Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
31ste Jaargang.
Zaterdag 28 November 1908.
\o. 9275
TWEEDE BLAD.
Binnenland.
(iemengd .Nieuws.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden f 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland f2,per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter-
straat 50 en bjj alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTISN:
Van 16 regels f 0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke. regel daarboven 15 cent. l iI
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst bil-
l jj k e overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85.
Postbus no. 39
Offlcieele berichten.
Bjj Kon. besl. is lo. eervol ontslag verleend aan
den met rang van Majoor pepensionneerden Kapi
tein der Inf. A. H. P. F. Brunet de Rochebrnne,
als Directeur van den Rjjkspostduivendienst, on
der dankbetuiging voor de diensten, den Lande
bewezen
2o. benoemd tot Directeur van den Rgki-post-
duivendienst de Eerste Luit. M. C. F. van Rjjen,
van het Reg. Grenadiers en Jagers.
Hofbericht.
H. M. de Koningin heeft gister den voorzitter
van de Eerste Kamer, baron Schimmelpenninck
v. d. Oye, ontvangen.
Prins Hendrik naar de Residentie.
Z. K. H. de Prins der Nederlander wordt heden
avond van het Loo te 's-Gravenhage terugver
wacht.
Prins Hendrik en het Roode Kruis.
Naar verluidt zou aan Z. K. H. den Prins der
Nederlanden het voorzitterschap van het hoofd
bestuur van het «Het Roode Kruis" zijn aange
boden.
Eerste Kamer.
De Eerste Kamer die Dinsdagavond weer bijeen
komt, vergadert Woensdag in de afdeelingen,
hoofdxakelgk tot onderzoek d«r Indische begroo
ting, om dan Donderdag en, zoo noodig, Vrjjdag
de nog voor openbare behandeling aanhangige
ontwerpen af te doen.
Uit Rome.
Dinsdag 24 Nov. werden mgr. Diepen, recior
van de Bisschoppelijke Kweekschool, en pastoor
Prinsen van St. Jacob, te 's-Bosch, in particuliere
audiëntie ontvangen door Z. H. paus Pius X.
Mgr. Diepen werd ontvangen als Inspecteur
van het Bizonder Onderwjjs en als lid van het
Hoofdbestuur van de Vereeniging »Voor Eer en
Deugd", in welke hoedanigheid Z. H. Ew. een
adres en album met handteekening der leden aan
Z. H. mocht aanbieden, terwjjl pastoor Prinsen
outvaDgen werd als Adviseur van het Diocesane
Comité der Kath. Sociale Actie.
Z. H. gaf treffende bljjken van waardeering voor
de Vereenigingen, waaraan beiden zijn verbonden
en sprak Zijnen Apostolischen zegen uit over hun
nen arbeid en de Vereenigingen, wier hulde en
onderworpenheid zjj aan Z. H. mochten aanbieden-
(N.br.)
Een Kerkelijk decreet in zake
„de Eendracht.
Niet alleen in de R. K. kerken van het deke
naat Eindhoven, maar ook in die van Helmond,
Tilburg, Valkenswaard en Bladel is in alle
H. Missen van af den preekstoel het vol
gende decreet ter kennis van de geloovigen ge
bracht
«Beminde Geloovigen.
„Wjj, uwe herders, die over u waken, als zul
lende eens rekenschap van uw zielen geven, achten
ons verplicht, u te waarschuwen tegen het lezen
van »De Eendracht", een courant, die meer dan
genoeg bekend is en druk verspreid wordtin Eindho
ven en elders. De werking van dit blad wordt door
het Geestelijk Gezag zoo verderfelijk geacht, dat
het niet met een gerast geweten door de geloovigen
kan gelezen worden.
Weshalve wjj u hebben mede te deelen dat zjj,
die na deze kennisneming of waarschuwing nog op
dit blad geabonneerd bljjven of de lezing daarvan
geregeld voortzetten, moeten geacht worden de H.
Absolutie onwaardig te zijn.
»Wjj hopen en vertrouwen, dat deze mede-
deeling in dank door u zal worden aangenomen
en u niet alleen van de lezing, maar ook van
alle gemeenschap met bet blad zal doen af
zien."
dr. Reiger, burgemeester van Utrecht, de uitvoe
ring van het monument opgedragen aan den beeld
houwer Toon Dupuis.
De beeltenis zal worden uitgevoerd in brons,
doch het staat nog niet vast of de keuze zal
vallen op een borstbeeld, dan wel op een statue
ten voeten uit.
