fctads- en Gewestelijk Nieuwn
Ingezonden.
(Gemengd JMieuws.
ook dienaangaande tusschen de Katholieke en de
Anti-revolutionnare leden der Tweede Kamer zou
rerkregen zqn, welke overeenstemming is gebaseerd
op gezinshoofdenkiesrecht met een langen staart.
Het blad schrift verder
«Dien langen staart zal men niet kunnen mis
sen, want anders zou men komen tot ongewenschte
resultaten. Immers zeer veel personen, die voor
het kiesrecht zeker in aanmerking komen, zouden
er van verstoken moeten blijven, wanneer het zijn
van gezinshoofd de eenige en onmisbare eisch zou
worden. Waar uit volgt dat men met het huis
manskiesrecht, geen zuivere bruikbare formule
heeft. In zooverre is de uitspraak van den Bond
voor organisch kiesrecht zonder meer dan ook
onvoldoende.
Gezinshoofdenkiesrecht zal overigens een niet
onbelangrijke uitbreiding geven aan het kiezers
korps.
«Voor de Tweede Kamer bedroeg in 1907 het
aantal kiezers 789297, terwjjl volgens de volkstel
ling van 19C0 het aantal gezinshoofden beliep
890347. En niet eens geven deze twee cijfers een
zuivere verhouding, omdat voor het kiesrecht de
vijf en-twintig jarige leeftijd is vereischtj Iedere
man, jonger dan 25 jaar en getrouwd, moet dus
van de bijna 900.000 gezinshoofden worden afge
trokken. Er zijn 54587 mannen beneden 25 jaren
gehuwd en 40.000 gehuwde mannen geen gezins
hoofd. Men telde dus 865750 gehuwde mannen,
die gezinshoofd zijn en vijt-en-twintig jaren oud,
zoodat met den 25-jarigen leeftijd reeds
76470 personen meer het kiesrecht erlangen.
«Maar aangezien het zijn van gezinshoofd het
kriterium moet worden, zou de leeftijd van 25 ja
ren dus moeten losgelaten, zoodat het cijfer veel
hooger zou worden en van algemeen stemrecht,
op 1.186.581 geschat, slechts een paar honderd dui
zend stemmen verwijderd.
J. J. F. ran Zeyl.
Aan den heer J. J F. van Zeyl, redacteur van
«Zelandia" te Hulst, is ter gelegenheid van zijn
zilveren jubelé als journalist, door Z. H. den Paus
het eerekruis «Pro Ecclesia et Pontifice" toegekend.
De overreiking van insigne en diploom geschiedde
door den zeereerw. heer deken van Hulst, met eene
huM:gende toespraak.
Vervroegde winkelsluiting.
De Vereeniging voor vervroegde Winkelsluiting,
te 's-Gravenhage, heeft herinnerende aan de dezer
zake door haar in 1902 en 1906 ingediende adres
sen, opnieuw bjj den gemeenteraad aangedrongen,
om over te gaan tot het vaststellen van een ver
ordening, regelende het sluitingsuur van winkels
migazqnen en kantoren.
Wapenstilstand.
Wjj lezen in »De Standaard"
Een bevriend orgaan dicht ons de bedoeling toe,
om de vrjje discussie over aangelegenheden van
Start in den partij wil te smoren.
Dit is onjuist.
V\ e zijn alleen van oordeel, dat bij het naderen
van den electoraten strijd onder de partjjgenooten
en onder bevriende partijen wapenstilstand moet
worden uitgeroepen.
Dat we discussie veel minnen, en er ons waar
lijk niet onbetuigd aan laten, met name niet wat
de kerstening der openbare school betreft, toonen
de feiten. Van October 1905 af hebben we dit
onderwerp, bjjoa eiken Zaterdag, in een reeks van
vijftig artikelen, bij het licht der beginselen en
der historie bezien. En nog onlangs gaven we
heel een reeks artikelen ten beste naar aanleiding
van de bekende Unie-rede. We zouden ons dan
veeleer beklagen mogen, dat op de eerste reeks
van vijftig artikelen nooit eenig bescheid kwam.
