Birnimilaiid
Htads- en Gewestelijk Nieuws.
Ingezonden.
Gemengd Nieuws.
den koning van Griekenland hare opwachting
gemaakt te hebben, op het paleis van Achilleon
door den Duitschen keizer ontvangen, wien Tur-
chan pacha een eigenhandigen brief van den
Sultan heeft overhandigd. Keizer Willem II heeft
de missie aan bet ontbijt genoodigd, waarna deze
zich weer in den avond heeft ingescheept.
Verbetering.
In de Parjjsche Kroniek, tweede kolom, stond
onderaanDe Senaat heeft de verbeurdverklaring
der kerkelijke goederen aangenomen, doch niet
zonder in deze rechtvaardige wet enz. Velen zullen
wel reeds begrepen hebben, dat hier moest staan
onrechtvaardige wet.
Koninklijk bezoek aan Zaandam.
In de plannen van het Koninklijk bezoek aan
Zaandam is eenige wjjziging gekomen.
H. M. de Koningin heeft laten weten, dat zjj
tot haar leedwezen verhinderd wordt 's middags
tegen Haar vertrek de fabriek van de firma Polak
en Schwarz nog te bezoeken, omdat het heengaan
een kwartier ongeveer wordt vervroegd. Bjj aan
komst op het stationsplein (dus even voor het
plaatsnemen in den Koninklijken trein) zullen
schoolkinderen zingen.
Diplomatieke Vertegenwoordiging.
De heer Hill, Amerikaansch gezant te 's-Gra-
venhage, zal met 1 Juni zjjn nieuwen gezantschaps-
post te Berlijn aanvaarden.
Zjjn opvolger bij het Ned. Hof, de heer Beaupré,
zal tegen genoemd tijdstip te 's-Gravenhage aan
komen, ten einde als hoofd van het gezantschap
op te treden.
W ethouderspensioen
Naar wjj vernemen, is de instelling van een
wethouderspensioen in den Haag in ernstige over
weging, en dan naar den maatstaf van 1200 per
dienstjaar tot een maximum van f 2000 's jaars.
(«Vad.")
Congres der S. D. A. P.
Troelstra was er niet, en Gorter was er niet,
zoodat er minder gevochten werd, dan bij de
aanwezigheid dier beide kemplhanen het geval
zou zijn geweest. i
Maar 't was toch al weer welletjes.
Want Van der Goes was er, en mevrouw Roland
Holst was er, en Schaper was er, en vele anderen
waren er, die nu juist niet gewoon zijn stommetje
te spelen.
En het ruzie-materiaal ontbrak evenmin.
Zoo werd de oude strijd, die het vorig jaar
te Haarlem beslist en beëindigd heette, weer mét
frisschen lust hervat. -
Do ruzie der S. D. A. P. is als een eindeloos
verhaal, dat steeds „wordt vervolgd".
Zelfs gaf een der sprekers den gemoedeljjkön
raad ditmaal de „verzoenings-vertooning" maar
achterwege te laten, want, zeide hij, de kracht
van de partij ligt juist hierin, dat men elkander
de waarheid zegt.
Nu daaraan liet men het dan ook niet ont
breken.
En de eene waarheid klonk al vriendelijker
dan de andere.
De meerderheid der partij vindt haar orgaan
in „Het Volk", de minderheid in de „Tribune".
Deze bladen bestoken elkander voortdurend,
dragen het getbeele jaar door materiaal aan, dat
dan op het congres tot een stevigen brandstapel
wordt opgehoopt en aangestoken.
Van beide zijden blaast men dit vuurtje even
haid aan.
„Het Volk" meent, dat de Marxisten „pruttelaars
en bedillers" zijn, en Van der Goes verzekert,
da. „Het Volk" een tactiek voert van „opwinding,
meeimalen van opruiing tegen sommige woord
voerders der minderheid."
De partij-secretaris Van Kuykhof verwijt den
Marxisten „zeer groote eigengerechtigheid en zelf
verheffing", en mevrouw Roland Holst vindt de
critiek van het „Volk", „even onwaardig van vorm
als ongegrond van inhoud".
