Staten-G ener aal.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Haarlemmermeer. Aangewezen is tot
voorloopig eandidaat der S. D. A. P. de heer L.
Hoejenbos, Den Haag.
Ouderscheiding.
Bij Kon. besl. is benoemd tot officier in de or
de van Oranje-Nassan. W. A. baron van derFeltz,
lid, teven3 voorzitter, van bet college van regenten
over het buis van bewaring te Assen.
Een uitweg.
lu «Het Volk" schrijft mr. P. J. Troelstra eenige
artikelen naar aanleiding van zjjn verklaring in de
Tweede Kamer, toen Minister Heemskerk daar de
mededeeling had gedaan van de blijde verwachting
van H. M. de Koningin.
De woordvoerder van de soc.-dem. fractie deelt,
met een herinnering aan de rede van den Kamer
voorzitter tot rouwbeklag over den Portugeeschen
Koningsmoord, mee, dat namens deze tractie den
voorzitter in overweging is gegeven, »bjj dergelijke
gelegenheden in bet vervolg haar vooraf te waar
schuwen, opdat zjj niet noodeloos voor de keuze
wordt gesteld, of anderen te moeten ergeren, of
zich verklaringen namens de Kamer te moeten
laten aanleunen, die zjj krachtens haar standpunt
niet voor haar rekening kan nemen. De president
heeft daarop geen ander bescheid gegeven dan dat
hij er eens over zou denkeo."
»Den president is thans nogmaals in overweging
gegeven, ons bjj eventueel voorkomende gevallen
vooraf te waarschuwen, hjj heeft thans beloofd dit
te zullen doen en daarmede is parlementair de zaak
voor de toekomst geregeld."
Generaal A. Kool.
De luit.-generaal A. Kool, adj. in buiteDgewonen
dienst van H. M. de Koningin, commandant van
het veldleger, zal 4 Juli 50 jaar als officier hebben
gediend.
Provinciale Statenverkiezing.
De antirevolutionaire kiesvereeniging «Nederland
en Oranje", te Papendrecht heeft tot eandidaat
voor de Provinciale Staten (kiesdistrict Sliedrecbt,
vacature-Goedhart) gesteld den heer J. T. V isser te
Papendrecht.
Een geïllustreerd dagblad.
Den In Jan. zal te Amsterdam het eerste nuin-
nummer verschenen van «De Kunst, geillustreerd
dagblad voor tooneel, letteren, bouwkunst, en
handelsnjjverbeid. Directeur-hoofdredacteur is de
beer N. II. Wolf, laatstelijk hoofdredacteur van
het geïllustreerd weekblad «Het Leven"
r"~'
„De Hanze" in Limburg.
Het bendsbestuur van de Limburgsche Hanze
vergaderde den 23en December te Roermond, ten
eir.de volgens de nienwe statuteB over te gaan tot
de keuze van algemeen voorzitter, ondervoorzitter,
secretaris en penningmeester.
Deze vergadering werd geleid door den adviseur
van den bond den weleerw. heer I. Schram, St.
Odiliënberg.
Bfj eerste stemming werden gekozentot bonds
voorzitter de heer 1. Pruimboom, Weert; tot
onder-voorzitter de heer Inl. Schaepkecs Jr., Maas
tricht tot penningmeester de heer I. Chraghs-
Breuer, Roermond.
Het bondsbestuur van de Limburgsche Hanze
ia samengesteld als volgtde heeren I. Pruim
boom, Weert, voorzitter; Jules Schaepkens Jr.,
Mastricbt, onder-voorzitter; 1. Chraghs Breuer,
Roermond, penningmeester; S. van der Klei, Sit-
tard; J. Jacobs, Kerkerade W'. Trienekens, Gen
nap Hil. Meuwissen, EchtP. H. Peter?, Pas-
terholt.
Mr. G. F. Piersoa.
Met ieedwezen vernemen wjj, dat de heer mr.
N. G. Pierson, die thans te Hilversum verblijf
houdt, de vorige week door een longontsteking is
aangetast, die zich aanvankelijk zeer ernstig liet
aanzien.