Maar discussie onder partjjgenooten en met be
vriende partijen behoort gestaakt te worden, als
de groote veldslag in het zicht komt.
Veldheeren zullen in vredestijd zich uitputten
om de quaestie van goede legerorgamsatie, goede
mobilisatie, goede bewapening van het leger enz..
uit alle oogpunt te bezien, en er met elkander
over redetwistenmaar als het leger voor den
vjjand staat, zal niet een goed veldheer er zich
toe laten vinden. En zoo ook is het met den
politieken strijd.
De electorale strjjd begint niet pas in Mei, maar
dezen winter reeds. Dan gaat het op propaganda
en mobilisatie uit en dan voeren we op onze mee
tings publiek debat niet met elkander, maar met
onze tegenstanders en ten aanhoore van de nog
on beslis ten.
Bjj dit debat nu moet er één toon heel het lai d
door worden aangeslagen. Dan moet ge niet in
Axel bestrjjden, wat ge in Assen bepleit. Dan
moet ge als één man het veld in. Dan moet men
van elkaar afweten. En dan moet ge heel bet
land door weten, wat ge wilt.
Alleen zoo gaat er kracht uit.
Bjj de stembus toch zjjt ge het over de be
ginselen vanzelf een», maar komt het voor alle
dingen aan op de toepassing der beginselen. En
juist bjj die toepassing komt zoo licht strjjd tus-
fchen geestverwanten op, zoo ieder zeilt op eigen
kompas.
De accijnsverhooging.
Aan den Minister van Financiën is het volgehd
adres verzonden:
Excellentie
Geven met. verschuldigden eerbied t-e knnnen,
de enfdergeteekenden allen branders wonende te
Schiedam, Delft en Rotterdam, 1
dat de toestanld van het brandersbedrijf lang-
zamerhanH van dien aard geworden is, dat dit
bedrijf binfienkort tot de geschiedenis zal gaan
behooren, indien geen maatregelen worden ge
troffen om zulks te voorkomen
dat dit het gevolg is van oorzaken, die hun
ontstaan danken aan invloeden waartegenover de
brariders machteloos staan
dat, in hoofdzaak daarvan de oorzaak is de
achteiljjke accijnswetgeving hier te lande, die de
ontwikkeling van ons bedrijf tegenhoudt en in
het geheel nliet meer op de hoogte van onzen
tijd is, wat de kleinlindustrie, het brandersbe
drijf, betreft en die geen rekening heeft gehouden
met hol economisch belang, dal de gemeenschap
heeft bij een flink ontwikkelden middenstand.
Terwijl overal zelfs door Staten, die het vrijhan
delsstelsel economisch doorvoeren de extra-kos
ten', die het werken onder eene accijnswetgeving
vereischt, in den een of anderen votm woeden
teruggegeven aan de fabrikanten, zijn nier te lande
door de wijzigingen in andere accijnswetgevingen
aanigebracht en door vrijstelling van het invoer
recht op meiassen; die kosten bijna geheel voor
rekening van ons bedrijf gekomen;
dat het verder met alle goede economische
regelen in strijd is door bestendiging van een
accijnisartikel bezwarender Ie doen zijn dan strikt
nbodzakelijkwaar bij een moderner accijns wet
geving met mildere bepalingen de zekerheid voor
het bin'nenkomen van den accijns veel grooter
kan zijn en dus de vergoeding voor den druk
tenlgevolge dier accijnswet ook zooveel te lager
behoeft te zijn.
