uit§aan* r f i s flf 'i!II 911
Verspreide berichten.
Staten- Generaal.
Binnenland.
over de inlgviDg van Bosnië en Herzegowina, zeide,
dat de inleving de oorzaak kon worden van een
conflict tusschen Oostenrijk en Hongarije, en deelde
roede, dat de socialisten in de delegaties zouden
protesteeren. Er werd een motie aangenomen,
waarin de socialistische partijen in de verschillende
landen worden uitgenoodigd een krachtige actie op
touw te zetten om de besluiten van het congres
te Stuttgart nopens den vrede toepassing te doen
vinden in het huidige conflict.
Naar de «Morning Post" uit Washington ver
neemt toont de Amerikaansche regeering tegen
over de crisis in Oost-Europa een vertrisschende
openhartigheid. Zij wil zich niet in de Europee-
sche politiek laten halen. Maar mocht er iets ge
beuren, dat Amerika's handel benadeelt, dan zal
zij erbjj wezen. De rest kan Amerika niet
schelen.
Donderdagavond heeft president Roosevelt wel
een uur geluisterd naar den Oostenrjjkschen ge
zant, die hem uitlegde hoe de vork in den ateel zit.
Naar het «Berliner Tageblatt" verneemt wil
ook Nikolaas van «Montenegro" zich tot koning
laten uitroepen.
Uit Malta wordt gemeld:
Het linieschip „Canopus" gaat zich bij het smal
deel van prins Battenberg in de Turksche wa
teren voegen. Het gerucht loopt, dat de Queen",
het vïaggeschip van de Middellandsche-Zeevloot,
uitgerust wordt om heden (Maandag) met admi
raal Drury, den opperbevelhebber dier vloot, zee
te kiezen. f
Reuter verneemt, dat de Grieksche regeering
Rusland, Frankrijk, Italië en Engeland heeft doen
weten, dat zij Griekenland ten zeerste zullen
behulpzaam zijn in het handhaven van een ge
matigde houding ten opzichte van de vereenigirrg
van Kreta met Griekenland, indien zij deze kwes
tie op de aanstaande conferentie tegelijk met de
Buigaarsche en de Bosnische kwestie op het pro
gram willen plaatsen.
Volgens draadbericht uit Canea was de Kretenzer
Kamer, in buitengewone zitting bijeengeroepen,
gister-middag 4 ure vergaderd.
Het officieel program meldde, dat de president
van het Kretenzer gouvernement de zitting in naam
van den Koning van Griekeland zou openen. De
consuls der mogendheden en de militaire autori
teiten waren er bjj genoodigd. De gemeenteraden
proclameerden eveneens de onaihankeljjkheid des
lands en de vereeniging met Griekenland.
DENEMARKEN.
Het schijnt, dat niet alleen de minister AI-
beiti schuldig is aan de verduisteringen, die te
Kopenhagen hebben plaats gehad; ook de voor
zitter van het kabinet, Christensen, zal niet vrij
Daar hel kabinet nog altijd het roer in han
den niijtt nouden, zetten de radicalen min be
schuldigingen voort. Zoo maakte de afgevaar
digde Zahle 'in de Vrijdag gehouden zitting van
hel Folkethin'g 'het feit openbaar, dat Christen
sen', toen 'hij in Mei jl. ad interim minister van
Finjaftciën was, aan den minister van Justitie,
Alberti, anderhalf millioen kronen uit de staats
kas geleend heeft, zonder deze uitgave te ver
melden. [{!-.! ff; i j
Zoowel minister Christensen als de minister
van Binnenlandsche Zaken, Bug, die daartoe aan
gezocht, weigerde 'tot een1 inspectie der door Al
berti beheerde spaarkassa over te gaan, zul
len zich waarschijnlijk voor den strafrechter te
verantwoorden hebben.
1 ITALIë.
Alle werklieden in de metaal-industrie te Na
pels, ten getale van 20,000, zijn in staking ge
gaan, om de eischen van de werklieden van de
groote metaalfabriek Van' Silvesteri te steunen.
Vrijdag hebben de stakers, geleid door de lei
ders der vakvereenfigingen, ernstige ongeregeld
heden gepleegd. Zij kwamen in botsing met de
troepen. Zij Verbrandden een groot aantal tram-
wi.gen's, om aldus het personeel te noodzaken
den arbeid neder te leggen. f
CUBA.