De heer Mendels de eenige onvervalschtö
Marxist die in het partij-bestuur zitting heeft
noemt zich als zoodanig een „Daniël in den
leeuwenkuil", en de heer Vliegen, die voorzitter
van datzelfde bestuur is, werpt mevrouw Roland
Holst voor de voeten, dat zij de belofte geschonden
heeft, te vorigen jare op ihet Haarlemsche congres
afgelegd. i
Enz. enz. enz. f
Kortom, men veegt elkaar over en weer flink
den mantel uit, wat bij de S. D. A. P. schijnt
te beteekenen, elkander „de waarheid zeggen".
Een opwekkende waarheid, die een fraai licht
op de partij werpt 1 f
Natuurlijk komt de strijd eenvoudig neer op
dezó vraagwie de leiding voeren zal
De Marxisten, alias „intellectuels", hebben
eenige malen het onderspit gedolven, maar van
onderwerping is bij hen evenmin sprake als hij
Troelslra, toen deze het een enkele keèr moést
afleggen.
Met of zonder verzoeningscomedie, zal de strijd
dan ook steeds voortduren.
Een goed sociaal-democraat erkent nu eenmaal
niemand boven zich en zelfs wat nog merk
waardiger is niemand naast zich!
De heer Van der Goes heeft het op den jongsten
partijdag der S. D. A. P. weer duidelijk gezegd:
als Marxist kan men niet tegelijk belijder van een
of anderen godsdienst zijn.
Maar vroeg de voorzitter waarom heeft
Van der Goes in een debat met ds. Rudolph
dan verklaard, dat socialisme en godsdienst best
kunnen samengaan?
Wij weten niet, welk antwoord de heer van der
Goes hierop gegeven heeft.
Maar wat wij wel' weten is, dat men van
socialistische zijde meermalen den raad theeft
gegeven bij de propaganda onder geloovige ar
beiders. en vooral in katholieke streken, ten aan
zien van den godsdienst „tactisch" op te treden,
m.a.w. den godsdienst zooveel mogelijk te ontzien,
ora redenen van tactiek.
Waar de sociaal-democraten echter onder olkaax
zijn, behoeven zij niet zoo „voorzichtig" te
De heer Van der Goes erkende intusscl
hen nagelaten betrekkingen, kunnen worden ge
steund.
meermalen, dat godsdienst en'Sociaal-democratie
onvereenigbaar zijn. (Centr.)
Nationaal congres voor kinderbescherming.
Uit Den Haag meldt men ons
In het gebouw van «Pulchri Studio" werd
heden een congres voor kinderbescherming gehou
den. Voorzitster is voor de eerste morgenzitting
mevr. dr. Beelaerts van Blokland Kleppelhout.
In de eerste morgenzitting traden als sprekers op
Dr. A. H. OortDr. Arts te Oestgeest, met onder
werp over den invloed van alcoholgebruik der
ouders en voorouders op het kind voor de geboorte.
De heer J. Klootsma, directeur van het rijks
opvoedingsgesticht voor jongens te Alkmaar,
sprak over de overerving van geestelijke eigen
schappen en baar beteekenis voor kir.derbescher-
te n. ming. Ten slotte sprak de heer G. Oosterbaan,
■Uj^jk.gg<JBkinspecteur van de volksgezondheid te Zwolle, over
Bali.
Blijkens een bjj het departement van Koloniën
ontvangen telegram van den gouverneur-generaal
van Nederland-Indië, is het Balische landschap
Kloengkoeng in verzet.
De troepen ondervonden allerwege tegenstand.
De poerie te Gelgel werd genomen, waarbij de
vijand honderd dooden bekwam, luitenant N. R-
Haremaker sneuvelde en zes militairen beneden
den rang van officier, drie koelies en drie non
combattanten gewond werden. Een bataljon in
fanterie met een sectie artillerie en genietroepen
werden als versterking naar Kloengkoeng gezonden.