Redenen waarom zij zich tot Uwe Excellentie
wortelen met eerbiedig verzoek hot daarheen te
wijlen leiden
lo. dat door het geven van een uitvoerpremie
op gedistilleerd van f 3.per HL. van 50
oris gedistilleerd vrij van de extra-kosten tenge
volge van de verouderde wijze waarop volgens
de thans vigeerende accijnswet het Rijk meerit
zich van het binnenkomen van den accijns te
moeten verzekeren, op de wereldmarkt komt en
door verhooging van het oude invoerrecht van
f 3.50 tot f 4.50 de volle vergoeding door ons
bedrijf voor die extra-kosten weder wordt ge
goten;
2o. dat er bij invoer van gist hier te lande
een invoerrecht van f5.per 100 KG. wordt
gehevenomdat onze gist onder een bezwarende
accijnswetgeving wordt vervaardigd; en
So. dat de accijnswetgeving op het gedistilleerd
zoo spoedig mogelijk in, meer modernen geest
wordt herzien.
Hetwelk doende enz.
Het adres gaat vergezeld van een uitvoerige
memorie van toelichting. I
Weer inbraak.
Hét gilde der inbrekers blijkt nog steeds zijn
snood bedrijf in onze gemeente voort Ie zetten.
Vannacht ongeveer 12hi uur werd door de
politie ontdekt, dat er vermoedelijk onraad was
in het kantoor der metaalwarenfabriek van den
heer Van Maaren aan den Noordvestsingel alhier,
't Bleek haar, dat terwijl 'zij slechts van de
achterzijde in de fabriek kon komen, ook de
injbrekers van dien kant de fabriek, die daar
aan weiland grenst, moesten hebben bereikt. Na
dat de politie hulp had gekregen, is ze van de
achterzijde in de fabriek getreden en bleek haar
dat het hangslot van de deur tot het erf toe
gang gevende, was verbroken.
In de fabriek wefften echter geen dieven ge
vonden;, alleen bleek dat de deur die uit de
iaririeh tot het kantoor toegang gééft, was ge
forceerd en in den buitenwand van de daar staan
de brandkast een gat ter lengte van 25 en ter
breedte van 5 centimeter was gehouwien; doch
doordat, de stalen binnenwand wieerstand bood,
had men de waarde in de kast niet kunnen
bereiken. 1 1
Vermoedelijk zijn de dieven door de komst
van de politie gestoord; althans er is op het
kantoor niets ontvreemd.
De openbare zwemplaats aan het
Spuikanaal wordt heden-avond gesloten.
Bjj resolutie van den Min. van
Kol. is de commies-verificateur bjj 's Rjjks directe
belasting, invoerrechten en accjjnzen te Schiedam,
J. C. Nukken, gesteld ter beschikking van den
gouverneur van Suriname, om te worden belast
met de waarneming voor den duur van vjjf jaren
ing. den dag van zjjn vertrek naar de kolonie, van
de betrekking van visiteur bjj den actieven dienst
der belasting aldaar.
PROGRAMMA van de Uitvoering door het
Stedelijk Muziekkorps, directeur de
heer C. K L. Burgdorffer, Zondag
namiddag i ure in de Plantage te
geven
1. «Marche Lorraine", Louis Ganne. 2. «Ouver
ture Norma", Bellini. 3. «Kunstier Leben Wal-
zer", Joh. Strauss. 4. «Fantaisie Concertante",
F. Blumentritt. 5. «Triolette Polka brillante
pour flüte", Fr. Franfois. 6. «Marsch".
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie).
Van ingezonden stukken wordt de kopjr niet teruggegeven
Gezondheidskolouie.
Mijnheer de Redacteur,
Viqdagjvond 25 Sept. keerden de kinderen, uit
gezonden door de Schiedamscbe Gezondheidskolo
nie, uit Voorthuizen terug.
Het verbljjf in het Delftsch-Schiedamsch kolonie
gebouw aldaar duurde van 29 Aug. tot 25 Sep
tember en werd, behalve in de eerste week, be
gunstigd door buitengewoon mooi weer, wat ter
bereiking van het doel, genieten van de buiten
lucht, zoo zeer gewemcht is.