Binnenkort worden in het zoogenaamd weer
onafhankelijk en zelfstandig geworden Cuba de
verkiezingen gehouden voor de hooge regeerings-
ambten en voor het huis van afgevaardigden. De
neger-partjj heeft de lijst bekend gemaakt van
haar candidateD. Het zjjn in het geheel 22 na
men, alle van negers of mulatten. De candidaten-
ljjst was door 814 kleurlingen-kiezers onderteekend.
De negers hebben geen candidaten gesteld voor
zetels in den Senaat noch voor plaatsen in het
college van kiezers, dat den president moet aan
wezen. Ze doen dus niet mee aan den verkie-
zingsstred om het presidentschap. Die stre'd zal
gaan tusschen de aaDhaDgers van generaal Gomez
en generaal Menocal, welke beide parteen ook in
den Senaat en in het Huis van Afgevaardigden te
genover elkaar zullen staan.
Aanvankeiek hadden de negers wel een candi-
daat voor het presidentschap, Patricia dela Torre,
maar tenslotte heeft deze kleurling er toch maar
van afgezien en zich laten candideeren voor het
Huis van Afgevaardigden.
De datum der verkiezingen is vastgesteld op 14
dezer.
De «Nieuwe Gazet van Antwerpen," scbrgft
België, een rjjk land met zeven millioen
inwoners, heeft in vredestijd een leger van rond
veertig duizend man. In oorlogstijd zou het met
de burgerwacht inbegrepen nog geen 200,000 man
bjjeen krijgen. B u 1 g a r ij e heeft maar vier
millioen inwoners. In vredestijd beschikt het over
53,000 man en op oorlogsvoet telt het leger
300,000 welgewapende, uitgeruste en geoefende
krijgers. Bulgarije roept zjjn onafhankelijkheid uit
niettegenstaande, de bestaande verdragen. Zou
België zqn onafhankelijkheid kunnen verdedigen
TWEEDE KAMER.
Schriftelijk beantwoorde vragen.
Op een vraag van den heer Thomson (ingezon
den 23 September 1908) of het juist is, dat de
gezondheidstoestand bij een deel der manoeuvree-
rende troepen veel te wenschen heeft overgelaten,
en, indien ja, waaraan dat te wijten is, en of er
doeltreffende maatregefen zijn genomen, om na de
eerste ongunstige verschijnselen eene wijziging ten
goede te brengen, heeft de beer Sabron, minister
van Oorlog (ontvangen 8 October 1908) geant
woord
De gezondheidstoestand der kampeerende en
manoeuvreerende troepen in de maanden Augus
tus en September 1908 was over het algemeen
zeer gunstig te noemen, zooals bijjkt uit de hierbij
overgelegde afschritten van de rapporten van den
inspecteur van den geneeskundigen dienst der
landmacht en van den chef van den geneeskundi
gen dienst bij de 3de divisie.
Uit deze rapporten moge tevens blijken, dat de
berichten welke in sommige dagbladen, betreffende
een minder gunstigen gezondheidstoestand voor
kwamen, voor wat betreft bet veelzijdig voorko
men van longziekten, als onwaar, en voor wat
betreft het ziekencijfer (voornamelijk voetziekten)
als overdreven zijn te beschouwen. Hierbij
zjjn nog aangeteekend, dat uit het aantal militai
ren, die zich op het ziekenrapport deden inscbrij
ven, niet moet worden afgeleid, dat al deze mili
tairen ziek waren.
Het antwoord op het eerste gedeelte der vraag
moet dan ook ontkennend luiden, in verband
waarmede het tweede en het derde gedeelte der
vraag geen antwoord meer behoeven.
Nederland en Venezuela.
In een correspondentie van »De «Tijd" uit Cu
rapao, wordt de veronderstelling geuit, dat Castro
in den laatsten tjjd iets toeschietelijker zou zijn
gewerden, omdat bij vreest, dat de Nederlandscbe
regeering zgn tegenstander, generaal Rolando, die
van uit Noord-Amerika een revolutie tegen hem
beraamt, op Curapao zal toelaten.
Is dat zoo vervolgt de schrijver dan mag
de Nederlandsche Regeering zich wel tweemaal
bedenken, eer zij zich daartoe op eenigerlei wijze
verbindt. Zeker, 't is immoreel eene revolutie
rechtstreeks te bevorderen. Dat mag, dat kan
eene Regeering als de Nederlandsche, die de
christelijke beginselen tot kompas heeft, niet
doen. Iets anders echter is het rustig toezien,
zonder ingrgpeD. Wil Castro van de Nederland
sche regeering verkrijgen, dat aan Rolando de
toegang op Curacao geweigerd wordt, dan zal hg
daar tegenover moeten stellen voordeelen, die
eenigszins opwegen tegen den dienst, dien wg
hem bewijzen, b.v. de afschaffing der 30 pCt.
additioneele rechten op goederen uit de Antil
len, de terugroeping van het Decreet
van 14 iMei, waarbij de overscheping ver
boden wordt, de terugroeping van alle decre
ten, die den handel, de scheepvaart, het vrge
werk van Curapaoenaars op Venezuela belemme
ren. Tegen geen anderen prijs moeten wij bereid
gevonden worden, hem Rolando van het ljjf te
houden.