Gelukkig zijn de berichten omtrent zijn toestand
thans bevredigend. («N.R.Crt.")
Collectief Arbeidscontract.
Het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft
het voornemen alle op 1 Januari 1909 bestaande
en na dien datum te sluiten collectieve arbeids
overeenkomsten te verzamelen, met de bedoeling
deze te bewerken en de resultaten te publiceeren,
zoodra daartoe de gelegenheid zal bestaan.
Tot het verkrijgen van een volledige verzameling
doet het Bureau een beroep op aller medemerking.
Kamers van Arbeid, Kamers van Koophandel en
Fabrieken, patroons- en werkliedenorganisatie?,
werkgevers, worden door den «Directeur van het
Centraal Bureau vcor de Statistiek te 's-Graven-
hage", aan wien portvrij, als «dienst", geschreven
kan worden, beleefd doch dringend uitgenoodigd
een afschrift van alle op 1 Januari 1909 bestaande
en na dien datum te sluiten collectieve arbeids
overeenkomsten toe te zenden.
kleede oorlogsverklaring of van een ultimatum
met een voorwaardelijke oorlogsverklaring"
.Deze bepaling schrijft, prof. Westlake.
kan geen heteekenis hebben tenzij de vijande
lijkheden, welke daarbij bedoeld werden, -alle da
den van geweld in begrijpen met uitzondering van.
die der noodzakelijke zelfverdediging tegen ge-
we d daden van den tegenstander welke niet door
eenigen anderen regel of door erkend gebruik
tot uitsondering zijn gemaakt. Zulk een andere
regel of gebruik bestaat in het geval van een
vreedzame blokkade, niet juist door eenig besluit
van een conferentie, maar voldoende gerecht
vaardigd door bet algemeen gevoelen en toege
laten voorbeelden. Hadden de Nederlanders hé-
slag f(-.gd op de kanonneerbooten wegens ver-
brering van een afgekondigde vreedzame blok
kade, dan had men hun niet ten laste kunnen
leggen, de nieuwe wet met betrekking tot het
begin der vijandelijkheden te schenden. Maar
al schijnen zij niet deze handelwijze gevolgd te
hebben, zoo volgt daaruit nog niet dat zij ver
keerd hebben gedaan. Er is een andèr gebruik
dat evenzeer onder de interpretatie van dè niéuwe
wet valt, namelijk dat van represailles/en krach
lens dit gebruik is Nederland, naar wij'veronder
stellen, opgetreden Represailles warén als mid
del tot het verkrijgen van voldoening of hot
oefenen van dwang zonder oorlog, een stevig
gevestigde instelling van het volkenrecht en in
vroeger dagen nam men zeer dikwijls daartoe
zijn toevlucht Ze zijn nu zeer in onbruik ge-
raa..hoofdzakelijk omdat grootendeels vreedza
me blokkades daarevoor in de plaats zijn getre
den, die inderdaad een nieuwe vorm van repré
sailles zijn, welke in de laatste drie vierden van
een eeuw zich ontwikkelden, maar de oudere
vorm is noch geheel uit het gebruik geraakt,
noch door juristen veroordeeld.
Prof. Westlake gaat aan de hand van Vattel en
nieuwere schrijvers na waarin represailles aange
nomen werden te bestaan, en daarbjj bljjkt, dat
mei het met de gronden waarop represailles kon
den worden geoefend, langzamerhand minder
nauw is gaan nemen. Uit zijn betoog volgt, dat
er een Vorm van represailles bestaat die de Haag-
sche conferentie van 1907 evenmin kan hebben
willen afschaffen als de vreedzame blokkade, en
die vorm is juist zoo onbestemd mogelijk.
.u plaats van steeds nauwkeuriger omschre
ven te worden (zegt prof. W.) gelijk het geval
was met de leer der vreedzame blokkade, tot
zij vastgelegd Werd in de bepalingen, die het
Instituut voor Internationaal Recht, daarvoor sa
menstelde, is die vorm afgesleten. Wel vérre
dus, van een bevriend volk een onwettig optre
den te verwijten beoog ik alleen te wijzen op
het gevaar, dat de hooggeroemde nieuwe wet
op zulk een wijze kan worden ondermijnd, dat
aan geen volk ooit een onwettig optreden kan
worden ten laste gelegd wegens het beginnen
van vijandelijkheden zonder oorlogsverklaring.