H»t resultaat was bjj deze 38 kinderen goed
merkbaar, hun gewichistoerame bedroeg van
2—3J K.G. met een enkele uitzondering van
slechts 3 ons, terwijl hun uiterlijk getuigde van
een maand goede voeding en gezonde boschlucbt
zoodat ouders en onderwijzers zich erover verbaas
den, hoe zoo'n kort verbljjf in Gelderland van zoo
grooten invloed kan zjjn op het pbysiek van
dergelijke zwakkelingen, de teersten van desturn-
perds door geneesheeren en onderwijzers uit de
kinderen onzer openbare- en bijzondere armen
scholen gekozen.
Schiedam en Delft zijn in gunstige conditie met
hun doelmatig koloniegebouw in die heerlijke
Geldersche dreven, dezen zomer als het ware nog
vergroot met het aangrenzende boscb, waarvan
een stadgenoot eigenaar geworden, goedgunstig
het gebruik toestond.
Jammer, dat de exploitatie voor het gebouw voor
het beoogde doel in Schiedam met zooveel bezwaren
gespaard gaat.
lo. De proef om een beta'ende kolonie uit te
zenden is verleden jaar, voor Schiedam althans,
mislukt. Toch hoopt de commissie in het vol
gende jaar nogmaals een oproeping te doen voor
die kinderen uit den middenstand, die ook een
verbljjf buiten zoo hard noodig kunnen hebben,
maar niet in de termen vallen met de kostelooze
kolonie mee te gaan.
2o. Moeiljjk, zeer moeiljjk schjjnt het ook in
Schiedam om degelijke hulp voor de kinderen te
verkrijgen.
Weinige dames zjjn er in onze stad, die lust
hebben zich uit liefde voor het arme kind een
maand beschikbaar te stellen. Hoe dankbaar zou
den aanbiedingen voor belanglooze hulp door het
bestuur worden aanvaard.
3o. Last not least de geldkwestie. De stich
ters en edele beschermers van dit kosteljjke kin
derverbljjf op de Veluwe, moeten kunnen rekenen
op voldoende jaarljjksche bijdragen om het ge
bouw steeds te kunnen bevolken. Door vertrek
en overlijden daalt het aantal donateurs, met
groote moeite worden de kosten bestreden voor
ééne uitzending en wat beteekent dan een getal
van 38 kinderen op de ruim 2500 leerlingen onzer
Schiedamscbe armenscholen. Waar de inrichting
geen enkele subsidie geniet, doet het bestuur bij
deze een beroep op alle invloedrijke en welwillende
stadgenooten van elke richting of stand om pro
paganda te maken voor de Sehiedamsche Gezond-
Leidskolonie en aan te sporen tot het geven van
jaarlqksche bjjdragen.
Opgaven voor donateurs kunnen geschieden bjj
de bestuursleden de damesA. van der Stadt,
Van Hassel— Van Rees en Nolet, en bq de beeren
M. Horn, N. J. Elzev er Dom, Tb. A. J. Zoetmul
der en Jb. Hage.
Ongelukken. Het »U. D." ontving bericht,
van een droevig ongeluk, dat eergisteren na afloop
van een begrafenis te Breukelen heeft plaats ge.
had. Toen 's avonds de familie per rijtuig naar het
station Breukelen reed, schrok het paard onderweg,
werd schichtig en het gevolg was, dat paard en
rjjtuig te water geraakten. Met groote moeite
werden twee der inzittende dames gered, de derde
is echter verdronken. Het ljjk is later opge-
vischt.
Aan de „Tel." wordt nog gemeld:
Een zestal dames en heeren, die de teraarde
bestelling van den heer C. Terpstra, den neef
en compagnon van de hoeren Van Maurik, siga
renfabrikanten, hadden bijgewoond, zouden tegen
zeven uur met een rijtuig van de villa „Groene-
vecht" der familie.Terpstra naar het station ver
trekken.
