Staten-Gtaneraal.
ëtada- en (jewesteljjk Nieuws.
vo:,r de Tvéèede' Kamer in het district Kampen,
de vq.'g£uide..Jiidtie .met algemeene stemmen aan
genomen 1 I
„De vergadering der plaatselijke anti-revolutio
naire kiesvereeniging Nederland en Oranje te
Kamj.en, zich verplicht rekenende het karakter
en de eer van eigen partij hoog te houden, prin
cipieel alle kerkpolitiek te verwerpen en de his
torische lijn niet los te laten, verklaart zich
volkomen bereid mede te werken tot voorafgaand
overleg en t.ot krachtige samenwerking met de
andere rechtergroepen
en vestigt tér voorbereiding daarvan, nu van
christelqk-historische zijde officieel voor dit dis
trict namen van candidaten zijn genoemd, ha
rerzijds de aandacht op het volgende drietal man
nen van antirevolutionaire richting, in alphabe
tise ie volgorde: lo. Mr. A. J. L. van Beeck Cal-
ko«n te 's-Gravenhage; 2o. Mr. Dr. F. A. C.
graaf van Lynden van Sandenburg, lid van Ge
deputeerde Staten van Utrecht; 3o. Prof. M.
Noordzij, te Kampen." j
Het Maasvraagstuk.
De tLirttb. Koerier" meldt, dat minister
Regottt, bq de audiëntie te Maastricht verleend
aan de K. v. K. en F. mededeelde, dat bq zqoe
beëediging als minister door H. M. de Koningin,
een der- eerste uitingen van H. M. was de uitdruk
king van Haar vreugdevol vertrouwen, dat door
deze minister het zoo belangrqke Maasvraagstuk
met kracht zal worden ter hand genomen.
Verkiezingsprogram.
Voor de reeds aangekondigde vergadering der
N. VrqzTnnige Kiesvereeniging »'s-Gravenhage",
a.s. Maandag 8 Februari, des avonds 8 uur in het
Zuid-Hollandsch Koffiehuis, te houden, is aan de
orde gesteld, dë bespreking van den beschrijvings
brief van de op 27 Februari a s. te houden alge
meen Vergadering van de Liberale Unie, inhou
dende het voorstel tot vaststelling van een
program van actie voor de a.s. Juni-verkie-
zingen.
Hei hoofdbestuur van 's-Gravenhage stelt voor,
aan de twee punten algemeen kiesrecht en ouder-
doms verzekering, toe te voegen:
le. Hervorming van het defensiewezen in de rich
ting van een volksleger
2e. Krachtige handhaving en bescherming van
het beginsel der neutrale openbare school.
institieel onderzeek.
Men meldt uit Zuid-Limburg:
'De teerling is geworpen. De Minister Nelissen
beeft een onderzoek bevolen, naar de onwettelijke
practqken, die bq de jongste verkiezingen voor een
lid der Prov. Staten in de districten Gulpen en
Meersen zouden hebben plaats gehad.
De onthullingen, die, zoowel door de Hollandsche
ais dé Liróbürgsche pen gedaan zqn, eischten als
het ylare eén onderzoek. Dit is thans opgedragen
aau de brigade-commandanten der Kon. marechaus
sees in de genoemde districten. Ongetwijfeld zul
len zq het onderzoek onpartqdig en strikt recht
vaardig leidende brigade-commandanten in het
Zuiden zqn ie goed politieman, om, zich daar wis
of wat ook te laten influanceeren' Bovendien, de
feiten moeten voor het grqpen liggen, ten minste
als de betrokkenen ook nu weer met plotseling
aan geheugenverlies gaan laboreeren.
Bq vroegere verkiezingen ontkenden decandidaten
feiten, die gebeurd waren, of wel men trachtte ze
op de debet-zqde van derden te zetten. Thans
heelt een der candidaten uit het district Meers-
sen al openlqk verklaard, dai geld geven voor
verletten arbeid en tracteeren, niet alleen als ge
oorloofd, doch als plicht moet beschouwd worden.