Niet. a.iC-en uit* een wetenschappelijk oogpunt
waarvoor men om zijns zelfs wil van een offi-
rieeie conferentie geen buitengewone considera
tie zou kunnen verwachten maar zelfs van
etn practisch standpunt, waren een definitie en
een rege.ing van represailles even noodzakelijk
voor een geldende regeling die oorlogsverklaringen
eischt als men het noodzakelijk geacht heeft een
behoor, „ite definitie te geven van de door een
internationaal p rij zenhof toe te passen wet al
vorens zulk een Hof wordt ingesteld.
Der Haagsche conferentie van 1913 beveelt prof.
Westlake aan de aldus gelaten leemte aan te
vullen welke inmiddels door internationale rechts
geleerden grondig mogen worden onderzocht. Alle
regeeringen, de Britsche inbegrepen, zullen, naar
de Engelsche hoogleeraar vertrouwt, zooveel moge
lijk haar vrjjbeid van beweging willen behou
den.
Prof. Westlake oyer ons geschil.
Een belangrijke vraag wordt in verband met
ons geschil met Venezuela aangeroerd in een in
gezonden stuk van prof. Westlake aan de «Times".
Heeft Nederland inbreuk gemaakt op de bepa
ling, welke de Haagsche Conferentie in 1907
aannam en welke neergelegd werd m een conven
tie, dat «vijandelijkheden niet beginnen mogen
zonder voorafgaande en nadrukkelijke waarschu
wing, in den vorm hetzij van een met reden om-
Voorts keurde hij goed, dat ook Indie belast
wordt met een deel der kosten voor de vloot al
daar en juichte ten slotte toe de zending van den
heer Lietrinck als Regeeringscommissaris naar
Atjeh, het betreurende dat door een hem over
komen ongeval de heer Lietri ck tot duiver nog
niet aan zjjn opdracht, heelt kunnen voldoen
wenschte spr. van de Regeering te vernemen ot
zjj, als de heer Liefrinck hersteld is, nog steeds bij
het voornemen blijft om bem zjjn zending te laten
vervullen.
De heer Van der B ie sen drong weder iu
een uitvoerige rede aan op maatregelen tot ver
mindering van het opium-misbruik, betwistende
dat de regie het opium-verbruik vermindert, gelijk
de Regeering volhoudt.. Maar die regie brengt
twintig millioen in de schatkist en die wil men
niet prijsgeven. De eenige lichtstraal noemde
spreker het aanstaande opium congres te Shanghai
en waaraan ook door Nederland zal worden deel
genomen.
En een fiere daad achtte spreker het van
Minister Idenburg, dat bij onze vertegenwoor
digers heeft opgedragen om eiken goeden maat
regel te steunen, ongeacht of daardoor nadeel
voor de schatkist zou kunnen veroorzaakt wor
den.
De heer M i c h i e 1 s van Kessenich be
treurde de aanstelling van vreemd personeel bjj
het Indische Boscbwezen, met «oorbqgang van de
houtvesters, die in onze landbouwschool te Wa-
geningen voortreffelijk worden opgeleid. Zooiets
werkt ontmoedigend voor de leerlingen dier
school.
De heer Van Löben Seis drong aan
op bet brengen van eenheid bjj Koloniën
Oorlog en Marine bij aanschaffing van geschut.
De heer D o j e s sloot zich aan bij den heer
Van Kessenich, inzake de aanstelling van perso
neel bjj boschwezen en andere takken van cul
tuur- Spreker |verklaarde zich voor flinke subsi
die-toekenning voor deelneming aan de Brusselsche
tentoonstelling.
De heer Van der Does achtte die deelne
ming ook zeer gewensebt.
Minister Idenburg beantwoordde daarna
de verschillende sprekers. Aan hem was niet be
kend, dat er verandering is gekomen in het voor
nemen om Lieftinck naar Atjeh te zenden. Gou
verneur Swart heeft zich bij die uitzending neer
gelegd, hoewel zjj hem niet aangenaam was met
het oog op zjjn prestige tegenover den inlander.
