Binnenland.
Stads- en Gewestelijk Nieuws»
Ingezonden.
In onze Vroedschap.
ea tot het nemen tan maatregelen Tan bljjvenden
aard, als verhooging van successiebelasting en in
voering eener inkomstenbelasting. Pertinent ver
klaarde spreker zich ook reeds bjj voorbaat tegen
protectionistische tariefsherziening. Met kracht
kwam spreker op tegen de bewering, als zou pro
tectie in 's lands belang zjjn. Spreker en zjjn
politieke vrienden zullen dus wel met een opcenten-
heffing op de bedrjjfs- en vermogenbelasting mede
gaan, als zjjnde een tjjdeljjke maatregel.
Dit geldt echter niet de voorgestelde verhooging
van den gedistilleerdaccjjns. Eenige van sprekers
politieke vrienden zjjn voor een verhooging tot
f90 te vinden, mits met gelijktijdige verlaging van
den suikeraccjjns.
De heer Lohman oordeelde, dat het Kabinet
zich bg zijn optreden zeer duideljjk omtrent zjjn
beginselen heeft uitgedrukt, de bedoeling was on
dubbelzinnig. (De heer Roodhuyzen interrumpeerde:
«voor «De Standaard" niet I") De verklaring, waar
mede het Kabinet optrad, was duideljjk. De Regee
ring trad op, niet als een Kabinet van Links, maar
van Rechts. Hare belijdenis was voldoende. Men
moet niet aandringen op luidklinkende verklarin
gen, maar de Regeeringsdaden toetsen aan hare
beginselen. Het aandringen in het voorloopig ver
slag op duideljjker verklaringen was volkomen
overbodig. Voor spreker staat vast, dat tusschen
dit Kabinet en de Kabinetten Mackay en Kuyper
geen verichil in beginselen bestaat.
Spreker meende dat het Kabinet zeer verstandig
zal doen, geen verdere verklaringen af te leggen
en hjj oordeelde, dat bjj de geheele Rechterzijde
geen verschil van gevoelen bestaat over de be
ginselen van het huidige Kabinet. De verzoening
met dr. Kuyper is verkregen door opheffing van
een misverstand en niet door frontverandering.
Uitvoerig verdedigde spreker de politiek der
Rechterzgde, betoogende dat het Christendom het
beste wapen is tegen de sociaal-democratie. Uit
de bewering des heeren Tydeman dat het eenige
middel om de Regeering in het goede spoor te
houden zou gelegen zjjn in er voor te zorgen, dat
de meerderheid voor de Linkerzijde behouden
blgft, zou men kunnen afleiden, dat de Linkerzjjde
zich wel tot critiseeren, maar niet tot regeeren
in staat gevoelt. Wat het werkplan der Regee
ring betreft oordeelde spreker dat plan groot ge
noeg. De Regeering heeft zjjns inziens geljjk,
zich niet uit te laten over hetgeen de volgend
Grondwetsherziening zal bevatten.
De heer Drucker keurde het af, dat de re
geering een tegenstander van staats-exploitatie als
de heer De Marez Oyens heeft benoemd tot voor
zitter van de commissie voor het onderzoek inzake
spoorweg heleid. Spreker vertrouwde, dat het ge
beurde als bjj de achterstandswetten in de Eerste
Kamer voorgoed tot het verleden zal behooren.
Tegenover de beer Troelstra betoogde spreker, dat
de toestand materiëel, moreel, economisch, zede
lijk en geesteljjk in ons land ontzaglijk is voor
uitgegaan. Met name ook is de toestand der ar
beiders veel verbeterd. Wel is het langzaam ge
gaan en mag men er niet op bluffen en ook ont
breekt er nog veelmaar onze economische
toestand is gezond, ook op dit oogenblik. Dit is
mede toe te schrjjven aan een krachtige staats
zorg. 't Gaat dus niet aan, zooals de heer Troelsta
deed, te spreken van een fiasco der burgerlijke
partjjen en te beweren, dat de burgerlijke maat
schappij onmachtig is, zich te hervormen en te
verbeteren.
Daarmede wil spreken niet zeggen, dat er reeds
genoeg is gedaaD. Het program van sprekers
partjj noemt tal van maatregelen. De achterstand
in de wetgeving hoopt zich op. Vooral sedert
1901 valt er stagnatie waar te nemen, tengevolge
van toevallige, technische en politieke oorzaken.
