Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
I
Nederland en Venezuela.
31ste Jaargang.
Woensdag 23 December 1908.
No. 9296
e
Het Kerstnummer
Castro's val.
Officieele berichten.
Leeraar
Buitenlandsch Nieuws.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland f 2,per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Boter-
straat 50 en bjj alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 16 regels 0.92 met inbegrip van bewijsnummer,
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst bil-
l jj k e overeenkomsten aang#egaan.
Telefoonnummer 85.
Postbus no. 39.
Gedurende de a.s. Kerstdagen wordt er in
den huiseljjken kring meer dan op andere dagen
gelegenheid gevonden tot het lezen van couranten.
De Nieuwe Schiedamsche Courant,
die te Schiedam en in den wjjden omtrek onder
alle standen van de bevolking haar lezers vindt,
2*1 ongetwgfeld. tjjdens de komende feestdagen
herhaaldelijk ter hand worden genomen. Vooral
door het hoogst actueele Geïllustreerd Zondags
blad, (hetwelk steeds een groot aantal prachtige
illustraties bevat, betrekking hebbende op wereld
gebeurtenissen enz., en welk blad gratis aan
onze abonnés wordt gegeven) wordt de waarde
van zulk een nummer niet weinig verhoogd. Het
Kerstnummer van de Nieuwe Schiedam
sche C o u r a nt zal men lezen en herlezen
Het behoeft dus geen nader betoog, dat de
Kerstnummer van de Nieuwe Schiedam
sche Courant voor den winkelstand een uit
nemende gelegenheid biedt tot adverteeren.
Er wordt hier in Schiedam nog veel te weinig
Waarde gehecht aan het plaatsen van advertenties.
Ieder practisch zakenman zal U toch de verzekering
Reven, dat veel adverteeren een groote factor is
ter verkrijging van een flink debiet.
Advertenties voor het Kerstnummer van de
Nieuwe Schied. Crt. gelieve men vroeg-
t ij d i g in te zenden, daar alleen wanneer
de kopy vroeg in ons bezit is, een goede plaatsing
kan verzekerd worden.
Aan de Hoogere Burgerschool met 5 jarigen
cursus te Schiedam wordt gevraagd een
hoofdzakelijk, om onderwjjs te geven in Natuur
kunde.
Het salaris bedraagt voor 20 22lesuren f2000—
voor elk uur boven 22 f50per lesuur per jaar.
Na 3, 6, 9, 12 en 15 dienstjaren bjj het gym
nasiaal of middelbaar onderwgs wordt dit salaris
niet 1100— verhoogd.
Nadere inlichtingen verstrekt de Directeur.
Sollicitatiën in te zenden bg den Burgemeester
vóór 10 Januari 1909.
EEN COMPLOT ONTDEKT.
GOMEZ AAN HET BEWIND.
VENEZUELA GEEFT TOE.
Gomez is aan het bewind gekomenCastro's
r«geering is thans uiteen complot om Gomez
cn anderen te vermoorden werd ontdekt en het
besluit van Castro, hetwelk aanleiding was van
ons optreden tegen Venezuela, is ingetrokken.
Ziedaar het belangrijke nieuws dat de telegraaf
°hs heden uit Venezuela en Curacao brengt.
Het complot.
Sedert het laatste oproer te Caracas bleef 't
gisten in Venezuela. De handlangers van Castro
zaten natuurlijk niet stil. Dagelijks werd er tus
schen hen en Castro te Berlijn in code-schrift
telegrafisch van gedachten gewisseld. Zjj smeedden
i® alle stilte een complot tegen Gomez en diens
vrienden, maar het is hun niet gelukt uitvoering
aan hunne plannen te geven.
De samenzweerders waren Vrijdagavond te
Caracas bg Guzman, den secretaris-generaal uit
het laatste kabinet van Castro, en die door dezen
heiast werd met de behandeling zjjner persoonlijke
zaken, bijeengekomen. Zjj besloten tot een staats
greep, Gomez en anderen te vermoorden, zich
meester te maken van het bestuur en met het
kger de bevolking in bedwang te houden.
Torres Cardenas, de gewezen minister van
binnenlandsche Zaken, werd met de uitvoering
Van dit plan belast.
Toen Gomez kennis kreeg van een en ander,
®am hg onmiddellijk de noodige maatregelen om
<Üt complot te doen mislukkeD. Hij begaf zich
Zaterdagmorgen te voet naar de kazerne van het
"^Uitende regiment, dat door den broeder van
Castro gecommandeerdwerd, en ging moedig de
kazerne binnen en liet den broeder van Castro
•fresteeren.