De gouverneur generaal hoopt die bezwaren echter
uit den weg te ruimen.
Inzake den aanslag van vennootschappen in de
inkomstenbelasting is de bedoeling, aan de be
langhebbenden zooveel mogelijk gelegenheid tot
inlichting te geven.
Uitbreiden van het aantal verkoopplaatsen voor
de zoutbriquetten is in overweging. Spr. daDkt
den heer Staal voor zijn instemming met het
koopen van geschut bjj Krupp. Inzake da tentoon
stelling te Brussel is een wetsontwerp gereed om
de deelname van Icdië mogelgk te maken.
Wat de aanstelling van buitenlanders bij het
boschwezen betreft, de minister zal overwegen in
hoever jongelieden, afkomstig van de Wagenirg-
sche school, kunnen worden aangesteld.
Tenslotte behandelt de minister de rede van don
heer Van tier Bieseu inzake het opium kwaad.
Internationaal ovrrleg over de opium bestrijding
is zeer goed en de minister juieht dan ook de
samenkomst van 't opium congres te Shanghai toe.
Spreker wil streng tegei. bei opium optreden, zon
der zich door de finatnr.eele gevolgen daarvan te
laten af-chrikken.
De minister van Landbouw, de heer T a 1 rn a,
trekt uit do redevoeringen de conclusie, dat er bjj
de Eerste Kamer geen bezwaar bestaat, indien hjj
thans voor Januari over bet terrein te Brussel be
schikt.
Verschillende sprekers rep'iceeren.
De heer Van Nierop zegt, dat inzake de
Brusselsche tentoonstelling de minister maar de
beslissing moet nemen, die hjj goed acht. Hjj dient
zulks echter op eigen verantwoordelijkheid te doen,
want de Kamer kan zich nu nog niet binden.
Woensdag 11 uur voortzetting.
EERSTE KAMER.
Zitting van Dinsdag 29 December.
De voorzitter deelde mede, dat in navol
ging van andere parlementen,dooi* hem een telegram
van gelukwensch is gezonden aan het Ottomaansche
Parlement.
Daarna is aangevangen de behandeling van de
Indische begrooting voor
1909
De Voorzitter deelde vooraf mede, dat bjj
deze begrooting een voorwaardelijke post wordt
gevraagd voor deelneming aan de Brusselscb ten
toonstelling, aangezien eerst bjj Hoofdstuk Land
bouw zal worden beslist ot Nederland zal deelnemen,
waarvan de deelneming van Indië afhankelijk is.
De Voorzitter wees er echter op, dat met het oog
op het ter beschikking krjjgen van het benoodig-
de terrein, de Minister van Landbouw gaarne een
uitspraak, van de Kamer wenschte, daar het
Hoofdstuk Landbouw eerst na Januari in Eerste
Kamer wordt behandeld.
De heer Waller bepleitte goede uitvoering
van het decentralisatie-besluit, in het belang van
een deugdeljjken financieelen toestand, zoodat In
dië zichzelf zal kunnen bedruipen en eigen leenio-
gen sluiten. Van groot belang is het Ihdië zoo
veel mogelijk credietwaardig te maken. Spreker
drong ten slotte aan op opheffing van de belet
selen van de vrije prediking van het" Ëvange
lie.
De heer Staal had naar aanleiding van het
in de Tweede Kamer aangevoerde omtrent het
monopolie van de fabriek Krupp, bjj de levering
van geschut, een onderzoek ingesteld en was daar
bij tot de slotsom gekomen, dat het verschil in
prjjs tusschen Krnpp's fabiek en de Rbeinische
Westf. Metaüwarenfabrik in Dusseldorf te gering
is om op dien grond Krupp niet langer tot de
levering toe te laten.
Inschrijving Nationale Militie.
Voor zooveel noodig herinneren wjj onze lezers
aan de inschrijving voor de Nationale Militie, voor
jongelingen geboren in 1890.