Dit zette spreker nader uiteen. Wanneer we bg
de uitbreiding der Staatsbemoeiing bljjven volgen
de tegenwoordige Kamer-spreekwjjze, dan wordt
Nederland een paradjjs voor verstokte conservatie
ven maar dit is geen teeken van onmacht der
burgerlijke partijen.
De heer F e r f sprak in eenige woorden ten
gnnste van staatspensioneering, waarvoor hjj het
Èngelsche en het Deensche svsteem voortreffelijk
vond.
De heer Reyne zeide geen tegenstander te
zjjn van grondwetsherzieningen algemeen kiesrecht.
Hjj moet echter in verzet komen tegen de wjjze,
waarop die zaak in de Liberale Unie is uiteenge
zet. Hjj bepeitte verder invoering van het
Deensche stelsel voor ouderdomsverzekering en
maakt enkele opmerkingen van algemeen politie-
ken aard, die met interrupties en booggelach wor
den begroet, vooral als de spreker den heer Lohman
gaat bestrijden.
De heer D e W a a 1 M a 1 e f ij t wenschte, in
tegenstelling met den heeren Troelstra en Ferf,
geen staaispensionneeriog, die z.i. te duur zou
uukomen en is voor Gezinshoofdenkiesrecht.
De heer De Geer toonde aan, dat de finan
ciën van vele gemeenten zeer slecht staan en
hoopte, dat verbetering daarin gebracht zal wor
den.
De zitting werd tot 's avonds verdaagd.
Avondzitting van Donderdag i9 November.
Staat sbegrooting.
Algemeene beschouwingen.
De heer De Geer besprak het kiesrecht. De
regeering hecht z.i. blijkbaar meer aan wgziging
van de kiesrechtgrondslagen dan aan uitbreiding
er van. Spreker had daartegen geen bezwaar, maar
hg vroeg aan de regeering of de economische po
sitie der kiezers bij de regeling naar haar inzicht
een grenslijn moet vormen. Spr. meende van niet,
en hij onderschreef ook niet de vooral door mr.
Van Houten verdedigde stelling, dat bet even
wicht der klassen bjj kiesrechtuitbreiding verbro
ken wordt en een klasse de and re zal gaan over
stemmen.
Spreker schetste uitvoerig den aard van het
kiesrecnt. Het is een publieke functie, in het
publiek belang oprekgd.
De heer Van Citters achtte den toestand
van 's lands financiën niet zoo ODgunstig als de
regeering. Hjj drong aan op een betere splitsing
tusschen gewone en buitengewone uitgaven, in
het belang van een duidelijk bteld van den finan
cieelen toestand. Daartoe dienen ook de bedrijven,
ais b.v. dat van de staatsmijnen, *an de begroo
ting genomen te worden, opdat zjj zuiverder wordt.
Wat de belastingplannen betieft, merkt spreker
op, dat de Memorie van Antwoord de ongerust
heid aan de rechterzijde heeft weggenomen, dat
de plannen van minister Kolkman niets anders
zouden zjjn dan die van minister De Meester. Een
van de groote bezwaren tegen de inkomstenbe-
btlattipg van De Miester wj* juist brt betrekken
van den landbouw in die belasting. Dit zou aan
de rechterzgde der Kamer zeer groote bezwaren
ontmoeten. Spr. hoopte dan ook, dat de regeering
daarmede rekening zal houden.
Spreker vroeg voorts o.a. of de minister bij zijn
werkplan de tariefsherziening meer op den voor
grond wil stellen. Spreker zou 't denkbeeld toe
lachen tariefsverhooging te doen samengaan met
een verlaging van den suikeraccijns.
De heer Nolens oordeelde, dat voor buiten
gewone uitgaven, die nu eenmaal noodzakelijk zjjn,
maar eens meer geleend moet worden. Met de
sociale wetgeving werd, volgens spreker, niet een
te haastige spoed gemaakt. De menschen, die de
sociale wetgeving noodig hebben, schieten er bg in.
