Verspreide berichten.
Staten-Generaal.
Binnenland
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
onzeker en veeleer slecht voor de regeering. De
motie-Prevet, waarover neen stemmen moet, wil
wel urgentverklaring van de aankoopkwestie,
maar wil slechts partieelen aankoop volgens de
plannen van 1905 en wil tevens uitstel der be
handeling lot October. De regeering wil dit niet
en stelt de vertrouwenskwestie. Gedurende de
stemming heerschte groote zenuwachtigheid het
blqkt weldra dat het aantal witte kaartjes, dat is
voor de motie en dus tegen de regeering de over
hand hebben op de blauwe. Groote emotie I
Meer dan twintig witte kaartjes meer dan
blauweEen laatste toevlucht bljjft de zooge
naamde spointage", de nauwkeurige lezing en
schifting van alle kaartjes, die gewoonlijk hoofd
zakelijk naar kleur geteld worden. Bij apointage"
blijft een mogelijkheid van bijlappen van het onge
luk bestaan. Twintig minuten schorsing voor de
jpointage" is noodig.
In de rijke Senaatconloiss heerscht groote
opwindingsenatoren, ministers, députés, atta
chés en journalisten loopen dooreen dan ineens
het bericht van het besliste resultaatdrie, zegge
drie stemmen vóór de regeering en dat terwijl
drie ministers die tevens senator zjjn, meegestemd
hebben. Men ziet lange teleurgestelde gezichten,
tevreden lachende en ironische. Kort daarop
wordt artikel 1 van het ontwerp met een betere
meerderheid aangenomen.
Morgen behandeling van het belangrijke tweede
artikel. De minister zien er maar halt vroolijk
uit bg het heengaan. Buiten voor den Senaat
staat veel volk, dat levendig politiseert en vroolijk
goedkeurend opmerkt, dat Clemenceau toch maar
boven water heeft weten te blijven."
Clemenceau heeft den ministerraad bijeengeroe
pen heden-ochtend had de vergadering op het Elysée
plaats. De ministers hebben de verschillende ge
beurlijkheden onder de oogen gezien, welke zich
in den Senaat zullen kunüen voordoen bij de be
raadslagingen over de artikelen van het wetsont
werp tot naasting van den Westerspoorweg, waar
over nog gestemd moet worden. Zjj overwogen ook
de mogelijkheid om eenige senatoren ten deele
voldoening te schenken, met name ten aanzien
van de redactie van art. 2, in dien geest, dat alle
prerogatieven van het parlement ten volle gewaar
borgd zouden zjjn. Maar indien de regeering, ge
leid door de gedachte aan een overeenstemming,
in deze wjjziging toestemt om tot een vergeljjk te
komen, is zij vastbesloten geen verdere concessies
te doen en de portefeuille-kwestie te stellen.
De minister van Onderwijs heefteen wetsont
werp ingediend tot bevordering van de onzijdig
heid der school. Daarbjj wordt bepaald, dat zullen
worden vervolgd personen, die de kinderen ver
hinderen op school te komen, alsmede elke veree-
niging, welke zich ten doel stelt 't gebruik van
zekere boeken aan de onderwijzers te verbieden.
TURKIJE.
Over de moeilijkheden aan de grens tusschen
Turkije en Perzië, wordt uit gezaghebbende bron
het volgende medegedeeld
Graaf de Nelidoff, Russisch gezant te Constanti-
nopel, heeft, aan den grootvizier op de formeelste
wjjze verklaard, dat het voor Rusland niet langer
mogelijk was, onverschillig getuige te bljjven van
de steeds zich herhalende Kurdische gruwelen en
van de invallen van Turksche troepen op Perzisch
gebied, wat in strjjd is met de stellige beloften,
in den winter door de Porte gedaan.
Graat Nelidoff verklaarde tevens dat de verschij
ning van Turksche troepen in de buurt der Rus
sische grens, voor Rusland eene ernstige gebeur
tenis was, van aard om verwikkelingen tusschen
Rusland en Turkjje te verwekken, indien het feit
zich moest herhalen, te meer daar dit enkel het
Turksch-Perzische grensgeschil kon bemoeilijken.