Voorts is uit een telegram van den resident
van Bali en Lombok af te leiden, dat de vermees
tering van de poerie te Gelgel den 16en dezer is
geschied en dat ook den volgenden dag een ge
vecht heeft plaats gevonden, waarbij een Euro-
peesch fuselier (die sedert overleed) zwaar werd
gewond en vier anderen niet levensgevaarlijk
werden gewond.
invloeden van de opvoeding. Des middags zat mej.
A. C. Manden, Adj. Dir. van bet gemeente-zieken
huis te Den Haag, de vergadering voor.
te
Batavia
van de »N. C.'
De correspondent
seint aan zjjn blad
Vrouwen, kinderen, personeel opiumkit gered.
DewaAgoeng Kloengkoeng onderwerping aange
boden voorwaarden onaannemelijk geacht.
Sumatra's Westkust.
Bjj het departement van Koloniën zijn van den
gouverneur-generaal van Nederlandsch-Indië tele
grafisch de volgende berichten ontvangen nopens
den staat van zaken op Sumatra's Westkust,
in verband met de belastinginvoering in dat ge
west
Naar Pajakomboeh zjjn troepen gezonden we
gens bewegiDg onder de bevolking. In Bangkinang
weigerden de hoofden openljjk hunne medewer
king. In de afdeeling Padang heerscht verzet
tegen de slachtbelasting en werd een larashoofd
vermoord.
Te Fort van der Capellen verschenen de opge
roepen panghoeloes met honderden gewapenden,
die de marechaussees met steenen aanvielen Van
de aanvallers werden er achttien gedood en vjjftig
gewond, allen van Padangloear. De panghoeloes
zjjn gearresteerd. Een Europeesch en een inlandsch
militair beneden den rang van officier werden ge
wond.
Jubilé—W. Baron Tan Nagell.
Men seint ons uit Barneveld
Heden herdacht onze Burgemeester, de heer
W. baron van Nagell, zjjn 25-jarig ambtsjubileum.
Reeds om kwart voor negen werd de burgemeester
door het dageljjksch bestuur, de Raadsleden en
de teestcommissie aan het station Voortbuizen
afgehaald, waar hem door de Chr. Zangvereeniging
«Asaf" een welkomslied werd toegezongen. Een
rjjtoer door de kwistig versierde en in rjjken
feesttooi gebuide buurten bad hierop plaats, bet
rjjtuig van den burgemeester, dat met 4 paarden
bespannen was, werd voorafgegaan en gevolgd
door een eerewaebt te paard. Hierop begaf de
stoet zich naar Barneveld, waar den jubilaris door
alle schoolkinderen en twee zangvereenigingen een
lied werd toegezongen. Behalve een huldeblijk
hem door de burgerjj aangeboden, ontving de bur
gemeester ten Gemeentehuize een prachtvol ge
schenk van de patroons uit de bouwvakken. Te
balf vier had een vak- en allegorische optocht
plaats. Hedenavond vuurwerk. Uit de omliggende
plaatsen en dorpen stroomde het belangstellen
den.
Rijksnormaalschool te Geertruiden berg.
Men seint ons uit Geertruiden berg
Het 25 jarig bestaan der Rjjks-normaalscbool
werd hier heden feesteljjk herdacht.
Zaterdagavond zal in de groote
zaal van het Volkshuis een vergadering plaats
hebben van de vrijzinnig-democratische vereeniging
«Schiedam". Op de agenda komt o. m. voor
candidaatstelling voor den gemeenteraad, district
II (vacature A. Dirkzwager) en verkiezing van
bestuursleden.
De Postduivenvereeniging de
«Luchtsport", gevestigd bjj den heer J. G.
Tons, Groeneweegje 11, hield Zondag 11. een
wedvlucht van Oudewater (atstand 34 Kilome-
teï.) De duiven, om 11 uur 38 minuten in vrij
heid gesteld, bereikten hunne hokken als volgt
le prjjs H. Vijfwinkel, 12—25—10; 2e prjjs H.
