Yerspreide berichten.
Binnenland.
Btads- en Gewestelijk Nieuws.
niet de tegenwoordigheid van geest had ge
had, de groote nooddeuren, die anders eerst om 9
uur opengaan, wagenwijd open te zetten, wie weet,
wat er gebeurd ware.
Sommige meisjes kwamen de straat ophollen,
met het telefoon-ontvangtoestel nog om het hoofd
gebonden.
Het geheele gebouw is uitgebrand. Om 1 uur
's nachts was het vuur gebluscht. De schade
wordt op 30 milioen francs geschat.
Men hoopt heden de telefoonverbinding tusschen
Parijs en het buitenland weer te herstellen, voor
zoover het de beurstijdingen betreft, en binnen
24 uren den dienst met de Fransche steden
te verzekeren.
Barthou, de minister van Openbare Werken,
verklaarde in een intervieuw, dat men alle po
gingen in het werk zal stellen om vóór alles de
verbindingen der openbare diensten, telegram-
agentschappen en dagbladen, weder te verzekeren,
maar de particuliere dienst zal eerst over 14 dagen
met kunst en vliegwerk weder ingesteld kunnen
worden.
OOSTENRIJK-HONGARIJE.
Uit Weenen wordt gemeld
Te Svilaj, nabij Agram, heeft op de najaarsmarkt
een botsing plaats gehad tusschen Serviërs en
Croaten. Er werd met messen en revolvers gevoch
ten en er bleven drie dooden en verscheidene ge
wonden ter plaatse.
Te Laibach, in Carintbië, hebben de Slovenen
hun hart opgehaald tegen de Duitsche magazijnen
en schoolgebouwen, waar zij allerlei verwoestingen
aanrichtten. De politie was machteloos en de
troepen moesten er aan te pas komen, om, met
de bajonet op het geweer, de menigte uiteen te
jagen.
SPANJE.
Don Nicolaas Salmeron y Alonso, een bekend
politicus en wjjsgeer, is gister te Pau overleden.
TURKIJE.
Het oilicieele orgaan van het Jong-Turksche
comité publiceert het verkiezing-programma der
Jong-Turken. Zij willen alle punten van het partij
programma nastreven, die niet in strijd zijn met
de constitutie en vragen dusVerantwoordelijk
heid der ministers, algemeen kiesrecht, algemeenen
dienstplicht, hervorming van het leger, Staats
toezicht op scholen en arbeidswetgeving.
Een draadbericht uit Constantinopel meldt,
in dato 19 dezer
Plakkaten zjjn ontdekt op de muren van ver
schillende mor-keeën van Stamboul, vragende de
afzetting van den Sheik ul islam, ter zake van zijne
weigering om eene disciplinaire vervolging in te
stellen tegen een hooggeacht lid van de klasse der
ulema's wegens zijne te liberale gevoelens ter zake
van openbaar onderwjjs. Men gelooft dat die plak
katen het werk van reactionnairen zijn.
Het blad «Ikdam" verklaart, dat de natie nooit
de uitvoering van dergelijke bedreigingen zal toe
staan.
PERZIë.
De «Times" verneemt, onder datum 20 Sep
tember, uit Teheran, dat de Sjah Zaterdag 19
September antwoord zond op de Engelsch-Rus-
sische nota, waarin, zooals men zich zal herin
neren, werd aangedrongen op de invoering van
een grondwet, van een nieuwe kieswet en op het
spoedig samenroepen vaneen parlement. De Times"
zegt nu uit zeer betrouwbare bron vernomen te
hebben, dat het Perzische antwoord alles behalve
bevredigend is, en hierop neerkomt, dat de Sjah
er niet over denkt een nieuwe grondwet in te
voeren, voordat de provincie Aserbeidschau rus
tig is.
Uit Manilla wordt van gister gemeld, dat uitge
breide maatregelen worden getroffen ter bestrij
ding van de cholera-epidemie. Er zjjn 58 nieuwe
gevallen aangegeven gedurende de laatste 24 uur.
Na gister- (Maandag)ochtend werden weer 25
gevallen geconstateerd.
Een nieuwe internationale conferentie, ter
behandeling der kwestie van den handel in wape
nen in Afrika, zal 6 November te Brussel bijeen
komen.
Door de te Berljjn gehouden Interparlemen
taire conferentie is besloten, dat de XXfe confe
rentie in 1910 te Brussel zal plaats hebben.
Kardinaal Mathieu, lid der Fransche Academie,
is sedert 10 September ernstig ziek en zjjn toe
stand niet is zonder gevaar.