Ten einde allen zooveel mogelijk in de gelegen
heid te stellen zich te doen inschrijven, zal op
Maandag 4- en Dinsdag 5 Januari a.s., van des
voormiddags 912 en van des namiddags 24
uur daarvoor zitting worden gehouden.
Men raadplege de in de gemeente aangeplakte
openbare kennisgeving welke men ook aantreft
aan het gebouw van den Doele, alwaar de aan
gifte tot inschrijving moet geschieden.
Oranje-Vereeniging.
De algemeene vergadering van de Oranje-Ver-
eeniging. gister-avond in het Verkooplokaal gehou
den, werd door den voorzitter, den heer F. J.
Smit, geopend met een korte uiteenzetting van
het doel waarvoor zjj gehouden werd de wijziging
van de statuten en het huishoudelijk reglement.
Alvorens daartoe over te gaan, had de voorzit
ter iets te zeggen van bjjzonderen aard. Met
genoegen had men de otficieele bevestiging gehoord
van hetgeen reeds zoolang tusschen hoop en
vrees gefluisterd werd. Voorz. hoopte, dat hetgeen
nu was medegedeeld, een gunstig verloop zou
hebben voor H M. de Koningin als Moeder en
voor ons als Nederlanders (applaus).
Nadat de voorzitter nog had medegedeeld, dat
van enkele bestuursleden bericht was ingekomen(
dat zjj verhinderd waren deze vergadering bjj te
wonen, verklaarde hjj de notulen te beschouwen
als goedgekeurd.
Daarna het doel van de verandering der statu
ten nader uiteenzettende, zeide de voorzitter, dat
die verandering noodzakelijk was door de omstan
digheden. In het begin hadden met hem velen
gemeend, dat bjjna ieder Schiedammer lid zou
worden der Oranje-Vereeniging maar het egoïsme
heeft nog velen teruggehouden daarom ziet men
zich genoopt een andere gedragslijn te volgen.
Nadat de secretaris, de heer C. J. B l o m m 9
dal, had opgemerkt, dat algemeene beschouw"1
gen dienden vooraf te gaan aan de artikelsgew(jze
behandeling van bet, voorstel, verklaarde de vooi
zitter den heer J. B. W. Pols eerst, dat de
ineene vergadering in art. 5 bedoeld, niet andei-
kon zjjn dan de algemeene ledenvergadering. Daan1"
betoogde zoowel de voorzitter als de secretarial
dat bet onmogeljjk was binnen betrekkelijk korte®
tjji het assumeeren van leden voor het bestuur'
waartoe het hoofd bestuur in vereeniging niet
wjjkbesturen de bevoegdheid heeft, door de al?®'
meene vergadering to doen goedkeuren. Het gevo r>
was dat de heer Pols zjjn voorstel om die g°e'
keuring binnen eeD maand oi veertien dagen te doe"
plaats hebben, introk.
Nadat nog door een ander lid, de heer W. J. Vei'
voort, die ook de wenscheljjkheid van het
strekken van een afschrift van de statuten e®
reglement aan de leden ter sprake had gebracht
op de bedoelde goedkeuring was teruggekome"'
bleef toch de betrokken bepaling onveranderd,
Door den heer Pols werd ook voorgesteld in
de bepaling waarin van het onderteekenen der
kwitantie sprake is, te lezen, in de plaats van e®®
bestuurslid, de penningmeester. Nadat de voorzitt®*
had uiteengezet, dat in dezen het geheele bestu®*
verantwoordelijk was, werd over dit voorstel met
zitten en opstaan gestemdalleen de heer Pa
stemde voor.
De voorzitter en de secretaris stelden nog i® ®c
licht, dat in de statuten van een grens naar
neden der contributie sprake moest zjjn die greD®
moest dan nader in het huishoudelijk regiem®®
omschreven worden.
Nadat nog in de statuten was vastgelegd,
het hoofdbestuur met de wjjkbesturen de bevoeg1
beid zal hebben, leden voor het bestuur te assU*
meeren behoudens latere goedkeuring door de a
gemeene vergadering, verklaarde de voorzitter
dat op de voltrokken statutenwijziging de konin^'
Ijjke goedkeuring moest worden gevraagd.