De grootvizier beloofde onmiddellijk aan Takhir-
pasja bevelen te zullen sturen om het bewuste
gebied te ontruimen, doch hjj loochende kracht
dadig dat de Turksche troepen hadden deelgeno
men aan de Kurdische uitspattingen.
Men zegt nu dat Turksche en Perzische detache
menten in de streek zjjn gezonden om een einde
te stellen aan de handelingen der Kurdische ban
dieten.
De Engelsche zaakgelastigde bjj de Porte heeft
de stappen van zjjn Russischen collega krachtdadig
gesteund.
toestand, bjj middel van het geweld, maar dat het
blijft te bezien, of hij misschien niet enkel tijdelijk
er in gelukt is de vrjjheid van het volk te ver
drukken.
Het blad verheugt er zich over dat Rusland en
Engeland het eens zjjn over het grondbegin, dat
voorloopig niet tusschenkomst verkieslijk is.
Onder de personen die te Teheran geëxecu
teerd zjjn, behoort ook een journalist, en wel de
redacteur van het weekblad aCaral-Israpl." Talrijke
gevangennemingen hebben nog plaats.
De sjah van Perzië moet verklaard hebben dat
hij achtereenvolgens alle oproerige steden een be
handeling zal doen ondergaan overeenkomende met
die welke Teheran trof, doch dat hjj, als eenmaal
de orde hersteld was, de aan het volk verleende
vrijheden zou herstellen. De Sjah bestrijdt de re
volutionnairen, doch niet het parlementarisme
dat is het standpunt waarop hjj zich stelt.
Verzekerd wordt dat zijn overwinning te Teheran
te danken is aan de Russische officieren.
Ik verschillende provincies van Perzië is de
stemming van dien aard, dat men de afzetting
van den Sjah verlangt. In Tabres ging men zelfs
nog verder. Daar willen 20 000 man, die reeds een
kamp buiten de stad betrokken, het Parlement
te bulp snellen. Vermoedelijk zal deze kruistocht
het wel niet veel verder brengen.
uit
PERZIë.
Teheran aan de Londensche
Men seint
bladen
De gevechten in de stad zgn IVoensdag morgen
ten 3 ure opnieuw begonnen.
's Namiddags beschoot de artillerie een gebouw
waar bekende notabelen vergaderd waren.
De bevolking en de troepen plunderen om het
hardst. Alle soorten van gruwelen zijn door de
kozakken gepleegd.
Een schrikbewind heerscht in de stad en men
beschouwt het als mogelijk dat een deel van het
leger in opstand zal komen en den Sjah doen ver
dwijnen.
Men seint uit Teheran aan de aTimes"
Twee nationalistische leiders zjjn gister in het
kamp van den Sjah met den strop terechtgesteld.
Men vreest voor de anderen, er inbegrepen den
voorzitter van de Kamer, al deed ook de Sjah de
belofte, dat hun leven veilig was.
Het huis van Jahir ed-dowleh, gouverneur van
Resjt is heden gebombardeerd. Het schrikbewind
duurt voort.
In
Sjah
een
wel
hoofdartikel zegt de sTimes", dat de
voorloopig meester schjjnt over den
De ïPost" vertelt, dat men onlangs aan het
Duitsche keizerpaar de plannen heeft onderworpen
voor den bouw van een pelgrimshuis op den berg
van Olijven, bij Jeruzalem. De keizer en de keizerin
hebben herhaaldelijk hun verlangen uitgedrukt zich
weer naar Jeruzalem te begeven bij de inhuldiging
van dit huis, dat in 4910 zou kunnen gereed zijn,
hoopt men. Het keizerlijk paar zou dan van zijn
verblijf op Corfoe gebruik maken, om nogmaals
de H. plaatsen te bezoeken.