Aangezien twee dezer persbnen, de heeren Jus
tus van Maurik Jzn, en Louis van Maurik, van
oordeel waren, dat de brug, die van de t^lla
n,aar den grindweg leidt, mogelijk niet sterk ge
noeg zou zijn om zulk een zwaar bezet rijtuig
te dragen, besloten zij loopende de villa te ver
laten en eerst op den grindweg in het rjjtuig
plaats te nemen. Juist toen de landauer de brug
overreed begon het paard te steigeren; de heer
Justus van Maurik greep het echter bij den teu
gel, deze eerst weder loslatend, nadat het dier
gekalmeerd scheen. Korten tijd later ging het
paard plotseling achteruit steigeren, met het nood-
lottig gevolg, dat liet rijtuig van den smallten
grindweg afraakte én in de Vecht terecht kwam.
De beide heeren Van Maurik waren net van plan
ook in te stappen, 't Was zoo donker, dat er
zelfs op korten afstand vrijwel niets te onder
scheiden' viel; het rijtuig met de inzittenden was
in de duisternis verdwenen.
Weldra bleek, dat de echtgenóote van den heer
L. van Maurik, op diens waarschuwende kreten,
inlog bijtijds uit het rijtuig gesprongen was en
dat. de heer A. Stemboek, die ,op de bok was
gezeten, eveneens bijtijds den beganeri grond be
reikt had. Ook de koetsier wist zich in'tijds te
redden. De twee inzittende dames, mevrouw Bre
mer uit Delft en' mevrouw Van Blom uit Leiden
waren met het rijtuig in dê duistere diepte ver
dwenen. Redding scheen vrijlwel onmogelijk, aan
gezien men geen hand voor oogen zien kon.
L'och werd gelukkig door de dochter van de
weduwe Terpstra:, Meta Terpstra, ontdekt, dat
er iemand in de Vecht dreef, en toen is de lieer
J. van Maurik er in geslaagd deze dame, het
bleek mevrouw Bremer te zijn, aan wal te bren
gen. Maar men slaagde er niet in mevr. Van
Blom te redden. Nadat er naar het rijtuig ge
doken was, bleek er niemand meer in te zitten;
bet lijk van mevr. Van Blom werd later aan
'den tegenover gelegen oever opgehaald.
Door een ongelukkig toeval kreeg op de jacht
de jachtopziener onbezoldigd rijksveldwachter K.,
te Stavenisse, de lading van een geweer in den
voet, waardoor twee teenen werden verbrqzeld.
Bq het schoonmaken van ruiten is gister
morgen mevrouw V., te Zutphen, uit de derde
verdieping van baar woning aan de Markt aldaar
gevallen door een vallicht. Zq kwam in de gang
van de benedenverdieping terrecht. Haar beide
beenen waren gebroken.
De ontslagen Amsterdamsche ge-
meent e-a mbtenaren. De Amsterdamsche
Bond van gemeenteambtenaren en beambten hield
gisteravond in het gebouw Bellevue een drukbe
zochte vergadering, ter bespreking van het ontslag
der heeren Buriks, Gulden en Smit uit den gemeen
tedienst. De vergadering was niet toegankelqk
voor de pers, maar na floop deelde het bestuur
ons mede, dat pl. m. 6000 leden aanwezig waren.
De ontslagenen, zoo heet het verder, werden bq
hunne binnenkomst met donderend applaus begroet.
Na opening van de bq eenkomst door den twee
den voorzitter, den heer G. de Koning (de heer is
Smit is eerste-voorzitter van den bond), stelde deze
voor, de ontslagenen in hunne functies als bestuurs
lid en (of) redacteur van het officieel orgaan te
handhaven. Bq acclamatie werd hiertoe besloten.
Daarna werd voorlezing gedaan van verschillende
sympathiebetuigingen, gezonden door vereenigingen
van ambtenaren en werklieden en van gemeente
raadsleden (welke vermeldt het communiqué niet).
Meegedeeld werd, dat voor de weerstandskas was
ingekomen f 250 in eens en een toezegging van
f190 per maand. Bovendien bestolen ambtenaren
van enkele afdeelingen lpct. van hun salaris te
storten.
Zonder stemming werd aangenomen de volgende
motie«De buitengewone vergadering, enz. keurt
ten sterkste af het ontslag uit den gemeentedienst
van de redacteuren van «Het Prinsenhof."