Vijfwinkel, 12—47—34, 3e prjjs J. G. Töns,
12 54—37; 4e prjjs H. Mak, 140 2; 5e prjjs
H. Vjjfwinkel, 1 -59— 36e prjjs H. Mak,2—915
7e prjjs P. v. d. Klink, 21149; 8e prijs G.
Vrauwdeunt, 2—1827 ;9e prjjs H. Mak,2—21 1
10e prjjs F. Heilker, 230—50; 11e prjjs P. v. d.
Klink, 2-35-19.
Bjj den sluiswachter De Wit aande
Buitensluis is terug te bekomen een postduif ge
merkt 16/08 T. 524, vertoonende op een der vleugels
bet inschriftDuivenclub Otio, Rozenstraat 417,
Amsterdam.
Een jongen, die gister voetbalde
op het Wilhelminaplein, had het ongeluk den bal
te werpen in een pand aldaar, waardoor een ruit
vau circa f6 waarde brak.
Als e en b e w jj s v a n d e h e e r s c h e n d e
werkeloosheid kan dienen, dat gister-avond bier
deor niet minder dan vjjf personen nachtverbljjt
bjj de politie is gevraagd, dat hun verstrekt
werd.
In de w i n k e 1 k as t d e r S i nger-M a a t-
schappjj aan de Hoogstraat alhier is geëxposeerd
het vaandel der glas be werkers vereeniging alhier.
Op donkerrood zjjden fluweel, met goud gallon en
gouden kwasten afgezet, vertoont 'taan de voorzijde,
onder een bovenstuk vertoonende de opkomende halve
maan, tusschen bloemtakken de attributen van
het vak: tang met flesch, pijpenen windijzer, om
geven door het rondschriftNederl. Vereeniging
van Glasbewerkers afd. Schiedam, opgericht 16
Sept. 1904. Tusschen lauwertakken ziet men
boven aan den stok van het vaandel zeer eigen
aardig een flesch gevat.
Het vaandel, inderdaad zeer fraai bewerkt, is
afkomstig uit de ateliers van de firma C. M. van
Diemen te Dordrecht.
Kommiezen bjj 's-Rijksbelastinge^P
In de jaarvergadering van de Vereeniging van
Kommiezen bjj 's Rijksbelastingen in Nederland,
welke te Rotterdam gehouden wordt op 27 April
a. s, komen een groot aantal voorstellen aan de
orde betreffende bezoldiging en bevordering, ver
goedingen, verplaatsing en detacheering, waarbjj
men vooral op anciënniteit wil gelet zien, examens,
pensioen en pensioenvereeniging.
Nog wordt o.a. voorsteld om het bestuur op
te dragen te onderzoeken in hoeverre het mogeljjk
is te komen tot de oprichting van een ondersteu
ningsfonds bij ziekte en overljjden, waaraan alle
ambtenaren, werkzaam bjj de administratie der
dir. bel., invoerr. en accijnzen kunnen deelnemen,
met als einddoel een eigen herstellingsoord, en
om te overwegen de oprichting van een fonds
waaruit behoefiige leden der vereeniging of oud
leden, die tot aan het tjjdstip van hun ontslag
tot de organisatie hebben behoord, benevens door
UIT VLAARDINGER-AMBACHT.
Het »Stbl." no. 92 be»at een Kou. Besl. van den
30en Maart, houdende (in afwjjking van het advies
van den Raad van State) een afwjjzende beschik
king op het beroep van J. Poot Hzn., te Vlaardinger-
Ambacht tegen het besluit van Gedeputeerde Staten
van Zuid Holland van 1 October 1907, no. 53 tot
goedkeuring van eene keur van den Holiërhoekschen
en Zouteveenschen polder.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie).
Van ingezonden stukken wordt de kopy niet teruggegeven
„Woningbouw".
Mijnheer de Redacteur,
Met verwondering heb ik het betoog van den
geachten inzender gelezen over het stuk Woning
bouw". Het bljjkt. echter enkel en alléén theorie te
zjjn. Het stuk komt hierop neer
Volgens inzender is er aan woningen gebrek.