Wat de verhouding van het Kabinet tot de
Kamer aangaat, betoogde spreker, dat het Kabinet,
dat voortgekomen is uit onmacht van links, om
een Kabinet te vormen, direct heeft gezegd, dat
het was een rechtsch ministerie. Spreker kon
geen frontverandering in het Kabinet ontdekken.
De Minister antwoordt.
Daarna kwam de Minister van Binnen-
landsche Zaken (de heer Heemskerk)
aan het woord. De rapporten van Ged. Staten,
in zake de Woningwet kunnen op het oogenblik
nog niet worden overgelegd. De 'houding van den
Haagschen garnizoenscommandant bjj de kiesrecht-
meeting wordt door den minister verdedigd. Voorts
verdedigde hjj de door de regeering aangenomen
houding in zake de werkloosheid. Er is nog maar
van een zeer enkele Nederlandsche plaats een
verzoek om gouvernementshulp gekomen. Het
particulier initiatief is reeds ontwaakt.
Op een interruptie van den heer Troelstra,
die den minister toevoegde »Daar hebt u niet
toe medegewerkt", antwoordde de Minister«Maar
ik heb het particulier initiatief ook niet verhin
derd. Zelfs Amsterdam heeft nog geen gouverne
mentshulp gevraagd."
De heer Ketelaar merkte op, dat de Am-
sterdamsche raad daarover nog moet vergaderen.
In zjjn verdere rede merkte de Minister
tegenover des heeren Druckers bezwaren op, dat
hjj niet gelooft, dat de heer De Marez Oyens niet
onbevooroordeeld de zaak der spoorwegpolitiek zal
onderzoeken.
Wat de verhouding der regeering tot de Tweede
en de Eerste Kamer betreft, zeide de minister, dat
de regeering niet wil, dat bet recht van amen
dement in de Eerste Kamer zal worden binnen
gesmokkeld. Het toezeggen van een novelle was
een geheel andere zaak. Daarin zit niets onzuivers.
Wat de gemeente financiën aangaat, meende
spreker, dat dit vraagstuk nader ter sprake kan
komen bg het ontwerp tot verruiming van het
belasting-gebied der gemeenten. Het denkbeeld
van het verleenen van rjjkssteun aan gemeenten
vcor verpleging van armlastige krankzinnigen,
eischt een nauwkeurige overweging.
Heden zal de minister zjjn rede voortzetten.
Prins Hendrik te Blankenburg.
Reuter seint uit Blankenburg (Harz) Prins Hen
drik der Nederlanden is hier voor een bezoek aan
den hertog-regent van Brunswjjk aangekomen.
Nederland en Venezuela.
De ïAmigoe" van 31 October meldt:
Op de algemeene vergadering der Curapaosche
Maatschappjj vernamen wjj weder een nieuw staaltje
van Castro's plagerjjen.
Een koopman had te Maracaibo 100 balen hoeden-
stroo besteld, met verzoek ze naar New York te
zenden. Het plan bestond natuurljjk om ze van
daar uit weder door middel van een bevriend tus-
schenpersoon toch naar Curapao te krjjgep. Maar
Castro is slim. 100 balen hoedenstroo voor New-
York En ze vlechten daar geen hoeden I Neen,
dat is voor Curasao I Ze mogen niet verzonden
worden. En zoo zitten we weer geduldig te wach
ten op de dingen die komen zullen.
Hetzelfde blad schrjjft 31 October.
Bjj gebrek aan telegrafische berichten deelen
wjj mede, wat wjj te weten zjjn gekomen uit par
ticuliere brieven. Castro is hoogst ernstig ziek.
Lang zal hjj het niet meer maken. De bevolking
in Venezuela ziet met angst 1 November tegemoet.
De Patagonia bracht 2 groote kanonnen, de Dag-
fred ammunitie naar La Guayra.
De Venezolaansche regeering liet te La Guayra
rondstrooien, dat al deze versterking niet tegeD
Holland gericht was, maar om voorbereid te zjjn
op binnenlandsche verwikkelingen. Sommige brie
ven melden, dat een minneljjke schikking met
Nederland aanstaande is.
Mr. P. L. F. Blussé. -J-
Op 90-jarigen leeftjjd is te 's-Gravenhage over
leden, mr. P. L. F. Blussé, die vooral als veeljarig
lid van Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland
uitblonk.
