangaande Smimof heeft
Fock gezegd, dat hij na 't duel Smimof geen
wrok meer toedraagt.
TWEEDE KAMER.
Zitting van "Vrijdag 20 Maart.
Wijziging der Beterwet.
Nadat is bepaald, dat margarinefabrikanteD, die
tevens in hetzelfde perceel boter bereiden, niet
aan voortdurend door hen te bekostigen rjjkstoe-
zicht zullen zijn onderworpen, maar aan een door
hen te betalen bijzonder toezicht door de Kroon
te bepalen.
Ingetrokken werden de amendementen van den
beer Van den Bergh, strekkende om wel
inspecteurs en adjunct inspecteurs maar niet schei
kundigen en visiteurs bevoegd te verklaren bereid-
plaatsen en bewaarplaatsen van margarine en
andere vetten te betreden; door een nader aange
brachte bepaling zal 't échter den belanghebbenden
fabrikant geoorloofd zijn ter beschermen zijner
fabrieksgeheim monsterneming te weigeren met
beroep op den minister.