Bij zjjn aankomst te Londen, waar hij Frankrjjk
kwam vertegenwoordigen op het H. Sacraments
congres, moest bij voor een nierziekte medische
hulp inroepen.
Zjjne Eminentie was afgestapt bij een Spaan-
sche familie, Grosvenor Place, 24, Londen, waar
hjj liefderjjk wordt verpleegd.
Op 12 September wist hij zijn pijn te over
meesteren en eenige prelaten, waaronder de kardi,
naal-legaat aan zjjne tafel ie noodigen, doch daags
nadien stortte hjj weer in.
Het is onmogelijk hem nog te vervoeren.
Zaterdag was de toestand zeer verergerd en vierd
als bedenkeljjk beschouwd.
Heden zal Zjjne Eminentie naar een kliniek
worden vervoerd om een operatie te óndergaan-
Wegens de hooge jaren van den prelaat is bet
ergste te vreezen.
Er zjjn dezer dagen 32 Russen in Engeland
gekomen, mannen van het oorlogsschip «Poternkin".
Zjj hebben deelgenomen aan de bekende muiterjj,
een drie jaar geleden, en zjjn sedert in Roemenië
gebleven. Maar onlangs begon de Roemeensche
regeering met verbanning te dreigen. Toen be
sloten zjj, over Hamburg, naar Londen te gaan
Te Ratibor, even over de Duitsche grens, waren
zij bjjna als zonder middelen van bestaan afge
wezen. Gelukkig hielpen de Duitsche socialisten
hen, en kwamen zjj te Hamburg. De Hamburg
Amerika lijn maakte toen bezwaar ze over
te voeren. Weer hielpen de socialisten, die hen
over Vlissingen naar Londen brachten. Daar zjjn
nu die 32 man, met eenige vrouwen en kinderen
tezamen 45 menschen. Een commissie, waarinde
liberaal Spence Watson en twee Trevelyans zitten,
vraagt geld een 300 om die menschen
naar een Engelsche kolonie over te brengen.
Te Florence is Zaterdag het socialistencon
gres geopend. Onmiddellijk na de openingsrede
stelde Jeen der congresleden de gewichtige vraag,
of men bjj het bezoek van den Tsaar aan Rome
den heerscher aller Ru«ser bij zjjn aankomst moest
uitfluiten of niet.
Waarop de afgevaardigde Costa verklaarde»Als
de Tsaar komt, zullen de socialisten doen wat zjj
meenen te moeten doen, maar het is nu niet het
oogenblik, om zich met die kwestie bezig te hou
den, en ik stel voor, dat zjj worde onderworpen
aan het onderzoek eener commissie."
Het voorstel-Costa werd aangenomen, waarmede
het plan, om den Tsaar uit te fluiten, voorloopig
begraven is.
Te Brussel is een bond van kleinhandelaren
gesticht met het programherziening der wet op
het crediet, reglementeering van huurcontracten,
afschaffing der prescripties op kort terrnjjn, dit
zoo gevaarljjk wapen in handen van oneerlijke be
talers, leurrecht, coöperatie, uitbreiding van den
hoogeren handels- en njjverheidsraad, enz.
Zeven en twintig millioen piasters zullen be
steed worden, om de haven van Buenos Ayres te
verbeteren.
Audiënties.
De gewone audiënties van de Ministers van
Financiën, Oorlog, Buitenl. Zaken en Waterstaat
zullen respectieveljjk op 24, 25 en 26 Sept. e.k.
niet plaats hebben.
Eerste Kamer.
De leden van de Eerste Kamer der Staten-Gene-
raal, zjjn thans tegen Maandag 28 dezer, des avonds
8| uur, ter vergadering bijeengeroepen.
Minister Kolkman.
De minister van Financiën, mr. Kolkman, hoopt
nog deze week eenigen tijd met verlof buitenslands
te gaan.
Candidatuhr-Kuyper.
Men meldt, dat de antirevolutionaire centrale
kiesvereeniging in het district Ommen bjj accla
matie dr. A. Kuyper candidaat heeft gesteld voor
het lidmaatschap van de Tweede Kamer.
Minister van Buitenlandsche Zaken.
De minister van Buitenlandsche Zaken is gister
met verlof naar Wiesbaden vertrokken.
Aan dit bericht kan nog worden toegevoegd dat
uit het vertrek van minister van Swinderen mag
worden afgeleid, dat het conflict tusschen Neder-
lsnd en Venezuela een mirtder ernstig karakter
heeft aangenomen. Men verzekert, dat de laatste
nota door Nederland aan Venezuela verzonden, den
gewenschten vredelievenden indruk heeft gemaakt.