Door zjjn toewjjding aan de belangen dat'gewest,
die hjj met uitgebreide kennis en groote geest
kracht behartigde, vooral op het gebied van ver-
keers-, waterschaps en polderbelangen. Door de
regeering werd hjj na zjjn aftreden tot staatsraad
in 'buitengewonene dienst benoemd, omdat hem
vroeger het ridderkruis der orde in den Neder-
landschen leeuw was geschonken.
Een korte poos was Blussé ook lid van de
Tweede Kamer voor Leiden en behoorde hjj tot
de oude garde van de Thorbeckiaansche richting,
aan welke hjj steeds warm verknocht bleet.
Nuyens fonds.
Dit jaar, voor het eerst, moest worden beslist
over de vjjfjaarlijksche bekroning, voorgeschreven
in de statuten van het Nuyenstonds, artikel II, a.
Deze beslissing was opgedragen aan een door het
Doorluchtig Episcopaat aangewezen jury, bestaande
uit de heeren: pater G. A. Meyer O. P., proles
sor der Kerkgeschiedenis in het Dominikancnkloos-
ter te Zwolle; J. G. Gonr.et, Rijks-archivaris te
Haarlem dr. H. L. Schmedding, S. J., leeraar aan
b'j St. Caris;u?.co!lpge te Nijmegen; C. E. B!e-
venberg, professor aan het Seminarie «Ypelaar"
te Ginneken en A. J. Flament, Rjjks-archivaris te
Maastricht.
Het oordeel der 10 September te Uirecht aan
wezige juryleden luiden, dat de prjj«, bestaande in
een geldsom van f500 zou worden virdeeld tusschen
den zeereerw. pater P. Albers S. J,, schrjjver van
de «Geschiedenis van het herstel der bisschoppe
lijke hiërarchie in Nederland" (Nijmegen, 1905),
en den zeereerw heer«Dr. G. Brom, schrjjver van
«Reqesteo en Oorkonden van het Sticht Utrecht"
(Utrecht 1908) Overeenkomstig dit oordeel der
bisschoppeljjke juiy werd aan elk der bekroonde
schrjjvers een prijs van f250 toegewezen.
Verder werd de «Geschiedenis van Amstelland"
(Amsterdam 1907) van den weleerw. heer J. C.
van der Loos door genoemde jury «eene eervolle
vermelding" waardig gekeurd.
Katholieke onderwijzers.
Op Zondag 29 Nov., zal sectie B van de Alge
meene Ouderwjjzers-vereeniging eene algemeene
vergadering houden te Haarlem, in hst café re
staurant «Neuf". Op deze bjjeeukomst zullen eenige
voorstellen van het bestuur worden behandeld o.m.
«Het II. B. (der Diocesaan-vereeniging) stelt te
bevoegder plaatse pogingen in het werk om voor
de klasse-onderwjjzers ee.i zelfde basis voorde Bis
schoppeljjke salarisregeling te verkrjjgen als het
geval is voor de Hoofden, opdat ook de klasse-
onderwjjzers de voordeelen genietender wet-Rink.
Door den heer F. Wisse zal een lezing gehouden
worden over «Drankweer en wjj."
Verkiezing voor de Kamer van Koophandel en
Fabrieken.
Voor de verkiezing van vjjf leden van de Kamer
van Koophandel en Fabrieken periodieke aftre
ding en een lid vacature-Prins werden
heden ten Raadhuize uitgebracht resp. 69 en 63
geldige stemmen.
Gekozen werden de volgende heeren met het
achter hunne namen vermeld aantal stemmen
A. Cool 46, A. ter Horst 54, D. L. I n g e 1
se 50, H. J. Jansen 51 en M. v a n d er
Vlies 43 stemmen.
Nog werden uitgebracht op de heeren J. van
Katwjjk 19, Bal 16 en L. M, Pluym 20 st., terwjjl
de overige stemmen over verschillende personen
waren verdeeld.
In de vacature-Prins werd gekozen de heer A n t.
Schiphorst, met 42 stemmen.
De overige stemmen waren verdeeld.
Arbeidscontract.
Bjj Koninklijk Besluit van 21 October 1908
(Staatsblad co. 324) is bepaald dat de Wet op
de Arbeidsovereenkomst van den 13 Juli 1907
(Staatsblad no. 193) in werking zal treden op den
len Februari 1909.
