Verspreide berichten.
Binnenland.
Stads» en Gewestelijk Nieuws.
gen van Tarkjje, wat betreft de materieele scha
deloosstelling, tot betaling eener ronde som, om
de hangende geschillen op te lossen. Wjj zullen
nieuwe onderhandelingen met Konstantinopel aan-
knoopen, zeide de minister, wanneer wij zekerheid
hebben, dat Turkse bereid is tot onderhandelen
op den door ons aangegeven grondslag, dat nl. de
boycot van Bulgaarsche koopwaren ophoude. De
minister besloot met te zeggen»Wjj willen den
vrede. Wjj mogen eischen dat men ons met de
égards behandele, die men ons als natie verschul
digd is."
Men moge in Bulgarije eenigszins optimistisch
genemd zijn over den verderen loop der onderhan
delingen, de telegrammen uit Konstantinopel ver
klaren intusschen uitdrukkelijk, dat Turkjje de
thans voorgestelde geldeljjke schadeloosstelling van
Bulgarije niet zal aannemen.
Oosten r jj kHongarije en Turkjje.
De onderhandelingen over de overeenkomst tus -
gcben Oostenrijk en Turkjje zjjn bjjna teneinde
gebracht. Nog enkele formaliteiten moeten wor
den vervuld en de voornaamste kwesties tusschen
beide rjjken zullen uit den weg zjjn geruimd.
Naar luid san een telegram uit Konstantinopel,
is de gepubliceerde tektst van het Oostenrjjksch-
Turksch protocol niet meer dan het ontwerp door
de Ottomaansche regeering in overeenstemming
met Pallavicini opgesteld. Turkjje heeft er eenige
clausules ingebracht, die by da voorafgegane be
sprekingen niet voorzien wareno.a. een artikel,
waarbjj de emigratie van Bosnische muzelmannen,
gedurende de drie jaar, die op de onderteekcning
van de overeenkomst zullen volgen, toegestaan
wordt.
De Oosienryksch-Hongaarscbe kabinetten hebben
thans het oniwerp-proiocol in bespreking en zul
len er eenige wjjzigingen in aanbrengen. Vervol
gens wordt 't naar Konstantinopel teruggezonden,
waar het 't voorwerp van nieuwe onderhandelingen
zal zjjn. 't Is waarschjjnljjk, dat verscheidene weken
zullen verloopen, voordat de onderteekening zal
plaats hebben, maar dat men 't ten slotte eens
zal worden is volstrekt zeker.
Voorts wordt uit Konstantinopel gemeld
De laatste nog niet gepubliceerde artikelen van
het ontwerp-protocol voor Oostenrjjk en Turkjje
hebben geen betrekking op het vraagstuk der
ChristeQbeschermiDg in Albanië, maar houden
ten eerste in, dat Turkye zyn protest tegen de
annexatie van Bosnië-Herzegowina intrektten
tweede, dat Turkye verklaart, dat er geen verschil
van meening meer bestaat tusschen Turkye en
Oostenryk, wat deze kwestie betreft, en ten derde,
dat Turkye het status quo erkent.
RUSLAND.
Generaal Alexejew is door de Marine-rechtbank
vrijgesproken van de aanklacht, dat hjj zich had
laten omkoopen, maar is schuldig verklaard aan
het feit, dut hjj gedurende den oorlog met Japan
met de Kngelsche firma Hotchkiss in betrekking
heeft gestaan en van die firma 9500 roebel beeft
ontvangen. Het vonnis luiddeontslag uil den
dienst en de wettelijke gevolgen daarvan,en beta
ling van een boete van 1000 roebel.
- De adjudant van den tegenwoordigen minister
van Marine, contre-admiraal Wojewodski, is tot
minister van Marino benoemd.
ITALIA
Generaal Abazza telegrafeerde dd. 23 Januari
uit Messina: 1
De gemeenteraad werd ontbonden en de bur
gemeester droeg het gezag over aan de militaire
autoriteiten, in verband met geconstateerde on
regelmatigheden. Het wegruimen van het puin
en het bouwen van barakken wordt voortgezet.