Holland en België.
De groote buitenlandsche bladen en tjjdschriften
houden zich nog dikwjjls bezig met de kwestie der
IIollandsch-Belgische entente.
William Stead heeft in zijn «Review of Reviews''
onlangs de noodzakelijkheid dezer entente bepleit. In
de September-aflevering van de «National Review"
is ook een studie over de Hollandsch-B-lgische
entente gepubliceerd, terwjjl sir Johnston over
hetzelfde onderwerp in de «Fornightly Revieuw'
van Londen heeft geschreven, welk laatste stuk
in de Engelsche pers druk besproken wordt.
Berieht wordt, dat in den loop van de maand
November de tweede conferentie der IIollandsch-
Belgische commissie te 's-Gravenbage zal worden
gehouden.
Lotsverbetering bij de Telegrafie.
Zaterdag j.l. zjjn de besturen van verschillende
vereenigingen van directeuren en commiezen bjj
posterjjen en telegrafie op audiëntie geweest bjj
den minister van Waterstaat.
Minister Bevers deelde mede, dat de suppletoire
begrooting, waarin de lotsverbetering is vervat,
zeer spoedig weder door hem zal worden ingediend,
terwjjl het zjjn voornemen is aan de regeling te
rugwerkende kracht te verleenen.
Visscben met den hengel.
Het bestuur van den Algemeenen Hengelaars-
boud heeft tot den minister van landbouw, han
del en nijverheid een adres gericht met verzoek,
«met of zonder overleg met den minister van ju
stitie maatregelen nemen, dat er een duidelijke
d- fin it ie verkregen wordt, wat een ieder onder de
bjj art 577 en 579 B. W- bedoelde wateren te
verstaan heeft, zonder afhankeljjk te moeten zjjn
van opvatting van ambtenaren bedoeld bjj art. 35
van het Wetsontwerp tot regeling der visscher jjen."
De Friesland.
Het pantserschip «Friesland" is gisteren in
West-Indië aangekomen.
Doe naar mijn woorden, maar niet naar mijn
werken.
Namens het Bestuur der Algemeene Midden-
standsvereeniging Bussum, wordt aan De «Tjjd"
plaatsing verzocht van het volgende:
In de gehouden huishoudelijke vergadering van
de Algemeene Middenstandsvereeniging Bussum
werden eenige mededeelingen gedaan betreflende
de 9 uur-winkelsluiting. Geconstateerd kon wor
den, dat deze vrjj algemeen wordt doorgevoerd.
Het bestuur vermeende van één geval van niet-
sluiting melding te moeten maken, omdat het
hier een zeer buitengewoon geval betrof «De Am-
stel" een zaak in fjjne vleeschwaren, comestibles
enz. in de Nassaulaan, en in eigendom toebehoo-
rende aau'den heer M. H. G. T. Fiedeldy Dop te
Amsterdam, behoort tot de niet-sluiters. Waar
genoemde heer Fiedeldy Dop, lid is der Staats
commissie tot voorbereiding van de wetteljjke
winkelsluiting, en o,a. te Weesp de vervroegde
winkelsluiting heeft verdedigd, daar vermeende
het Bestuur, dat het niet-sluiten aan een misver
stand te wjjten was. Thans bljjkt echter, dat dit
niet het geval is en dat de heer Fiedeldy Dop-
ondanks herhaald bezoek en verzoek niet genegen
is aan de tweemaandsche proef van een 9-urige
winkelsluiting mede te doen, en zjjn eigen zaak
derhalve tot circa 10£ uur open houdt, daarmede
anderen in hetzelfde vak, eveneens dwingende hun
zaak open te houden. Met algemeene stemmen
werd een motie aangenomeD, waarin de vergade
ring zjjn bevreemding over deze handelwijze uit
spreekt en besloten werd de houding van den heer
Fiedeldy Dop aan de bladen bekend te maken, daar
deze heer zich niet verwaardigt zjjn houding te
verklaren.
Verzoek van onze regeering aan de Por te.
Naar aanleiding van 't feit, dat Bedoeïenen in de
buurt van Jeddah Javaansche pelgrims, die ter
bedevaart naar Mekka togen, aangevallen en be
roofd hebben, heeft, volgefts de «Wiener Zeitung",
de Nederlandsche regeering zich tot de Porte ge
wend, met het verzoek, om de orde in die streken
te herstellen. Ook sndere mogendheden hebben
bjj de Turksche regeering daarop aangedrongen
en de Porte heeft niet verzuimd, militaire miat
regelen te nemen legen die Bedoeïenen rooftoch
ten.