Stel, dat wij Castro ter wille zijn en Rolando
het landen weigeren. Stel ook, dat Rolando, wat
niet onwaarschijnlijk is, binnen korteren otlange-
ren tjjd, president van Venezuela wordt, dan kan
het bgna niet anders, of Rolando zal op Curapao
de beleediging wreken, die hem hier is aange
daan. Aan een dergelijke behandeling van Guz
man JBianco hebben wg in 1882 die ongelukkige
30 pCt. additioneele rechten te danken gehadzg
zijn als eene roede, die ons reeds 26 jaar geeselt
en die Guzman Blanco en na hem alle presiden
ten van Venezuela, ter hand heeft genomen, om
ocs te straffen. Laat de Nederlandsche regee
ring zich dus wel bedenken en niet tegen Rolando
optreden zonder voorwaarden te stellen, die eenigs
zins tegen de weliswaar onzekere, maar toch
waarschijnlijke wraak van Rolando opwegen.
Audiënties.
De minister van Oorlog verleent Donderdag 15
October geen audiëntie.
President Hooge Raad.
Bjj K. B. is benoemd tot President van den
Hoogen Raad der Nederlanden mr. A. P. Tb.
Eyssell, thans Raadsheer in gemeld College.
A. K. P. F. R. van Hasselt, f
Uit Voorst wordt geseind, dat Zaterdagmiddag de
heer A. K. P. F. R Van Hasselt, gedelegeerd lid
van den Raad van Administratie der Hollandsche
IJzeren Spoorweg-Maatschappij, die reeds eenigen
tgd voor herstel van gezondheid op den huize
«Empe" (onder Voorst) vertoefde, plotseling is
overleden.
De overledene, die den leeftijd van 69 jaar be
reikte, was ridder in de Orde van den Neder-
landschen Leeuw en van verschillende buitenland-
sche orden.
Tweede Kamerverkiezingen.
S n e e k.
Men meldt uit Sneek aan de «N.R.Crt
De Vrijzinnige Centrale beeft in haar laatst ge
houden vergaderirg besloten, voor de a.s tu3schen-
tjjdsche verkiezing geen candidaat te stellen.
Naar aanleiding van dit besluit werden hier,
zooaU we reeds meldden, pogingen aangewend, mr.
Tèr Spill te candideeren.
Naar men meedeeb, staat thans diens candi-
daatsteJling vast.
De Chr -bist. „Nederlander" desaveert zijn
Friesche p ar tij gen oo ten, die* met algemeene stem
men besloten dr. Kuyper niet te steunen.
„Ir. plaats van de antir. candidatuur in deze
antir. vacature terstond krachtig te steunen
waardoor de zaak waarschijnlijk bij enkele can-
didaalstelling beslist had kunnen zijn, namen
de cbrist.-hist. een weifelende houding aan, ga
ven daardoor aan de liberalen weer een weinig
moed, en zijn op die wijs vermoedelijk oorzaak,
dat 't tot een stemming komt.
„Wanneer de vrijzinnigen te Sneek met ge
wisheid geweten hadden, dat de rechterzijde muur
vast eenstemmig stond, wie ook de candidaat
weid dan ware een linksche tegencandidatuur
vermoedelijk achterwege gebleven niet alleen te
genover den beer Pollema, maar ook tegenover
dr. Kuyper. Thans schijnt dit anders te zullen
gaan. En daar het tóch niet bij enkele candidaat-
stelling afloopt, zullen nu naar „Het Volk"
gisterenavond meldde ook de socialisten van
de partij zijn. 1
„Daarom schijnt ons de houding der Chris-
telijk-historischen te Sneek een fout. Bij deze
tusschetijdsche verkiezing had ook te Sneek de
antir. candidaat qua talis moeten worden over
genomen. De waarschijnlijkheid eener dubbele ver
kiezing kwam niet voor christ.-hist. rekening.
„Misschien komt vóór Dinsdag de zaak nog
in orde, in dier voege, dat de linkerzijde ziet
dat zij gerust van alle tegencandidatuur kkn af
zien. 1
„Zoo niet, dan hopen wij, dat althans bij de
stemming de christelijk-his'torischen ook te Sneek
de gelederen zullen sluiten en in dichte drommen
voor dr. Kuyper ter stembus zullen gaan."