De brandweerlieden van Palermo werken kracht
dadig aan de blusschimg der branden, die op
eenige punten der stad uitgebroken zjjn.
Generaal Tarditi telegrafeert d.d. 23 Januari
uit Paiini:
Een lichte aardschok werd' hiter waargenomen
om 2 uui 40 min.; een andere, krachtige, om 7
uur 40 min. De ingenieur der mijnen bezocht de
ontstane aardspleten, waar een zwavelige stof
uitvlooide. Hij constateerde, dat dit geen verband
hield met de aardbeving en dat er geen gevaar
was. i
OOSTENRIJK-HONGARIJE.
De Tsjechen-bevolking te Praag organiseerde
gister een protestbeweging naai- aanleiding van
een kerkeljjken optocht der Duitsche studenten iu
de avenue Prikopy, De Tsjechen zongen nationale
liederen. Tegen den middag werden zij door po
litie en gendarmes met de bajonet op het geweer
uiteengedreven. Verscheiden arrestaties hadden
plaats. Vele personen werden gewond
Een nader telegram uit Praag meldt
In den namiddag had op den Graben een nieuw
conflict plaats tusschen Duitsche studenten en
Tsjechen. Aangezien de toestand ernstig werd,
ontruimde de politie den Graben, met de blanke
salie! werd de menigte uiteengedreven; er was
een hevig verzet, waarbij met steenen naar do
polilie geworpen werd. Niemand werd gewond.
Enkele arrestaties hadden plaats, 's Avonds bleef
't kalm, uitgezonderd' eenige botsingen van weinig
beteekenia. f f i
MAROKKO.
Generaal 4'Arcade omving de opdracht naar
Frankrjjk terug te keeren. Hjj zal waarscbjjnljjk
den SOsien Februari vertrekken.
PERZIS.
Hei. Engflsche ministerie van Buitenlandsche
Zaken heeft een communiqué uitgegeven, waarin
het verklaart, dat Groot-Brrttannië en Rusland niet
voornemens zijii in de binnenlandSche aangelegen-
'hi .h n van Ferzië. tusschenbeide te komen, maar
wel van ooi-deel zijn, dat de toestand van Perzië
tusschenbeide te konten, maar wel van oordeel
zijn, dat de toestand, van Perzië gebiedend de
invoering van een op praktische leest geschoeide
volksvertegenwoordiging- eitecht, teil einde de nood
zakelijke economische en fin'ancieele hervormingen
in het bestuur tot, stand te brengen.
Wjji do tegenwoordige onlusten de economische
belangen van Engeland en Rusland in gevaar
hrenvan, hebben de regeeringen van deze beide
rjjken van gedachten gewisseld, met het doel,
den sjah in bovenbedoelden zin te adviseeTen.
JAPAN.
Een officieel telegram van Tokio maakt er mel
ding van, dat de begrooting den 21sten Januari
bjj het parlement ingediend is. De markies Kat-
sura verklaarde in een redevoering,dat de financieel-
economi8che toestand van Japan, die in het afgeloo-
pen jaar voortdurend te ljjden had van de depressie
op handelsgebied, zich aanmerkeljjk verbeterde.
Men seint uit New-York dat professor Thomas
Jaggar, hoofd van het geologisch departement aan
het technologisch instituut van Boston, op de
meest besliste wijze voorspelt, dat een groote uit
barsting van de Etna binnenkort is te wachten,
tenotw 'ge van de laatste onrustwekkende aard-
bewt fiingen in Sicilië en Italië.
