Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
32ste Jaargang.
Zaterdag 16 Januari 19(19.
iNo. 9313
TWEEDE BLAD.
Handelsbeweging.
Uemengd Nieuws.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen) en
kost voor Schiedam per 3 maanden f 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland f 2,per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Boter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTEKSTRAAT 50
PRIJS DER ADVERTENTISN:
Van 1—6 regels ƒ0.92 met inbegrip van bewijsnummer,
Elke regel daarboven 15 cent. j LL> L
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst bil-
Ijjke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer $5.
Postbus no. 89.
Graanaanvoer.
De volgende staten geven een overzicht der in
het jaar 1908 hier aangevoerde hoeveelheid graan,
vergeleken met 1907 en 1906.
Granen per zeeschip aangevoerd.
1908 1907 1906
last last last
Gerst 825 435 185
Ljjnzaad 700 430 825
Rogge 55
Tarwe
275
7l40~
1010
Te zamen 1580
Granen per Riviervaartuig
van elders aangevoerd.
1908 1907 1906
last last last
Gerst 8714 11050 10900
Rogge 6346 6560 7290
Mais 5610 6630 9410
Tarwe 260 1360
24500
28960
Te zamen 20670
In het geheel aangevoerd per zee- en rivier
vaartuig respectievelijk
last last last
22250 25640 29970
Van den totalen aanvoer van 22250 last werd
slechts 725 last voor Scbiedamsche Importeurs
per zeeschip aangebracht.
De aanvoer der verschillende graansoorten voor
Schiedam bestemd, geschiedde als volgt
1908 1907 1906
last last last
Gerst per zeeschip 1580 435 185
y> riviervaartuig
van elders 8714 11050 10900
Te zamen 10294
Rogge per zeeschip 54
riviervaartuig
van elders
Te zamen 6400
Mais per zeeschip nihil
riviervaartuig
van elders 5610
11485 11085
nihil nihil
6346 6560
7290
6560
nihil
6630
7290
nihil
9410
Steenkolen.
In 1908 werden er alhier per zeeboot uit zee
aangevoerd 73 ladingen gas- en stoomkolen, legen
92 ladingen in 1907 en 62 ladingen in 1906.
De uit die zeebooten geloste hoeveelheid steen
kolen bedroeg 116.500 ton, tegen 165.000 ton in
1907 en 98.600 ton in 1906.
Van de per zeeboot hier aangevoerde hoeveel
heid Engelsche steenkolen was 6500 ton voor hier
bestemd, en werd 110.000 ton transito overgeladen
voor elders bestemd, terwjjl in 1907 8500 ton voor
hier bestethd en 156.500 ton transitoen in 1906
12.500 ton voor hier bestemd en 77.100 ton
transito voor elders bestemd was.
Hout.
Met houtladingen kwamen hier in 1908 uit zee
mnen 3 stoomschepen en 1 zeilschip, te zamen
aanvoerende 7485 M3 netto gezaagd hout, tegen 1
stoomschip en 1 zeilschip met 3060 M.3 netto ge
zaagd hout in 1907.
fO 11 g e 1 u k ke n. EergisterenmLddiag is in de
Karnemelkslioot bij de Meentbrug, in de nabijheid
van Naarden, het lijk gevonden van den eersten
lujtcnant .T. 'Otteïis, van het 2e reg. vesting-ar
tillerie. Waarschijnlijk is hij, voor dienstzaken
op verkenning zijnde, door het ijs gezakt, althans
Lel vinden van zijn fiets, aan den kant van
genoemde sloot heeft er toe geleid, daar naar
hem te zoeken, wijl hij op zijn gewonen tijd
thuis was. Hij laat een vrouw na met ttwee
mderen. Het ongeluk verwekt veel deelneming;
sedort .ruim twee maanden was hij te Naarden
garnizoen, na den Cursus aan de hoogere
riigsschool ,te hebben gevolgd. De overledene
als officier algemeen bemind. f
Gisterochtend werd in de machinefabriek
der urma Arentz Co. te Gouda de p.m. 45-jarige
smid C. B. door een springende amo rils teen aan
het hoofd getroffen en zoo' zwaar verwond, dat
er weinig hoop is op behoud. f
il n b r a a k. Gisternacht is ingebroken in het
kantoor van de firma Boichel Co. aan de
H ctekadijfc te Amsterdam. Door verbreking van
een ruit wisten de dieven het kantoor binnen
'e Komen. De lessenaar werd opengebroken, de
geldswaarden niet gevonden, wel een portefeuille
met wissels ter waarde van f3000. Tevens werd
de inhoud van de aanwezige inktflesschen over
grond, boeken en papieren geworpen. Ook een
mumplicator werd geheel vernield. j
:De politie vond bijl haar onderzoek den ver-,
n'e.den multiplicator in een kolenhok en onder
een hoop ouden rommel en papieren de porte
feuille met wissels. Voorwerpen van waarden wa
ren niet aanwezig, daar de firma na de laatste
inbraak, veertien dagen geleden, geldswaardige
pap eren niet meer onbeheerd achterliet. De re
ef erthe meent een der 'daders op het spoor te
zijn. f f
Vr ij gekomen. Gisternamiddag is de tram
baan van de Westlandsche stoomtram op den Loos-
duinschen weg, waar eergisteravond de ontsporing
plaats vond, weder vrijgekomen. De geregelde dienst
van de tram is weer hersteld.