Naar aanleiding van de vrjj bedenkelijke
berichten over Indo-China schrijft de »Petite
Republique"Indo-China bevindt zich om velerlei
redenen in een staat van volledige opwinding. De
Japansche overwinningen hebben ook daar, als in
vele andere Aziatische landen, een groote geestdrift
verwekt. Indo China lijdt verder onder drukkende
belastingen en het feit, dat om zuinigheidsredenen
een brigade Europeesche troepen teruggenomen
werd, heeft bij de inlanders nogal indruk gemaakt
en overigens onjuiste vermoedens doen ontstaan.
Het gerucht loopt, dat Engeland het vol
gend jaar een bjj'onder smaldeel naar de zwarte
Zee zal zenden. De zending van dat eskader zou
in, het licht moeten stellen de belangrijke rol die
Engeland in het Oosten van Europa denkt te her
nemen sedert zjjne toenadering tot Rusland. Die
toenadering zou Engeland in de gelegenheid heb
ben gesteld, een weinig van zijn invloed te her
winnen in de Balkan-vraagstukken in het alge
meen en de Macedonische kwestie in het bijzon
der.
De Parjjsche bakkersknechts in de Arbeids
beurs vereenigd, hebben een dagorder aangenomen,
aan de Syndicale Kamer het mandaat verstrek
kend door talrijke bijeenkomsten, de algemeene
staking in het vak voor te bereiden. Zjj beoogen
aldus te verwerven de betaling der extra dagen
met twee francs, en den afwisselenden wekeljjk-
schen rustdag.
Te Warschau wordt druk besproken de
tijdelijke afwezigheid van den gouverneur-generaal
Skalon. De optimisten zien daarin de aanduiding
van het aanstand ontslag van den gouverneur, die
Warschau verlaten zou hebben met de bedoelin
gen niet meer terug te keeren, omdat de krijgs
wet weldra zal worden opgeheven.
John. D. Rocketeller is bezig aan het schrijven
van een auto-biografie, welke over enkele maanden
zal verschijnen in een Amerikaansch tijdschrift.
Men zal daarin kunnen lezen, hoe men het moet
aanleggen om de rijkste man van de wereld te
worden.
Koning Eduard heeft te Londen den oud
minister Delcassé ontvangen.
Te Port Chester, in de New-Yorksche pro
vincie Manchester, heeft een groote brand gewoed
in de handelswijk. Er zjjn verscheidene straten
vernield. De stoffelijke schade is zeer aanzien
lijk.
Een priester uit Parjjs, abbé Fiamma, kape
laan van de kerk van O. L. Vrouw Onbevlekt
Ontvangen, is te Lourdes plotseling genezen. Vrij
dag jl., een paar uur voordat de processie waar
mede de eerw. heer Fiamma gekomen was, zou
vertrekken, daalde hjj nog eens in de piscine neder
abbé Fiamma leed sinds tien jaar aan open en
zwerende aderspatten op de beide beenen.
Plotseling voelde de priester een weldoende warmte
in de beenen en hjj riep uitik ben gezezen I En
werkelgk, uit het water komende, constateerde
men dat hjj de beenen gemakkelp kon bewegen
en dat op elk been de zes of zeven wonden die er
eerst op voorkwamen, nu alleen lidteekens waren
geworden.
Mgr. Amette zond den priester dadelp naar
het geneeskundig bureau, waar een (on-katholiek)
geneesheer loyaal verklaarde dat die litteekens
eruit zagen als die van wonden, welke al sinds
verscheidene weken dicht en genezend zp. Sedert
zp genezing heeft abbé Fiamma, die te voren
niet de minste aanraking aan de beenen kon ver
dragen, absoluut geen pp meer gevoeld.
- Collier's Weekly", heeft zich nu al verzekerd
van Roosevelt's jachtverhaal, dat zpe avonturen
met het grove wild in Afrika zal beschrijven.
De president zal voor de reeks artikelen 100.000
dollars krjjgen.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Donderdag, 25 Juni.
Voortgezet werd de beraadslaging over het
wetsontwerp tot toekenning van een renteloos
voorschot voor aanleg en exploitatie van een spoor
weg HontenisseBelgische grens in de richting
van Selzaete, waarbjj de Minister van Wa
terstaat tegenover den heer Patp ontkent
dat hier een averechtsche protectie, nl. bevoor
deeling van de buitenlandsche industrie boven de
Nederlandsche, zou plaats hebben. Veder ontkende
de Minister dat Sas van Gent zou worden achter
uitgezet of voorbijgegaan. Integendeel zal deze
plaats evengoed door deze lijn geholpen worden.