Bjj de behandeling van het huishoudelijk regle'
ment nam het bestuur over het voorstel van deö
heer T. S. G o s 1 i n g a, dat de contributie-kwita®'
tie tevens als bewjjs voor het lidmaatschap z°u
dienen. Nadat de minimum contributie op 50 et-
was bepaald (alleen voor nieuwe ledende oud®
blijvea voor het door hen bepaalde bedrag 11
vereenigde het bestuur zich, na eenige bespreking'
met een ander voorstel van den heer G o s 1 i n 8 9
om den fatalen termjjn voor het voldoen der ce®
tributie van 1 Februari tot 1 Maart te verlate®'
Toen aldus de wjjziging van statuten en bu,s'
houdeijjk reglement was atgeloopen, was nog aan
de orde de verkiezing van twee leden van het '°e'
stuur. Het bestuur beval daartoe aan de voorloops
geassuraeerde leden, de heeren Jac. Montfoort t"
D. C. Kok, die bjj meerderheid van stemmen w et'
den gekozen.
De heer Montfoort behield zich voor binne®
een week omtrent zjjne benoeming eene beslissing
te nemen; de heer Kok was afwezig.
fgDe vergadering machtigde ten slotte het bestuuf
om, als op de gewjjzigde statuten de koninklijk
goedkeuring was verkregen, op de wjjze doof
bestuursleden goed geacht aan de leden een exe"1'
plaar van de statuten en het buishoudeltl
reglement te verstrekken.
Bjj de gebruikelijke vraag aan het eind der vei"
gadering deelde de heer Job Schellevi
mede, dat onder de bewoners der Gorze, onte*
vreden omdat hunne kinderen niets ëe'
noten hadden bjj het jongste Oranjefeest, in 9j'
wachting van een verdeeling der stad in vier wfl
ken, eene vereeniging «Het Zuiden" was opgerich1'
die niet tegenover maar naast de OraDje-Veree®1
ging staat en zorgen zal, dat de kinderen op &ea
bedoelden tjjd iets genieten.
De Voorzitter, de goede bedoeling die hi®r'
bjj voorzat, waardeerend, meende toch, dat ra*0'
van plan zoo iets te doen,naar de Oranje-Vereeni?1"^
had moeten komennu kon de beer Schelle*'9
niet ontkennen, dat de s c h jj n eenigszins teg®°
hem was. Ook moet men bjj het denkbeeld 'alJ
zulk een wjjkverdeeling niet een stad van 30.0"u
zielen vergelijken met een die minstens tiend18
grooter is (Rotterdam).
Den heer Vervoort kon voorz. mededeel9"'
dat het bestuur er zeker aan denkt, de gewenseb'e
M-
vervulling van de bljjde verwachting van li-
de Koningin niet onopgemerkt te laten voorM^
gaan, maar dan door een waardig, niet al te l®1
ruchtig feest.
De heer J. B jj 1 o o, die de wenscheljjkheid *atl
het winnen van eereleden bepleitte, kreeg
antwoord, dat reeds in anderen vorm, doof"
aanzienlijken bjjdroegen in het te kort voor
feestviering, zjjn denkbeeld verwezenlijking
gevonden en ook wel in de toekomst vinden
en de heer Goedvolk ontving de verzeker1"®
dat er voortaan zeker aan zou gedacht word®"|
plaatsen voor het verkoopen van consump''9
artikelen op het feesterrein te verpachten.
De voorzitter sloot daarna op de gebruikelU
wjjze de vergadering.
nummer van ons
blad ,s
een diefstal van onge*®
Belangrijke diefstal
Reeds in eeu vorig
melding gemaakt van
10.000 te Mellisant gepleegd. In verband met ^9g
zen diefstal waren te Rotterdam gearresteerd
kooplieden Joh. Machiel Keukens en
Knechte. De politie scheen, na.confrontatie te
delharnia, geen voldoende bewjjs te hebben om
in bewaring te kunnen houden.
De bekende hooldrechercheur Klok te Rotterd9^
had gister echter aanwjjzigingen gekregen, waar®!-
Wille01
M®1'
b«"
CC*"