9 urige winkelsluiting.
Eenige winkeliers te B tarn hebben eene bewe
ging op touw gezet voor de 9-uur-sluiting voor
loopig alleen gedurende de wintermaanden en met
uitzondering van den Zaterdagavond. Een groot
aantal winkeliers heeft reeds op de circuleerende
lijst geteekend.
Kiesrechtrapport.
In de Zaandamsche R. K. Kiesvereen. «Recht en
Plicht" is Vrjjdag jl. de vragenlijst naar aanleiding
van het Kierechtrapport behandeld en beantwoord
geworden.
Zooals men zich herinneren zal, had deze
kiesvereen. een voorstel op de agenda van de Al-
gem. Vergadering doen plaatsen, besluitende de
behandeling van het Kiesrechtrapport uit te stel
len tot de jaarvergadering in 1909, of eene door
het bestuur daartoe expresseljjk uit te schrjjven
algem. verg., teneinde aan besturen en leden der
vereenigingen meer tjjd tot nadere studie over te
laten. Zonder dat dit of een dergeljjk voor
stel is aangenomen, is de behandeling der vragen-
ljjst destijds verdaagd tot in de maand September,
waarom «Recht en Plicht" te Zaandam het thans
oorbaar achtte haar vroeger gedaan voorstel in te
trekken en tot de beantwoording der vragen over
te gaan, hetgeen geschied is.
Het Pausfeest te Middelharnis,
Men scbrjjft ons uit Middelharnis
Op waarljjk stichtende wjjze werd in de pa
rochie Middelharnis het gouden priesterfeest ge
vierd van Z. H. De kerk was met smaak versierd.
In 't priesterkoor was een schilderjj geplaatst van
Z. H. met bloemen enz. keurig getooid. De balus
trade van 't zangkoor was met pauseljjke winpels
en vlaggen behangen, waartusschen 's Pausen
wapen en passende spreuken met gele en witte
bloemen. Zoo goed als allen naderden tot de H.
Tafel. Onder het plechtig lof van Zondag-avond
werden door het koor toepasseljjke gezangen uit
gevoerd, o.m. «Ecce Sacerdos" en «Tu es pastor".
Naar aanleiding van Coloss. III, 15 «Weest dank
baar" werd door den eerw. kapelaan aangetoond
in een korte toespraak, hoezeer men verplicht is tot
dankbaarheid jegens God voor het vele goede ons
in en door Z. H. geschonken, een korte leven
schets van Z, H. gegeven en aangespoord tot een
hartelijk gebed. Een treffend feestlied besloot de
plechtigheid. Zelfs op de voorste plaatsen werden
andersdenkenden opgemerkt.
Namens de parochie werd een bulde-telegram
in het Fransch naar Rome gezondeD,dat vertaald
als volgt luidtAan Zjjne Heiligheid den Paus,
Rome. De parochianen van de kerk O. L. Vrouw
Hemelvaart te Middelharnis, eiland Flakkee, Hol
land, zich vereenigend in eene Algemeene H. Com
munie ter gelegenheid van he» priesterjubi'é van
Uwe Heiligheid, bidden den goeden God voor Uwe
Heiligheid om een lange en gelukkige regeering
en vragen den apostolischen zegen, Engering, pas
toor, Middelharnis. Het antwoordt, eveneens in
het Fransch, luidde Pastoor Engering, Middelhar
nis, eilat. d Flakkee, Holland. De Heilige Vad-r,
dankbaar voor uwe gebeden en wenschen ter ge
legenheid van zjjn jubilé, verleent u. evenals de
parochianen van de kerk O. L. Vrouw Hemelvaart,
den apostolischen zegen, onderpand der hemelsche
gunsten. Kurd Merry del Val.
Volksbadhuis.
In de week van 14- 20 September 1908 werden
genomen 280 baden
lste kl. 2de kl.
kuipbaden 18 kuipbaden 3G
regen 24 regen 175
school
kinder «aoct 27
De „Hanze".
Wjj herinneren aan de vergadering van de R.K.
Middenstandsvereeniging «De Hanze", welke heden
avond 8 uur, in het Bondsgebouw, aan de Lange
Haven, zal gehouden worden.
Aan de orde zal o.m. zjjn collectieve glasver
zekering.