Gomez keerde daarop naar het Gele Huis terug,
waar hij Torres Cardenas een kort verhoor alnam.
Deze, die een uittartende houding aannam, ont
kende het bestaan van een complot, maar Gomez
greep hem bg de schouders, schudde hem flink
door elkaar en beet hem toe: Wjj hebben uw
complot om mjj te vermoorden ontdektCardenas
wilde toen zjjn revolver gebruiken, maar Gomez
hield zgn arm in bedwang en riep de wacht, die
hem in de gevangenis wierp.
Vervolgens werd de order uitgevaardigd om
Guzman, Lopez Baralt, tot 17 dezer minister van
binnenlandsche zaken, Bermudez, directeur der
telegrafie, en anderen gevangen te nemen.
Gomez heeft nog verscheidene voorname aan
hangers van Castro, onder wie begrepen diens
broeder, gevangen laten nemen, onder beschul
diging van medeplichtigheid aan het complot tegen
Gomez en anderen.
Een voornaam rechtsgeleerde heeft voor het
hooggerechtshof van Venezuela een akte van
beschuldiging opgemaakt, waarbij Castro mede
plichtigheid aan de poging tot moord ten laste
gelegd wordt en voorgesteld wordt, hem in staat
van beschuldiging te stellen.
Zoodra de tjjding omtrent de gebeurtenissen 'zich
te Caracas verspreidde, kwam er een reusachtige
volksmenigte op het Bolivar plein bjjeeu, en betuig
de daar op onmiskenbare wijze hare tevredenheid
over den keer dien de zaken genomen hebben.
Dr. Paul deelde aan de diplomaten te Caracas
mede, dat maatregelen ter handhaving van de orde
en ter verdediging van de belangen der vreemde
lingen genomen zgn.
Gomez heeft bevolen alle politieke gevangenen^
in Venezuela los te laten.
Het nieuwe Venezolaansche
kabinet.
Uit Port of Spain wordt nog gemeld, dat de
samenstelling van het nieuwe kabinet, dat vice-
president Gomez heeft gevormd, als volgt is
Guinard, Buitenland-*che ZakenAlcantara,
Binnenlandsche Zaken Tebar, Financiën Oliva-
re*, Oorlog Obrad, Handel en Njjverheid Vargas,
Openbare Werken; Maldonado, Orderwijs.
De hervorming van het kabinet is aldus meldt
Reuter uit Caracas een logisch gevolg van het
optreden van Gomez, die de betoogingen tegen
Castro, welke in het begin der week plaats von
den, toeliet. De veranderingen in het ministerie
werden niet bekend gemaakt, voordat uit het bin
nenland 1500 soldaten, van wier trouw aan Gomez
men verzekerd is, in de hoofdstad waren aange
komen. Overal beerscht een groot vertoon van
militaire bedrijvigheid, daar troepen met de groot
ste voortvarendheid wórden aangeworven en ge
wapend daar men gelooft, dat een groot deel van
de mannen in het binnenland trouw aan Castro
zgn en voor diens belangen zullen vechten.
Verder seiut Reuter uit Caracas
Dr. Paul vertrekt Donderdag naar Europa met
een diplomatieke zending om alle geschillen met
met de vreemde mogendheden te regelen.
De Bank van Venezuela heeft aan haar corres
pondenten te Berljjn en Parjjs telegrafisch last ge
geven om den aan Castro bjj zgn vertrek naar
Europa verleenden kredietbrief tot onbeperkt be
drag te schrappen.
Vice-president Gomez heeft een proclamatie uit
gegeven, waarin hjj zijn optreden tegen de samen
zweerders rechtvaardigt. Het stuk eindigt met de
mededeeling dat de bedoeliDg voorzit een behoor
lijke en vredelievende oplossing te vinden der
internationale geschillen, waarin het land gewik
keld is, en in vrede en eendracht, zóówel wat het
binnen- als het buitenland betreft, te leven.
Herroepen.
Reuter seinde gister uit Willemstad
De nieuwe Venezolaansche regeering heelt het
besluit herroepen, dat de overlading te Willemstad
van voor Venezolaansche havens bestemde goede
ren verbood. Deze maatregel is de voornaamste
factor in de gespannen betrekkingen tusschen Ne
derland en Venezuela geweest.
Goedingelichte personen hier beschouwen de
herroeping zoo goed als geljjk staande met de
bijlegging van het geschil tusschen de twee regee
ringen.