Nederland en Venezuela.
De correspondent te Parjjs van de »N. R. Ct"
seint
Omtrent de houding der Fransche regeering
tegenover president Gastro schrjjft de »Temps" van
gisteravond De ministerraad aheeft de kwestie
nog niet onderzocht, maar wjj meenen te weteD,
dat het plan van de Fransche regeering is aan
Gastro en zjjn aanwezigheid in Frankrjjk geeB
aandacht te schenken.
Zooals ik u eergisteren seinde, zeide het «Jour
nal des Débats" hetzelfde. Mjjn persoonlijke in
lichtingen stemmen hiermee overeen.
Men deelt aan de «Zutph Cl." mede, dat dezer
dagen aan Duitsche olficieren een aanbieding is
gedaan om gedurende één jaar naar Venezuela te
komen om in een oorlog tegen Nederland een
troepencommando op zich te nemen.
Zou het waar zjjn
Monument dr. Reiger.
Naar men verneemt heeft de commissie voor
het oprichten van een gedenkteeken voor wjjlen
De spellingkwestie.
Door het bestuur van de «Vereeniging tot ver
eenvoudiging van onze schrijftaal" is aan den mi
nister van Binnenlandsche Zaken een adres gezon
den naar aanleiding van de missive door dien mi
nister gezonden aan de inspecteurs van het lager
onderwijs, waarin de wenscheljjkheid wordt uitge
sproken de invoering van de vereenvoudigde
schrijftaal bjj het openbaar lager onderwijs tegen
te gaan.
Het stelt adressanten te leur, dat de minister,
afwijkende van de onzijdigheid zjjner ambtsvoor
gangers, de spelling van De Vries en Te Winkel
tot de offlcieele verheft.
Betwist wordt door adressanten, dat er thans
eenheid van spelling zou bestaan en de mogelijk
heid van een bemiddelings-systeem ten sterkste
ontkend.
Het verzoek wordt tot den minister gericht,
alsnog maatregelen te willen nemen, waardoor de
vrijheid voor het onderwijzen van de vereenvou
digde schrijftaal wordt gewaarborgd.
Bjj het adres is een uitvoerige memorie van
toelichting gevoegd.
medegedeeld, dat de ten laste der gemeente ko
mende proceskosten ongeVeer f750 bedragen, be
halve de schadevergoeding.
lol delging van eien en ander zal de gemeente
eein Leening moeten aangaan.
Eenideaallandjel Het vorstendom Reuss
oude linie behoort tot de weinige landen in de
wereld, die geen schuld en toch beschaving heb
ben. In 1907 waren de inkomsten 2,176,106 mk.,
de uitgaven 1,843,738 mk. Het geheel© zuivere
vermogen van het staatje bedraagt op het oogen-
blik 3,277,502 pik.
Klooster vefbrand. Men seint uit Dublin
aan de „Daily Mail":
Een hevige brand heeft gister-Wacht het kloos
ter der Broeders van St-Joannes de Deo, te St.il-
largan, kanton Dublin, bijna geheel in asch ge
legd. Al de broeders konden gered worden. De
schade bedraagt 500,000 fr.
Centrale Boerenleenbank te Eindhoven.
•Op de laatste Algemeen© Vergadering van de
Centrale Boerenleenbank, te Eindhoven weird me
degedeeld, dat eeni Rapiport was ingekomen van
den ZeerEerW. Ppteï G. van den Eisen (Hqesjwajk),
waarin het financieel beleid van het Bestuur deizer
Ceptrale Bank, ook met' het oog' op dei opgerichte
Boerenhypo.theekbank ten zeerste werd gelaakt.
Het Bestuur had gemeend in dit Rapport niet
te moeten berusten, en eelne beoordeeilitog ervan
gevraagd aan den heer Jhr. Mr. Oh. Ruijis de
Beerenbrouck, die toezegging gedaan had, eene
eventueel© benoeming als Commissaris der op te
richten Boerm-Hypotheekbank te aanvaarden. De
heer Ruijs de Beerenbrouck kwam tot geheel
andere conclusies dan de ZeerEerw. Pater van
den Eisen, en bleef zich na een ingesteld onder
zoek beschikbaar stellen.