Handeldrijvende Middenstand.
De vereeniging «Handeldrjjvende Middenstand"
zal Donderdag 24 September, des avonds 8£ uur,
in het Verkooplokaal aan de Lange Haven, eene
ledenvergadering houden.
Op de agenda staat o.m. «rapport watermeters"
en «bespreking gasprjjs".
B. Tooneelbond in het bisdom Haarlem.
Bovengenoemde bond hield Zondag 20 Septem
ber zjjn algemeene jaarvergadering in een der
zalen van het Bondsgebouw alhier.
Nadat de voorzitter de vergadering met gebed
had geopend, heette hjj de afgevaardigden harte-
ljjk welkom en dankte hun voor de trouwe
opkomst.
In zijn openingswoord herinnerde de voorzitter
aan het gouden priesterfeest van onzen II. Vader
den Paus en sprak een harteljjk woord van buide
bjj Diens jubelfeest, welke woorden met applaus
beantwoord werden. Vervolgens zette spr. nog eens
in het breede uiteen, wat het doel van den bond
is, nl. om door eendrachtig samenwerken de
atdeelingen in staat te stellen goede en degelijke
stukken op te voeren, en hiermede verband hou
dende, gaf spr. nog eenige wenken die moesten
worden in acht genomen door de dilettanten en
bewees de noodzakeljjkheid van een gemeenschap
pelijke bibliotheek.
Hierna las de secretaris de notulen der vorige
vergadering, welke ongewjjzigd werden goedge
keurd.
Het ter vergadering komen van den hoogeerw.
adviseur, deken Coppens, werd met applaus begroet-
Voorzitter bracht dank voor diens tegenwoordig
heid en sprak den wensch uit, dat, mocht de
R. K. Tooneelbond de hulp van den geestelijken
adviseur eens noodig hebben, hjj steeds op een
gunstig onthaal mocht rekenen. De hoogeerw.
deken, hierna het woord nemend, zeide ten volle
in te stemmen met het doel van den bond, en
sprak de hoop en het vertrouwen uit, dat de bond
krachtig zal medewerken, door het opvoeren ya"
goede en leerzame stukken, tot verheffing en
veredeling van ons Nederlandsch volk. (applaus)-
Hierna tot het behandelen der agenda over
gaande, spoorde voorzitter de aanwezigen aan, om
kort en zakeljjk hun voorstellen te verdedigen
voor het goede verloop der vergadering. Mededee-
ling werd gedaan van het volgende
le. dat toegetreden zjjn de afd. Den Haag,
Volendam, Egmond-binnen en Zaandam, tevens
zjjn er nog eenige afd. aangeschreven, waarvan er
waarschjjnljjk nog wel een enkele zal toetreden-
2e. teruggetrokken hebben zich de afd. Amster
dam, Leiden en Woerden, met reden, omdat zfl
hun bibliotheek niet in bruikleen willen afstaan-
3e. De statuten huishoudeljjk reglement e"
reglement voor de bibliotheek aan bet centraal
bestuur van den Ned. R. K. Volksbond zjjn opge'
zonden ter goedkeuring.
In verband biermede werd door den voorzitter
bekend gemaakt dat deze goedkeuring verkreg®"
is onder voorwaarde van bjjvoeging van het vol'
gende artikel«Door de aangesloten afd. zulle"
geen tooneelstukken of voordrachten mogen wor
den opgevoerd, die niet door de respectieve advi'
seurs zjjn goedgekeurd". Voorzitter zeide dat bet
bestuur zich met dit artikel geheel kan vereen''
gen, waartegen door Vlaardingen eenige opmeI"
kingen werden gemaakt, gestaafd door de onder'
vinding in hun atdeeling. De heer MouW®"s'
centraal-bestuurslid, zette de bedoeling van bet
C. B. met dit artikel nog eens duideljjk uitee",
wees Vlaardingen den t e volgen weg, die zjj 10
hun geval gaan moeten, en adviseerde de ver?a
dering niet op het voorstel Vlaardingen i® 16
gaan. Nadat deze afgevaardigde nogmaals be
woord had gevoerd, bracht de voorzitter dit »°°r'
stel in stemming en werd aangenomen
19—4 stemmen.
Punt 5, om het bestuur te machtigen in cot(ï'
binatie te treden met den Bond van het aartsb's
dom Utrecht, voor het uitgeven van een orgaan'
werd n? et algemeene stemmen goedgekeurd.
Bij punt 6 verklaarde de Rotterdam zich bei"®1
haar bibliotheek af te staan.