Maar de lp aan te leggen via Sas van Gent, zou
kunnen komen te staan op het verlies van het
provinciaal subsidie van Zeeland voor den aanleg
van de onderhavige lp. Beslist onjuist is ook de
meening van den heer Patp, als de Raad van
Toezicht zich hebben uitgesproken voor de rich
ting Sas van Gent. zou kunnen komen te staan
op het verlies van het provinciaal subsidie van
Zeeland voor den aanleg van de onderhavige lp.
Beslist onjuist is ook de meening van den heer
Patp als zou de Raad van toezicht zich hebben
uitgesproken voor de richting Sas van Gent. Dit
college heeft zich integendeel vóór de onderhavige
richting uitgesproken. De Minister deelt ook mede,
dat het de besliste bedoeling der Regeering is
geen enkele uitkeering ook niet van subsidie te
doen alvorens de overeenkomst tusschen het Sel
zaete-Comité en de Regeering zal zp gesloten
De Minister verklaart zich bereid ernstig te
overwegen om het Rp geheel of gedeeltelik voor
rekening te doen nemen de kosten van het ge-
schiktmaken voor tramverkeer van de brug over
het kanaal TerneuzenSas van Gent. Uitstel van
de zaak, als gisteren door den heer Patp ge
wenscht, zou de Minister beteuren als zullende
leiden tot vertraging. Ter verzekering van de tot
standkoming van de zjjlp naar Sas van Gent zal
de Regeering een flinke waarborg vragen, b.v. van
f £0.000. De Minister verwacht dat na dit een
en ander de Kamer het ontwerp zal goedkeuren
Na replieken van de heeren v. Karnebeek
en Fr uy tier, stelde de heer P a t ij n een
motie voor, waarin de Kamer als haar meening
uitspreekt, dat Sas van Gent moet worden aange
sloten, doch dat daarvoor een nader onderzoek
noodig is, zoodat de beraadslaging moet worden
geschorst.
De heer L e 1 y stelt een amendement voor,
dat ten doel heeft, Sas van Gent gelptpig te
laten aansluiten met een zjjlp aan de hoofdlijn.
De heer P a t jj n trekt nu zp motie in.
De heer T r e u b neemt deze motie over.
De heer Van den Borch van Verwolde
bestrpt de motie-Treub. Hjj zegt, dat alleen is
gelet op de belangen der kapitalisten, maar niet
op die der arme boeren. (Gelach en geroep).
De minister zet nader zp standpunt uiteen
en bestrijdt, zoowel de motie als het amendement.
De motie-Treub (aansluiting van Sas van Gent
en aanhouding voor het wetsontwerp) wordt met
51 tegen 23 stemmen verworpen. De rech
terzijde en 10 leden van links stemden tegen de
motie. De rest der Jinkerzpe was er voor.
De heer Lely verdedigt nu zp amendement.
De heer Frutier en de minister bestrij
den het amendement.
De heer De Geer stelt een sub-amendement
voor, om vgeljjktjjdige aanleg" te vervangen door
»tjjdige aanleg."
Het sub-amendement-De Geer wordt met 41
tegen 29 stemmen aangenomen.
Het amendement-Lely (om uit te spreken, dat
tpig met den aanleg der hoofdlp de zjjlp naar
Sas van Gent moet worden aangelegd, en geëx
ploiteerd) wordt met 41 tegen 33 stemmen aan
genomen. Vóór stemden de linkerzpe en enke
len van rechts.
Het wetsontwerp wordt aangenomen zonder
stemmiag.
Achterstand.
Aan de orde zp de wetsontwerpen tot wqziging
van verschillende rechterlijke wetten tot onver
wijlde bestrijding van den achterstand aan verschil]
lende arrondissements rechtbanken, nl. die te Am
sterdam, Rotterdam en 's Gravenhage. Voorgesteld
wordt, uitbreiding van rechterlik personeel en
invoering van eventueel alleen-rechtspraak (civiele
kamers van een lid.)