Klopt dit met den zuiveringseerd
Hopen wij, dat de politie voldoend bewqsmate-
rieel kan bijeenbrengen, opdat de justitie kan in
grijpen. Dat deze verkiezingen de laatste zqn, die
niet alleen Zuid-Limburg, doch heel de provincie
zoowel in binnen- als buitenland een treurige ver
maardheid bezorgen. Wq hopen, dochwq
vreezen.
Een belangrijk tramplan.
„Zaterdagmiddag was bq den Raad der ge-
„taei nfe Loosduinen een concessie-aanvrage in-
„gekofhen van de heeren v. Löben Seis en v. d.
„B-rg om een electrische tram aan te leggen.
„Deze zal loopen van Scheveningen over Kijkduin
„naai Roek. van Holland, met een zijlijn van
„Kijkduin óver. Loosduinen naar Delft
Er bestaan nl. inderdaad reeds in gevorderden
toestand van voorbereiding verkeerende plannen
lot den aanleg van een electrischen tramweg
langs de bovengenoemde route. Deze zal, bij Hoek
van Holland aanvangende, de duinstrook volgen
over Monster en het gesticht Bloemendaal naar
Kijkduin, om verder over de buitenplaats Meer
cu Bosch, en langs de Beek te gaan tot ongeveer
aan de Beeklaan, D%n Haag, waar hij zich in twee
lijnen zal splitsen, waarvan de eene het Verver-
schngskanaal oversteekt en zich naar Schevenin
gen richt, terwijl de andere naar het centrum van
Den Haag zal gaan, langs welke route is nog
niet vastgesteld. Voorts is van Kijkduin een
zijlijn geprojecteerd over Meer en Bosóh, ver
volgens, door den kom der gemeente Loosduinen
en over Wateringen naar Delft.
Ziedaar in ruwe trekken het plan, waarvoor
door de heeren Van Löben Seis, lid der Eerste
Kamer, en S. J. Van den Bergh, notaris Den Haag.
concessie is aangevraagd, niet bij de gemeente
LocsJuinen evenwel, doch bij de landsregeering.
Locbduinen is er alleen in zooverre bij betrokken,
dat aan B. en W. van Loosduinen in overwe
ging is gegeven, bij het,, vaststellen of wijzigen
van het gemeentelijk uitbreidingsplan, dat o. a.
ook den aanleg van verschillende nieuwe wegen
insluit, rekening te houden met het eventueel
aanleggen van bedoelde tramlijn door de gemeente,
iets, waartoe B en W. in beginsel besloten
hebben.
iiitusschen is het duidelijk, dat dit tramplan
van groot gewicht is, niet alleen voor den Haag
en voor hét Westland, doch ook voor het inter
nationaal verkeer, i
Un laatste zal men begrijpen, indien men weet,
dat het zeer krachtig gesteund wordt door En
gelsen kapitaal, inzonderheid door de Great Eas
tern Railway Company, welke in hoofdzaak de
eigenaresse der nieuwe lqn zal wezen. Deze mach
tige Fngelsehe Spoorwegmaatschappij moet dan
ook het voornemen hebben, om, indien het plan
tot uitvoering komt en aan de verwachting be
antwoordt, een nieuwe en wel een tweemaaldaag-
sclie stoomvaartverbinding tussehen Engeland en
den Hoek van Holland te ondernemen.
Wellicht is de zaak -ook van beteekenis met
het Og op de landsdefensie. In de concessie
aanvrage moet de nieuwe Maatschappij zich
althans reeds bereid hebben verklaard, in geval
van mobilisatie of kunstmanoeuvres haar lijnen
voor troepenvervoer beschikbaar te stellen.
Voorts is te verwachten, dat de aanleg van
de n'euwe lijn op velerlei gebied van invloed
zal zijn. Voor het Westland is de aanleg van
groot oeconomisch belang, met het oog op de
snellere gelegenheid van vervoer naar Den Haag,
Rotterdam en Delft, terwijl voorts een directe
weg zou worden verkregen voor snelvervoer van
groenten en vruchten naar de Londensche markt.