Men maakt uit de laatste berichten uit Caracas
op, dat aan de regëering van 'Ca'tro eeD einde
gekomeu is.
De N e d e r 1 a n d s c h e vloot
heeft naar heden uit Willemstad geseind wordt
de vijandelijkheden gestaakt.
Amerikaansche oorlogsschepen
naar Venezuela.
De »New-York Herald" verneemt uit Washing
ton, dat de uitzending van het linie-schip Maine"
met geheime orders, naar men vermoedt naar
Venezuela, het antwoord van de Vereenigde Sta
ten zou zgn op de berichten uit Duitschland vol
gens welke Castro daar oorlogstuig koopt. Verder
hebben ook de berichten, dat de Duitsche pers
Castro gunstig gezind is en er zoodoende 'de kans
bestaat, dat Duitschland den handel van de Ver
eenigde Staten en Engeland op Venezuela in han
den zal krggen, in de Vereenigde Staten een
slechten indruk gemaakt.
Men gelooft niet, dat de »Maine" tegen Neder
lands optreden iets vijandigs zal ondernemen.
Er liggen verscheidene andere oorlogsschepen te
Newport News klaar, indien er meer mochten
noodig zjjn.
De »New York Herald" verneemt verder uit
Port au Prince, dat de »Dolphin" (een kanonneer
boot van 1500 ton) Zondagavond naar de Venezo
laansche wateren is vertrokken, om op de gebeur
tenissen in Venezuela het oog te houden.
De »Desmonies" pantserdekkruiser van 3250 ton),
de »Tacoma" en de »Nero" hadden eerst last ge-
gekregen, om naar Gonaives (Haïti) te gaan, maar
later kwam tegenorder en werd de »Desmonies"
onder kapitein Shipleyj naar de kust van Vene
zuela gezonden.
Reuter seint uit Norfolk (Virginië)
De kruisers »Montana" en »North. Carolina"
zijn gister met verzegelde orders in zuidelijke
richting .vertrokken. Men vermoedt, dat zjj naar
Venezuela gaan.
Het Oranjeboek over Venezuela.
Thans is aan de Tweede Kamer overgelegd het
z.g. Oranjeboek, bevattende een systematisch ge
rangschikte reeks van stukken, die een overzicht
geven van de ontwikkeling der met Venezuela
ontstane moeilijkheden. De bundel wordt voorafge
gaan door een inleidende nota, gedagteekend 21
Dec. 1908, van den minister van Buitenlandsche
Zaken.
De minister begint daarin met de erkentenis,
dat de overgelegde verzameling op verre na niet
volledig te_noemen is in dien zin, dat zjj aan de
kennisneming der Staten Generaal zou overleggen
alle correspondentie, welke door Hr. Ms. regesring
gevoerd is in de laatste zes maanden over dit, de
Nederlandsche belangen van zoo nabij rakend hoogst
gewichtige onderwerp. Van een uitgebreid deel der
correspondentie echter moet openbaarmaking
achterwege bljjven, o.a. schriftelijke gedachten-
wisseling, welke met andere mogendheden, in
verband met ons optreden tegenover Venezuela,
heeft plaats gevonden.
Te dien opzichte deelt de minister mede, dat
van alle mogendheden zonder onderscheid, met wie
de Nederlandsche regeering zich om eenige reden
in betrekking heeft gesteld, de meest onomwonden
instemming met de gevolgde gedragsljjn is ontvan
gen geworden, en dat, waar geen harer om eenige
daadwerkelijke medewerking verzocht is, overtuig^
als de regeering was, dat zjj volkomen bjj machte
zou zjjn, op eigen krachten te bouwen, desniette
min van alle zonder onderscheid de moreele steun
niet is uitgebleven. Van de Vereenigde staten van
Amerika mocht de regeering met groote erkente-
Ijjkheid vernemen, dat de door het Kabinet van
Washington gehuldige Monroe-leer, zich tegen een
gewapend optreden tegen Venezuela en zelfs tegen
eene, mits tjjdeljjke, bezetting van Venezolaansch
grondgebied niet verzette.
Allerlei.
Te Londen hebben de aandeelhouders van de
maatschappijen tot uitoefening van het lucifers- en
het zoutmonopolie in Venezuela vergaderd.
In beide bjjeenkomsten hoorde men hetzelide lied.