'Ommen.
De heer mr. A. F. De Savornin Lohman zal
Dinsdagavond te Nijverdal spreken over den po
litieker)! toestand. Er zal gelegenheid zijn tot de
bat.
Risico-overdracht.
De Haag«che correspondent van de «Tel" schrijft
Bljjkens het Voorloopig Verslag over de inge
diende Haagsche gemeenteb-'groo'ins wordt door
verschillende leden op B. en W. pressie geoefend,
om de gemeente zich te doen afscheiden van de
Centrale Werkgevers-Risico-bank, aan welke zg
haar risico, in zake de ongevallenverzekering van
haar werklieden heeft overgedragen. Het motief
voor dien aandrang is het feit, dat de Werkge-
vers-Risicobank in den laatsten ijjd een felle actie
voert tegen de Rijksverzekeringsbank, een actie,
die bedoelde leden dus blijkbaar ongerechtvaardigd
achten.
De Hollandscli-Belgisehe Commissie.
Men meldt uit BrusselDe Belgische sectie der
Hollandsch-Belgische commissie vergaderde heden
middag alhier.
Minister-resident Bernard ging accoord met de
formule betrefleade de reciprociteit van het recht
in beide landen en het voorstel van de verlaging
der posttarieven. Deze formule zal in de vergade
ringen in Den Haag op 13 en 23 October worden
ingediend.
Naar Reuter ons heden uit Brussel seint, is de
Belgische sectie der Holland-Belgische commissie
heden tot overeenstemming gekomen over het exe
quatur, de.verlaging der posttarieven, en de bescher
ming der rechten op intellectueel gebied. Het mee-
rendeel der te onderzoeken vraagstukken zgn op
goeden weg ter oplossing.
Bakkersknechts.
Te Amsterdam is Zaterdagmorgen door eene
vergadering van bakkersknechts, werkzaam in de
Isr. bakkergen, de volgende motie aangenomen, in
zake het ontwerp-Talma
De vergadering, gehoord de besprekingen inzake
de bepalingen van het overzicht tot afschaffing
van den nachtarbeid in de Isr. bakkergen, ver
klaart zich ten krachtigste tegen het werken in
den Donderdagnacht, acht het onnoodig het Isr.
bedrijf 34 uren achtereen te laten produceeren,
waaraan vastzit, dat daardoor de arbeidersbelangen
ernstig zu len worden geschaadspreekt uit, dat
de bepalingen in het ontwerp van wet aan de
Chr. bakkergen worden aangepast, waarmee het
bedrijf niet het minst zal worden getroffen stemt
in met het gezonden adres aan den minister door
den Alg. Ned. Bond van arbeiders in het bakkers--,
chocolade- en suikerwerkersbedrjjf, waar het ge
sloten geheel zich aanpaste aan hetgeen in bedoeld
adres vermeld is verzoekt den minister die wij
zigingen aan te brengen, welke door de arbeiders
in bet Isr. bedrijf werkzaam, worden verlangd.
An ti-suikeraccij nsbond.
De algemeene vergadering van den Anti suiker-
accjjnsbond zal worden gehouden op 17 October
a.s. te Wageningen. Na afloop wordt een bezoek
gebracht aan bet Pbylopathologisch Instituut en
aan het Suikerlaboratorium.
De Militiewet.
De Haag.-che correspondent van de «Tel", meldt
Mjjn veronderstelling, dat blgkens de opgelegde
geheimhouding, het advies van den raad van de-
fensié de plannen van minritT Sabron zou ver-
oordeelen, kan ik thans met zekerheid bevestigen
Hev advies spreekt met groote beslistheid uit, dat
het wetsontwerp geen verbetering, maar eerder
het tegendeel moet worden geacht.
Tweede Kamerverkiezing.
Te Franeker worden, volgens «I en .V" reeds
de voorbereidende maatregelen getroffen in verbaud
met de Tweede Kamerverkiezingen in 1909.
Een voorstel van eenige leden der oude, eerljjds
invloedrijke kiesvereeniging «Algemeen Belang'*
om over te gaan tot de vrijzinnig-democratische
partg, is met een kleme meerderheid aangenomen.
De vereeniging behoudt haar ouden naam, maar
het nieuwe bestuur bestaat geheel uit vrijzinnig-
democraten de heeren M. Honig, doopsgezind pre
dikant, S. Postumus, notaris en W. Westra, hoofd
onderwijzer. Ook inwoners van Franekeradeel
kunnen als leden worden toegelaten.