Voor Scheveningen zou de aanleg misschien een
opbloei veroorzaken van Kijkduin, dat dan van
uit Rotterdam Delft en Den Haag gemakkelijker
bereikbaar is, en als concurreerende badplaats
wellicht beteekenis zou krijgen. Den Haag zou er
een nieuwe verbinding met Scheveningen door
verkrijgen, waaraan het, indien de lijin der H. IJ.
S M. electrisch wordt, geen behoefte höeft. Voor
de H. IJ. S. M. zou de nieuwe lijn waarschijnlijk
beteetenen een vermindering van hét vervoer van
Delft i aar Scheveningen (daar mén dan van Delft
via WateringenLoosduinen rechtstreeks daar
heen :.ou kunnen komen), en wellicht ook een
vermindering van het vervoer op de lijn Schie
damHoek van Holland, De Westlandsche stoom
tram eindelijk zou in de nieuwe onderneming
een geduchte concurrentie krijgen.
Met het oog op hot hierboven medegedeelde
aangaande den steun van Engelsch kapitaal zij
er ten slotte aan herinnerd, dat de heer Van
Löben Seis, zooals voor hen die het niet
wisten, onlangs gebleken is uit een interview
van dm generaal door een medewerker van een
Engelsch blad een overtuigd voorslander is
van ten nauwere aansluiting van Nederland bij
Engeland, in welk land de heer Van Löben Seis
vele vriénden en invloedrijke relaties bezit.
Het Middenstandscongrea en feestelijkheden.
In De Middenstandersbond" wqst de heer J.S.
Meuwsen op het feit, dat in de laatste jaren bq
de Middenstands-congressen de agenda der te be
handelen onderwerpen is ingekrompen en de fees
telijkheden daarentegen toenamen.
Hq wqst o.a. op het laatstgehouden congres,
te Dordrecht, toen het bestuur meende, dat door
de meer kalme omgeving van die gemeente de
feesten weer teruggebracht zouden worden tot
bet karakter van eenvoudige kameraadschappelijke
uitspanning en de feesten toch zeer uitgebreid
waren.
De heer Meuwsen geeft nu een eenvoudig feest
programma aan en merkt dan op:
Het jaar 1909 kan voor de Nederl. Midden
standorganisatie een hoogst belangrijk jaar worden.
Ten eerste door de tentoonstelling welke door den
bond te Amsterdam wordt georganiseerd, en waar
door bq flinke medewerking van alle middenstan
ders, vooral van hunne organisaties, veel tot zegen
kan strekken voor den middenstanden daarna
door het congres van den bond, waar het Crediet-
vraagstuk zal worden behandeld, en een goede
organisatie van bet Middenstands-Credietwezen
over geheel Nederland het onmiddellijke gevolg
kan zqn.
Doch bovendien kan het jaar 1909 voor de
Ncderlandsehe middenstandsorganisatie van hoog
belang worden, door de zelfbeheersching, welke
de regel in gs-co m missie van het Vide congres kan
toonen te bezitten, door eens en voor goed bet
voorbeeld te geven, hoe op sobere, doch kameraad
schappelijke wqze, ontspanning gegeven kan wor
den, na uren van ingespannen arbeid in het be
lang van stand en organisatie en maatschappij.
EERSTE KAMER.
De beer Van Nierop, zqn financieele be
schouwingen voortzettende, bestreed met nadruk
het, met het doel om evenwicht in de financiën
te brengen, aangeprezen en door de R-geering
voorgenomen middel om de Staatsbedrijven at te
scheiden van de algemeene Staatsbegrooting. In
beperking van uitgaven, het zetten van de tering
naar de nering, stelt spreker geen groot vertrou
wen en is ook niet altqa consequent door te voe
ren, met het oog op onze waardigheii. Met de
plannen van de Regeering tot versterking der
middelen, gaat spreker mede, mits bet niet in
prntectionistischen zin geschiedde.
Spreker behandelde daarna uitvoerig de ge-
meentefinanciën en toonde zich daarbij groot voor- 1
stander van verruiming van het gemeentelijk be
lastinggebied, waarvan wel dc-gelqk groote ver
sterking der middelen van de gemeenten is te
verwachten.