Volgens de overgangsbepalingen zullen de nieuwe
bepalingen van het oogenblik dat de Wet in
werking treedt, op bestaande arbeidsovereenkom
sten van toepassing zjjn.
Het is met het oog hierop van groot belang
dat èn werkgevers èn werklieden zich bjjtjjdsvan
de bepalingen van het Arbeidscontract op de
hoegte stellen en nagaan in hoever hunne ver
houdingen, rechten en verplichtingen nog met de
nieuwe regeling in overeenstemming moeten wor
den gebracht.
Het ligt voor de hand dat behalve collectieve,
ook gewone arbeidsovereenkomsten zullen worden
opgemaakt, waarbjj de betrokken partjjen wèl
zullen doen zich voldoende rekenschap te geven
van het doel en de strekking van de voorwaarden
waartoe zjj zich verbinden.
De Kamers van Arbeid te dezer stede hebben
met het oog op het vorenstaande besloten zoowel
aan patroons- en werkliedenvereenigingen, als aan
patroons en werklieden inlichtingen te verstrek
ken over de toepassing van gemeld Arbeidscon
tract, waartoe belanghebbenden zich kunnen wen
den tot de Secretarissen der Kamers, den heer
J. E. van Riet, le Tuinsingei 17 (voor de Voe-
dings- en Genotmiddelen), of den heer H. de
Vringer, Warande 87 (voor de Bouwbedrjjven).
V. P. V.
In de winkelkast van den heer Stolk, graan-
en zadenhandelaar Hoogstraat, zullen morgen de
verschillende medailles, die beschikbaar zjjn ge
steld ter uitloving bjj de van wege de V. P. N.
te houden tentoonstelling op 27, 28 en 29 No
vember a.s., ter bezichtiging worden gesteld.
De heer J. Bitter is door de com
missie van toezicht op het lager enderwjjs alhier,
in de plaats van den heer dr. C. J. Vinkesteyo,
benoemd tot voorzitter van deze commissie.
UIT OVERSCHIE.
Door de rijkspolitie is aangehouden de 45-jarige
loswerkman J. S., wonende aan de Zwetb, die
zich had schuldig gemaakt aan diefstal van ko
peren platen van de spoelingkuipen op ver-
i-chiliende boerenerven onder Overschie, Kethel,
Vrjjenban en Schiedam. De laatste diefstal had
plaats bij den landbouwer Hanenbrink te Vrijen
ban. Ten huize van den gearresteerde vond men
het koper onder een bedstede verborgen.
Bjj den koperslager K. te Schiedam werd beden
ook een gedeelte van het gestolene in beslag
genomen.
De aangeh udene is ter beschikking van den
burgemeester van Vrjjenban gesteld.
UIT DELFT.
Te Delft heeft in de ooderofficiers-cantine van
de kazerne van het 1ste bataljon, 4de regiment
infanterie een brutale diefstal plaats gehad.
Men heeft daar uit een gesloten kastje, waarin
de door het bataljon gewonnen medailles bewaard
worden, een gouden medaille gestolen, doordien
men het kasije, hoogst waarschjjnljjk doormiddel
van een valschen sleutel, opengesloten heeft. Om
den diefstal niet terstond aan het licht te doen
komen, heeft men op de open gekomen plaats een
medaille van verguld zilver terzelfder groote, op
gehangen. Dit laatste eereteeken was weggenomen
uit een kastje van de onderofficiersvereeniging
«Lycurgus".
Ofschoon de Delftsche politie terstond jjverig de
zaak ter hand heeft genomen, hebben haar be
moeiingen nog tot geen arrestatie geleid.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie).
Van ingezonden stukken wordt de kopy niet teruggegeven.
Schiedam, 20 Nov. 1908.
Mijnheer de Redacteur,
Mag ik een kleine ruimte verzoeken in Uw zoo
veel gelezen blad. Bjj voorbaat mjjn dank.
Te beginnen met Maandag 23 Nov. zal de to
renklok van de Singelkerk, evenals die van de
Ilavenkerk reeds sedert geruimen tjjd doet, den
Amslerdamschen tjjd aangeven.