De algemeene beschouwingen worden geopend.
De heer Van Styrum juicht de urgente
wetsontwerpen toe. Spreker beschouwt de kwestie
der alleen-rechtspraak. Hjj zegt gaarne te willen
medewerken, om een proef te nemen, maar zjjn
verwachtingen zal hjj niet te hoog spannen. Vooral
voor kleine rechtbanken ziet spreker in bet stelsel
wel eenig bezwaar, geljjk hjj in den breede be
toogt.
De heer Limburg bespreekt hetzelfde onder
werp. Hjj acht het een fout, dat de alleen recht
spraak alleen kan worden ingesteld op aanvrage
van de rechtbank zelf. Spreker kan zich hiermee
alleen vereenigen, omdat het hier een noodwet
geldt, want bij een duurzame regeling van ons
procesrecht, zou zoo iets onmogelijk zjjn. Ondanks
de fouten, zal spreker zich met de ontwerpen
vereenigen. Hjj vraagt echter den minister de
alleen, spraak alleen in te voeren op eenparig ver
zoek der partjjen.
De heer L o h m a n houdt een uitvoerig betoog
tegen de alleen-rechtspraak. Herhaaldelijk heeft
spreker bekwame rechters ontmoet, die verheugd
waren, dat ze in zaken niet alleen behoefden te
oordeelen en de meervoudige kamer biedt veel
meer waarborgen tegen onpartpigheid, vooral in
strafgedingen, dan de enkelvoudige. Op dit oogen-
blik der benoeming zal trouwens de minister niet
kunnen oordeelen over de betrouwbaarheid en het
karakter van den alleensprekenden rechter. Nu
zegt men wel, dat het hier een proefneming geldt,
maar dan is het toch een proef over het resultaat,
waarvan men niet zal kunnen oordeelen. Spreker
verzet zich daarom tegen invoering van alleen
rechtspraak, omdat die geen waarborg geeft voor
goed recht.
De heer Loeff zegt, dat het hier niet gaat
tusschen de collegialen en den alleensprekenden
rechter, die keuze hebben we hier niet te doen.
Het geldt hier een proef zonder eenige principieele
beteekenis. Spreker vraagt eenige nadere inlichtin
gen en bepleit betere salarieering van de rechter
lijke macht.
De minister van Justitie (de heer
Nelisse,) zegt den heer Yan Styrum toe, dat de
regeering ook op de rechtbank te Haarlem het oog
gevestigd zal houden.
Het wetsontwerp in zake de afschaffing [der
conclusies van het O. M. in burgerlijke zaken heeft
de regeering alleen ingetrokken, omdat zjj in dezen
geen principieele beslissing wilde uitlokken. Even
min zal door het voorstel tot invoering van den
alleensprekenden rechter worden beslist, dat deze
de voorkeur verdient boven den, collegialen rechter.
Het is een proef, meer niet. Er is voor de enkel
voudige kamer veel werk te doen, en de rechtban
ken zullen wel niet weigeren, een zaak naar den
alleensprekenden rechter te verwijzen, indien partgen
dit begeeren.
Het is den minister dus onverschillig, of dit
imperatief in de wet wordt opgenomen. Gingen
alle rechters boven 65 jaren uit den dienst, dan
zouden de pensionneeringskosten f338,000 bedragen.
Doch niet allen gaan er uit, velen voelden zich
nog krachtig. Ten aanzien der jaarwedden is de
regeering voornemens, na 20 jarigen dienst f2000
meer wedde te geven, in vier vjjfjaarljjksche ver
boogingen van f500.
De algemeene beschouwingen worden gesloten.
Het eerste ontwerp wordt goedgekeurd. Bjj het
tweede laat de Minister, op voorstel van den
heer L oh man, de benoeming door de Kroon
van den alleensprekenden rechter vervallen.
De eindstemming hierover wordt aangehouden.