De heer Franssen kwam op tegen het oor
deel, in de Tweede Kamer geuit en sedert een
gevleugeld woord geworaen, dat het kabinet-
Heemskerk in onvooizickngtieid geboren is.
Minister Heemskerk, betoogende, dat
afstemming van 's heeren Rappards begrooting
niet geschiedde, om politieke resultaten te berei-
k3D, maar uit bezorgdneid voor 's lands defensie,
verklaarde hij en zqn ambtgenooien uitsluitend
te zqn opgetreden uit overweging, dat het hun
plicht was.
Aan ïdvaliditeit»- en ouderdomsverzekerirg wordt
krachtig voortgewerki.
Een voorstel tot verruiming van het belastingge
bied der gemeenten is m voorbereiding.
Minister Kolkman besprak den financieelen
toestand. Die is inderdaad zorgvereischend, maar
met zorgwekkend. De opbrengsten gingen in den
laatsten tqd geregeld achteruit. Door zuinigheid
aileen kan het evenwicht niet worden hersteld.
Biqvende versterking van middelen is dan ook
broodnoodig.
Minister R e g o u t zeide, nu bq voor de eerste
maal van de regeering.stafel 't woord voert, dai
niet te kunnen doen zonder 'n gevoel van grooten
weemoed. Hq bracht hulde aan de nagedachtenis
van den'uitnemenden man, die hem is voorafgegaan.
Spr. had het woord gevraagd, om den heer Van
Leeuwen, die bq de behandeling van spreker's
begrooting wellicht niet aanwezig kan zqn, thans
in het kort te antwoorden omtrent de commer-
cieele boeknouding bq de posterijen en telegrafie.
De vergadering werd verdaagd tot heden.
Gemeentelijke Arbeidsbenra.
Gevestigd in het Beursgebouw telefnr. 244.
Geopend alle werkdagen van 9J tot 11£
voormiddag. Maandag, Dinsdag en Vrqdag
van 8 tot 9 uur 's avonds.
Gevraagde Arbeidskrachten.
halfwas mandenmaker plaatwerker ketel
maker kleermakersleerling.
Voor buiten de stad.
rqtaigbekleeders.
Aangeboden Arbeidskrachten.
Timmerlieden stokers bakker portier
koetsier huisknecht pakhuisknecht
verver schipper bankwerker - halfwas
bankwerker bankwerkersleerling machinist
bankwerkers plaatwerker halfwas plaatwer
ker voorslager smidsjongen metaaidraaier
fraiser nikkelaar mouter loodgieter
halfwas loodgieter meubelmaker schoen
maker kurkensnijder kuipers tuinier
kantoorbediende loodgieter halfwas lood
gieter metselaar opperman grondwerkers
chauffeurs distülateursknechis distillateurs-
jongens slaier halfwas barbier personen
voor lichte werkzaamheden wasschen aan huis
gevraagd naaiwerk aan huis gevraagdschoon
maakster naaister dagnien-j*.
De 100,000
Naar wq vernemen, is gister op twee 1 floten
en eenige stwintigjes", die in het bezit waren van
Sehiedamscbe ingezetenen, de 100,000 der Staats
loterij gevallen.
Gister-middag om halfvqf is van
een motorwagen van de Eleetrissche tram bjj het
wisselen aan de halte alhier, de beugel zoodanig
gebogen, dat de wagen niet meer kon gebruikt
worden en door een anderen motorwagen naar de
remise moest worden gebracht.
Be commissie voor de gemeente-
werken hield op 25 Januari jl. aanbesteding van
delevering van 500.000 eerste soort vlakke harde
waalklinkers, in 5 perceelen, elk van 1000 stuks.
Gegund werd thans perceel 1. aan Gebr. Wellen,
te Bemmel, voor f 15.852. idem voor f 16.
3. aan de Kleetsche waard te Nqmegen, voor
f 16.16; 4. idem voor f 16.16; 5. van Coolwqk
Burgers, te Nqmegen, voor f 16.