AVaar twee Rapporten voorlagen, wielke de Alge
meenc Vergadering, in de enkele uren dat zulke
Vergadering duurt, niet kon beoordeelen, werd
voorgesteld eene Commissie' van Onderzoek te
benoemen. j
De ZeerEerw. Plater van den Eisen wenschte
den heer mr, A. Baron van Wijnbergen, Lid der
Tweede Kamer te Arnhem, in deze Commissie
zitting te zien nemen.
Té Voorzitter van het Bestuur wenschte als
jfid der Commissie den beer F. Bolsius, Lid der
t weede Kamer, te benoemen. Dielze beide heeren
zouden een derde kiezen.
De heeren van Wijnbergen en Bolsius nameh
wellwillend deze benoeming aan, en kozen tot
dorde lid den heer J. Nijst, accountant te Nij
megen. t
'Het Rapport dezer "Commissie is thans ver
schenen, tegelijkertijd met de Rapport» van de
heeren G. van den Eisen en Jhr. Ruijs de Bee
renbrouck.
De slotsom van het rapport der heeren van
Wimbergen, Bolsius en Nijgt luidt:
Aan het ejnde van onze héstehouwihgeh mee
nen wij derhalve als ons weloverwogen oordeel
le mogen uitspreken:
dat het financieel beleid der Centrale Bank
in bet. algemeen is geweest uitmuntend, dat de
behaalde resultaten: vooral in het crisisjaar 1907
de hoogste erkenning verdienen en het onbeperkt
vertrouwen der Boerenleenbanken in hunne Geh-
Irale ten volle rechtvaardigen;
<lat de oprichting der Boerenhypotheekbank is
nuttig en noodzakelijk, wijl daardoor de Centrale
Bank niet langer verplicht zal wezen een deel
van hare gelden in hypotheken te beleggen', en
niettemin de landbouwers', in wiier werkelijk be
lang het is, dat zijl hypotheek niemen, op be
vredigende wijk© kunlnen geholpen wlordeh.
en eindeljjfc dat eene scheiding van Centrale
Bank en Hypotheekbank, op de wijize als ook
in de Statuten der Boerenhypotheekbank is, aan
gegeven, zoodra zulks mogelijk zal zijn, behoort
te worden tot stand gebracht. I
Kamerverkiezing in 1909.
Men schrijft uit Zuidhorn aan »De Standaard",
dat de candidatuur van ds. Hofstede slechts
voorloopig tol de te houden Deputatenvergadering
aangenomen is. Aangaande de spreekbeurten is
nog niets beslist, wel hoopt ds. Hofstede binnen
kort met de «Centrale" van Zuidhorn kennis te
maken.
Helsdingen.
Naar «Het Volk" mededeelt, ljjdt de heer Hels
dingen, lid der Tweede Kamer, aan cholerine.
Een statistiek! Volgens een pas1 openbaar
gemaakte statistiek, zijn er op de 60.6 millioen
bewoners van het Duitsche rijk maar 18,996 bad
kuipen, d.i. 31 badkuipen op elke 100,000 in
woners. i'
Mist. De laatste dagten heeft de Scheepvaart
voor New-York groeten overlast gehad van den
hevigen mist. I
Naar „Central News" meldde, duïfden tal van
schepen de haven uit- nioch invaren en bleveh
bij Sandy Hook voor anker liggen. Waar vele
dezer schepen geladen waren met aan bederf
onderhevige goederen, schat men de geleiden scha
de op bijna een millioen dollars.
Mevr. Le Clercq f.
Te Apeldoorn is overleden in den ouderdom van
73 jaren mevrouw de weduwe Le Clercq. geb.
Maiie Thérèie de Bourbon, dochter van wjjlen
Charles Louis de Bourbon, hertog van Normandië,
(L^dewjjk XVII), bekend geweest zijnde onder de
men van Charles Louis Naundorff, gebaren op het
kasteel te Versailles, in Frankrijk, den 27en Maart
1785, zoon van wjjlen Z. M. Lodewjjk XVI, Ko
ning van Frankrjjk, en van H, K. en K. H. Marie
Antoinette, geguillotineerd te Parjjs, 21 Jan. 1793.
(Ned.)
Gaso ntploffing. Men meldt ons uit Sneek
Gistermorgen 5 uur had een gasontploffing plaats
bjj de firma Volkers, in verlichtingsartikelen, aan
het Grootzand alhier. Alle ruiten sloegen stuk.
Een begin van brand werd gebluscht. De lucht
druk was zoo sterk, dat op meer dan 50 meter
afstand spiegelruiten verbrijzeld werden. De oor
zaak is een lek in de gaskroon.