Hjj wjjst verder op de naleving van art. 133 der
Bouwverordeninggeeft hoog op van de vereeDi-
gipg Volkshuisvesting" en stelt den Raad verant
woordelijk voor de gevolgen wanneer men niet
ingaat op het voorstel om «vier ton" toe te staan
zonder waarborg. Hjj becjjfert de financieele voor
deden voor de gemeente, erkent tevens de fouten,
gemaakt door genoemde vereeniging, wenscht art.
47 en 48 der Bouwverordening te herzien, geeft
neigen bouwerij" het stempel van onsolide, en
de
eindigt ten slotte met den lof der Vereeniging
«Volkshuisvesting" en het toekomstig Paradjjs der
Arbeidersbevolking.
Dit is de korte saamvatting van het betoog.
Mjjnbeer de Redacteur, men zou heel kort
kunnen zjjn en den inzender antwoorden in de
ljjn van zjjn betoogWeg met het privaatbezit
(ook voor den arbeider), weg met den Middenstand.
Rijk en Gemeente, bijgestaan door de noodige
vereenigingen, zorgen voor alles. Men houdt dan
over groot-industrie, groot-kapitaal, een grooten
staf van ambtenaren en de rest arbeiders. Alzoo
het vraagstuk opgelost van den woningnood en de
sociale kwestie
Volgens mijn meening is dit alles theorie.
Wij zullen trachten aas de band der practjjk
de feiten te doen spreken.
De woningnood is volgens mijn meening niet
zoo groot als men denkter zjjn ten minste nog
geen feiten genoemd 1 De «nood", waar men op
doelt, is, dat er in Schiedam ongeveer 500 wonin
gen zjjn van f 0.50 tot f 1.25 huur per week, welke
woningen, volgens de meening van enkelen, moeten
verdwijnen. Theorie
De bewoners van die woningen ontvangen een loon
van ten hoogste tien gulden of werden bedeeld
door de verschillende diaconiën en armbesturen.
Dat is practjjkWaar moeten, volgens de mee
ning van den inzender, die menschen heen? Vol
gens «de geleerden" mag men niet meer dan éen
zesde van zijn inkomen verwonen 1
Men zal mjj toevoegen daar zal «Volkshuisves-
ting" voor zorgen.
Dat dacht ik bjj de oprichting der Vereeniging
óok, maar de practjjk heeft al weer geleerd, dat
dit idealen zjjn, adres de Fabristraat, waar de
grond slechts f 4 heeft gekost en de minste huur
f3 per week is.
Verder wjjs ik op de pas aanbestede woningen
in de zoogenaamde »Gorzen", waar de minste
woning onder de voordeeligste conditiën, (wat
bouwblok en grondprijs betreft) niet minder dan
f2.30 per week moet opbrengen en volgens de
verklaring van den Voorzitter (den heer de Groot)
zal dat het minimum wei blijven of in de toe
komst hooger worden.
De eigen bou wers hebben met al de reeds door
mjj in mjjn vorig scbrjjven genoemde bezwaren
al tameljjk voorzien. Er zjjn sinds 1904 ongeveer
300 woningen bjjgebouwd en wat de soliditeit van
den bouw aangaat, kan de geachte inzender ge
rust zjjnWe hebben eene bouwverordening, die
de constructie en materialen keurt, tevens voor
schrijft de grootte der kamers, trasraam enz.
(behalve de luxe van den bouw). Met deze waar
borg kan de Gemeente en kunnen ook de bewo
ners geen schade ljjden ot risico dragen.
Wat nu de naleving van art. 133 der Veror
dening betreft, maak ik den geachten inzender op
merkzaam, dat dit in hoofdzaak is een voorschrift
der Woningwet en verwjjs ik hem naar de critiek
daarop van den heer Mr. v. d. Biesen in de Eer
ste Kamer, waarna de Mimster verklaarde dat
de Woningwet dringend wijziging behoeft.