Gister-namiddag is in de Grofbaan
achter de bakkerjj van den heer F. J. Smit een
groot stuk muur door een rukwind ingestort.
UIT KETHEL EN SPALAND.
Op uitnoodiging van den burgemeester is te
Kethel en Spaland een dames-Comité gevormd
tct het. inzamelen van gelden voor het vanwege
bet F-ovinciaal-comité aan H. M. de Koningin
aa» te bieden huldeblijk. Mevrouw SauërBreg-
man is tot presidente van hot comité aange
wezen
UIT ROTTERDAM.
Men meldt ons uit Rotterdam:
Mr. Nolst Trenitó en acht andere raadsleden
hebben ,>ij den gemeenteraad een motie inge
diend, waarin de raad wordt uitgenoodigd, de
wenschclijkheid uit te spreken, dat de gemeente
door hef verleenen van bijslag de pogingen van
vakve-reenigingen en corporaties bjj: het bestrij
den de- gevolgen van onvrijwillige werkloosheid
steunt, en dat B. en W. daartoe strekkende voor
stellen doen.
UIT DELFT.
Naar men verneemt, is de toestand van Mgr.
H. L. Spoorman, Pastoor en Deken te Delft,
,lie sinds eenigen tijd bedlegerig was, van dien
aard geworden, dat Z.'H.Eerw. binnenkort een
operatie zal moeten ondergaan.
Vergadering van den Raad der gemeente
Schiedam op Dinsdag 2 Febr. 1909, des
namiddags ten 2 uur.
(Vervolg.)
Werkioozenfonds.
De heer De Groot wil geen bepaald amen
dement voorstellen, maar als beginsel door den
Raad doen uitspreken
De vakarbeider die aangeboden arbeid in zqn
vak beneden den loonstandaard afwqst, verliest
zijn recht op bjjslag niet.
De heer W 111 k a m p meent, dat een andere
redactie hier de voorkeur verdientHet bestuur
san het Gemeentelijk fonds draagt geen werk
op beneden den plaatselijk vastgestelden of gang-
oaren loonstandaard en belast den werkloozen vak
arbeider bovendien niet met werk, dat diens vak
bekwaamheid zou kunnen benadeelen.
De Voorzitter meent, dat dit amendement
en dat van den heer De Groot hetzelfde uitspre
ken.
De beer W i 11 k a m p f merkt op, dat volgens
zijn amendement het bestuur van het Werkioozen
fonds niets in de veroordeelde richting mag doen,
daartoe zelfs geen poging aanwenden.
De heer Lagerwey merkt op, dat het amen
dement—De Groot vooral het drukken van den
loonstandaard verwerpt.
De beer De Groot zegt, dat het onderscheid
dadrin bestaat, dat zqn amendement een hande
ling ais bedoeld toelaat als de arbeiders zelf er
zich niet tegen verzetten, terwjjl de heer Witt-
kampf die in ieder geval wil verbieden.
De Voorzitter vertrouwt, dat de Raad de
beste redactie zal vinden.
De heer Wittkampf acht 't een redactie-ver
betering te spreken van een in eenig vakwerk
gangbaar loon en stelt in 't licht dat volgens
's heeren De Groots bedoeliDg, de gemeente het
verbodene mag of moet doen ais de werklieden 't
goedvinden.
De heer De Groot zegt, dat als dit laatste
geschiedt, 't een fout is van de organisatie, maar
daar heeft de gemeente zich als werkgever niets
van aan te trekken.
Het artikel, aldus geredigeerd, wordt met alge
meene stemmen aangenomen.
De Voorzitter heropent nu de discussie over
art. 7.
De heer De Bruin merkt op, dat gesproken
wordt van werklieden niet onder de 20 en boven
de 60 jaarwaarom is deze grens gesteld Perso
nen van 18 jaar bqv. kunnen zeker ook behoefte
aan steun in tqd van werkloosheid hebbenbjj
beeft dat zelf ervaren.