Een sleepboot verongelukt. De
sleepboot »Pluto", Woensdag met den tanklichter
«Groningen" van IJmuiden naar Singapore ver
trokken, geraakte ter hoogte van het Maasvuur
schip onklaar, doordat de aan dek geladen steen
kolen door den storm naar eene zijde werden
overgeworpen en daardoor kreeg de sPluto" slag-
zjjde en liep vol.
De sleeptros werd gekapt en daardoor dreef de
sleepboot hulpeloos naar den lichter.
De bemanning der sleepboot, behalve de machi
nist, had nog juist de gelegenheid om op den
lichter over te springen. Spoedig daarna verdween
de sleepboot in de diepte, den eerste-machinist met
zich nemende.
De lichter kwam voor anker en zette vlaggen op
voor hulp.
De sleepboot «Wodan", uitgevaren van Maas
sluis om hulp te verleenen, was om 4 u. 30 m.
namiddag in de nabjjheid van den lichter, doch
het weer was echter zoo slecht, dat het niet mo
gelijk was verbinding te krjjgen. De nWodan"
bleef den gebeelen nacht in de nabjjheid en slaagde
er gisterochtend bg het aanbreken van den dag in
den lichter vast te krjjgen. De ankers met ketting
van den lichter liet men slippen en daarop zette
de »Woëan" koers naar den Waterwegen sleepte
aldaar de «Groningen" binnen.
Volgens nadere berichte zonk de »Pluto" ter
hoogte van Scheveningen, Op de Rotterdamsche
beurs is de nPluto" voor 14,600 verzekerd.
De verdronken eerste-machinist was ongehuwd.
Het Brielsche vliegtoestel. De heer
Robijns schrjjft aan «De Auto"Het bericht in
de dagbladen omtrent de proefneming met de
vliegmachine is overdrevende waarheid is, dat
ik de vorige week een proef heb willen nemen,
dat ik zittende in de machine, deze in werkiDg
stelde en ongeveer li\ meter omhoog ging; een
der drijfriemen brak toen, waarop ik de verdere
proefneming moest eindigen. De bladen berichtten
nu, dat ik een sterkere drgfriem zal nemen, dat
is niet waar. Ik ben thans bezig de machine zoo
danige te wijzigen, dat deze riem komt te ver
vallen. Daar ik tevens wil trachten een andere
schroef te vervaardigen, zal mjjne eerste proef wel
niet voor Maart plaats vinden.
verdacht van opzettelijke brandstichting, is naar
de openbare terechtzitting der rechtbank te Mid
delburg verwezen. Men meent in dezen persoon
een der daders gevonden te hebben van de vele
in de gemeente Hontenis6e voorgekomen brand
stichtingen.
Afschaffing van den oorlogs-
schat. Men weet dat na den oorlog van 1870-
71 op de schadeloosstelling van vjjt milliard, door
Franki jjk betaald, eene som van 120 millioen mark
werd genomen om een oorlogsschat te vormen
Sedert dien berust die overgreote som in den
toren van Spandau, zorgvuldig bewaakt door de
troepen. Nu en dan wordt de inhoud van eenige
kisten, op goed geluk gekozen, nagezien en dan
bljjft de schat weer rusten.