Het vierde wetsontwerp wordt zonder hoofdelijke
stemming aangenomen.
Daarna wordt de verdere beraadslaging verdaagd
tot Vrijdagmorgen 11 uur.
Prins Hendrik.
Reuter seint uit Bodoe d.d. 21 Juni
Hedenochtend kwam Prins Hendrik met den
groothertog van Oldenburg aan boord van het
jacht »Zensohn" aan. De hooge bezoekers reisden
in den namiddag naar Saloetjelma. De Prins zal
bjj zg'n terugkeer aan boord van een Hollandsch
oorlogsschip gaan, dat sedert Zaterdag hier ligt,
en daarmee near het vaderland terugreizen.
Celebes.
Blijkens een bjj het Ministerie van Koloniën
uit Nederlandsch-Indië ontvangen telegram is op
verzoek van het zelfbestuur van Belomaroe in
Midden-Celebes militaire hulp verleend tegen vjjf-
tig vjjandigen Toradja's van het naburige landschap
Laranggonau. Vier van dezen, waaronder de
aanvoerder, werden neergelegdde overigen
vluchtten, doch zochten daarna weder aanraking.
Onzerzijds werd onbeduidend door een pijlschot
gewond een Europeesch militair beneden den rang
van officier.
Gisting in ladië.
De correspondent van de »N. R. Crt." te Bata
via seint
De controleur van Boea Bastiaans is vermoord
door lieden, die de belastingpenningen kwamen
terugeischen. Zjjn gezin is in veiligheid.
De controleur van Palembajan Edie is naar Fort
de Koek gevlucht.
Kapitein K. P. A. M. von Raesfeld Mejjer is met
75 bajonetten daarheen gezonden.
De »Sumatra-bode" bepleit de vervanging van den
gouverneur van Sumatra's Westkust.
Aan een door de »N. Cf" uit Batavia ontvan
gen telegram ontleenen wjj, dat de Panghoeloe
Kapala van Kota Paroe vermoord is en dat een
escadron cavalerie, alsmede van Malang eventueel
een compagnie naar Padang gaat.
Veenhuizen.
Naar wjj vernemen, zal de kapitein der mare
chaussee, jhr. F. M. van Spengler, te Arnhem,
benoemd worden tot hoofddirecteur der Rjjkswerk
inrichtingen te Veenhuizen.
Centrale Credietbank voor den Middenstand.
In een te Groningen gehouden vergadering is
besloten tot oprichting van een centrale krediet
bank voor den Middenstand.
NijverheidstentoonstelliHg te Meppel.
Men meldt dat zich, onder voorzitterschap van
den heer N. Blom, te Meppel, een comité heeft
gevbrmd tot het houden van een njjverheidsten-
toons telling.
Staatscommissie Middenstand,
Gisteren vergaderde te 's-Gravenhage de Staats
commissie voor den Middenstand ter bespreking
van de wjjze van uitvoering der enquête en ter
behandeling van het door de IVe subcommissie
opgemaakte concept-ontwerp op de vervroegde
winkelsluiting.
De commissie besloot op 29 Augustus de be
handeling der laatsgenoemde zaak voort te zetten
Vacantie voor werklieden.
De Kamer van Arbeid voor de Voedings- en
Genotmiddelen heeft zich per circulaire tot de
hoofden en bestuursleden van bedrijven alhier ge.
wend met het verzoek het personeel eenige vacantie-
dagen toe te staan in het zomerseizoen.
Goedkoope trein.
Het seizoen der goedkoope treinen is weer inge
treden. De Holl. IJz. Sp. Mjj. zal op Vrjjdag 10
Juli een goedkoopen trein doen loopen naar Velsen
Beverwjjk, Alkmaar en Den Helder, waarvan,
bljjkens achterstaande advertentie, onze stad- en
gewestgenooten zullen kunnen gebruik maken.
Naar ons nader wordt bericht, is
het tweede spoorwegongeval, waarvan in ons num
mer van gisteren sprake was, van niet zoo ern-
stigen aard geweest is 't veroorzaakt doordat jongens
steenen op de rails hadden gelegd
I
I