De gezondheidstoestand van de koningin
van Ilalië is nog ver van hersteld en de gevolgen
van het ongeval haar te Reggio overkomen, houdt
nare omgeving ernstig bezig. Dit is te meer ver
ontrustend, omdat koningin Helena zich weer in
belangwekkenden staat bevindt. De gelukkige ge-
beuitenis zou in Mei of Juini te verwachten zjjn;
de nieuwgeborene zal dan het vijfde kind van
het Italiaansche koningspaar zijn; de oudere kin
deren zijnprinses Yolanda, geboren in 1901,
prinses Mafalda in 1902 geboren; prins Humbert
geboren in 1904 en prinses Giovanna in November
1907 geboren. 1
Een telegram uit Kossovo (Macedonië) meldt,
dat roovers eeno vrouw in de omstreken van
Dèhte hebben opgelicht; De troepen ter hunner
vervolging uitgezonden, hadden een twaalftal doo-
den en gewonden.
De felle vorst die sedert eenige dagen te
Hamburg is ingetreden, doet zich daar van de
meest lastige zijde kennen. De pogingen om nog
de s< heepvaart in de havens van de Elbe gaande
te houoen, hebben meerendeels gefaald en de
ijsSteftofsen,' in dm stroolm gevormd, zyn zoo
talcyk geworden, dat men alle verdere pogingén
h&cft opgegeven. Door dezen staat van zaken
lieubcn de vrachtloonen eene algemeene stjjging
ondergaan
Een draadbericht uit Peking meldt, dat bij
keizerlijk edict benoemd is tot voorzitter van het
bureau van Buitenlandsche zaken, Liang-Toun-
Yen, oud-tao-taï van de Cbiineesc'he douanen.
Uit Havana wordt gemeld, dat het laatste
detachement van het Amerikaansche bezettings
leger op Cuba zich gisteren naar de Vereenigde
Staten heeft ingescheept. 1
Te Caracas hebben zich vier gevallen van
builenpest voorgedaan.
In de geheele stad Berlijn, evenals in de
voorsteden, werden gister (Zondag) optochten ge
houden, door de socialisten op touw gezet, om
propaganda te maken voor het kiesrecht. Deze
op toch. en verliepen, zonder dat zich daarhjj bij
zondere incidenten voordeden.
Een telegram aan de «Matin" meldt, dat alle
vorsten der Duitsche bondsstaten bjj gelegenheid
van 's keizers vjjftigsten geboortedag zich naar
Berljjn zullen begeven.
Alleen de prins regent van Beieren, die wegens
hoogen leeftjjd veihinrferd is zelf te bomen, zal
zich laten vertegenwoordigen door zjjn zoon, prins
Lodewjjk.
Benedetti, die den 81en December 1908 op
de binnenplaats van het ministerie van Binnen
lardscbe Zaken te Parjjs eeDige revolverschoten
loste, is tot één maand gevangenisstraf veroor
deeld.
Holde aan H. M. de Kouingin.
Zaterdag is de volgende circulaire aan de bur
gemeosters in de provincie Zuid-Holland verzonden
Wjj hebben de eer n mede te deelen, dat zich,
onder het eere-voorzitterschap van de echtgenoote
van den Commissaris der Koningin in dit gewest
een provinciaal comité heeft gevormd, met het
doel aan H. M., onze geliefde Koningin, naar aan
leiding vaD de le verwachten heugeljjke gebeurte
nis, een geschenk aan te bieden van de ingezete
nen in deze provincie.
Dit provinciaal eomité bestaat, behalve uit
eenige dames nit de residentie, uit de echtgenooten
van de heeren burgemeesters van de gemeenten
Leiden, Dordrecht, Delft, Schiedam, Gouda, Vlaar-
dingen en Gorinchem, terwjjl mejuffrouw H. Kuy
per, Kanaalstraat 5) en mejuffrouw E. Patjjn (Korte
Voorhout 7) zich respectievelyk met het secreta
riaat en penningmeesterschap hebben belast
R-kening houdende met den ons kenbaar ge
maakte wensch van Hare Majesteit, zullen de uit
de provincie inkomende gelden in hoofdzaak wor
den bestemd voor een ef ander liefdadig doel, later
met goedvinden van Hare Majesteit aan te wjjzen.
