Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
31ste Jaargang.
Maandag 2 November 1908.
No. 9252
DE BALKAN.
Buitenlandsch Nieuws.
Verspreide beriehten.
Binnenland.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor SGhiedam per 3 maanden f 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland f 2,per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT 50,
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 16 regels ƒ0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst b i 1-
1 jj k e overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85.
Postbus no. 89.
De „Times" zegt te weten-, dat de Tsaar
den Servischen Kroonprins zieeir weiïwiltend heeft
ontvangen en het eigenhandig schrijven van diens
Koninklijken vader met veel' belangstelling heeft
gelezen. Toch heeft «te Tsaar aangemaand tot
kalmte bij de onderhandelingen,, die werden aan
geknoopt, w)at verwacht kon worden en een goede
raad mag heeten.
Pers en Do erna-afgevaardigden worden met het
uur enthousiaster voor die belangen der Serviërs.
Draaf Brobin'sky z-eiidie in, e-en bijeenkomst van
Slavophilenl, dait de regeering alle leden van de
Domna achter slot en grtehdiel moet stoppen, zo-o
zij de inlijving van Bosnië goedkeurt.
Montenegro wapent zich o-ndertusschen tot de
tanden. Langs de Bosnische grens zijn op de
bergen kanonnen opgesteld, de soldaten hebben
ieder 500 scherpe patronien gekregen. Verder hoeft
uien het geheelle volk zioo goed etn zoo kwaad
ais clnt gin|g gewapend, zoodat een oorlog daar
tot de uiterste wanlhoop gevoerd zal worden. En
de Montenegrijmen zouden dan toornen wat zij
reeds eerder bewezen, hebben, efe-n moedig, strijd
baar volk te zijn. -
Het oorlogsmateriaal voor Servië bestemd,
wordt, zooals men weet, in Oosfeïirijk-Hongarije
opgehouden. 96 CreusötkanonneU zijn naar de
fabriek teruggestuurd, en nu blijkt, dat men zal
trachten de bestellingen over Saloniki te diri-
geeren. De Servische reg-eering heeft bij de Porto
stappen in die richting gedaan, en eten Griek-
s<he stoOmvaarfmaatS'dhappiji heeft te Belgrado
baar condities hek-end gemaakt, die zij1 in overleg
mei de Griekstehe regeeriog vaststelde. Dit laatste
Weet. een correspondent van de „Kölmische" mede
te dc-elen. i
-j Keizer Franjs Jozef heeft ©eh afvaardiging
ran Servische d emocraten eU orthodoxen uit Bos-
npë ontvangen. De afvaardiging gaf d-ein Keizier
de verzekering van haar trouw. Die Keizer beloofde
de. belanjgen van alle g'elziinditen te zullen behar
tigen,.
De afvaardig idg werd daarna ontvangen door
den minister van financiën. J
Bij' de b-egroetinig van den Keizer aan het sta
tion te Weenen, zeilde burge'metelS'ter Lucger: „Wij
zij a voorstanders van den vrede, maar wij zijn
bereid de onschendbaarheid, des Rijks met ons
bloed te verdedigen."
De Keiz-er bedankte en ze'ide het to waarde-e-
len, dat. de inlijving werd goedgekeurd door het
volkhij hoopte dat de zaak in; alle kalmte zou
Worden afgewikkeld. j
De üuitsche gezant te Petersburg heeft zijn
Verlof bekort en is daar eergister teruggekomen),
De „Daily Chronicle" verneemt uit Konstan-
tinopel, dat Bulgarije aan Turkije een vergoeding
van 3 millioen Turksche ponden in ruil voor
de Oo s t -Roemeensche schatting heeft aangeboden,
«a dat Turkije vermoedelijk zal toe-slaan. 1
Üi DÜITSCHLAND.
Keizer Wilhelin's uitlatingen.
V o ri B ii 1 o w heeft ontslag gevraagd.
Na al het geschrijf in de toonaangevend-» bui
tenlandsche bladen en in de voornaamste Duitsche
°vganen over de hoogst onvoorzichtige uitlatingen
van den Duitsc-hen keizer in een interview met
te mand van de Londensche „Daily Telegraph",
konden eenige nadere ophelderingen over deze
kwestie van de zijde der Duitsche regeering niet
Uitblijven.
Zooals men weet, werd in een deel d-er D-uit-
sch© pers en evenizioo in de groote Engelsche en
Diansche bladen het persoonlijk optreden van den
Duitselfen keizer inzake de Duitsche buitenland
sche politiek zeer scherp gecritis-eerd. De „Nord-
deutsche Allg-emeine Zeitung", het officieus-e re-
gteeiingsorgaan, tracht nu den loop van zaken
m een voor den keizer gnnjstiger daglicht te
stellen.