Melkverordening.
Men meldt uit Vlissingen
De melkvereeniging «Gemeenschappelijk Belang"
te Vlissingen heeft een adres aan den gemeente
raad gezonden, waarin er op wordt gewezen, dat
de ondervinding der thans van kracht zgnde ver
ordening op den melkverkoop, geleerd heeft, dat
deze vooral in tweeërlei opzicht onbillijkheden tegen
over de melkverkoopers in zich sluit. Het is ge
bleken, dat de zuivere melk niet steeds aan de
gestelde eischen van 2.70 vet en 11 droge
stof kan voldoen, waarvan onverdiende veroordee
lingen het gevolg waren.
Adressante verzoekt daarom, in de melkverorde-
ning enkele wijzigingen aan te brengen en o. a.
den minimum-eisch voor vetgehalte en droge stof
terug te brengen op 2.50 en 10.3
Schorsing van een raadslid.
In de Vrijdagavond gehoudea vergadering van
den gemeenteraad van Delfzgl, die door alle leden
behalve den heer Roggenkamp was bezocht, kwam
aan de orde het voorstel van het dag. bestuur om
den heer R. W. Roggenkamp in zgn betrekking
van lid van den raad te schorsen wegens het in
strgd handelen met art. 24 der gemeentewet (le
veringen enz.). Een lange discussie volgde. Het
voorstel van B. en W. werd eindelgk verworpen
met 7 tegen 5 stemmen.
Gouden Priesterjnbilé van Z. H. Pius X.
Men verzoekt ons het volgende te plaatsen
Het Hoofdbestuur van de Vereeniging van Eeuwig
durende Aanbidding en tot ondersteuning van
arme Kerken te Rotterdam betuigt oprechten dank
aan de verschillende atdeelingen der Vereeniging
aan de talrgke Religieuse Congregaties en Parti
culieren voor de buitengewone welwillendheid en
mildheid waarmede zg beantwoord hebben aan
het verzoek om bjj gelegenheid van 's Pausen
Gouden Priesterfeest, Zjjne Heiligheid met een
groot aantal priestergewaden en altaarbenoodigd-
heden te vereeren.
De prachtige tentoonstelling te Rotterdam gehou
den leverde een schitterend bewjjs van Neerlands
bijzondere gehechtheid en liefde voor Christus-
Plaats bekleeder.
De geschenken zgn reeds in de Eeuwige Stad
aangekomen en zullen in den loop dezer maand
in het Vaticaan worden tentoongesteld.
[De geschenken door de verschillende aideelin-
gen van het liefdewerk in de onscheidene bisdom
men van ons Vaderland en in de apostolische
vicariaten onzer koloniën bijeengebracht, zgn zóó
veelvuldig dat onze plaatsruimte ons niet toelaat,
die afzonderlijk te vermelden. Red. »N. S. Cl."]
Model-ar beidaovereen komst.
Het bestuur van den Nationalen Bond van
Hantlels- en Kantoorbedienden „Mercurius"- gaf
een' rapport uit, in zake een model-overeenkomst
voor handels- en kantoorbedienden met daarbij
behoorenden gids,
Zooals in het voorbericht wordt meegedeeld,
werd den 17den April door het bondsbestuur
van den toenmaligen Nederlandschen Bond van
Handels- en Kantoorbedienden „Mercurius" een
commissie benfoemd, belast met het ontwerpen
van zulk een model-arbeidsovereenkomst.
Den 28sten October diende de commissie haar
rapport in'; het bondsbestuur zond het daarna
ter beoordeelin'g aan het Centraal Bureau voor
Sociale Adviezen, te Amsterdam, vanwaar het
den 13den Januari 1908 met tal van wenken
terugkwam.
Naar aanleiding daarvan werden op verschil
lende punten wijzigingen gebracht in het rap
port, dat vóór het afdrukken, ook nog aan den
heer mr. S. J. L. van Aalten te Rotterdam ter
revisie werd aangeboden.
Hel bestuur van den bond hoopt, dat de ver
schijning dezer uitgave zal bjjdragen tot de vor-
miiïg van een juist begrip omtrent de beteekenis
van de wet op het arbeidscontract en tot ver
wezenlijking der indertijd zoo vinnig bestreden
uitspraak, dat de wet op het arbeidscontract,
mits goed toegepast, den arbeidsverhoudingen ten
goede zal komen. 1
I J
Tegen het wedden.
Men meldt uit den Haag
In verband met de zich uitbreidende wedgelegen-