Naar myn oordeel doet de Raad geeu onrecht
wanneer men het gevraagde niet toestaat. De
Rand heeft den plicht om het belang van allen te
bevorderen, dus ook van den Middenstand en het
particulier initiatief.
De risicorekening voor de Gemeente is door den
inzender tot voordeel gebracht, maar ook hierin
leert de practjjk anders. Van alle woningen,
die de Gemeente verhuurt, komt de rekening
tameljjk ongunstig uit. Dit geldi ook voor vereeni
gingen en stichtingen, omdat men een staf van
ambtenaren noodig heeft. Ook is de rekening op
gezet zonder risico van onbewoond bljjveo, rair
ik meen.
Wat de overbevolking betreft, behoeft hier geen
vergelijking met onze naburen. Dat ljjkt nergens
naar; evenzoo het zedeljjk bederf, waarvan vol
gens mjjn meening, niet de woning de scbuld van
draagt, maar het niet opvoeden in Christelijke en
maatschappelijke deugden.
Ten slotte bljjft het najj een raadsel hoe een
deel van den Raad zich interesseert voor het
streven van »Volkshuisvesting," dat ten slotte niet
anders bedoelt dan Gemeente- en Staatsexploitatie
en daardoor het particulier initiatief totaal onmo
gelijk maakt.
Het is uit de geschiedenis van ons land (en ook
andere landen) duideljjk gebleken, dat waar het
particulier initiatief gesteund werd door de Over
heden, de geheele burgerjj bloeide en een gezonde
welvaart verkregen werd; en daar, waar Staat
en Gemeente zich ging bemoeien met dingen, die
door de burgers van stad en land altjjd voordee-
lig en practisch uitgevoerd konden worden, in de
meeste gevallen fiasco hebben geleden. De weg,
die «Volkshuisvesting" opgaat, is niets anders dan
de Maatschappij uit haar voegen te lichten en
toestanden te scheppen waarin het grootkapitaal
en de arbeider leven kan, (de laatste echter maar
zoo, zoo). Kan nu iemand, die nuehter in zjjn ver
stand is, zoo'n toestand wenschen»?
Zou men nu werkelijk denken dat aan het ge
roep om woningen niet door particulieren zal
voldaan worden
Schrjjver dezes twjjfelt er geen oogenblik aan of
er zal zelfs dit jaar aan de grootste behoefte vol
daan worden, mits men het particulier initiatief
helpe, (niet aan geld zonder waarborg) maar aan
grond voor billjjken prjjs. Een prjjs zooals «Volks
huisvesting" die besteedt, liefst nog iets minder.
(Het zou voor de Gemeente voordeeliger uitkomen
dan het dragen der risico voor «Volkshuisvesting",)
en men legge niet in de plagerige Woningwet
wat er niet in staat.
Gaat echter de Raad voort «Volkshuisvesting" te
helpen, zooals voorgesteld is, dan zal er voorzeker
een tjjd komen dat hjj zich de oogen zal uitwrjjven
en zeggen wat zjjn we begonnen.
Het komt mjj daarom voor, dat de Raad een
gezonder en voor de Gemeente beteren toestand
zou scheppen door al de haar ten dienste staande
middelen te wjjden aan het streven van de parti
culiere bouwondernemers, en daardoor geen ver
antwoordelijkheid hebben tegen over de Gemeente
in haar geheel.
K.
Ongelukken. Het zeven-jarig zoontje van
den werkman J. v. O te Ulvenhout, N.-Br., had
bet ongeluk vau een mutsaardschelf te vallen en
met het hoofd op een boom terecht te komen.
Het knaapje is aan de gevolgen overleden.
De metselaar K. te Arnhem, die gistermorgen
in den muur van een in herbouw zijnd buis in
de Ketelstraat een gat gehakt bad, boog zioh>
om een anderen werkman iets te zeggen, uit dat
gat en kreeg een van boven vallend stuk muur
op het hoofd. De man was onmiddellijk dood»
t
iiMTlnnnnn