Dagblad voor Schiedam en Omstreken. 31ste Jaargang. Zaterdag 23 Mei 1908. No. 9118 EERSTE BLAD. V Ofücieele berichten. Kennisgeving. Gymnasium te Schiedam. Fransche Scheidingswet door den Paus opnieuw veroordeeld. I Buitenlandsch Nieuws. ABONNEMENTSPRIJS: Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en kost voor Schiedam per 3 maanden 1.35, per maand 45 cent en per week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland f 2 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2 cent. Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Boter- stiaat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders. BureauBOTERSTRAAT 50 PRIJS DER ADVERTENTIëN: Van 1—6 regels 0.92 met inbegrip van bewijsnummer Elke regel daarboven 15 cent. j Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend. 1 -1- 1 L l-J Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel. Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst bil- lijke overeenkomsten aangegaan. Telefoonnummer 85. Postbus no. Dit nummer bestaat uit twee bladen en een Geïllustreerd Zondagsblad. Sluiting Koemarktbrug. Burgemeestee en Wethouders van Schiedam, rengen ter algempene kennis, dat de Koemarkt- van Maandag 25 Mei a.s. des avonds uur, tot nadere aankondiging voor het verkeer öiet rij- en voertuigen gesloten zal zijn. Schiedam, 22 Mei 1908. Burgemeester en Wethouders voornoemd, M. A. BRANTS. De Secretaris. V. SICKENGA, ^Burgemeester en Wethouders van Schiedam 25eDA/D' tCr °Penbare kennis, dat van Maandag la*» f' a'SL tot nadere aankondiging de Groene- de Deierlandsche straat en de mskade voor het verkeer met rjj- en voer Ren zal z(jn afgesloten. Schiedam, 23 Mei 1908. De Burgemeester en Wethouders voornoemd, M. A. BRANTS. De Secretaris, V. SICKENGA. HET TOELATINGSEXAMEN RpU^'u^ul bebben in de eerste helft van Juli. ianghebbenden worden verzocht zich vóór 1 Juli a.s. op te geven bjj Dr. C. J. VINKESTEYN, Schiedam, Mei 1908. reCt°r" die K de diep treuriSe gevolgen der wet reRpe 01 611 webce Bi Frankrijk onder alle So ']'(jn^SV°nnen totnogtoe feitelijk te zamen gin- doc'i G Scbe*den en nominaal ieder zijns weegs rtchti^a?n* 'S. dad nbd alleen de kerken aan de tu gebr t*3 e'genaren ontroofd en feitelijk slechts doodenllh §egeven worden, maar dat ook de Hatig ei0°td worden van hetgeen hun recht- venri Was toegedacht, en daarmede ook de le- jje n getroffen worden. als j Vrome voorgeslacht had in Frankrijk, even- Suteerd ^Ifdere cbristelijke landen, sommen gele- 8eu vóór ndaÜën gestlcht> waaruit H. II. Mis- Wcrdej001 d0 Z'e'erust der overledenen moesten v°ortd °PSedragen. Werden aldus de dooden niet vrj'6Ild herdacht; ,ook de levenden werden Sen a Scten. het stipenduim uit genoemde fond- MiSSenan de Priesters verstrekt, die de 11. H. cndej-h VH°°r de ovcrledenen lazen, strekte tot z°ldioi^U der §eostelijken, die in de geringe be- nê <d det kari8 pensioen hun door den staan Verstrekt, geen voldoend middel van be- n vonden. eiude a"ÜS Beeft de Scheidingswet nu een zoogen.,6^1- k>e tondsen onttrokken aan de &iefr erfm e kerkfabrieken, door den Staat niet cenigin,, Cn Gn niet toe te wijzen aan de vér- tuelles" V°°r den eeredienst „associations cul- °tlgebruikt°t1 d611 Faus n'et toegelaten, bleven Daardoor 'let doe' waartoe zij gesticht zijn. ook den WOrd den dooden te kort gedaan, maar tookwam n onthouden wat hun rechtmatig Schandelik t°! de V€rontwaardiging welke dit kins to) 1 al0In in Frankriik wekte, eenigs- «etracht D®*innmS gebracht, heeft de Regeering te voldl lI1S aai1 een schiJ'n van billijkheid Pen on Zonder nochtans hare satanische plan. niet aan i eVen' Konden de vrome fondatiën toegekpna Verworpen „associations" worden keuden ,niöUW op te richten „mutualité's J:°uderi <r W° unnen worden toegewezen. Wat Uitsiujp,',"' "mutuaIltés" ziJ'n? Vereenigingen Mim i T PneSterS' bedoelen<t niet de re- g van den eeredienst, ma.ar alleen het vér strekken van onderlinge hulp. Het denkbeeld leek velen eene uitkomst: die vereenigingen van gees telijken zouden kunnen bestaan: ze zouden, de fondatiën kunnen beheeren door het vrome voor geslacht gesticht en aldus dooden en levenden beiden ten goede komen. Het oog richtte zich voor alles naar de beide gescheiden machten: Staat en Kerk zouden hier beiden weer het be slissend woord hebben te spreken. De Staat deed het alras: ook deze „mutualités" zouden zijne goedkeuring behoeven, maar om die te verkrij gen, moesten zij vrij zijn van eiken band van kerkelijke discipline, behoorden zij alleen als bur- geilijke vereenigingen beschouwd te worden. Wat zou de Kerk, de Paus, onder deze om standigheden doen? In spanning werd de be slissing des Pausen verbeid. Smachtend zagen vooral de oude afgeleefde priesters, die in dé „intenties" een middel zagen tot verzorging van hun ouden dag, naar Rome's beslissing op. Vurig hoopten ook zij die de eerbiedwaardige famili- traditiën in eere hielden, dat den dooden zou kun nen worden gegeven, wat zij zelveh of anderen voor hun zielerust hadden bestemd. Kon de Paus de ze eenvoudige „mutualités" niet laten doorgaan, vroeg menig kortzichtige zich-zelve af. Maar de trouwe Wachter op Sions Tempeltinne, die een adder onder het gras vermoedde, bleef het bè- slissend woord nog schuldig. Weken lang bleef de angstige verbeide verklaring uit. De voorzich tige tiende Pius bad en werkte, wikte en woog alvorens het antwoord te geven dat heel Frankrijk met spanning verleidde en door heel de beschaaf de wereld de geesten gespannen hield. Eindelijk sprak Rome en gaf, zoo als altijd, eene beslissende, afdoende uitspraak. Die uitspraak moest ook hier afwijzend luiden. Hoe gaarne Z. H. de Paus ook nieuwe opofferingen aan de Fransche geestelijkheid zou hebben bespaardhoe zeer hij ook geneigd was de breedste toegevin gen te doen, kon hij onmogelijk de bedoelde „mutualités" goedkeuren. Zoo de wet aan de fransche priesters had toegelaten hunne waar digheid en de regels der kerkelijke tucht te eer biedigen, dan had de H. Vader toegegeven. Maar de Staal eischt dat de geestelijken mutualiteiten vormen open voor al degenen die, op welke wijze ook, zouden beweren belanghebbenden te zijn; alle onwaardigden geschorsten en gestraften, zelfs gcëxcommuniceerden door den kerkdijken ban getroffenen zouden daarin dus moeten wor den opgenomen. De Fransche geestelijken zou den dus een afgescheiden korps moeten vormen, in zekeren zin hun priesterlijk karakter en hun gemeenschap met den H. Stoel moeten vergeten Zi1 zouden zich moeten beschouwen als eenvou dige burgers, maar als burgers beroofd van het recht dat aan alle Franschen is toegekend, van hunne mutualiteiten de onwaardigen uit te slui ten. En dat alles om eenige stoffelijke voordeden, minstens betwistbaar en dan nog omringd door beperkingen, vijandelijk aan de hierarchic, die naar de wetsbepaling niet het minste toezicht zou hebben. De priesters hebben in den dienst van hun heilig ambt het recht verworven op hun ouden dag steun te erlangen, hoe klein die ook zij; men weigert hen nu in hun ambt te eikennen en door het feit zelf miskent men de diensten door hen aan hun land bewezen. Ter- wiil de 'ontwerpers éfiv wet pogen te ontkomen aati het hatelijk feit, de arme zieke en oude pries ters van hun inkomen te hebben beroofd, bieden zij aan, een klein deeltje van de aangeslagen goe deren terug te geven, maar stellen als voorwaar den beperkingen en uitzonderingen. Reeds om^die redenen kan de Paus die mutua liteiten niet aanvaarden. Maar erger nog is de kwestie der fondaties van H. H. Missen, heilig erfdeel waarop men de hand heeft durven- leggen ten r.adeele der zielen en met verbrèking van den wil des erflaters. Het is zeker dat het in de bedoeling der gevers lag die Missen tè doen lezen in den wettigen vorm en in overeenstèmming met de tucht der katholieke Kerk. Welnu, in plaats van die fundaties zonder beperkingen te- fug te geven, biedt men ze aan mutualiteiten welke men opzettelijk van