Na te hebben véridaard, dat de onderstelling
Stelko gemaakPis a.J-s zou de keizer zonder voor
kennis van verantwoordelijke staatsliiedleiï tot open
baarmaking der gesprekken toestemming hebben
gegeven, ongegrond is, zegt het blad:
Een Enigelsch particulier had voor de open
baarmaking van een reeks van gesprekken, die
de Keizer met verschillende Enfgelscben op ver
schillende tijden gehouden had, toestemming ge
vraagd, om de goede betrokkingen tuss'chen En
geland en Duitsc-hlamd te bevorderen.
De Keizer liet, het. on'twe-rp van hel artikel
aan den rijkskanselier Von Bülow toekomen, en
deze laatste zonti he't door aan het ministerie
van buitenlandsche zaken met de lastgeving, om
hot nauwgezet te toetsen. Toen het ministerie
van buitenlandsche zaken geen b-edenk'igen had
geopperd, is bet stuk openbaar gemaakt.
Nadat de rijfcskanfeelier, door de openbaarma
king, van den inhoud van heit artikel kennis had
gekregen, verklaarde hij1 den Keizer, bet ontwerp
niet zelf gelezen te hebbenanders zou hij! de
openbaarmaking ontraden hebben. Hij- beschouwde
zich echter verantwoordelijk en wilde de onder
hem gestolde ambtenaren dekken.
Tegelijk dien/de do rijkskanselier zijn verzoek
om ontslag in.
De Keizer heeft aan dat verzoek geen gevolg
gegeven, maar het voorstel van den rijkskan
selier goedgekeurd, om door beketnjdmaking van
de toedracht aan d-e onrechtvaardige aanvallen
op den Keizer den grond te ontnemen.
In Berlijn hebben do m-eded-eeTin'ge» van de
„Norddeutsche" nogal stensatie gemaakt. Men acht
het ongelooflijk, dat de rijkskanselier niet eens
den tijd of het noo-dige verantwooiidelijkheidsge-'
voel gehad heeft om biet interview vooraf te
lezen: Niet minder ongehoord vindt men het,
dat het ministerie van Buitenlandsche Zaken geen
bezwaren heeft geopperd tegen de openbaarma
king. A mhtenlanen, die zo-o weinig takt bezitten,
hoorem nieit in een departement, maar ïh een
bediendenkamer thuis. De heele voorstelling der
„Norddeutsche", klinkt zoo grotesk en bescha
mend dat de meening wel ingang moet vinden
dat geen menis'ch den moed gehad heeft e-en ma-
njuscript af te keuren, dat reeds de goedkeuring
des Keizers had verworven. 1
Omtrent den man, die aan de „Daily Tele
graph" het interview heeft gegeVeh, t'as't men n,og
steeds in het duister. Allerlei namaten zijn reeds
genoemd, maar nog g-eem der genoemde personen
heeft laten blijken wie- de tussehonpeïsoon is
geweest. 1
Nu vermoedt men weelr, dat het d-e bekende,
te Berlijn wonende, Engelsche journalist Bashford
iis, die vroeger c-orresponldemt der „Daily Tele
graph" te B-erlija was en reeds sinds jaar en
dag bij voorkeur door den Keiz-er gebruikt werd
om het. Engelsoh publiek omtrent die bedoelingen
des Keizers in te lichten,
Een gewezen Pruisisch officier, die in den Boe-
tenoó] log bij de Trankvaalsche staatsartillcrie is
geweest, vertelt in de „Mi-litarisch-politische Kor-
respcndenlz"
„Op 13 Juni 1900 kiva,m ik, twee dagen vroe
ger in den slag van Diamond Hill, ten Westen
van het. op 6 Juni verloren Pretoria, gewond,
op den weg baar het hospitaal van Waterval-
Boven door het station Machadod-orp, aan den
spoorweg na,ar Lourenco Marqu-es. Bij het sta
tion stonlderi op een inderhaast gejogd zijspoor
het salonrijtuig van den ouden president Krugor
en vijf waggons met ongemunt goud, het over
schot van de opbrengst van de Johannesburgsche
mijnen uit de zeven eerste oorlogsmaanden. Van
het rijdende hoofdkwartier kwam Jan Eloff, de
kleinzoon en secretaris van den President, stra-
le.nïl naar onzen Roode-Kruis-wagen toe en bracht
het „nieuwste nieuws", waarvan wij eerst op
hoorden en waarover wij, ondanks zwakte en
\v< nden, moesten juichen. In dien tijd werd er
buitensporig veel in Afrik,aankche „s'torietjes" op
gedist ht In den oorlog echter gelooft men licht
het onwaarschijnlijkste, indien het aangename tij
ding ja.