Omtrent de gasontploffing te Sneek meldt men
nader
De ontploffing had Vrijdagochtend omstreeks
half vijf plaats, ten huize van de firma Joh. Volkers
Zoon, koperslagers en winkeliers, Grootzand. Al
les is kort en klein geslagen. De oude heer Vol
kers heeft brandwonden gekregen en is naar het
Ziekenhuis gebracht. Ook van de daarnaast lig
gende panden, van apotheker De Jong, de manu
facturen magazijnen van de firma Brenninkmeyer
Zonen, den banketbakker Smit, goudsmidswinkel
van den heer Woersma, ja zelfs aan den overkant
bjj de firma A. M. Kugt, zjjn de groote spiegel
ruiten totaal verbrijzeld, alsmede de etalage-uit
stalling vernield.
Bjj den boekhandelaar Wielinga en de firma
Bakker zjjn de spiegelruiten aan éen zjjde ook ge
heel gebroken, 't Is er een ruïne. De burgemeester
was gister ter plaatse van het onheil.
V e r d 'w enen. Sinds eergisteren vormt de ver
dwijning van een 21-jarige vrou|w', wonende in
de Ondezijds Armsteeg te Amsterdam, in die buurt
bet gesprek van den dag'. Deze vrouw is sinds
teniïge jaren gehuwd miat een man, bijgenaamd
,;Slcffie", die echter, naar de buren vertellen,
niet in goede verstandhouding leefde me't zijn
vrouw, haar sloeg en ook de kinderen slaag gaf
en ovjna nimmer iets van zijn loom thuis bracht.
Toen hij eergisteravond thuis kwam, vond hij
slechts twee kinderen van de drie, een zuigeling
van 7 maanden en een jongetje van drie jaar.
Op de tafel lag een briefje, door zijne vrouw
geschreven, waarin z'iji mededeelde, dat zij hun
slechte verstandhouding motede was en dat, op
het oogenblik, dat hij het briefje; las, zij zich
en hun dochtertje van anderhalf jaar van het
leven zou hebben beroofd. Tot op; dit oogenblik
is nog geen spoor van beiden gevonden. De ver
bittering van de buren tegen den man is zeer
groot. (N, v. d. D.)
Zakkenrollers. Een veehandelaar te Vuren,
(Gelderland), die naar de Gorinchetnsche kermis
was geweest, kwam, thuiskomende, tot de onaan
gename ontdekking, dat zijn portefeuille met
f1300 was verdwenen.
Duur Proces. Het vorige jaar werd tijdens
de Kermis t© St. O'ödenrodie (N.-B.) de circus
„Roberti", dat op particulier terrein was opge
slagen, op last van B. em W. afgebroken. Hieruit
ontstond een proces, hetwelk door de gemeente
verloren werd. Dgze wjeek wetd. in den Raad
Het drama te Parijs, Mevr. Steinheil moet,
naar gemeld wordt, tijdens Felix Faure's pre
sidentschap een intiem ga(st op het Elysée zijn
geweest.
Sommige bladen beweïen zelfs, dat zijl als „ge
sluierde dame" in die: Dreyfus-'zaak een rol heeft
gespeeld.
Over haar hoort merii geen andere kwalificaties
meer dan ellendige leugenaarster en hysterisch
monster. 'De moordenaar of moordenaars zijn nog
niet bekend. Allerlei hypothesen en ook namen
doen de ronde. Naast afschuw qpenbaart zich
alum groot medelijden met de dochter, Marthe
Steinheil.
Men is zeer vertoornd over het feif dat de
rechter van instructie die de zaak leidde-, een
vroegere gdst van den huize Steinheil was. Eenige
bladen eischeU zijn ontslag.
Hel „H. v. A." verneemt nog uit Parijs:
Hoewel de mees't onwaarschijnlijke geruchten
de ronide doen in hat paleis van justitie, blijft
er toch een indruk van iets vreemds en akeligs
uit al die geruchten, verspreid door magistraten
en advocaten. 1 1
'Men verklaart onder meer dat de kwestie van
de misdaad weldra zou terzijde gelaten worden
om plaats te maken voor erger zaken. Men spreekt
zelfs van medeplichtigen, men noemt, namen, die
onmogelijk mee te deelen zijn.
Maar men verzekert dat het drama, zooals het
zicli nu voor doet, veel zal hebben bijgedragen
- i