Onder mededeeling van het bovenstaande, ver
oorloven wjj ons een beroep te doeD op uwe mede
werking om ons, op de wijze, welke u bet meest
geschikt zal voorkomen, behulpzaam te willen zjjn
in de verwezenlijking van fat doel en het zoo
mogeljjk daarheen te leoien dat de gelden, die
mochten worden bijeengebracht, ter beschikking
worden gesteld vao het provinciaal comité.
Het rondschrijven ionderteekend door de d»m<-s
C. baronnes Sweerts de Lacdas Wyborgh, voor
zitster; H. Kuyper, secretaresse,
Reddingvreze»,
De staatscommissie voor het reddingwezen op de,
Nederlandscbe kust zal Maandag 25 Jan. onder
voorzitterschap van Z. K- H. den Prins der Neder
landen eene algemeene vergadering houden ten
Paleize te 's Gravenhage.
Tweede Kamerverkiezingen.
ENKHUIZEN. Door de pas gestichte Cbrist.-
Hist. KiesvereenigiDg te Opperdoes, district Enk
buizen, is voor het lidmaatschap van de Tweede
Kamer voorloopig candidaat gesteld mr, E. baron
Mackay J., te 's-Gravenhage.
in verband met de aanstaande verkiezingen
voor Je Tweede Kamer heeft de centrale anti
revolutionaire kiesvereeniging te Goes met alge
meene stemmen de volgende motie aangenomen
De centrale antirevolutionaire kiesvereeniging in
het Kamerdistrict Goes, vertrouwende dat in ons
gansche land royaal zal word'en saamgejwerkt door
de rechtsohe partijen, adviseert den bij haar aan
gesloten kiesvereenigingen op de voorloopige can-
d'iJatenlijöt alleen te plaatsen den na.am van jhr.
mr. A F. de Savornin Lohman.
Eerste Kamer.
De Eerste Kamer is bijeengeroepen op Maandag 1
Februari e.k., des avonds om halt negen.
De slaehthnizenprijsvraag.
In de ïBouwwereld" scbryft aCnticu*" over de
prjjsvraag voor goeukoope, eenvoudige en doelma
tige slachthuizen, zonder en met kunstmatige koel-
inrichting, die, zooals men weet, uitging van het
ministerie van Landbouw. Nyverbeid en Handel.
Op deugdeljjke gronden betoogt schrjjver, aat het
beste ontwerp (met koennrichting) was, dat oDder
motto X. IJ, Z., mgezanden door de heeren Huur
man Stork, architecten te Groningen en Rotter
dam, en Baunders, directeur van bet abattoir te
Groningen.
Dit ontwerp verwierf geen prjjs, maar behoort
wel tot het drietal, dat door tie regeering aange-
De ïBouwwereld" geeft er van de plattegrond-
teekeningen en affteelding van het hoofdgebouw.
De socittal-democruten en het koningsehnp.
Onlangs is in jHet Volk" medegedeeld, dat de
President der Tweede Kamer de sociaal-democra
tische leden zal »waarschuwen", wanneer hjj weer
een mededeeling beeft te doen, het Koninkljjk
gezin betreffende. Geheel in overeenstemming met
hetgeen wjj indertjjd schreven, merkt »Het Cen
trum" naar aanleiding daarvan op
De burgemeesters van Rotterdam en Den Haag
zyn den heer Röell op dit punt reeds voor ge
weest.
In de pers circuleert nl. het bericht dat de
burgemeester van 's Gravenhage de sociaal-demo
cratische raadsleden ter voorkoming van demon
stratie vooraf in kennis had gesteld van zjjn
voornemen am in de eerste zitting van 1909 met
vreugde te gewagen van de bljjde verwachting,
waarin H. M. de Koningin zich bevindt.
De heeren Ter Laan en Hoejeubos hadden dan
ook bjj het uitspreken van 's burgemeesters Nieuw-
jaarswensch de zaal verlaten.