„Zoo napaen wij het, al te graag, voor go-ede
munt aan, toen men meldde, dat keizer Wilhelm
met Rusland en Frankrijk ten gunste van de
Roeren tu.sschenbeide gekomen was. Te Londen
en tegelijk te Pretoria door bemiddeling van den
Duilschen consul Biermann was aan de regee
ring van koningin Victoria en aan veldmaarschalk
Lord Roberts een ultimatum overhandigd, en alles
zou nu terecht komen. Hoe heb-ben wij toen ge-
juichl, von Goeben, die later te AUens-te-in ellen
dig aan zijn eind kwam, de Kaïjsruliscbe kapi
tein. v. Kees-Ier, ilie kort daarna in de Magalies-
gen door een Engelsche granaat neersloeg, mijn in
den buik geschoten wachtmeester Mülter, twee
mannen van het Duitsche corps van Kranz', ik
zelf met verbonden hoofd, hoe hebben wij onzen
Keizer als w-ereidschoidsrechter gevierd, voor wien
nu hel 't.rotsche Engeland moest bukken!
„Spoedig genoeg bemerkten wij, da,t er van
de tusschenkomst niets aan was en wij: door moes
ten vechten, tot aan het bittere- einde vair Ve'r-
eenigin'g": Maar de vreugde van dat oogenb-lik,
die is in mij en zieker ook in de andere overle
venden blijven voortleven tof op dit oögenblik,
nu de onthulling van de „Daily Telegraph zulk
eert heel ander beeld van junidagen van 1.9Ö0
geeft. Onze Keizer de ontwerper van het
Engelsche veldtochtsplan. tegen de Boeren!? Niet
mogelijk! Of is het toch zoo? Ik grijp naar
mijn hoofd, en ik vo-e-1 weelr mijn oude wöm|d|!'"
AMERIKA.
Zaterdag hebben 50,000 handelslui ban
kiers, makelaars, kooplui en anderen in op
tocht door New York gewandeld, bij wijze van
betooging voor Taft.
Zaterdag is na een- prachtig nachtfeest de
lTansch-Emgelsche tentoonstelling te Londen ge
sloten.
'Keizer Men-e'lik van Abyssiinië is nog altijd
ernstig ziek. Hij hoeft een nieuwen lijfarts ge
nomen.
Te Turijn is een reusachtige rechtzaak in
behandeling gen-omen. 2962 spoorwegbeambten
worden, vervolgd, wegen-s liet procliameefen van
een algemtecne staking in het vorig jaar. Het
proces zal ongeveer vijf maanden duren.
Werklooaen hebben- te Berlijn Zaterdagnacht
een groote betooging op straat gehouden. Zij heb
ben in het centrum der slad de ruiten van ver
schillende groote magazijnen stukgegooid en voor
bijgangers gemolesteerd. Er hebben enkele arres
taties plaats gehad.
'De Engelsche minister van Oorlog Hal-dans
heeft in Londen op de aanplakborden biljetten
laten aanplakken, waarop de werklooaen worden
ai tent gemaakt op de gelegenheid om in dienst
te tt eden bij de speciale reserve, die in Engeland
de militie mo-et vervangen.
De minister hoopt op deze wijze 20.000 ment
schen uit de arbeidende klasse te recruteercn.
Een goede gezondheid en een voldoende graad
van omwikkeling zijn genoeg om te worden aan
genomen. Ook voor de kantoor- en handelsbe
dienden, die door de malaise zonder werk zijn
geraakt., bestaat, aldus vermeldt hot aanplakbil
jet, gelegenheid tot indiensttreding bij het leger.
Een groot gedeelte der vrijwilligets kan geplaatst
werden bij den geneeskundigen dienst van het
leger. Deze dienst was in Engeland zeer ver
waarloosd, doch minister Haldane wil hem reor-
gariiseeren, aangezien hij. in oorlogstijd van veel
gewicht is.
Hot resultaat dezer .oproeping zal1 weldra uit
wijzen bo-e zij door de iVerkloo-zen is ontvangen.
Onderscheiding.
H. M. de Koningin heeft graaf N Br-evern de
Ia Gardie bjj zijn aftreden als len gezant-chaps-
mcretaris van Rusland te 's-Gravenbage, tenge
volge van overplaatsing naar Weenen, tot com
mandeur der Orde van Oranje Nassau benoemd.
Nederland en Venezuela.
De Parijisehe „Tehips" Schrijft o,a. bet volgende
aver deze kwelstie
De Nedërland-sche regeering, die veel hecht aan
den steun van Dutisc'hland en die weet, dat dezie
mogendheid meer dan een ander zou lijden onder
de blokkade d-er Venfezolaarïsche havens, wil geen
definitief besluit nemen, alvorente de regeering
te Berlijn te hebben geraadpleegd. Het is mo
gelijk, dat zij ook Frankrijk consulteert over de
mogelijkheid eenier gemeenschappelijke actie van
de mogendheden.