De Rjjksdag zal nu eerstdaags een voorstel krjj
gen om dien schat af te schaffen. De voorstel
lers zeggen dat de som voldoende was na den
Fransch Duitscben oorlog, maar zg nu eeD be
lachelijke kleine bjjdrage zou zijn. mocht een oar-
log uitbarsten. Dan zouden er honderden mil-
lioenen noodig zjjn in acht dagen. Er zjjn twee
oplossingen of den schat vermeerderen, of hem
afschaffen. Vermeerderen is onmogelijk met de
hulpmiddelen van de begrooting. De schat
brengt overigens niets op. Ware hjj aan groote
krediethuizen toevertrouwd geweest, dan zou hjj
zeker vandaag een half milliard bedragen. De
rjjksdag zal nu beslissen.
Een vliegmachine. Door den electro-
technicus Idzerda te Mantgum is een ontworpen
vliegmachine geprobeerd, die voldeed aan de ge
stelde eischen. Het model, voor de proef gebruikt,
bestond uit bamboestokken en linnen, met een
lengte van 3 M., ten breedte van 2 M. en een
vlucht van 1 M. Het droeg 12 Kg. üe proeven,
waarbij een verstelbaar stuurtoestel de richtiDg
ten opzichte van den wind bepaalde, slaagden naar
wensch.
Een goede maatregel. Lépine, de pre
fect van politie, heeft een bepaling uitgevaardigd,
waarbjj aan iedereen verboden wordt op de Parg-
scbe straten sinaasappelschillen, pisangschillen, afval
van groenten en vruchten te werpen en in 't alge
meen allen afval van levensmiddelen, die gevaar
voor uitglijden zou kunnen opleveren. De orden is
vooral gericht tegen groentekarren.
Griezelige vondst. Te Middelharnis is
gisteren door de rgksveldwacht tusschen het riet
op de Gorzen van den Van Pallandspolder een
menschelgk geraamte gevonden, vermoedelijk van
een vroeaer verdronken en aldaar aangespoeld
persoon, naar gissing ongeveer 15 jaar oud. Het
geraamte is naar de algemeene begraafplaats over
gebracht.
Brandstichter. De 25-jarige P. G. V.,
polderwerker, geboren en wonende te Hontenisse,
die deze week naar Middelburg werd gebracht als
die kortte injhet handgemeen te verhelpen is de
nieuwe bajonet een sabelbajonet een 121/2
centimeter langer dan die van 1903; verder heeft
zij één scherpen kant. Het model heeft veel van
de Japansche bajonet. 'I.
Blaassteen. Dr. A. Guépin, eerste chirurg
aan het Péan-gasihuis te Parijs, heeft deze week
bg de Fransche akademie van wetenschappen een
verslag ingediend over een operatie, die hij bg een
68-jarig lijder aan suikerziekte had verricht, tot
verwijdering van een blaassteen. Die steen was
8£ c. M. lang, 7 c. M. breed en 4 c. M. hoog en
woog 120 gram. Gewone blaassteenen wegen 12
tot 15 gram, tot een operatie noodig wordt. De
operatie slaagde, ondanks de buitengewone grootte
van den steen uitmuntend. Dr. Guépin zegt dat)
boewei hjj een groot aantal dergelijke operaties
heeft verricht, bg nooit een steen van zulk een
omvang en zulk een gewicht heeft gezien.
jSab'el voor de Engelsche ruiterij.
Men is in Engeland lang bezig geweest met de
vraag te overwegen, met welke sabel de ruiterij
het best gewapend zou zijn. De sabel, die erbij
in gebruik is, was ondeugdelijk gebleken, en nu
is na vele proefnemingen de keuze bepaald. De
nieuwe sabel zal zich onderscheiden "door een
recht spits toeloopend uiteinde ter vergemakke
lijking van het siteken, en zal wegen ongeveer
1.3 KG.; de stalen sdteede iets meer dan een
hall Kilogram.