Daar te Rotterdam de sociaal democratische
leden eveneens afwezig waren bjj de Nieuwjaars
rede van den burgemeester, beeft bijjkbaar ook in
d'e gemeente zulk een kennisgeving aan de roode
raadsheeren plaats gehad.
Men noemt dit een suitweg".
Waarom zouden wjj willen vragen 1
Ie het niet veeleer een dwaalweg
Willen de sociaal-democraten sdemonsteeren"
dan is dat hunne zaak, waarvan niemand zich
iets heeft aan te trekken en waarvoor niemand»
buiten ben, de aansprakeljjkheid draagt.
Gold het hier een louter persoonlijke
aangelegenheid,men zou zich de »waarsehuwiDg"aan
het adres der soeiaal democratische leden kunnen
begrjjpen.
Maar het guat hier om iets anders en iets hoo-
gershet geldt, hier den band tusschen Nederland
en zjjn Koningshuis.
En nu meenen wjj, dat het niet aan gaat het
sgoed reebt" vsn een protest tegen het bestaan
van dien band en tegen een betnig van buide
aan het hoofd van den Staat, te erkennen.
Zulk een erkenning is o.i. gelegen in de mede
deeling, welke te Rotterdam en te 's Gravenhage
aan de sociaal-democratische leden is gedaan eo
welke zelfs de president der Tweede Kamer voer
nemens is te doen.
Alsof Hare Majesteit slechts het hoofd was van
een deel der Natie
Eenmaal op dien suitweg", kunnen wjj nog
vreemde dingen zien gebeurec.
De vorst.
Door da strenge vorst der laatste twee dagen is
het water van tal van sloten en weteringen in den
omtrek der stad mat een dikke jjakorst bedekt
Guter (Zondag) werd reeds op verschillende
plaatsen schaatsen gereden, o.m. in den oud- en
nieuw-Matbeneseerpo!der en op den Boezem nabjj
bet Roode Hek.
De jjsbaan der Scbied. IJsclub zou heden
ochtend geopend zjjn geworden de bordjes ter
aankondiging der openstelling waren reeds op de
trams bevestigd doch, daar later bleek, dat het
ijs nog niet sterk genoeg was, kon de baan beden
aog niet bereden worden.
Bijjkens een in ons blad van heden-avond voor
komende advertentie, zal jjs en weder dienende
Woensdag a s. op de baan der Schied. IJsclub
een hardrjjderjj worden gehouden.
Kopperfeest.
Het traditioneele kopperfeest is Zaterdag 1L door
de betrokken vakwerklieden weder op ée gebrui
kelijke wjjze gevierd. Hoewel het weer dien avond
niet bjjzonder tot een gang naar de Officiereo-
Vereeniging uitlokte, hebben wjj er toch met
genoegen enkele uren aan deelgenomen, 't Is
toch een hoogst gezellig feest, dat immer veel
bjjval vindt ook buiten de kringen van Koster's
geesteijjke zonen. De menschen zitten bjj dat
feest in de Officierenzaal alsof zjj thuis waren.
Gezellig in eigen kring om de tafeltjes geschaard,
eten en drinken zjj als zaten ze aan de huistafel
en volgen met bijjkbaar genoegen het varieerend
genot, dat hun wordt geboden. Het kenmerk dat
de typo's in het dageljjksch leven stempelt, ver
loochent zich ook hier niet. Netjes en ordeljjk
verloopt steeds hun feestgeen enkele wanklank
wordt er dien nacht onder de vele feestgenooten
de typo's en hun talrjjke gasten gehoord.