hun geestelijk karak- ter ontdoet en aan welke de wet elke wettigé tus- schenkomst van het Episcopaat verbiedt. De wet erkent inderdaad geene tusschenkomst van de geestelijke overheid, die nochthans alleen in deze .bevoegd is. Met den besten wil kan dus de H. Vader der gelijke mutualiteiten niet goedkeuren. Om het ver lies van de fondaties aan de overledenen te ver goeden, heeft de H. Vader de noodige som ge stort voor het lezen van 2000 H. H. Missen per jaar. Hij zelf zal tot die intentie maandelijks celebreeren en hij verzoekt dé Fransche gees- steiijkeu ieder eene H. Mis per jaar voor die be roofde overledenen op te dragen. Zoo luidt dus de merkwaardige beslissing des Pausen, die een eind maakt aan alle onzeker heid welke op dit punt bestond. De Paus, op- Iperste handhaver der kerkelijke rechtsmacht en der kerkelijke discipline, kan de bedoeldé mutua liteiten, welke niet aan het kerkelijk gezag zou den enderworpen zijn, onmogelijk erkennen. Maar hij wil de dooden niet ontroofd laten van hetgeen huu rechtmatig was toebedacht en den levenden niet den steun te onthouden, die hun door de liefdewerken voor de dooden tegelijkertijd gebo den weid. andaar de edelmoedige beslissing des Pausen, die dooden en levenden beiden recht doet wedervaren en het recht der Kérk hand haaft. f Het oude heilwoord: „Rome heeft gesproken, de zaak is uit", wordt hier een keer te meer bewaarheid. Maar de merkwaardige beslissing des Paus, die de Fransche Scheidingswet opnieuw veroordeelt, stelt tevens de Katholieke Kerk, dé ware Moeder der volkeren, weer in hét helder- ste} reine licht. Ware de Kerk hier door die a(zuchtigheid geleid, welke hare vijanden zich soms verstoutten haar te verwijten, dan zou 's Pausen beslissing zeker anders hebben geluid. Door wat te schipperen met het beginsel, door het te plooien en te voegen naar de bedoeling door de Fransche regeering in de wet gelegd, zouden de fondatiën, de rijke schat door het vrome voorgeslacht voor de rust der dooden en het heil der levenden te zamen gebracht, in han den der mutualiteiten, door de geestelijken ge vormd, zijn gekomen. Maar evenmin als Pau- lus, door zich te plooien naar de neigingen van den wellusteling Hendrik VIII een geheel konink- rija voor de Kerk wilde behouden, wilde Pius door ziel te voegen naar de onredelijke eischen van den lichtdoovenden Briand, de vrome fon daties aan de Fransche geestelgken verzekeren. Zeker verweg het grootste deel der geeste lijkheid verkiest mèt den Paus de armoede en de berooving boven de weelde en de vérzor- ging die de Regeering haar toedacht als zij zich slechts losmaakte van den Apostolischen Stoel ëu zich onttrok aan het hoogste gezag dat wet tig over haar gesteld is. De Kerk der Kathe dralen zal liever de Kerk der Catacomben worden dan zich te verlagen tot slavin van den Staat en gewillige oogendienaresse van hen, die slechts den ondergang der zielen beoogen. Nu het woord des Pausen in volle waarheid de kwest.e opge lost, de zaak beëindigd heeft, staat de Fransche Kerk op vrij, zuiver terrein en zal men opnieuw zien wat reeds de eeuwen te aanschouwen ga ven Gesta Dei per Francosde daden Gods door de Franken. bewaarplaatsen van wapenen, munitie en bom men ontdekt. Vele arrestaties hadden plaats. Te Odessa, Kieff en Kharkoff zijn vele personen, die uit Frankrijk, Italië en Zwitser land daar waren aangekomen, gearresteerd, om dat men vermoedt, dat het revolutionairen zijn. In de gevangenis te Tobolsk (Siberië) zijn weer 13 menschen gefusilleerd. RUSLAND. Aan de „Daily News" wordt uit St. Petersburg gemeld: De minister van Bui-tenlandsche Zaken Iswols- ky zal den Tsaar bij de ontmoeting van koning Edward vergezellen. Het onderhoud zal een poli tiek "karakter hebben. Volgens de »Temps" is er kans op, dat president Fallières op zjjn Noorsche reis in de Russische wateren een ontmoeting met tsaar Nicolaas heeft, en deze, wanneer hjj in den herfst te Londen is geweest, in Parjjs zal komen. De „Novoie Vremja" meent te weten, dat het onderhoud tusschen president en Tsaar verband houdt met het sluiten van overeenkomsten, be treffende Macedonië en Afghanistan. Door de politie zijn te- Warschau verschil lende personen gearresteerd. Onder de gearres teerden behoort de katholieke priester Gralèwsky, lid van de eerste en der tweede Douma. In een plaatsje nabij Radowitz zjjn geheime BELGIë. De spoorwegramp te Contich. Aan de »Matin" ontleenen we nog de volgende bijzonderheden van het ontzettende spoorwegongeluk bjj Contich: De locomotief van den aandaverenden sneltrein kwam na den oorvirdoovenden sobok op 't laatste paar wielen overeind te staan tegen den vierden waggon van den bommel, nadat de drie eerste letterlijk aan splinters rechts en links waren geworpen. Hoe ontzettend de doodsstrijd van sommige passagiers moet zijn geweest, blijkt hieruit, dat men een afgekapte hand heeft gevonden, waarvan de saamgeklauwde vingers krampachtig om een menschelijk oor waren gekromd. Er heerschte eenige seconden na de ramp, een soort krankzin nigheid, ook onder de redders. Een klein, lief meisje zat met het been beklemd tusschen een paar waggonoverbJjjfselen, en kreet jammerlik. Bfl haar huilde en weeklaagde haar ouder broertje. Daar nadert een der redders, poogt vergeefs het meisje los te krijgen, en roept eindelijk uit »Wjj moeten zoo gauw mogelijk het been afzetten, om het kind te kunnen meenemen en te laten verzorgen." Men stond op 't punt dien raad te volgen, toen de jongen opvloog en smeekte zijn zusje niet aan te raken. Meteen deed hij een bovenmenscheJ(jke poging om het beentje los te rukken hij slaagde erin - en het bleek, dat het kindje slechts luttel gewond was aan het beentje, dat men had willen afhakken Van de gedoode slachtoffers zjjn er slechts eenigen niet te herkenneneen ervan is letterlijk geheel plat gedrukteen andere dame, onherken baar verminkt, zeer elegant gekleed, behoort, naar men gelooft, tot den Brusselschen adel. De leider van een zeer bekende Antwerpsche corporatie, Wegge, was een der eersten, die de doodenloods binnentrad, om naar 'tljjk van z(jn vrouw te zoeken. Men moest den ongelukkige met geweld van 't stoffelijk overschot rukken, toen h(j dit vlak bij den ingang herkend had. Een der gewonden, wien beide beenen gebroken zijn, jammert en weeklaagt over zjjn zes kleine dreu- messen thuis, die geen eten zullen hebben, omdat hun moeder sedert den ochtend van huis is, en eerst laat terug dacht te komen. Latere berichten melden, dat men de seintoe- stellen aan 't station repareerde, een werk, dat 2 a 3 uur zou duren. Intusscben zou een beambte van de maatschappij de signalen zoolang met de hand bedienen. Men vermoedt nu, dat de man zich heeft vergift, of dat het signaal geweigerd heeft. Het inmiddels ingestelde onderzoek schijnt aan te tooneD, dat de wisselwachter er op rekenende, dat de expres, zooals gewoonlijk, een paar minuten te laat zou aankomen, vergeten heeft, zijn wissel weer terug te schuiven, nadat bij den bommel op 't zjjspoor had laten rijden. Prinses Elisabeth bezocht gister te Antwerpen de gewonden, minister Helleputte beeft gister ook een bezoek gebracht te Contich. Koning Leopold, die te Wiesbaden vertoeft, heeft een condoléance-telegram aan minister Helle- putte gezonden. Het Belgische gouvernement ontving van ver schillende regeeringen telegrafisch betuigingen van deelneming. Over den verdwenen wisselwachter meldt het sHandelsbl. van Antw." het volgende: sGisteren hebben we gesproken van den wissel- wachter Van Tuyn, die als de schuld van geheel de ramp aangezien wordt, en die, bjj het zien van het verschrikkelijk drama, de vlucht had geDomen en sinds dien niet meer gezien werd. Tengevolge het bevel van opleiding, door d-n onderzoeksrechter M. Vermeer tegen den wrivpU wachter Van Tuyn uitgevaardigd, werden gister nog door de veldwachters en gendarmen opzoekin-

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1908 | | pagina 1