De Venezolaansche regeering had geheel willekeu
rig de eerste verleende vergunningen ingetrokken en
alle verdere zaken onmogelijk gemaakt. Het zout
monopolie had een gemiddelde winst van 20 pet. in
het jaar gemaakt. Op het oogenblik, dat Castro
hei monopolie inpalmde, was de winst zelfs tot
50 pet. gestegen. Onder Castro's monopolie is het
zout in Venezuela 60 pet. in prjjs gestegen, maar
ondanks die prjjsverhoogiog maakte de regeering
van Castro maar 2 millioen bolivars winst in het
jaar, tegen de 3,5 millioen bolivars winst van de
maatscbappjj.
De aandeelhouders besloten de twee maatschap
pijen, in afwachting van betere tjjden, in het
leven te houden.
Het stoomschip nManzanares" van deOrinoco-
ljjn wordt te La Guaira vastgehouden, daar de
commandant van een der Nederlandsche oorlogs
schepen met inbeslagneming heeft gedreigd als
het de haven verliet. Het schip is persoonljjk
eigendom van Castro. Het gevolg van deze hou
ding der Nederlandsche overheid is, dat het ge-
heele vracht- en reizigersverkeer met Ctudad
Bolivar (Angostura) stil is gezet.
DE BALKAN.
Het Russische telegraafagentschap verneemt:
De vertegenwoordigers van Rusland bjj de mogend
heden, die het verdrag van Berljjn hebben onder
teekend, hebben de opdracht gekregen heden
(Woensdag) bij die mogendheden een rondzendbe-
richt in te dienen, dat de zteaswjjze van de Rus
sische regeering in de kwestie der Balkancuiite-
rentie behandelt. Het is te verwachten, dat dit be
richt Donderdag openbaar gemaakt zal worden.
De Bulgaarsche regeermg heeft gister aan de
vertegenwoordigers der mogendheden een schrihe-
ijjke nota gezonden, waarin in herinnering wordt
gebracht, dat Bulgarije tot dusver een correcte
houding heelt aangenumen en zich begverd heeft
om tot een overeenkomst te geraken. Bulgarjje
beklaagt zich verder in die nota over den onheuschen
toon der troonrede van den Sultan ten aanzien vau
'Bulgarjje.
De nota van de Bulgaarsche regeering, die steunt
op een onjuiste vertaling der troonrede, vermeldt
verder, dat het aangegeven verband tusschen de
afkondiging van de onafhankelijkheid van Bulgarjje
en de inljjving van Bosnië valsch is.
De opmerking wordt gemaakt, dat door de
openbaarmaking van de authentieke vertaling van
de troonrede, een gedeelte der in de nota gestelde
klachten, geen reden van bestaan meer heeft.
BELGIS.
Met 68 tegen 59 stemming heeft de Belgische
Kamer het voorstel aangenomen om de instelling
van een commissie voor het onderzoek der militaire
kwestie in overweging te nemen.
Op voorstel van Wiener heeft de Belgische
Senaat besloten, een gelukwensch te zenden aan
het Turksche Parlement, en dat lichaam voor
spoed en vrede toe te wenschen voor het Turk
sche rijk.
FRANKRIJK.
In de Fransehe Kamer werd dé behandeling van
het wetsontwerp tot uitbreiding der artillerie gis
ter voortgezet.
Messimy stelde voor dit wetsontwerp te verda
gen en een nieuw ontwerp in te dienen, waarbjj
het aantal stukken per legercorps op 144 wordt
gebracht.
Clemenceau wees dit voorstel af en stelde de
kwestie van vertrouwen.
Piquart bestreed dit voorstel eveneens en zeide,
dat het overwicht der Duitsche artillerie meer in
schjjn dan wezenljjk bestaat. Wjj hebben zeide
de minister van oorlog overigens reservebat-
lerjjen. De organisatie in haar geheel beschouwd
is beter dan die der Duitschers.
Messimy trok hierop zjjn motie in.
Met 475 tegen 75 stemmen werd besloten tot
de behandeling van de artikelen over te gaan.
PORTUGAL.
Beirao, thans lot meel belast met de vorming
van een nieuw kabinet, heeft lang met den
Koning gesproken en schjjnt het over de bezetting
der nlinisterzetels eens geworden te zjjn met den
Koning. De correspondent van de »Temps" beeft
vernomen, dat het Ijjstje van Beirao vier progres
sisten bevat en drie regeneradorsBeirao
progressist zou president van den ministerraad
worden.
De correspondent van de »Kölniscbe Ztg." meldt
dat er moeiljjkheden gerezen zjjn tusschen Beirao
en diens partjjgénooten.
Mocht Beirao's combinatie op 't laatst nog uit
elkaar vallen, dan zal het de beurt wel zjjn vau
Vilchena om den Koning een kabinet voor te
dragen.
I'
i-i.