Pet bezwaar, dal enkele deskundigen tegen
<zoo'n steeksabel hebben té, dat men er zich
moeilijk jnee uit een omsingeling een weg kan
hanen. Ook schijnt het voor velen moeilijk oan
dat steken te leeren. Wij hebben veel gelezen, dat
de Fransche cavaleristen er in uitmunten, de
Duitsche daarentegen geneigd zijn de sabel uit
sluitend als slagwapen te gébruiken. Een ander
bezwaar van sommigen is, dat de sabel wat
zwaar is, maar- de Engelsche cavalerist schijnt
graag te houwen met een sabel, waar Wat gewicht
in zit. i f 1
Er is ook een nieuwe bajonet voor !het korte
Engelsche geweer gekozen. Om het nadeel van
Het ongeluk te Nax. Het „Rerlinèr Tage
blatt" bevat bet verhaal van een ooggetuige der
ramp, welke Zondag plaats had in het bovenge-
moetmde Zwatsersche stadje, waar wegens den
St. Go..nardsdag het kerkbezoek nog drukker was
dan .gewoonlijk. De ooggetuige schrijfjt o.a. het
voigende
„Langzaam Sterft het klokgelui weg. De pries
ter bestijgt den kansel, spreekt eèn gebed uit en
begint onder aandachtige stilte zijn preek. Hij
heeft nog slechts enkele zinnen uitgesproken, toen
van het koor af een der zangers uitroept: „Pas
op, er raakt een stuk van het plafond los." De
geestelijke onderbreekt zijn préek en roept uit:
„Wat ïs er te doen", maar op hetzelfde oogénblik
gaf het onverbiddelijke noodlot reeds het ant)woord
op de zoo ongewone vraag. Het ongeluk was al
geschied; in enkele oogenblikken was namelooze
smart over het dorp gekomen, in een oogjwenk
was het godshuis veranderd in een huis van
rouwe. 'Over een lengte van 13 M., van het orgel
af gerekend, viel met eén hevig gekraak hét uit
tufsteen bestaande gewelf naar benéden. Er ont
stond een ontzettende paniek. De verwarring was
oma schrijfelijk en hartroerend hét weenen eh
kermen der geiwonden. Mèn begon, zonder een
oogénblik te verliezen, met hét reddings)werk. Er
(worden, onmiddellijk ijlboden gezonden naar allé
omliggende dorpen, het eerst naar hét op 21/2
uur a Islands gelegen Sitten. De gewonden wer
den op sleden gelegd ën naar Vertiamiege ge
bracht. Uit Sitten, waar men te 12 uur van
het ongeluk bericht kree'g, kjwiam onmiddellijk
een uit geneeshéèrèn en andere personen sa
mengestelde reddingsbrigade. Dezè ontmoette on-
Iderweg de eerste gewonden, die naar het ziè-
kenihuis te Sitten wierden vervoerd. Dé weg van
Si tien naar Nax over den met sneeuw é"ft ijzei
bedekten wieg was uiterst moeilijk en gévaarlijk.
Toen de reddingskolonne te Nax was aangekomen,
ontstond er opnieukv een paniek ondèr dé ge-
Wonden, die om het hardst schreeuwden om maar
het eerst door de geneesh'eeren geholpen te wor
den. De kalmte ketende eerst terug, toen de „Na-
l.iona.rat" Kuntschen met de rechterlijke macht
de onge.uksplaafs betrad. f
De kerk levert een ontzettend sfchoulwspel op;
zij is van binnen geheel en al vernield, de vloer
en de muren zijn tot boog bovenaan bespat met
bloedvlekken. .Een zwaar blok ligt juist in het
middenpad; ware het eienige cM. zijwaarts gé
vallen, dan zoude alleen dit stuk steen misschien
tien personen hebben gedood. Onder hèt puin
liggen gebedenboeken, rozenkransen, orgelpijpen
in „onte wanorde door elkander. De priester op
den kansel bleef ongedèérd.
Fr was reeds sinds geruimen tijd eén scheur
in het plafond gelwoestherhaaldèlijk was déze
reeds dichtgepleisterd én ook nu wias wédèr be
sloten tot een reparatie, thans helaas overbodig
geworden.
„Het aantal dooden bedraagt volgens officieelê
opgave 31 personen."
Het Pauselgk hospitaal St. Martha
is ingericht om 450 zieken of gekwetsten op Ie
nemen. Een heel korps geneesheeren is er bereids
aan verbonden de twee geneesheeren van dpn H.
Vader, benevens zeven andere dokters en verschil
lende chirurgen. Iedere zaal heeft een liefdezuster,
die zorg draagt, dat de voorschriften van den
geneesheer uitgevoerd worden. Maar ook hebben
zich dames van den Romeinschen adel aangebo
den om de liefdezusters te helpen eenigen zelfs
zgn al aan het werk bg de verpleegden. Ook
heeft zich een comité van Romeinscbe dames
gevormd, die zich belasten zullen met d* weez-n,
wier lot de bis-choppen van Sicilië en CalaVwë
zich hebben aa- getrokken. Terwijl de.«eCre- rissen
van de «Katholieke Jeugd" ->p zich hebt»»- -
men, de benoodigde inlichtingen re be/orgen.
En Pius X is de ziel van al die goede werken
Z. H. is gedurig in briefwisseling met kardinaal
Lualdi, die de inlichtingen, welke uit Sicilië
komen, centraliseert en met mgr. Morabito, die