Ook is mjj de toezegging gedaan, dat de Fran-
kelandscbe kerktoren op Amsterdamschen tjjd
zal gehouden worden, en vervalt mitsdien voor
die kerken de stedeljjke tjjd, alles ter tegemoet
koming van hen, die van spoor en tram gebruik
makin.
Achtend,
Uw dienaar,
L. M. PLUYM,
Horlogemaker.
Sedert Dinsdagavond wordt van
een aakschip vermist de schippersknecht P. C. S.
Dinsdag-avond is hjj van boord gegaan en sedert
niet teruggekeerd.
H e d e n-m iddag omstreeks 4\ 4 u u r i s
van een stelling, voor het in aanbouw zjjnde fabrieks
gebouw van den heer J. Tak, in den 's Gravenlacd-
schen polder, een opperman, te Vlaardingen woon-
achtig. gevallen. De man werd inwendig zwaar
gekneusd en kreeg ook eenige verwondingen. Per
brancard is hjj naar het Stedeljjk Ziekenhuis
vervoerd en aldaar te verpleging opgenomen.
Veertiendaagsche zittingen.
Honderidebat. Verordenings
vaststelling. Progressie-voor
stel. Volkshuisvesting.
Politie-agenten-jaarwedden.
Voetbalterrein.
De Raad vergaderde ditmaal weer op den ge
wonen tjjd, den traditioneelen Dinsdag, die, waar
de moeizame begrootingsdebatten nog zoo versch
in het geheugen lagen, sclijjnbaar zoo spoedig
kwam. Over de beteekenis dier viertiendaagsche
vergaderingen werd overigens nog even in den loop
der zitting gesproken. Terwjjl men eenerzjjds
haar nut erkende, werd toch van den anderen
kaat het nadeel niet verholen, dat soms de zaken
niet voldoende voorbereid zjjn, zooals uit het ont
breken van het advies der Gezondheidscommissie
op het adres van «Volkshuisvesting" wel bleek.
Overigens hebben onze vroeden in deze, weer
zoo langdurige zitting, veel en goed werk afgedaan,
dat wel voorbereid was. Na afdoening van eenige
zaken van meer ondergeschikt belang, waaronder
de beschikking op adressen van reclamanten in
zake de Inkomstenbelasting, die vroede De Bruin
verleidde tot de poging voor de glasblazers een
lans te beken, die echter reeds lang gebroken
bleek, kwamen de tongen bjj het volgende agenda
punt vooral los. De Raad bleek ook in deze zit
ting van het hondje gebeten. Allerlei honden en
menschen passeerden de revue. Willde en zoete,
schurftige en zuivere honden kranige politieagen
ten, die honden vangen en aan een touwtje weg
leiden, tot groote hilariteit van het publiek, en
brave Hendrikken, die jongens een pak slaag
geven als zjj buiten het gezicht der dienaren Her.
mandads bloempjes in de Plantage plukken, gingen
ons als in een bioscope in snelle vertooning voor-
bjj. Ten slotte stelden onze vroeden toch onver
anderd de verordening vast, die den kantonrechter
gelegenheid geeft te veroordeelen als een wilde
hond onbehoorlijk in de Plantage ronddartelt. Of
dan de baas of de hond veroordeeld wordt,
was bjj dit hondendebat niet recht duideljjk.
Na de honden mochten de menschen zich weer
in de onverdeelde belangstelling onzer achtbare
senioren verheugen. De verordening waarbjj de
Raad het benoemen en ontslaan van gemeente
ambtenaren en bedienden aan anderen opdraagt,
werd eindeljjk vastgesteld. Daarbjj deed mr. Jan
sen een welgeslaagde poging om de benoeming
van een viertal ambtenaren hoofdopzichter van
gemeentewerken, opzichter en boekhouder bjj de
gemeente-reiniging, en directeur der Algemaene
Bigraafplaats, aan den Raad te houden, zoodat
mogen vertrouwen de mogeljjkheid is uitge
sloten dat 't voor deze gewichtige betrekkingen
naar de gunst en niet naar de kunst zal gaan.
Overigens faalden alle pogingen om nog meerdere
ambtenaren in deze uitzondering te betrekken en
ging de Raad ook niet in op het van verschillende