De Voorzitter zegt, dat de betrokken be
paling in het College tot heel wat discussie aan
leiding heeft gegevenmaar ten slotte heeft men
ingezien, er een grens moest bepaald worden en is
ze aldus geredigeerd.
De heer D e B r u i n stelt in 't licht dat de
vakvereenigingen bedoelde personen niet weigeren
en vraagt of 't dan niet beter is te bepalen, da»
overeenkomstig het Gentsche stelsel uitgekeerd
wordt zoolang en zoover de vakvereenigingen
uitkeeren; dat zou hier de beste controle vor
men.
De Voorzitter zegt, dat het groote voor
deel van deze verordening is, dat zq zich aan geen
stelsel houdt en constateert, dat men dus de laatste
alinea van het betrokken artikel wil schrap
pen.
De heer G o s 1 i n ga vraagt of dan ook het
een week werkloos zqn geschrapt wordt
4tDe heer De Bruin antwoord ontkennend.
De Voorzitter meent dus, dat de leeftqd
onbegrensd blqft.
De heer Van der Drift vraagt, boe 't met
de ongeorganiseerden gaan moet.
De Voorzitter zegt, dat B. en W. meeuen,
ook zq gesteund moeten worden.
De heer Van der Schalk meent, dat als
een werkman van 19 jaar zich bjj de vakvereeni-
ging aansluit, dit toch genoeg bewqst, bq de zaak
ernstig opvat.
De heeren Wittkampf en Van derDrift
brengen hier nog het belang der vakorganisatie
ter sprake.
De Voorzitter verzekert, dat de ongeorga
niseerden hierbij niet benadeeld worden.
Het amendement, de leeftijdgrens te schrappen,
wordt verworpen met 10—9 stemmen. Voor
stemmen de heeren De BruiD, Wittkampf, Gos-
Iinga, Kranen, De Groot, Bender,, Van der Schalk,
Gouka en Koopmans.
De heer De Bruin stelt nu voor, de leef
tijdgrens van 20 op 18 jaar te stellen.
De heer Wittkampf wil de leeftijd
grens naar boven van 60 tot 65 jaar zien ver
hoogd.
De heer De Bruin zegt, dat het laat
ste niet aansluit bq bet reglement der vakvereeni
gingen, de 18-jarige leeftijd wel.
De heer Gouka vraagt of men niet lezen kan
kostwinners van 18 jaar.
De heer De Bruin meent, dat men dit niet
kan controleeren, wel de leeftijdgrens in de bouw
vakken bijv., waar dikwijls jeugdige personen
werkloos zijn.
Het amendement-De Bruin blijkt niet onder
steund en kan dus verder geen punt van discussie
uitmaken.
Het amendement Wittkampf, 60-jarigen leef
tijd verhoogen tot 65 jarigen, voldoende onder
steund, komt in stemming en wordt aangenomen
roet 15—4 stemmen. Tegen stemmen de heeren
Nolet, Honnerlage Grete, Lagerwey en mr. Janeen.
Art. 18 bepaalt dat deze verordening in werking
treedt terstond na hare definitieve vaststelling.
Zoolang de commissie voor de Arbeidsbeurs niet
is opgetreden, blqft bet bestaande comité voor de
bestrijding der werkloosheid met het beheer belast.
De heer De Bruin betwqfelt of het bestaande
comité zich onder de gegeven omstandigheden
met die taak zal willen beiasten.
De Voorzitter meent, dat ahhans twee
leden van het comité zich volstrekt niet in tegen-
overpestelden zin hebben uitgelaten.
De beer mr. Jansen meent, dat men aan
B. en W. moet overlaten of zq zich zelf met die
taak willen belasten of die aan een commissie
opdragen.
De heer Van Westendorp acht het ver
richte werk niet zoo ondankbaar als de heer De
Bruinhq bad niet zooveel illusie. Waar enkele
leden van bet comité heelemaal niets verwacht
hadden, valt het nu verkregene nog mee.
De V oorzitter stelt nu de motieGoslinga
aan de orde. -
De heer De Groot, hulde brengend dat de
heer Goslinga zqn denkbeeld in beginsel neer-