Ten slotte besloot de vergadering aan het bonds-
bestuur blanco mandaat te geven voor het voeren
van de volgende actie: lo. het zenden van een
adres aan den gemeenteraad, 2o. het beleggen van
openbare vergaderingen; 3o. het uitgeven vaneen
manifest aan de burgerq.
De vergadering, zoo besluit de olficieele be-
stuursmededeeling, droeg over het algemeen een
zeer geestdriftig karakter.
Kwartjesvinders. De koopman M. V. B.
uit Kissingen in Beieren, vertoefde te Rotterdam op
zqn doorreis naar New-York. Gister-avond aan
de Wiihelminakade wandelende, werd bq in zqn
moedertaal aangesproken door een hem onbekend
man, die hem zoo wist te bepraten, dat bq met
hem de stad in ging. Deze onbekende, een kwar
tjesvinder, bracht hem in een café in de Zwarte
Paardenstraat in het gezelschap van twee andere
kwartjesvinders. Het slot van de geschiedenis was
dat de kaarten op de proppen kwamen. De be
kende kwartjesvinders-truc werd in toepassing
gebracht en na aanvankelqk gewonnen te hebben,
verloor de Duitscher achtereenvolgens een kapi
taaltje van 6000 mark in bankpapier. Toen liep
hq naar de politie, maar de kwartjesvinders had
den ;ich met den buit al uit de voeten gemaakt.
Overstrooming. Ten gevolge van boven
matig grooten regenval hebben in Haiderabad
(Britsch-Indië) groote overstroomingen plaats. Vele
bruggen 2qn bezweken en meegesleurd duizenden
huizen zqn ingestortzeer veel menschen zqn om
gekomen. De landstreek is geheel verwoest. Overa'
drqven Iqken rond.
De ramp te Haiderabad, gaat in verschrikkelijk
heid elk denkbeeld te hoven. Door afwezigheid
van' officieele gegevens is het onmogelijk, om
het juiste aantel slachtoffers ook maar bij be
nadering vast te stellen. De „Standard" spreekt
van 10.000 dooden, wat misschien wat al te hoog
geraamd is. Toch loopt het getal der bq de ramp
omgekomenen in de duizenden. Er komen be
richten. van vele daden van zelfopofferenden hel-
denfmoed. De pleegzusters van het Victoria Zfi-
nfana-hospitaal droegen de patiënten op het dak
van het gebouw en vele Engelschen ondernamen
inl ranke bootjes het gevaarlijke reddingswerk in
den razenden stroom. Het dorp Ghauliguda, be
staande uit een duizend huizen, verzonk ineens
in' den modder. Een afschuwelijke stank stijgt
van' hetdand en de Engelsche officieren, benevens
de onder hun toezicht werkende mannen, dragen
doeken met desmfectantia voor den mond.
Ten bewijze, dat het aantal dooden nog in 't
geheel niet vaststaat, diene, dat het aantal slacht
offers, dat Je overstrooming geëischt heeft, vol
gens een telegram aan het „Berl. Tagebl."," op
ongeveer 1000 wordt geraamd; de ongelukkigen
zijn allen begraven in het moeras, dat het weer
wegzakkende water heeft achtergelaten. Men ge
bruikt olifanten, om de gevaarlijke stukken muur,
die nog overeind staan, omver te halen.
Uit de Spaansche provincie Kataloni worden
hevige overstroomingen gemeldtvele rivieren zqa
buiten haar oevers getreden. In het stadje Bajes
staat het water tot de eerste étage, zoodat de be
woners op het dak zqn gevlucht. De rivier de Lio-
bregat, is zes meter boven het gewone peil geste
gen. Sommige spoortreinen kunnen niet meer rjj-
denoveral verwoesting en daarmede gepaard gaan
de armoede.
Ontploffing. Bq een hevige ontploffing in
een chemische fabriek te Rendsburg zqn 14 werk
lieden zwaar gewond twee gewonden liggen op
sterven.