Naar men uit den Haag aan de „Tel." meldt,
zal dour den minister van Buitenlandsche Zaken
een strafvervolging tegen dit blad worden inge
steld, tiaar aanleiding van de publicatie der be
scheiden, aangaande Venezuela.
Nieuwe postzegels.
De „N. H. Ct." verneemt dat binnenkort, waar-
nlijk in den loop der volgende maand, de
postzegels van 15 en 20 cent in nieuwe kleuren
zullen verschijnen, en wel allebei in twee kleuren
gedrukt, Die van 15 c-eut .zijm blauw-paars met
tocd medaillon, die van 20 cent hebben een
bi au w-grijs kopje in een lichtgroenen rand.
ür. Hendrik Muiier
Uit de „London en China Telegraph" van 26
October 11. noemt de „N. Cf." over:
„De Koning van Siam ontving den Nederland
sehen gevolmachtigden Minister en dr. Hendrik
Muller ten gahoore in het D-usit Park-paleis.
DiMuller brengt een bezoek aan alle landen
van het Verre Oosten."-
Nederland eu Portugal.
Op 29 October 1908 heeft aan het ministerie
van Buitenlandsche Zaken te 's-Gravenhag-e da
uitwisseling plaats gehad der akten van b k.a.h-
tig-ng var. het te 's-Gravenhage op 1 Oct. 1904
I u ss eb en Nederland en Portugal gesloten arbi-
iiag-p-verdrag en van het op denzej-den dag lus-
scbtii eerstgenoemde staten ge-sloten verdrag tet
regeling der grenzen van d© wed-erzijdsche be
zittingen op het ei'liand Timor. (St. Ct.)
Dr. Leyds.
Dr. W. J. Leyds gaat een reis doen naar Zuid-
Afrika. Met de begrafenis van president Kruger is
hem nog de toegang tot het land ontzegd. Nu zyn
de tjjden anders. Vrjjdag is dr. Leyds vertrokken.
Hjj zal de reis langs de Oostkust doen.
Ned. R. K. Volksbond.
Afd. Schiedam.
De gewone maandvergadering, door omstandig
heden verlaat, werd gistermiddag op den gebruike-
ljjken tjjd gehouden.
De Voorzitter, de heer T. J. H. Mouwens, had
na vaststelling der notulen de volgende mededee
lingen te doen.
Sedert de vorige vergadering hadden zich 21
nieuwe leden bij de Bondsaldeeling aangesloten.
Het medelid R. Steens had zjjn gouden bruiloft
gevierd en Bondsbroeder A. Marks mocht zjjn
zilveren bruiloft tieren. Bjj beide gelegenheden had
het Bondsbestuur de belangstelling der medeleden
vertolkt.
Aanst.week;Zondagavond zal het patroonfeest
van St. Willibrord worden gevierd. Alsdan zal
de feestrede worden gehouden door den weieerw.
heer Warnink, kapelaan der O. L. Vrouw Vtsna-
tiekerk, en zullen »St. Ambrosius" en BAlneromgk
Thijm" de feestvergaderiug opluisteren - Oni renen
de zangvereeniging »Sr. Cecilia" door de zu-ueraf'
deeling te Rotterdam is uitgenoodigd, alsdan daar
het Pausfeest te komen opluisteren, waartoe ons
afdeelingsbestuur noode toestemming gaf, zal er
dien avond geen zang zijn. Uit de korte dis
cussie bleek dat het feest wegens de kerkelijke
viering niet kon verzet worden.
Aanst. Woensdag is er Bioscopeavond in bet
Bondsgebouw tegen entree, waaromtiem voorz.
wel kan aanraden er gebruik van te maken.
Met Ged. Staten dezer provincie en den Minister
van Binnenlandf che zaken wordt correspondentie
gevoerd, waardoor het bestuur hoopt van Rjjk en
provincie subsidie voor de teekenschool te verkre
gen. Door de verdere mededeeling van den
voorzitter bleek, dat ondanks de stichting van de
Ambachtsschool en de overplaatsing der Burge--
Avondschool de teekenschool nu nog 3 leeriu.g^n
meer heeft dan bjj den vorigen cursus en er 9 telt.
Vrjjdag-avond is er weer sociale cursus Als dan
zal de weieerw. pa er Bariijn spreken over »St.
Thomas van Aquine en het kiesrecht."
De vergadering van Weduwensteunfonds" op
15 October aangekondigd, is met doorgngaan, om
dat er buiten het bestuur slechts 2 leden waren.
Zij zal nu op Zondag 15 November worden gehouden
en in de sVoIksbarieraangekondigd.
De vergadering opgericht tot stichting van een
brandersknechtsafdeeling is gehouden en hoewel
de opkomst niet zoo schitterend was, wns zq
toch voldoende om een atdeelmg te si-cbien eu
een commissie tot regeling in te stellen. Eeu