Zoo ging 't ook nu weer bjj bet negentiende
kopperfeest in den loop van het 38-jarig bestaan
der Typografen-vereeniging sAdelphismus", den ln
Juli 1871 alhier opgericht. De voorzitter, de
C. L. Moerman, opende nadat het orkest onder
leiding van den heer De Leur eenige feesttonen
bad coen hooren - het feest op de gebruikelijke
wjjze, met de ledeD, geïntroduceerden en dames
een hartelyk welkom toe te roepen. Van de
patroons, de heeren Roelants, was een vleiend
scbrjjven ingekomen, mededeelende dat zjj verhin
derd waren deze feestviering bjj te wonen en
doende hun sympathiek schrjjven door een stoffe-
lyk bljjk vergezeld gaan. Het atgeloopen jaar was
zeer kalm verloopenziektegevallen waren er
slechts enkele en dan niet ernstig of langdurig
sterfgevallen kwamen er niet voor, zoodat er geen
kosten waren te maken; geen uitkeering of be
grafenis piaats had. Het ledental bleef stationair
éen lid vertrok naar elders; enkeleaidspfrant-leden
werden aangenomen, van wie men hoopt, dat zjj
zeer goede en werkzame leden zullen zjjn. - Een
incident van minder aangenamen aard had plaats
doordat enkele typo's, die lid van sAdelphismus"
konden zjjn, in deze vereeniging een sta-in-den- weg
zagen voor hun streven en weigerden de toege
stoken broederhand te drukkenmaar voorz.
meent, dat een vereeniging die nu 38 jaar be
staan heeft en velen tot hulp en steun is ge-
weest, wel recht van bestaan heeft; hjj hoopt,
dat »Adelphi3mus", waar zij reeds zoovele tranen
gedroogd en velen steun verleend heeft, nog zeer
vele jaren zal mogen bestaan. Ten slotte sprak
voorz. den wensch uit, dat het feest, waar vooral
de tooceelafdeeling haar best deed iets goeds te
geven, niet by andere kopperfeesten zon achter
staan en alles zal medewerken om 't zoo gezellig
en aangenaam mogeljjk te maken.
Nu daaraan heeft 't waarljjk niet ontbroken.
Allereerst de tooneelafdeeling heeft tot het succes
van het feest veel bjjgedragen, Zjj gaf ons een
paar tooneelstukjes »Een nieuwe leus", Haagscb
kluchtspel in een bedrjjf, dat geheel in het kader
stond van den tegenwoordigen tjjd, en sRooie
Sander," het bekende éénbedrjjvig kluchtspel die
stof tot uitbundige vrooljjkheid gaveD. In deze
stukjes bleek over wat verdiensteljjke tooneel-
krachten de betrokken onderafdeeling te beschik
ken heeftde beschaafde voordracht en nette
uitspraak vielen ook bjjzonder op. Voor en
tusschen die beide stukjes werden feestliederen
gezongen, waarin verschillende leden van »Adel-
phi8mus" hun dichtersgaven tentoon spreiden.
In het tweede deel van het feestprogram na
de pauze werden hoofdzakeljjk aan de bekende
dansgodin offers gebracht. Na den feestmarsoh
volgden, onder leiding van het vereenigiogslid,
den heer P. Koning, verschillende polka's, walsen
en quadrilles elkaar in bonte verscheidenheid op,
voortdurend afgewisseld door het zingen van
feestliederen en voordrachten, welke verschillende
dames en heeren der vereeniging en mej. R. Der-
rix, van Rotterdam, ten besté gaven. Ook de
tombola, met de zoo «iteenloopende, vaak koddige
prjjzen, gaf veel vermaak. De nacht naderde
reeds tot het ochtendkrieken, toen dit zoo gevari
eerd amusement eindeljjk afliep en het feest door
den president op de gebruikelijke wjjze gesloten
werd maar de typo's vieren slechts een enkele
maal feest, niet eens alle jaren, want als er veel
ziektegevallen zjjn in éen jaar, moet het aangename
voor het nuttige wjjken en laten zjj hun kopper
feest vervallen.
Zoo verliep dit negentiende kopperfeest ook
vereerd door de tegenwoordigheid van den eere
president, den beer J. J. Soudan met zjjne familie
in de beste orde. - Jammer was 't slechts dat
ii
U*wlat WClllr
